Prawo o promocji zatrudnienia

Edyta Orgasińska

PRAWO O PROMOCJI ZATRUDNIENIA

AKTUALNOŚCI, NOWE WYMAGANIA USTAWOWE

DLA POŚREDNIKÓW I DORADCÓW ZAWODOWYCH

Skrypt przygotowany w ramach działalności

Instytutu Europejskiego

Studium Prawa Europejskiego

w Warszawie

ul. Prosta 2/14 lok. 204, 00-850 Warszawa

tel./faks: +48 (22) 833 38 90, +48 (22) 833 39 90

www.uniaeuropejska.net.pl, e-mail:

info@spe.edu.pl

Wydawca:

Instytut Europejski

ul. Prosta 2/14 lok. 204, 00-850 Warszawa

tel./faks: +48 (22) 833 38 90, +48 (22) 833 39 90

e-mail:

fundacja-pe@fundacja-pe.org.pl

Copyright by

Fundacja Prawo Europejskie

Spis treści

1. Pojęcia podstawowe.......................................................................................................4

1.1 Bezrobotny ..............................................................................................................5

1.2 Świadczenia z tytułu bezrobocia .............................................................................7

1.3 Publiczne służby zatrudnienia. Usługi i instrumenty rynku pracy..........................8

2. Stan prawny ...................................................................................................................11

2.1 Osoba w szczególnej sytuacji na rynku pracy.........................................................11

2.2 Obieg informacji .....................................................................................................12

2.3 Prace społecznie użyteczne ....................................................................................13

2.4 Zwolnienia monitorowane.......................................................................................14

2.5 Dodatek aktywizacyjny ...........................................................................................14

2.6 Refundacja kosztów opieki nad dzieckiem .............................................................15

2.7 Bezrobotny na stażu ................................................................................................15

2.8 Standardy usług rynku pracy...................................................................................16

3. Pośrednicy pracy ..........................................................................................................17

3.1 Formy i zasady pośrednictwa..................................................................................18

3.2. Standardy kwalifikacji zawodowych pośrednika pracy .........................................19

3.3 Wymagania ustawowe na stanowisko pracy...........................................................21

3.4 Licencja zawodowa pośrednika pracy.....................................................................23

3.5. Wymogi pozaustawowe .........................................................................................23

4. Doradcy zawodowi ........................................................................................................25

4.1 Formy i zasady doradztwa zawodowego ................................................................26

4.2 Standardy kwalifikacji zawodowych doradcy zawodowego ..................................28

4.3 Wymagania ustawowe na stanowisko pracy...........................................................31

4.4 Licencja zawodowa doradcy zawodowego .............................................................32

4.5 Wymogi pozaustawowe ..........................................................................................33

Bibliografia ........................................................................................................................35

Test sprawdzający .............................................................................................................36

1. Pojęcia podstawowe

Publiczne służby zatrudnienia istnieją w Polsce od roku 1918. Od tego czasu ich struktura

organizacyjna i zadania ulegały wielu zmianom, zależnie od sytuacji gospodarczej

i politycznej w kraju. Obecnie zjawisko bezrobocia wiązane jest zwykle z transformacją

ustrojowo-gospodarczą lat 90. XX wieku.

Jak pierwsza problematykę tę poruszyła Ustawa z 29 grudnia 1989 r.

Była, jak się

okazało, zbyt liberalna, bo bardzo szeroko otwierała prawo uzyskania zasiłku. Spowodowało

to konieczność jej zmiany już rok później

. W kolejnym roku uchwalono nową ustawę –

O zatrudnieniu i bezrobociu

. Wydanie tego aktu prawnego nie zakończyło jednak sprawy

i szybko wydano Ustawę z 14 grudnia 1994

roku

. Ta przez blisko dziesięć lat

obowiązywania była wielokrotnie nowelizowana, a wprowadzone zmiany najczęściej

zaostrzały kryteria nabycia statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku. Pojawiły się też

rozwiązania korzystne dla osób pozostających bez pracy i zmierzające do spadku bezrobocia.

Uchwalenie obecnie obowiązującej Ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia

i instytucjach rynku pracy

miało przede wszystkim wdrożyć szereg dyrektyw Unii

Europejskiej w kwestiach swobody przemieszczania się pracowników i ich rodzin oraz prawa

pobytu. Warto tu zwrócić uwagę na istotną zmianę. Zgodnie z art. 1 ust. 1 Ustawy

o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu:

Ustawa określa zadania państwa w zakresie łagodzenia skutków bezrobocia, zatrudnienia

oraz aktywizacji zawodowej bezrobotnych i innych osób poszukujących pracy.

Ustawodawca wyraźnie stwierdził, że łagodzenie skutków bezrobocia staje się wtórne

wobec promocji zatrudnienia, czyli aktywnej polityki państwa na rzecz zwiększania liczby

pracujących, jako najlepszej metody zmniejszania bezrobocia, dlatego unormowania poszły

głównie w tym kierunku.

Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. składa się z 23 rozdziałów, w których określone są zadania

państwa w zakresie promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji

zawodowej. Działania te realizowane są przez instytucje rynku pracy w celu:

Ustawa z 29 grudnia 1989 r. o zatrudnieniu (DzU 1989 nr 75 poz. 446).

Ustawa z 27 lipca 1990 r. o zmianie ustawy o zatrudnieniu (DzU 1990 nr 56 poz. 323).

Ustawa z 16 października 1991 r. o zatrudnieniu i bezrobociu (DzU 1991 nr 106 poz. 457) .

Ustawa z 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. (DzU 1995 nr 1 poz. 1) .

Ustawa 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU 2004 nr 99 poz. 1001, ze zm.).

• pełnego i produktywnego zatrudnienia;
• rozwoju zasobów ludzkich;
• osiągnięcia wysokiej jakości pracy;
• wzmacniania integracji oraz solidarności społecznej.

Szczegółowa analiza zapisów ustawy wykracza poza ramy niniejszego skryptu. Poniżej

zostanie zwrócona uwaga tylko na najistotniejsze kwestie systemowe i organizacyjne.

1.1. Bezrobotny

Jednym z najistotniejszych zagadnień dla całej ustawy jest pojęcie bezrobotnego.

Bezrobotnym jest osoba niezatrudniona i nie wykonująca innej pracy zarobkowej.

Według obowiązującej definicji wykonywanie jakiejkolwiek pracy zarobkowej

(niezależnie od wysokości uzyskiwanych dochodów) jest negatywną przesłanką uzyskania

statusu bezrobotnego. W praktyce oznacza to, że w dniu rejestracji osoba ubiegająca się

o status osoby bezrobotnej nie może pracować nawet na części etatu, nie może też świadczyć

pracy na podstawie umów prawa cywilnego, tj. umowy zlecenia czy o dzieło.

Zdolność i gotowość do podjęcia zatrudnienia musi występować u zainteresowanego już

w dacie rejestracji i to w pełnym wymiarze czasu pracy. Od tej zasady jest wyjątek, odnosi się

do niepełnosprawnych. W ich przypadku stan zdrowia powinien pozwalać na podjęcie

zatrudnienia co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy obowiązującego w danym

zawodzie.

Warto też zwrócić uwagę, że nie może być bezrobotnym osoba, która nie ma zdolności do

czynności prawnych, tj. bycia stroną stosunku prawnego, na którego podstawie realizowane

jest zatrudnienie. W przypadku stosunku pracy przesłanką owej zdolności jest ukończenie

18 lat.

Gotowość podjęcia zatrudnienia należy rozumieć jako wolę zainteresowanego do podjęcia

pracy. Bezrobotnymi mogą w związku z tym być tylko takie osoby, które pozostają

w dyspozycji urzędu pracy. Oznacza to, że w każdym czasie powinny zgłosić się w urzędzie,

a po otrzymaniu propozycji odpowiedniego zatrudnienia – podjąć pracę. Podstawowym

obowiązkiem bezrobotnego jest więc obowiązek zgłaszania się do właściwego powiatowego

urzędu pracy w wyznaczonych terminach w celu potwierdzenia gotowości podjęcia pracy,

a także

uzyskania informacji o możliwościach zatrudnienia lub szkolenia. Ponadto

bezrobotnym może być osoba, jeżeli:

• ukończyła 18 lat;
• nie ukończyła 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna);
• nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu:

– niezdolności do pracy,

– renty szkoleniowej,

– renty socjalnej,

– renty rodzinnej,

w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę;

• albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub zaprzestaniu prowadzenia

pozarolniczej działalności nie pobiera:

– zasiłku przedemerytalnego,

– świadczenia przedemerytalnego,

– świadczenia rehabilitacyjnego,

– zasiłku chorobowego,

– zasiłku macierzyńskiego,

– zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego;

• nie jest właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym) nieruchomości rolnej

o powierzchni przekraczającej 2 h przeliczeniowe, lub nie podlega ubezpieczeniu

emerytalno-rentowemu z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik

w gospodarstwie rolnym o powierzchni przekraczającej 2 ha przeliczeniowe;

• nie uzyskuje przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym

z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba że dochód ów, obliczony do podatku PIT,

nie przekracza przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych

z 2 ha przeliczeniowych, ustalonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na

podstawie przepisów o podatku rolnym, lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu

i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w takim

gospodarstwie;

• nie posiada wpisu do ewidencji działalności gospodarczej albo nie podlega obowiązkowi

ubezpieczenia społecznego na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem

ubezpieczenia społecznego rolników;

• nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia wolności;
• nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę najniższego

wynagrodzenia;

• nie pobiera zasiłku stałego na podstawie przepisów o pomocy społecznej;
• nie pobiera, na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, świadczenia

pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania

dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego

okresu jego pobierania;

• nie pobiera, po ustaniu zatrudnienia, świadczenia szkoleniowego.

1.2. Świadczenia z tytułu bezrobocia

Świadczenia z tytułu bezrobocia zostały podzielone na:

• obligatoryjne świadczenia pieniężne – finansowane w zasadzie z Funduszu Pracy;
• fakultatywne świadczenia realizowane w ramach tzw. fakultatywnych form

przeciwdziałania bezrobociu – finansowane wyłącznie z Funduszu Pracy.

O ustalenie i wypłatę świadczeń obligatoryjnych mogą ubiegać się osoby, które spełniają

przesłanki osoby bezrobotnej. Obligatoryjność oznacza, że osoba po spełnieniu przesłanek

określonych w ustawie i zarejestrowaniu się we właściwym miejscowo urzędzie pracy powinna

nabyć prawo do świadczeń. Typowym przykładem świadczenia obligatoryjnego jest zasiłek dla

bezrobotnych. Jeżeli zainteresowany utraci pracę, zarejestruje się w powiatowym urzędzie

pracy i ma wymagany staż pracy, starosta ma obowiązek przyznać mu prawo do zasiłku dla

bezrobotnych. W przypadku świadczenia obligatoryjnego stronie przysługuje prawo do

roszczenia o jego przyznanie.

Zasiłki dla bezrobotnych są świadczeniami:

• o charakterze obligatoryjnym i powszechnym;
• których wysokość jest uzależniona od stażu pracy;
• których okres pobierania jest uzależniony od stopy bezrobocia obowiązującej na terenie

działania właściwego miejscowo, powiatowego urzędu pracy (zasiłki wypłaca się przez

6, 12 lub 18 miesięcy);

• finansowane ze środków Funduszu Pracy (uzupełniająco przekazywana jest dotacja

z budżetu państwa, po wykorzystaniu środków tego Funduszu);

• przyznawanymi w formie decyzji administracyjnej (w toku postępowania starosta jest

organem I instancji, wojewoda II instancji, a po wyczerpaniu toku instancyjnego

przysługuje skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego, a od jego wyroku

przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego).

Z przewidzianych Ustawą z 20 kwietnia 2004 r. form fakultatywnych mogą korzystać

osoby mające status osoby bezrobotnej lub spełniające określone w ustawie inne kryteria

(np. ze szkoleń osoby bezrobotne, osoby pobierające rentę szkoleniową czy żołnierze rezerwy),

a z drugiej strony – pracodawcy. W przypadku tych świadczeń stronie nie przysługuje

roszczenie o ich przyznanie.

Do świadczeń o charakterze fakultatywnym należy przede wszystkim zaliczyć:

• refundacje dokonywane w ramach prac interwencyjnych,
• refundacje dokonywane w ramach robót publicznych,
• udzielanie pożyczek na podjęcie wybranego przez siebie szkolenia,
• finansowanie szkoleń i dodatków szkoleniowych,
• refundowanie kosztów opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne,
• dofinansowanie wyposażenia miejsca pracy,
• dofinansowanie podjęcia działalności gospodarczej,
• dofinansowanie kosztów zakwaterowania,
• dofinansowanie kosztów przejazdu do pracodawcy,
• finansowanie stypendiów w trakcie stażów oraz w przypadku podjęcia dalszej nauki.

Świadczenia te są adresowane bądź do pracodawców, bądź bezpośrednio do bezrobotnych.

1.3 Publiczne służby zatrudnienia. Usługi i instrumenty rynku pracy

Publiczne służby zatrudnienia obok: Ochotniczych Hufców Pracy, agencji zatrudnienia,

instytucji szkoleniowych, instytucji dialogu społecznego oraz instytucji partnerstwa lokalnego

zostały zaliczone do instytucji rynku pracy realizujących zadania określone w Ustawie

z 20 kwietnia 2004 r.

Tworzą je organy zatrudnienia wraz z powiatowymi i wojewódzkimi urzędami pracy,

urzędem obsługującym ministra właściwego do spraw pracy oraz urzędami wojewódzkimi,

realizującymi zadania określone ustawą. Zadania te finansowane są z budżetu państwa,

środków samorządów terytorialnych oraz Funduszu Pracy. W skład publicznych służb

zatrudnienia wchodzi 16 wojewódzkich urzędów pracy, 338 urzędów powiatowych oraz ich

filie. Łącznie strukturę publicznych służb zatrudnienia tworzą 354 urzędy, które obsługują

379 powiatów i 16 województw.

Wprowadzenie pojęć usług i instrumentów rynku pracy oraz zdefiniowanie segmentów

rynku pracy, do których są one adresowane, to najistotniejsza zmiana, obok regulacji

dotyczących instytucji rynku pracy, wprowadzona omawianą ustawą. Ustawodawca dokonał

podziału działań na usługi podstawowe i na instrumenty wspierające realizację usług

podstawowych.

Do podstawowych usług rynku pracy zostały zaliczone:

• pośrednictwo pracy;
• usługi EURES;
• poradnictwo zawodowe i informacja zawodowa;
• pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy;
• organizacja szkoleń.

Jako instrumenty wspierające podstawowe usługi rynku pracy ustawodawca wskazał:

• finansowanie kosztów przejazdu: do pracodawcy zgłaszającego ofertę lub miejsca pracy,

odbywania stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, szkolenia lub

poradnictwa zawodowego poza miejscem zamieszkania w związku ze skierowaniem

przez powiatowy urząd pracy;

• finansowanie kosztów zakwaterowania w miejscu pracy osobie, która podjęła zatrudnienie

lub inną pracę zarobkową, staż, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy lub szkolenie

poza miejscem stałego zamieszkania, po skierowaniu przez powiatowy urząd pracy;

• dofinansowanie wyposażenia miejsca pracy, podjęcia działalności gospodarczej, kosztów

pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa;

• refundowanie kosztów poniesionych z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenia

społeczne w związku z zatrudnieniem skierowanego bezrobotnego;

• finansowanie dodatków aktywizacyjnych.

Usługi podstawowe oferowane mogą być wszystkim klientom urzędu pracy bez względu

na płeć czy wiek (jeśli tylko jest to wiek produkcyjny), wyznanie, przynależność polityczną

czy orientację seksualną. W niektórych przypadkach zdefiniowano szczegółowe kryteria

dostępu do usługi (np. szkolenie). Ich stosowanie winno więc zostać poprzedzone diagnozą

potrzeb i możliwości klienta w kontekście lokalnego rynku pracy.

Usługi dostępne są w powiatowych urzędach pracy i, wyjątkowo, w wojewódzkich

urzędach pracy – w centrach informacji i planowania karier zawodowych. W tych samych

jednostkach publicznych służb zatrudnienia dostępne są instrumenty rynku pracy. Ich

stosowanie ma jednak w odróżnieniu od usług charakter fakultatywny i zależne jest w każdym

indywidualnym przypadku od decyzji starosty.

Z istoty swej instrumenty rynku pracy powinny być stosowane w sytuacji, gdy na

podstawie oceny możliwości i potrzeb klienta w kontekście lokalnego rynku pracy eksperci

urzędu dojdą do wniosku, że usługa urzędu jest niewystarczająca bez dodatkowego wsparcia.

Stosowanie instrumentu rynku pracy może mieć miejsce na wniosek klienta, jak i urzędu. W

praktyce dodatkowym kryterium użycia instrumentu rynku pracy będzie też dostępność

środków Funduszu Pracy. Na instrumenty rynku pracy można patrzeć w zależności od:

• z punktu widzenia urzędu jest to możliwość wzmocnienia oddziaływania usługi

w przypadkach dających się uzasadnić cechami klienta na tle lokalnego rynku pracy;

zastosowanie instrumentu winno zostać poprzedzone analizą obu tych elementów.

• z punktu widzenia klienta jest to możliwość uzyskania intensywniejszej pomocy, która

nie ma charakteru obligatoryjnego i jej nieudzielenie nie może być podstawą

roszczenia.

Urząd pracy dysponuje pakietem narzędzi, które odpowiednio zestawiane, dobrane do

każdego przypadku, w ramach określonych reguł, powinny doprowadzić do aktywizacji

zawodowej poszczególnych klientów urzędu. Rolą pracowników urzędu, poczynając od

stanowiska rejestracji, jest zidentyfikowanie możliwości, oczekiwań, potrzeb klienta

i zaoferowanie mu takiej pomocy, która na lokalnym rynku pracy ma szanse okazać się

najskuteczniejsza.

Każda usługa i każdy instrument ma swoją specyfikę, jednak wszystkie mają doprowadzić

bezrobotnego do stałego zatrudnienia. Jeśli cel ten jest możliwy do osiągnięcia wyłącznie

dzięki usłudze pośrednictwa pracy lub tylko informacji o ofertach pracy, to nie ma potrzeby

tracić czasu i pieniędzy na organizowanie szerszego wsparcia. Jeśli jednak bezrobotny ma

problem z określeniem swoich oczekiwań czy możliwości, potrzebne jest dodatkowe wsparcie

w postaci usługi poradnictwa zawodowego.

Jeśli problem dotyczy braku umiejętności poruszania się po rynku pracy przydatne może

być uruchomienie usługi pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy albo też usługi

poradnictwa zawodowego. W przypadku gdy mamy do czynienia z grupami szczególnego

ryzyka na rynku pracy, odnotowującymi szczególnie duże problemy w odnajdywaniu swej

pozycji na rynku pracy mamy do dyspozycji bogaty zestaw instrumentów specyficznych,

którymi można wspierać działania pośrednictwa pracy.

2. Stan prawny

Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy była wielokrotnie

nowelizowana. Ostatnie istotne zmiany zostały wprowadzone Ustawą z 24 sierpnia

2007 roku

. Ma ona przede wszystkim usprawnić funkcjonowania urzędów pracy oraz

wprowadzić instrumenty zachęcające osoby bezrobotne do podjęcia legalnej pracy.

2.1. Osoba w szczególnej sytuacji na rynku pracy

Nowelizacja wprowadziła zmiany do definicji osoby będącej w szczególnej sytuacji na

rynku pracy. Do osób takich ustawodawca zaliczył:

• bezrobotnych do 25 roku życia;
• bezrobotnych długotrwale lub kobiet, które bez pracy po urodzeniu dziecka;
• bezrobotnych powyżej 50 roku życia;
• bezrobotnych bez kwalifikacji, doświadczenia lub wykształcenia średniego;
• bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia;
• bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia;
• bezrobotnych niepełnosprawnych.

W porównaniu do poprzednio obowiązujących zapisów ustawodawca rozszerzył katalog

osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy o kobiety, które nie podjęły

zatrudnienia po urodzeniu dziecka, bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego lub

bez wykształcenia średniego, bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia

Ustawa z 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw

(DzU 2007 nr 176, poz. 1243).

wolności nie podjęli zatrudnienia. W stosunku do bezrobotnych samotnie wychowujących

co najmniej jedno dziecko podwyższono wiek dziecka z 7 do 18 lat.

Istotą wprowadzenia pojęcia osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy jest wskazanie

grup klientów urzędów pracy, które winny być traktowane priorytetowo ze względu na ich

szczególnie niekorzystny status na rynku pracy. Priorytetowe traktowanie polega na

umożliwieniu stosowania wobec tych osób większej liczby instrumentów niż w stosunku do

ogółu bezrobotnych. W stosunku do każdej grupy zdefiniowano odrębne możliwości

wsparcia, takie jak: staże, prace interwencyjne, roboty publiczne.

2.2 Obieg informacji

W wyniku zmiany nastąpiło doprecyzowanie katalogu działań w zakresie pośrednictwa

pracy. Wprowadzono przepis dotyczący upowszechniania ofert pracy z wykorzystaniem

różnych form przekazu informacji, w tym internetowej bazy ofert pracy prowadzonej

i udostępnianej przez ministra właściwego do spraw pracy.

Dotychczasowe regulacje w tym zakresie dotyczące pomocy bezrobotnym, poszukującym

pracy oraz pracodawcom sformułowane były w sposób ogólny. Wprowadzenie odrębnego

zapisu wypełnia dotychczasową lukę. Ułatwia dostęp zainteresowanych podjęciem pracy do

informacji o aktualnych ofert urzędu pracy i skuteczniejsze zaspokajanie potrzeb

pracodawców na wykwalifikowanych pracowników.

Nowym zapisem ustawowym jest zobowiązanie powiatowego urzędu pracy, który nie

dysponuje kandydatami spełniającymi wymagania określone w ofercie, do udostępnienia

informacji o braku możliwości jej realizacji innym powiatowym urzędom pracy co najmniej

przez bazę internetową. Ma to ułatwić przepływ informacji o potrzebach pracodawców

i umożliwić innym urzędom pracy skorzystanie z takich ofert w sytuacji dysponowania

nadwyżką kandydatów spełniających oczekiwania pracodawcy określone w ofercie pracy.

Dodatkowo sprecyzowano jednoznacznie, iż prowadzenie i udostępnianie internetowej bazy

ofert pracy leży w gestii ministra właściwego do spraw pracy.

Pracodawcy są obowiązani na bieżąco informować powiatowe urzędy pracy właściwe

ze względu na siedzibę pracodawcy lub miejsce wykonywania pracy o wolnych miejscach

zatrudnienia lub miejscach przygotowania zawodowego. Nowelizacja poszerzyła wachlarz

możliwości związanych ze zgłaszaniem informacji poprzez umożliwienie pracodawcy

zgłoszenia oferty pracy w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na miejsce

wykonywania pracy. Jest to zmiana powodująca właściwość przemienną w zakresie

określenia miejsca zgłaszania przez pracodawcę do urzędu pracy informacji o ofercie.

Celem zmian jest ułatwienie pracodawcy zgłoszenia oferty, stworzenie możliwości jej

zgłoszenia nie tylko w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na siedzibę

pracodawcy, ale także właściwym ze względu na miejsce wykonywania pracy.

Kontrowersyjność zapisu polega na braku sankcji za jego nieprzestrzeganie,

konsekwencji powoduje jego nieprzestrzeganie przez większość pracodawców.

Jednakże zdaniem ustawodawcy brak takiego zapisu skutkowałby jeszcze mniejszą liczbą

ofert pracy zgłaszanych do urzędów.

Ustawowo poszerzono obowiązek informowania właściwego terytorialnie powiatowego

urzędu pracy o zmiany miejsca zamieszkania bezrobotnego. Poprzednio dotyczyło to

bezrobotnych, którzy pobierali zasiłek, obecnie dotyczy wszystkich.

Celem zmiany jest zapewnienie urzędom pracy informacji o wszystkich bezrobotnych

zarejestrowanych na ich terenie przez zobligowanie każdego zarejestrowanego bezrobotnego

do kontaktu z urzędem w przypadku zmiany miejsca zamieszkania skutkującej zmianą

właściwości powiatowego urzędu pracy. W przypadku zmiany miejsca zamieszkania

bezrobotny zobowiązany jest do powiadomienia zarówno swojego dotychczasowego, jak

i nowego urzędu pracy, niezależnie od faktu pobierania zasiłku.

2.3 Prace społecznie użyteczne

Starosta ma prawo delegowania bezrobotnego bez prawa do zasiłku, pobierającego

świadczenia z pomocy społecznej, do prac społecznych na terenie gminy, w której ten

zamieszkuje lub przebywa. Wymiar prac wynosi do 10 godzin tygodniowo.

Dzięki temu nastąpiło rozszerzenie możliwości skierowania do prac społecznie

użytecznych na teren całej gminy. Poprzednio było to ograniczone do miejsca zamieszkania

lub pobytu bezrobotnego, co w wielu sytuacjach wykluczało taką ewentualność. Zmiana

polega też na finansowaniu ze środków Funduszu Pracy kosztów przejazdu i powrotu w

przypadku wykonywania przez bezrobotnego prac społecznie użytecznych na terenie gminy,

ale poza miejscem zamieszkania lub pobytu bezrobotnego. Szczegóły określa Rozporządzenie

Ministra Gospodarki i Pracy z 25 października 2005 roku

2.4 Zwolnienia monitorowane

Zmianie uległy także przepisy dotyczące zwolnień tzw. monitorowanych (pracownikom

zwolnionym proponowany jest program doradczo-szkoleniowy). Pracodawca zamierzający

zwolnić co najmniej 50 (dotychczas 100) pracowników w 3 miesiące jest obowiązany

uzgodnić z powiatowym urzędem pracy właściwym dla swojej siedziby lub miejsca

wykonywania pracy, zakres i formy pomocy dla zwalnianych pracowników.

Dotyczy to w szczególności: pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego, szkoleń oraz

pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy. Zmiana rozszerza możliwości związane ze

zgłaszaniem przez pracodawcę informacji o planowanych zwolnieniach i zawieraniem

porozumienia w zakresie zwolnień monitorowanych z powiatowym urzędem pracy

właściwym także ze względu na miejsce wykonywania pracy, a nie tylko siedzibę

pracodawcy.

2.5 Dodatek aktywizacyjny

Dodatek aktywizacyjny dla bezrobotnego z prawem do zasiłku przysługuje w dwóch

sytuacjach:

• przypadku podjęcia zatrudnienia w niepełnym wymiarze w wyniku skierowania przez

powiatowy urząd pracy i otrzymywania wynagrodzenia niższego niż minimalne

wynagrodzenie za pracę;

• w przypadku podjęcia z własnej inicjatywy zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Zmiana polega ma ujednoliceniu dodatku aktywizacyjnego w związku z podjęciem

zatrudnienia bez względu na inicjatora podjęcia zatrudnienia i podniesienie

maksymalnej wysokości tego dodatku do 50%. Celem jest zwiększenie możliwości

oddziaływania dodatku aktywizacyjnego jako formy aktywizacji bezrobotnych i ujednolicenie

zasad związanych z jego wysokością przez zrównanie maksymalnej sumy niezależnie od

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 25 października 2005 r. w sprawie trybu organizowania prac społecznie użytecznych

(DzU 2005 nr 210, poz. 1745).

tego, z czyjej inicjatywy (powiatowego urzędu pracy czy bezrobotnego) zostało podjęte

zatrudnienie. Poprzednio, w sytuacji gdy zatrudnienie następowało z inicjatywy

bezrobotnego, przysługiwał mu dodatek w wysokości do 30% zasiłku, natomiast

gdy inicjatorem był powiatowy urząd pracy, 50% zasiłku. Zmiana ma na celu zwiększenie

motywacji bezrobotnych do legalnego podejmowania pracy.

2.6 Refundacja kosztów opieki nad dzieckiem

Osoba bezrobotna ma prawo ubiegać się o refundację finansowania poniesionych

i udokumentowanych kosztów opieki nad dzieckiem lub osobą zależną od opieki. Warunkiem

jest nieprzekroczenie wysokości kryterium dochodowego na osobę w rodzinie w rozumieniu

przepisów o pomocy społecznej. O refundację taką może ubiegać się bezrobotny w sytuacji

podjęcia pracy, stażu lub szkolenia.

Starosta powiatu może zrefundować koszt opieki nad dziećmi do lat 7 do wysokości

połowy zasiłku dla bezrobotnych na każde dziecko. Zmiana, dotycząca finansowania

kosztów opieki nad dzieckiem bezrobotnego lub osobą zależną, przesądza sposób

dokonywania refundacji w przypadku większej liczby dzieci lub osób zależnych. Ma to

skłonić osoby opiekujące się dziećmi lub osobami zależnymi do podejmowania pracy. Do

czasu wprowadzenia omawianej zmiany, gdy dana osoba posiadała więcej dzieci i zachodziła

konieczność zapewnienia im wszystkim opieki, dotychczasowa kwota finansowania kosztów

opieki była niewystarczająca.

2.7 Bezrobotny na stażu

Przez staż rozumieć należy nabywanie przez bezrobotnego umiejętności praktycznych do

wykonywania pracy przez wykonywanie zadań w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy

z pracodawcą. Warunkiem skierowania bezrobotnego do odbycia stażu jest brak doświadczenia

zawodowego w miejscu pracy. Należy przez to rozumieć brak jakiegokolwiek doświadczenia

zawodowego na rynku pracy bez zawężania do danego zawodu czy danego pracodawcy.

Celem stażu jest nabycie umiejętności praktycznych i zdobycie doświadczenia zawodowego

w rzeczywistych warunkach pracy. Należy przyjąć, że doświadczenie zawodowe (w formie

umowy zlecenia, umowy o dzieło, stażu w miejscu pracy) krótsze niż trzy miesiące nie daje

wystarczających umiejętności praktycznych do wykonywania pracy.

Pracodawca na wniosek bezrobotnego odbywającego staż (przygotowanie zawodowe) jest

zobowiązany do udzielenia 2 dni wolnych za każde 30 dni stażu. Nowelizacja zwiększyła

wysokość stypendium za staż do 140% zasiłku. Na staż może być skierowany bezrobotny do

25. roku życia bądź bezrobotny, który nie ukończył 27. roku życia, ale tylko w 12 miesięcy od

dnia określonego w dyplomie, świadectwie lub innym dokumencie poświadczającym

ukończenie szkoły wyższej.

Do czasu wprowadzenia omawianej nowelizacji starosta mógł skierować bezrobotnego do

odbywania stażu tylko u pracodawcy. Obecnie staż można także odbywać u pełnoletniej

osoby fizycznej prowadzącej osobiście i na własny rachunek działalność w zakresie

produkcji roślinnej lub zwierzęcej. Ponadto warunkiem jest, by osoba ta posiadała

gospodarstwo rolne o powierzchni przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub dział specjalny

produkcji rolnej.

2.8 Standardy usług rynku pracy

Jednakowy poziom dostępu do usług rynku pracy ma zapewnić bezrobotnym

i pracodawcom Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 2 marca 2007 r.

nt. standardów usług rynku pracy, do których publiczne służby muszą się dostosować do

30 czerwca 2008 roku. Rozporządzenie określa podstawowe sposoby postępowania w ramach

usług rynku pracy oraz sposoby przepływ informacji między odpowiednimi stanowiskami

w urzędzie pracy. Umożliwia to ujednolicenie działań w skali kraju, np. terminów.

Standardy regulują dwie zasadnicze sprawy

• Określają minimum zaplecza niezbędnego do realizacji usług. Dotyczy to wyposażenia

materialnego typu komputer, miejsce do pracy, bazy danych itd., ale także zaplecza

intelektualnego w postaci wyszkolonych w określony sposób pracowników.

• Definiują procedurę realizowania usługi, w jakiej kolejności różne kroki muszą być

podjęte oraz jakie to ma mieć odzwierciedlenie w dokumentacji itd. W przypadku gdy

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 2 marca 2007 r. w sprawie standardów usług rynku pracy (DzU 2007 nr 47,

poz. 314).

są określone różne obowiązkowe punkty proceduralne, można stosować jakąś wspólną

miarę i realnie oceniać, czy usługi są dobrze czy źle wykonywane.

Wdrożenie standardów usług świadczonych przez urzędy pracy, według modelowych

programów, a także doposażenie urzędów pracy w nowoczesne narzędzia pracy ma celu

zwiększenie liczby ofert pracy dla klientów instytucji rynku pracy. Dostosowanie do

wymaganych standardów powinno doprowadzić do bardziej zdecydowanego podejmowania

przez urzędy pracy inicjatyw służących aktywizacji zarówno bezrobotnych we wczesnej fazie

pozostawania bez pracy, jak i bezrobotnych należących do grup w szczególnie niekorzystnej

sytuacji na rynku pracy.

3. Pośrednicy pracy

Od początku istnienia publicznych służb zatrudnienia pośrednictwo pracy jest ich

podstawową funkcją i ma niewątpliwie najpowszechniejszy charakter. Jeśli nie jest możliwe

udzielenie bezrobotnemu pomocy jedynie na tej drodze (np. bezrobotny ma problemy

z określeniem swoich możliwości lub oczekiwań; nie zna reguł rynku pracy; nie ma

umiejętności niezbędnych na lokalnym rynku pracy), celowa staje się pomoc w aktywnym

poszukiwaniu pracy i organizacja szkoleń.

Usługa EURES jest usługą pośrednictwa w odniesieniu do osób zainteresowanych pracą

za granicą. Umożliwia skojarzenie poszukujących z pracodawcami, uzyskanie informacji

o wolnych miejscach pracy i kandydatach. Bez takiej usługi zapełnienie wolnych miejsc

zajmuje więcej czasu, przez co ludzie pozostają bezrobotni dłużej bez odniesienia do realiów.

Publiczne służby zatrudnienia pomagają wypełnić tę lukę informacyjną. Nie jest to przy tym

jedyny sposobem znajdowania kandydatów na wolne miejsca pracy, gdyż pozostają: kontakty

osobiste, ogłoszenia prasowe, tablice ogłoszeń oraz prywatne agencje zatrudnienia.

Ustawodawca zdefiniował usługę pośrednictwa pośrednio poprzez wskazanie

przykładowego katalogu czynności, które mieszczą się w pojęciu pośrednictwa pracy.

Pośrednictwo pracy na terenie Rzeczypospolitej Polskiej lub pośrednictwo do pracy

za granicą prowadzą powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy, agencje pośrednictwa pracy

i Ochotnicze Hufce Pracy.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 Ustawy z 20 kwietnia 2004 r. pośrednictwo pracy polega na:

• udzielaniu pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w uzyskaniu odpowiedniego

zatrudnienia, a

pracodawcom w pozyskaniu pracowników o poszukiwanych

kwalifikacjach;

• pozyskiwaniu ofert pracy;
• upowszechnianiu ofert pracy, w tym przez przekazywanie ich do internetowej bazy

udostępnianej przez ministra właściwego do spraw pracy;

• udzielaniu pracodawcom w związku ze zgłoszoną ofertą informacji o kandydatach;
• informowaniu bezrobotnych i poszukujących pracy oraz pracodawców o aktualnej

sytuacji i przewidywanych zmianach na lokalnym rynku pracy;

• inicjowaniu i organizowaniu kontaktów z pracodawcami;
• współdziałaniu powiatowych urzędów pracy w wymianie informacji o możliwościach

uzyskania zatrudnienia i szkolenia na ich terenie;

• informowaniu bezrobotnych o przysługujących im prawach i obowiązkach.

Ustawodawca wskazuje także negatywne elementy tej definicji poprzez wskazanie na

zachowania, które nie stanowią pośrednictwa. Są to:

• kierowanie za granicę do pracodawców zagranicznych własnych pracowników, jeżeli

wynika to z umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska;

• kierowanie za granicę do zatrudnienia polegającego na czasowym przyjęciu do

rodziny w zamian za określone świadczenia w celu doskonalenia umiejętności

językowych lub zawodowych (do 2 lat), tj. w systemie au pair.

3.1. Formy i zasady pośrednictwa

Zgodnie z Rozporządzeniem z 2 marca 2007 r. pośrednictwo pracy polega na

pozyskiwaniu i upowszechnianiu ofert pracy. Może być prowadzone w formie:

• indywidualnych kontaktów pośrednika pracy z bezrobotnym lub poszukującym pracy;
• targów pracy, czyli zbiorowej prezentacji ofert danych identyfikujących pracodawcę;
• giełd pracy, umożliwiających bezpośredni kontakt pracodawcy z kandydatami

dobranymi przez pośrednika pracy.

Pośrednictwo realizowane przez publiczne służby zatrudnienia prowadzone jest

nieodpłatnie, zgodnie z zasadami:

dostępności ich usług dla poszukujących pracy oraz dla pracodawców;

dobrowolności – wolne od przymusu korzystanie z usług pośrednictwa pracy;

równości – udzielanie pomocy bez względu na: płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę,

pochodzenie etniczne, narodowość, orientację seksualną, przekonania polityczne

i wyznanie religijne lub przynależność związkową;

jawności – oznaczającej, że każde wolne miejsce pracy zgłoszone do urzędu pracy jest

podawane do wiadomości bezrobotnym i poszukującym pracy.

Zgodnie z Rozporządzeniem z 2 marca 2007 r. priorytetami w zakresie pośrednictwa

pracy powinny być:

• dobre stosunki z wszystkimi zainteresowanymi stronami,
• odpowiednie i efektywne świadczenie usług na konkurencyjnym rynku pracy,
• dążenie do jak najszybszego powrotu świadczeniobiorców do zatrudnienia,
• wczesne identyfikowanie osób zagrożonych długotrwałym bezrobociem,
• tworzenie programów działań dla bezrobotnych,
• sprostanie warunkom społeczno-ekonomicznym i oczekiwaniom klientów,
• wprowadzenie systemu zarządzania jakością.

Działania przewidziane w Rozporządzeniu z 2 marca 2007 r. mają odciążyć pośredników

od działań czysto biurokratycznych na rzecz działań o charakterze aktywizującym.

3.2. Standardy kwalifikacji zawodowych pośrednika pracy

Zgodnie z rozporządzeniem pośrednik pracy realizuje standardy pośrednictwa pracy

poprzez:

• przyjmowanie informacji o wolnym miejscu zatrudnienia;
• przyjmowanie oferty pracy;
• upowszechnianie i realizację oferty zawierającej dane identyfikujące pracodawcę;
• upowszechnianie i realizację oferty pracy bez danych identyfikujące pracodawcę;
• podejmowanie kontaktu z nowym pracodawcą;
• utrzymywanie kontaktu z pracodawcą;

• podejmowanie kontaktu z bezrobotnym;
• przedstawianie propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej;
• pomoc wobec braku ofert odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej;
• utrzymywanie kontaktu z bezrobotnym lub poszukującym pracy.

Minister Pracy i Polityki Społecznej określił szczegółowo działania składające się na

wymienione standardy.

W związku ze złożoną sytuacją na rynku pracy oraz wzrostem liczby osób objętych

usługami publicznych służb zatrudnienia powstała konieczność zróżnicowania zadań

poszczególnych grup pracowników oraz zwiększenie ich liczby. Zmienia się też zakres

świadczonych usług, gdyż główne kierunki krajowej polityki zatrudnienia w dużej mierze

podporządkowane są założeniom Europejskiej Strategii Zatrudnienia. Stwarza to wymóg

wypracowania systemowych rozwiązań w celu podnoszenia jakości usług świadczonych

przez pośredników pracy oraz rozwijania ich kompetencji, niezbędnych do zapewnienia tej

jakości wymiaru europejskiego.

Podstawę do stworzenia odpowiedniego systemu rozwoju zasobów ludzkich stanowią

standardy kwalifikacji zawodowych. Pozwalają one na lepsze powiązanie celów i treści

kształcenia oraz szkolenia zawodowego z pracą zawodową, a także zachowanie określonej

jakości oferowanych form szkolenia, niezależnie od miejsca jego realizacji.

Wprowadzenie standardów kwalifikacji zawodowych pośrednika pracy do systemu

prawnego i

organizacyjnego sprzyja również podniesieniu przejrzystości i

jakości

przygotowania zawodowego oraz porównywalności świadectw i dyplomów na europejskim,

wspólnym rynku pracy. Standardy kwalifikacji zawodowych mogą być również

wykorzystywane przez samych pracodawców w zakresie wartościowania pracy lub procesie

dobierania odpowiednich pracowników do zadań na poszczególnych stanowiskach pracy.

Pośrednik pracy:

• zajmuje się pozyskiwaniem informacji o wolnych miejscach pracy, wykorzystując

w tym celu rozmowy telefoniczne lub bezpośrednie wizyty u pracodawców;

• udziela informacji o wolnych miejscach pracy i możliwościach jej podjęcia;
• negocjuje warunki pracy dla przyszłych pracowników oraz udziela pomocy

pracodawcom w ustaleniu tych warunków;

• w trakcie kontaktów z pracodawcami promuje usługi pośrednictwa pracy;

• rejestruje w bazie komputerowej dane o wolnych miejscach pracy i kandydatach

poszukujących zatrudnienia.

• dokonując doboru kandydatów na konkretne miejsce pracy zwraca uwagę na zgodność

ich kwalifikacji, umiejętności i doświadczenia zawodowego z wymaganiami miejsca

pracy oraz sugestiami pracodawców, wykorzystuje przy tym dostępną mu wiedzę

z zakresu zawodoznawstwa, psychologii pracy, organizacji i zarządzania oraz analizy

rynku pracy;

• zbiera, przechowuje i aktualizuje informacje o lokalnym rynku pracy, takie jak.:

- liczba, rodzaje i formy prawne podmiotów zatrudniających;

- ich kondycja gospodarcza, aktualne i przyszłe potrzeby kadrowe, zapotrzebowanie

na usługi związane z pośrednictwem;

- uważnie śledzi zmiany dotyczące zawodów i wymagań pracodawców pod adresem

pracobiorców;

• współpracuje z komórkami analiz lokalnego rynku pracy w zakresie identyfikowania

i przewidywania zmian gospodarczych oraz potrzeb na pracowników z odpowiednimi

kwalifikacjami.

W wykonywaniu podstawowych zadań oczekuje się od niego odpowiedzialności

społeczno-moralnej w realizacji zobowiązań wobec pracodawcy i osoby poszukującej pracy.

Minimalną liczbę pracowników realizujących pośrednictwo pracy w pełnym wymiarze

czasu pracy ustala się według wzoru z Rozporządzenia z 2 marca 2007r..

3.3 Wymagania ustawowe na stanowisko pracy

Pracę związaną z niesieniem pomocy osobom poszukującym pracy oraz pracodawcom

w doborze kandydatów na wolne miejsce pracy wykonuje pośrednik pracy, który może być

zatrudniony na następujących stanowiskach:

• pośrednik pracy – stażysta,
• pośrednik pracy,
• pośrednik pracy I stopnia,
• pośrednik pracy II stopnia,

pośrednikiem pracy może być osoba, która otrzymała licencję zawodową, jeżeli:

• ma pełną zdolność do czynności prawnych,
• nie była karana za przestępstwo popełnione umyślnie,
• ma co najmniej średnie wykształcenie,
• ma co najmniej 12 miesięcy pośrednictwa w publicznych służbach zatrudnienia,
• ma obywatelstwo polskie lub wykaże się wystarczającą znajomością języka.

pośrednikiem pracy – stażystą może być osoba, która będzie wykonywać pracę pod

nadzorem pośrednika pracy i:

• ma pełną zdolność do czynności prawnych,
• nie była karana za przestępstwo popełnione umyślnie,
• ma co najmniej średnie wykształcenie,
• ma obywatelstwo polskie lub wykaże się wystarczającą znajomością języka.

pośrednikiem pracy I stopnia może być osoba, która:

• spełnia łącznie warunki przyporządkowane pośrednikowi pracy

oraz

• ma co najmniej 24-miesięczny staż pośrednika w publicznych służbach

zatrudnienia.

pośrednikiem pracy II stopnia może być osoba, która:

• spełnia łącznie warunki przyporządkowane dla pośrednika pracy I stopnia,
• posiada tytuł zawodowy magistra lub inny równorzędny,
• ma co najmniej 36-miesięczny staż pośrednika pracy I stopnia w publicznych

służbach zatrudnienia,

• ukończyła studia podyplomowe w zakresie pośrednictwa pracy.

Wymogów średniego wykształcenia, 12-miesiecznego doświadczenia w publicznych

służbach zatrudnienia oraz obywatelstwa polskiego nie stosuje się do obywateli państw Unii

Europejskiej, państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii

Europejskiej, obywateli państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze

Gospodarczym, którzy mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów

zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi.

Warunkiem powyższego jest jednak to, że posiadają decyzję o uznaniu kwalifikacji

zawodowych. Jest nowy zapis, wprowadzony Ustawą z 24 sierpnia 2007 roku. Zmiana ta

wynika z faktu, iż pośrednictwo pracy jest zawodem regulowanym Ustawą z 26 kwietnia

2001 roku

Minister Pracy i Polityki Społecznej w Rozporządzeniu z. 3 kwietnia 2006 r.

określił:

• warunki, sposób i tryb odbywania stażu adaptacyjnego, sposób i tryb wykonywania

nadzoru nad odbywaniem stażu adaptacyjnego oraz oceny nabytych przez

wnioskodawcę umiejętności, a także sposób ustalania kosztów odbywania stażu

adaptacyjnego oraz tryb ich ponoszenia;

• warunki, sposób i tryb przeprowadzania testu umiejętności oraz oceny wykazanych

przez wnioskodawcę umiejętności, a także sposób ustalania kosztów przeprowadzania

testu umiejętności, a także tryb ich ponoszenia.

3.4 Licencja zawodowa pośrednika pracy

Licencję zawodową pośrednika pracy określonego stopnia nadaje wojewoda na wniosek

zainteresowanej osoby w drodze decyzji administracyjnej. Ustawodawca wprowadził trzy

stopnie licencji zawodowej:

• licencja zawodowa pośrednika pracy;
• licencja zawodowa pośrednika pracy I stopnia;
• licencja zawodowa pośrednika pracy II stopnia;

Szczegółowy tryb nadawania licencji zawodowych pośrednika pracy i doradcy

zawodowego z uwagi na rozwój zawodowy pracowników publicznych służb zatrudnienia

określił Minister Gospodarki i Pracy w Rozporządzeniu z 20 października 2004 roku

Zainteresowana osoba ubiegająca się o nadanie licencji zawodowej pośrednika pracy

musi złożyć do wojewody właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy lub, w przypadku

niewykonywania pracy, do wojewody właściwego ze względu na miejsce zamieszkania

wniosek, zawierający informację o:

• obywatelstwie,
• miejscu zameldowania,

Ustawa z 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania

zawodów regulowanych (DzU 2001 nr 87 poz. 954).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 3 kwietnia 2006 r. w sprawie stażu adaptacyjnego i testu umiejętności w toku

postępowania o uznanie kwalifikacji do wykonywania zawodu pośrednika pracy i doradcy zawodowego (DzU 2006 nr 60 poz. 425).

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 20 października 2004 r. w sprawie trybu nadawania licencji zawodowych pośrednika pracy

i doradcy zawodowego (DzU 004 nr 238 poz. 2393).

• poziomie i kierunku wykształcenia,
• ukończonych szkoleniach i studiach podyplomowych,
• wymaganym do uzyskania licencji stażu pracy.

Ponadto wnioskodawca wskazuje licencje zawodową, o którą się ubiega, oraz podaje

informację o już posiadanej licencji zawodowej, dacie jej wydania i organie, który ją wydał.

3.5 Wymogi pozaustawowe

Pośrednik pracy powinien spełniać szereg wymagań, nie tylko tych nałożonych wprost

przez ustawę. Powinien mieć też odpowiednie umiejętności pozazawodowe i cechy

psychofizyczne. W kontaktach z klientami (pracodawcami i osobami poszukującymi pracy)

powinien przestrzegać zasad etyki zawodowej oraz zasad wynikających z przepisów

prawnych, regulujących zakres pośrednictwa pracy.

Do kwalifikacji pozazawodowych pośrednika pracy zalicza się umiejętności:

• łączenia teorii z praktyką,
• negocjowania (jako reprezentant: urzędu, pracodawcy i bezrobotnego, powinien umieć

połączyć interesy i dążenia wszystkich stron),

• planowania i realizacji własnej ścieżki rozwoju zawodowego,
• prowadzenia rozmowy,
• korzystania z zasobów informacyjnych internetu oraz poczty elektronicznej,
• identyfikowania postawy i zachowania ludzkiego w sytuacjach stresu i zagrożenia,
• reagowania asertywnie na konflikty interesów w strukturze organizacyjnej,
• nawiązywania kontaktów zawodowych i społecznych,
• doboru kandydata do oferty,
• oceny kandydata do pracy.

Do cech psychofizycznych ułatwiających realizację zadań pośrednika zalicza się:

• komunikatywność,
• łatwość nawiązywania kontaktu z ludźmi, wypowiadania się w mowie i piśmie,
• spostrzegawczość,
• dokładność,
• zamiłowanie do systematyczności, porządku i ładu,

• koncentracja i podzielność uwagi,
• samokontrola,
• samodzielność,
• odpowiedzialność,
• zdolność logicznego myślenia,
• zdolności organizacyjne,
• umiejętność przekonywania,
• otwartość na nowe doświadczenia i ludzi,
• tolerancja, szacunek dla innych, cierpliwość, życzliwość,
• skłonność do uczenia się i aktualizacji wiedzy,
• umiejętności kierownicze,
• kreatywność.

4. Doradcy zawodowi

Usługa poradnictwa to kolejna podstawowa usługa rynku pracy, obecna w działaniach

publicznych służb zatrudnienia od początku ich działalności. Obecna ustawa nadała jej

szerszą definicję, precyzując formy realizacji.

Informacja zawodowa jest traktowana jako integralny człon usługi poradnictwa

zawodowego, choć zasługuje na wyeksponowanie ze względu na specyficzny, odrębny proces

jej tworzenia i upowszechniania.

Zgodnie z art. 38 Ustawy z 24 sierpnia 2007 r. polega na udzielaniu:

• bezrobotnym i poszukującym pracy pomocy w wyborze odpowiedniego zawodu

i miejsca zatrudnienia, w szczególności:

- informację o zawodach, rynku pracy oraz możliwościach szkolenia i kształcenia,

- porady z wykorzystaniem standaryzowanych metod ułatwiających wybór zawodu,

zmianę kwalifikacji, podjęcie lub zmianę zatrudnienia, w tym badaniu zainteresowań

i uzdolnień zawodowych,

- kierowaniu na specjalistyczne badania psychologiczne i lekarskie umożliwiające

wydawanie opinii o przydatności zawodowej do pracy i zawodu albo kierunku

szkolenia,

- inicjowaniu, organizowaniu i prowadzeniu grupowych porad zawodowych dla

bezrobotnych i poszukujących pracy;

• pracodawcom pomocy w doborze kandydatów do pracy, w szczególności na udzielaniu

informacji i doradztwie w tym zakresie.

Pracodawcy mogą korzystać z pomocy w doborze kandydatów do pracy przez:

• doradztwo w określaniu wymagań dotyczących stanowiska pracy zgłoszonego w ofercie

pracy do urzędu pracy,

• dobór kandydatów spośród bezrobotnych lub poszukujących pracy na zgłoszone w ofercie

pracy stanowisko pracy.

4.1. Formy i zasady doradztwa zawodowego

Poradnictwo zawodowe i informacja zawodowa są świadczone w formie grupowej

lub porady indywidualnej. Bezrobotny może korzystać z informacji dotyczącej:

• zawodów,
• rynku pracy,
• możliwości szkolenia i kształcenia.

Informacje te mogą mieć formę materiałów drukowanych, audiowizualnych oraz

komputerowych lub internetowych baz danych, udostępnianych indywidualnie lub podczas

grupowego spotkania informacyjnego.

Indywidualne poradnictwo zawodowe jest złożonym, najczęściej wieloetapowym

procesem. W jego trakcie doradca zawodowy w sposób świadomy i celowy wykorzystuje

różne procedury i techniki, motywując klienta do swobodnego wypowiadania się i aktywnego

współdziałania w rozwiązywaniu jego problemów. Porada indywidualna polega na

bezpośrednim kontakcie z doradcą zawodowym, który stosuje postępowanie wspomagające

proces podejmowania decyzji zawodowej przez bezrobotnego.

Podstawową metodą pracy doradców zawodowych z indywidualnymi klientami jest

rozmowa doradcza. W jej trakcie następuje:

• nawiązanie kontaktu,
• omówienie sytuacji klienta,

• analizowanie przebiegu kariery szkolnej i zawodowej, zainteresowań i oczekiwań

związanych z pracą,

• zebranie informacji o stanie zdrowia oraz o wszelkich ograniczeniach, które mogą mieć

wpływ na podjęcie decyzji zawodowej.

Doradca zawodowy i klient wspólnie planują dalsze kroki postępowania i dokonują

ustaleń jakie działania klient powinien zrealizować po zakończeniu porady.

Grupowe poradnictwo zawodowe jest często stosowaną przez doradców zawodowych

formą pomocy w rozwiązywaniu specyficznych problemów zawodowych. Jest to skuteczny

sposób pracy z ludźmi, którzy pracując w grupie i będąc jej członkami, w atmosferze

akceptacji i otwartości, mają możliwość zbadania i zdefiniowania własnych problemów

zawodowych, dokonania adekwatnej oceny siebie oraz rozwijania umiejętności

podejmowania decyzji dotyczących planowania kariery zawodowej. W ramach poradnictwa

grupowego doradcy zawodowi przeprowadzają zajęcia warsztatowe z zakresu samopoznania,

podejmowania decyzji zawodowych, planowania rozwoju zawodowego. Podczas porady w

formie grupowej prowadzonej przez doradcę zawodowego, powinno uczestniczyć nie więcej

niż 16 osób, a chęć potrzeby porady powinna wynikać z rozmowy wstępnej.

Usługi poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej świadczone są przez doradcę

zawodowego zgodnie z zasadami:

• dostępności usług poradnictwa zawodowego dla bezrobotnych i poszukujących pracy

oraz dla pracodawców;

• dobrowolności korzystania z usług poradnictwa zawodowego;
• równości w korzystaniu z usług poradnictwa zawodowego, bez względu na płeć, wiek,

niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, orientację seksualną,

przekonania polityczne i wyznanie religijne lub przynależność związkową;

• swobody wyboru zawodu i miejsca zatrudnienia;
• bezpłatności usługi;
• poufności i ochrony danych osobowych bezrobotnych i poszukujących pracy

korzystających z usług poradnictwa zawodowego.

Zgodnie z Rozporządzeniem z 2 marca 2007 r. standard doradztwa zawodowego

i informacji zawodowej realizowany przez doradcę zawodowego obejmuje w szczególności

postępowanie przy:

• udzielaniu porady indywidualnej bezrobotnemu lub poszukującemu pracy;
• udzielaniu porady w formie grupowej bezrobotnemu lub poszukującemu pracy,
• udzielaniu informacji zawodowej bezrobotnemu lub poszukującemu pracy;
• udzielaniu informacji zawodowej grupie bezrobotnych lub poszukujących pracy;
• udzielaniu pracodawcom pomocy w doborze kandydatów do pracy.

4.2

Standardy kwalifikacji zawodowych doradcy zawodowego

To narzędzie wciąż jeszcze nowe na polskim rynku pracy. Standardy te pokazują, jakimi

wiadomościami, umiejętnościami i cechami psychofizycznymi powinien legitymować się

pracownik wykonujący określony zawód. Dodatkowo różnicują te wskazania w zależności od

szczebla w hierarchii zawodowej oraz konkretnego miejsca wykonywania pracy. Opracowanie

standardu wymaga przeprowadzenia szerokich badań wśród osób wykonujących dany zawód

w różnych możliwych warunkach i miejscach.

Zmieniający się rynek pracy coraz częściej wymaga podejmowania nowych decyzji

związanych ze zmianą zawodu lub podnoszeniem kwalifikacji. Wzrosła rola działań

związanych ze starannym planowaniem rozwoju zawodowego. Wszelkiego rodzaju wybory

dotyczące zdobycia wiedzy i umiejętności do wykonywania zawodu wymagają coraz

większej znajomości rynku pracy i rynku edukacyjnego. Sytuacja ta sprawia, iż poradnictwo

zawodowe jest coraz bardziej potrzebne znacznie szerszej niż dotąd grupie klientów.

Dla zwiększenia skuteczności poradnictwa zawodowego, konieczne jest stałe rozwijanie

zaplecza metodyczno-informacyjnego. Poprawieniu jakości usług poradnictwa zawodowego

sprzyjać może większa liczba doradców zawodowych. Im mniej klientów będzie przypadać

na jednego doradcę, tym więcej czasu będzie mógł on poświęcić klientowi.

Zwiększeniu liczby doradców zawodowych mają sprzyjać Rozporządzenia z 2 marca

2007 r.

, wg którego w powiatowym urzędzie pracy co najmniej raz w roku, do 30 września

danego roku kalendarzowego, należy ustalić minimalną liczbę doradców zawodowych

zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, proporcjonalnie do minimalnej liczby

pośredników pracy. Rozporządzenie precyzuje, że na dwóch pośredników pracy

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 2 marca 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków prowadzenia przez publiczne

służby zatrudnienia usług rynku pracy (DzU 2007 nr 47 poz. 315).

zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy należy zatrudnić się co najmniej jednego

doradcę zawodowego w pełnym wymiarze czasu pracy.

Doradcy zawodowi są pracownikami publicznych służb zatrudnienia, najczęściej

powiatowych urzędów pracy (administracji samorządowej) oraz centrów informacji

i planowania kariery zawodowej. Ponadto mogą być zatrudnieni w:

• specjalistycznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych,
• zespołach ds. orzecznictwa o stopniu niepełnosprawności,
• centrach pomocy rodzinie,
• Ochotniczych Hufcach Pracy (w wyspecjalizowanych jednostkach – Mobilne Centra

Informacji Zawodowej)

• placówkach kształcenia i doskonalenia nauczycieli w specjalnościach pedagogika pracy

i doradztwo zawodowe.

Poza jednostkami publicznymi możliwości zatrudnienia i samozatrudnienia dają

doradcom zawodowym agencje poradnictwa zawodowego, agencje doradztwa personalnego

oraz agencje pośrednictwa pracy.

Doradca zawodowy w powiatowym urzędzie pracy świadczy poradnictwo zawodowe

i informację zawodową na wniosek:

• pośrednika pracy,
• specjalisty do spraw rozwoju zawodowego,
• lidera klubu pracy
• po przyjęciu informacji o potrzebie udzielenia porady od bezrobotnego.

Praca doradcy zawodowego polega na udzielaniu pomocy bezrobotnym i poszukującym

pracy w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia oraz pracodawcom

w doborze kandydatów do pracy.

Pomoc bezrobotnym i poszukującym pracy polega na:

• udzielaniu informacji o zawodach, rynku pracy oraz szkoleniu i kształceniu;
• udzielaniu porad z wykorzystaniem standaryzowanych metod ułatwiających wybór

zawodu, zmianę kwalifikacji, podjęcie lub zmianę zatrudnienia, w tym badaniu

zainteresowań i uzdolnień zawodowych;

• kierowaniu na specjalistyczne badania psychologiczne i lekarskie umożliwiające

wydawanie opinii o przydatności zawodowej do pracy i zawodu albo kierunku

szkolenia;

• inicjowaniu, organizowaniu i prowadzeniu grupowych porad zawodowych dla

bezrobotnych i poszukujących pracy.

Pomoc pracodawcom polega na udzielaniu informacji i doradztwie w zakresie doboru

kandydatów do pracy na stanowiska wymagające szczególnych predyspozycji

psychofizycznych.

W pracy doradcy zawodowego dominuje układ człowiek-człowiek, dlatego też znaczenia

nabierają jego umiejętności i predyspozycje współdziałania z ludźmi. W procesie poradnictwa

zawodowego, aby pomóc klientom w poznaniu ich zainteresowań zawodowych i zdolności,

wykorzystywane są testy do badania zainteresowań, uzdolnień ogólnych, a także cech

osobowości. Analiza preferencji, zainteresowań oraz predyspozycji zawodowych stwarza

klientom możliwości podejmowania właściwych decyzji zawodowych, dokonywania

racjonalnych wyborów zawodowych i przygotowania realistycznych projektów dotyczących

perspektyw zawodowych. Klient, który wyrazi zgodę na przeprowadzenie badań

psychologicznych, ma także możliwość nieodpłatnego skorzystania z takich badań.

Doradcy zawodowi z urzędów pracy świadczą również usługi w zakresie udostępniania

szeroko rozumianej informacji zawodowej, która wspomaga proces podejmowania decyzji

zawodowych, a także umożliwia klientom dokładniejszą orientację w świecie pracy.

Posiadane przez urzędy pracy zasoby informacji zawodowej umożliwiają klientom także

samodzielne korzystanie z tych zasobów i poszukiwanie informacji np. o rynku pracy,

zawodach, instytucjach szkoleniowych. Indywidualne korzystanie ze zbiorów informacji

zawodowej odbywa się często poprzez tzw. samoinformację, czyli klient, posiadając wolny

dostęp do zbiorów, może samodzielnie z nich korzystać, bez angażowania doradcy

zawodowego.

Zgodnie z Rozporządzeniem z 2 marca 2007 r. doradca zawodowy wykorzystuje:

• narzędzia i metody poradnictwa zawodowego;
• autorskie programy z zakresu poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej;
• standaryzowane narzędzia diagnostyczne do badania zainteresowań, uzdolnień oraz

predyspozycji zawodowych;

• bazy danych bezrobotnych lub poszukujących pracy oraz pracodawców;
• zasoby informacji zawodowej o zasięgu lokalnym, regionalnym, krajowym

i międzynarodowym, zawierające dane o zawodach, możliwościach kształcenia oraz

rynku pracy;

• dane adresowe instytucji specjalistycznych pomocnych w rozwiązywaniu problemu

zawodowego bezrobotnego lub poszukującego pracy;

• materiały informacyjne zawierające dane dotyczące zasobów informacyjnych

posiadanych przez urząd pracy.

Istotne jest, by doradca zawodowy stosował tylko te metody i narzędzia, w zakresie

których został przeszkolony i posiada uprawnienia do ich stosowania.

4.3 Wymagania ustawowe na stanowisko pracy

W rozwoju kariery doradcy zawodowego wyróżnić należy cztery poziomy awansu:

• doradca zawodowy – stażysta,
• doradca zawodowy,
• doradca zawodowy I stopnia,
• doradca zawodowy II stopnia.

Doradcą zawodowym może zostać osoba, która otrzymała licencję zawodową, jeżeli:

• ma pełną zdolność do czynności prawnych;
• nie była karana;
• ma wyższe wykształcenie;
• wykonywała zadania na stanowisku stażysty, w zakresie poradnictwa zawodowego

przez co najmniej 12 miesięcy w publicznych służbach zatrudnienia;

• ma obywatelstwo polskie lub wykaże się wystarczającą znajomością języka polskiego.

Doradcą zawodowym – stażystą może zostać osoba, która wykonuje czynności na

stanowisku doradcy, pod nadzorem doradcy zawodowego, jeżeli:

• ma pełną zdolność do czynności prawnych;
• nie była karana;
• ma wyższe wykształcenie;
• ma obywatelstwo polskie lub wykaże się wystarczającą znajomością języka polskiego.

Doradcą zawodowym I stopnia może zostać osoba:

• spełniająca łącznie warunki dla doradcy zawodowego

oraz ma

• co najmniej 24-miesięczny staż pracy na stanowisku doradcy zawodowego

w publicznych służbach zatrudnienia i ukończone studia magisterskie

lub

• co najmniej 12-miesięczny staż pracy na stanowisku doradcy zawodowego

w publicznych służbach zatrudnienia i ukończone studia magisterskie z psychologii lub

poradnictwa zawodowego.

Doradcą zawodowym II stopnia może zostać osoba spełniająca łącznie warunki:

• posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
• nie była karana;
• ma obywatelstwo polskie lub wykaże się wystarczającą znajomością języka polskiego;
• ukończyła studia podyplomowe z zakresu poradnictwa zawodowego;
• ma co najmniej 36-miesięczny staż pracy na stanowisku doradcy zawodowego I stopnia.

Wymogów powyższych nie stosuje się wobec obywateli państw Unii Europejskiej,

obywateli państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii

Europejskiej, obywateli państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze

Gospodarczym (zobacz: rozdz. 3.3.)

4.4 Licencja zawodowa doradcy zawodowego

Licencję zawodową doradcy zawodowego określonego stopnia nadaje wojewoda decyzją

administracyjną na wniosek osoby zainteresowanej (zobacz: rozdz. 3.4). Zgodnie z art. 95

Ustawy z 20 kwietnia 2004 r. są trzy stopnie licencji zawodowej doradcy zawodowego:

• licencja zawodowa doradcy zawodowego;
• licencja zawodowa doradcy zawodowego I stopnia;
• licencja zawodowa doradcy zawodowego II stopnia.

4.5 Wymogi pozaustawowe

W celu pełnego i jak najbardziej skutecznego wypełniania swoich funkcji, doradca

zawodowy powinien także spełniać szereg wymagań pozaustawowych związanych

z określonymi umiejętnościami czy wiedzą. Poniżej zostanie przedstawiony zakres wiedzy,

umiejętności, zasad oraz cech, które są niezbędne dla prawidłowego wykonywania zawodu

doradcy zawodowego zgodnie z wymaganymi standardami.

W pracy doradcy zawodowego najistotniejsze jest zorientowanie na klienta, które ma na

celu ukierunkowanie działań związanych z realizacją usługi poradnictwa zawodowego na

rzeczywiste potrzeby klientów oraz realizację ich oczekiwań, a składa się na nie:

• analiza potrzeb – określenie faktycznych lub co najmniej prawdopodobnych potrzeb

klienta (nie zawsze pokrywają się ze zgłaszanym przez niego zapotrzebowaniem);

dokonywana jest na podstawie wiedzy o kliencie, czerpanej z danych będących

w posiadaniu doradcy zawodowego oraz przeprowadzonych z klientem rozmów

i analizy jego oczekiwań;

• analiza oczekiwań klienta – polega na identyfikacji oczekiwań klienta oraz ich

skonfrontowaniu z jego prawdopodobnymi rzeczywistymi potrzebami;

• analiza możliwych działań – polega na identyfikacji katalogu możliwych do podjęcia

przez doradcę działań odnoszących się do danego klienta, jak najpełniej

odpowiadających oczekiwaniom i potrzebom klienta;

• dostosowanie możliwości działania do oczekiwań klienta – polega na doborze

najlepszych i najwłaściwszych z możliwych do zastosowania przez doradcę działań,

mających na celu jak najpełniejszą realizację potrzeb i oczekiwań klienta.

Doradca zawodowy powinien posiadać wiedzę w zakresie:

• zasad postępowania doradcy zawodowego podczas kontaktu z klientem,
• metod i technik poradnictwa zawodowego,
• podstawowych zasad zachowania grupy i przewodzenia grupie,
• zjawisk zachodzących na rynku pracy oraz warunkach i możliwościach zatrudnienia na

lokalnym rynku pracy,

• ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
• wybranych elementów kodeksu pracy.

Doradca zawodowy powinien posiadać umiejętności:

• nawiązywania kontaktu, tworzenia atmosfery zaufania, życzliwości i akceptacji,
• motywowania do współdziałania w rozwiązywaniu problemów zawodowych,
• prowadzenia rozmowy doradczej,
• prowadzenia zajęć grupowych,
• tworzenia z klientem odpowiedniego planu zawodowego,
• gromadzenia i wykorzystywania informacji nt. kształcenia i szkolenia zawodowego,

zatrudnienia i rynku pracy,

• planowania i organizacji pracy własnej,
• radzenia sobie ze stresem,
• obsługi komputera i urządzeń audiowizualnych.

Doradcy zawodowi są zobowiązani do przestrzegania:

• zasady poszanowania godności ludzkiej,
• zasady odpowiedzialności,
• zasady kompetencji,
• zasady zachowania tajemnicy służbowej,
• zasady zaufania,
• zasady współdziałania,
• zasady zabezpieczenia dobra klienta.

Doradca zawodowy powinien cechować się:

• poczuciem odpowiedzialności, samokontrolą dojrzałością i odpornością emocjonalną,
• logicznym rozumowaniem,
• zdolnością przekonywania,
• łatwością wypowiadania się w mowie i piśmie,
• umiejętnością słuchania i obserwacji,
• otwartością na problemy i sprawy innych,
• obiektywizmem i tolerancją,
• dobrą pamięcią, podzielnością i koncentracją uwagi,
• elastycznością i twórczym podejściem oraz otwarciem na problemy i sprawy innych.

Zestawienie wykorzystanych dokumentów i opracowań

1. Ustawa z 29 grudnia 1989 r. o zatrudnieniu (DzU 1989 nr 75 poz. 446).
2. Ustawa z 27 lipca 1990 r. o zmianie ustawy o zatrudnieniu (DzU 1990 nr 56 poz. 323).
3. Ustawa z 16 października 1991 r. o zatrudnieniu i bezrobociu (DzU 1991 nr 106

poz. 457) .

4. Ustawa z 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. (DzU 1995

nr 1 poz. 1) .

5. Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy

(DzU 2004 nr 99 poz. 1001, ze zm.).

6. Ustawa z 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach

członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych
(DzU 2001 nr 87 poz. 954).

7. Ustawa z 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach

rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (DzU 2007 nr 176, poz. 1243).

8. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 20 października 2004 r. w sprawie trybu

nadawania licencji zawodowych pośrednika pracy i doradcy zawodowego (DzU 2004
nr 238 poz. 2393).

9. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 25 października 2005 r. w sprawie trybu

organizowania prac społecznie użytecznych (DzU 2005 nr 210, poz. 1745).

10. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 3 kwietnia 2006 r. w sprawie stażu

adaptacyjnego i testu umiejętności w toku postępowania o uznanie kwalifikacji do
wykonywania zawodu pośrednika pracy i doradcy zawodowego (DzU 2006 nr 60
poz. 425).

11. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 2 marca 2007 r. w sprawie

standardów usług rynku pracy (DzU 2007 nr 47, poz. 314).

12. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 2 marca 2007 r. w sprawie

szczegółowych warunków prowadzenia przez publiczne służby zatrudnienia usług rynku
pracy (DzU 2007 nr 47 poz. 315).