Bazodanowe aspekty

systemów nauczania niestacjonarnego

Andrzej Adamczyk

,QVW\WXW7HFKQLN7HOHNRPXQLNDF\MQ\FKL,QIRUPDW\F]Q\FK3R]QD

e–mail: [e-mail]

Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski

Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz

Abstrakt

.D*G\URG]DMV\VWHPXLQIRUPDW\F]QHJRZ\PDJDVZRLVW\FKFKDUDNWHU\VW\F]Q\FKGODQLHJRPHWRG

projektowania i

LPSOHPHQWDFML 3RGREQLH V\VWHP\ SU]H]QDF]RQH GR QDXF]DQLD SRSU]H] VLHü NRPSXWHURZ

VWDZLDM SU]HG DQDOLW\NDPL SURMHNWDQWDPL L programistami spHF\ILF]QH Z\]ZDQLD 'RW\F] RQH ]DJDGQLH

SRF]ZV]\RGSURMHNWXVWUXNWXU\GDQ\FKSRSU]H]ORJLN DSOLNDFMLD*SRNRPSR]\FM LQWHUIHMVXX*\WNRZQLND

(OHPHQWDPL QD NWyUH QDOH*\ ]ZUyFLü V]F]HJyOQ XZDJ  V PHFKDQL]P\ DGPLQLVWUDFML DXWRU\]DFML GRVW SX

RUD]VSRVRE\NRU]\VWDQLD]PDWHULDáyZV]NROHQLRZ\FK:V]\VWNLHWH]DJDGQLHQLDZL*VL ]V]HURNRSRM W

PHWRG\NEXGRZ\V\VWHPyZRSDUW\FKQDED]DFKGDQ\FK

:UHIHUDFLHSU]HGVWDZLRQHVZQLRVNLLZUD*HQLD]SURMHNWyZZNWyU\FKSURGXNWHPILQDOQ\PVVLHFLRZH

V\VWHP\ HGXNDF\MQH ]H V]F]HJyOQ\P XZ]JO GQLHQLHP SURMHNWX Z\NRQ\ZDQHJR Z UDPDFK SURJUDPX

HXURSHMVNLHJR /HRQDUGR GD 9LQFL 5HIHUDW SRSDUW\ MHVW GRGDWNRZR GáXJROHWQLP GRZLDGF]HQLHP ,77,
w budowie sieciowych i bazodanowych systemów nauczania niestacjonarnego..

1.

:VW S

1DXF]DQLHQDRGOHJáRüDQJdistance learningPDMX*GáXJKLVWRUL ]DUyZQRQDZLHFLHMDNL

UyZQLH*Z3ROVFH$E\SU]HGVWDZLüSLHUZV]HSUyE\UHDOL]DFMLLGHLQDXF]DQLDQDRGOHJáRüQDOH*\

FRIQü VL  WU]\VWD ODW NLHG\ WR Z 6WDQDFK =MHGQRF]RQ\FK $PHU\NL 3yáQRFQHM SRZVWDáD SLHUZV]D

MHJRIRUPD±NXUV\NRUHVSRQGHQF\MQH.XUV\NRUHVSRQGHQF\MQHVQLHW\ONRQDMVWDUV]\PURG]DMHP

QDXF]DQLDQDRGOHJáRüDOHWH*MHGQ\P]QLHZLHOXNWyUHSU]HWUZDá\ZQLH]PLHQLRQHMIRUPLHSRG]L

G]LH,QQHSy(QLHMZ\QDOH]LRQHIRUP\SU]HND]XWUHFLHGXNDF\MQ\FKQDRGOHJáRüWR

•

kursy nadawane w telewizji i radiu,

•

kursy on-line,

•

ZLUWXDOQHNODV\LFDáHPLDVWHF]NDXQLZHUV\WHFNLH

1DOH*\ SDPL WDü *H QDXF]DQLH QD RGOHJáRü PD Z 3ROVFH SRQDG OHWQL KLVWRUL  .XUV\

NRUHVSRQGHQF\MQHE\á\ZSURZDG]DQHZ3ROVFHMX*ZURNXQD8QLZHUV\WHFLH.UDNRZVNLP:

ODWDFKG]LDáDáDSU *QLH3ROLWHFKQLND7HOHZL]\MQD2EHFQLHZ\NRU]\VWDQLHGRQDXF]DQLD

QDRGOHJáRü]GRE\F]\QRZRF]HVQHMWHFKQRORJLLZ\GDMHVL QDWXUDOQHLSR*GDQH

3RPLPR WHJR *H QDXF]DQLH QD RGOHJáRü MHVW RGPLHQQ IRUP QDXF]DQLD SU]\ZLHFDM PX

LGHQW\F]QH FHOH MDN HGXNDFML NRQZHQFMRQDOQHM &HOH WH SU]HNáDGDM VL  QD NRQNUHWQH IRUP\
przekazywania i sprawdzania wiedzy.

'RFHOyZV\VWHPX]DOLF]DQHMHVWVSHáQLHQLHQDVW SXMF\FKRF]HNLZD

•

]ZL NV]HQLHHIHNW\ZQRFLQDXF]DQLD

•

usprawnienie sposobu jego przeprowadzania,

•

XPR*OLZLHQLHSU]HSURZDG]DQLD]GDOQHJRQDXF]DQLDLZVW SQ\FKWHVWyZ]GRE\WHMZLHG]\QD

VSHFMDOQ\FKVWDQRZLVNDFK]VLHFLRZ\PGRVW SHPGRV\VWHPXOXEZGRPX

•

XVSUDZQLHQLHVSUDZG]DQLDZLHG]\L]ZL NV]HQLHZLHU]\WHOQRFLX]\VNLZDQ\FKRFHQ

•

]RELHNW\ZL]RZDQLH NU\WHULyZ RFHQ\ Z\QLNyZ üZLF]H L WHVWyZ Z Z\QLNX ]DVWRVRZDQLD
oceny generowanej przez System,

156

Andrzej Adamczyk, Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski

•

XMHGQROLFHQLHSR]LRPXQDXF]DQLDSRSU]H]Z\NRU]\VWDQLHPR*OLZRFLJOREDOQHJRGRVW SXGR

PDWHULDáyZXPLHV]F]RQ\FKZHZVSyOQHMED]LHGDQ\FKV\VWHPX

•

XUXFKRPLHQLH ]DF]WNX V]HURNLHJR ZDFKODU]D XVáXJ ]ZL]DQ\FK ] VLHFL NWyUD E\áDE\

MHGQRF]HQLHSRND]RZDSOLNDFMLGREUUHNODPRUJDQL]DWRUDNXUVyZ

•

]GRE\FLHQRZ\FKGRZLDGF]HLNRPSHWHQFMLZWUDNFLHUHDOL]DFMLSURMHNWX

:,QWHUQHFLHGRVW SQDMHVWSUH]HQWDFMD]ZL]DQD]QLQLHMV]\PUHIHUDWHP>@

2.

2SLVSU]\NáDGRZHJRV\VWHPX

3U]H] V\VWHP QDXF]DQLD QD RGOHJáRü QDOH*\ UR]XPLHü V\VWHP LQIRUPDW\F]Q\ NWyUHJR

SU]H]QDF]HQLHPMHVWXPR*OLZLHQLHSU]HND]\ZDQLDZLHG]\QDRGOHJáRüRUD]]GDOQHJRVSUDZG]DQLD

SU]\VZRMRQHMSU]H]XF]QLDZLHG]\'RGDWNRZRZQLQLHMV]\PUHIHUDFLH]DZ ]LP\SRM FLHV\VWHPX

QDXF]DQLD QD RGOHJáRü GR MHJR LPSOHPHQWDFML VLHFLRZHM Z\NRU]\VWXMFHM VLHü NRPSXWHURZ MDNR

PHGLXPSU]HND]XLQIRUPDFML7DNLV\VWHPFKDUDNWHU\]XMHVL 

•

QDW\FKPLDVWRZRGSRZLHG]LQDDNFM X*\WNRZQLNDSUDFDon-line),

•

PR*OLZRFLZLUWXDOQHMLQWHUDNFMLSRPL G]\QDXF]\FLHOHPLXF]QLHP

•

NRU]\VWDQLHP ] ERJDFWZD LQIRUPDFML Z SRVWDFL F\IURZHM ]QDMGXMFHM VL  QD SU]\NáDG
w Internecie.

6\VWHP QDXF]DQLD QD RGOHJáRü VNáDGD VL  ] MGUD ]DZLHUDMFHJR ED]  GDQ\FK L ORJLN

IXQNFMRQRZDQLD RUD] ] PDWHULDáyZ NWyUH VáX* V]NROHQLX 0DWHULDá\ WDNLH VNáDGDM VL  ] F] FL

SU]HGVWDZLDMFHMLQIRUPDFMHV]NROHQLRZHRUD]F] FLVáX*FHMVSUDZG]DQLXZLHG]\]DUyZQRSU]H]

VDPHJR XF]QLD üZLF]HQLD VSUDZG]DMFH MDN L SU]H] RUJDQL]DWRUD V]NROH üZLF]HQLD
egzaminacyjne).

-GURV\VWHPXSR]ZDODZ\NRQ\ZDüQDVW SXMFHF]\QQRFL

•

XPR*OLZLD NRU]\VWDQLH ] Z\NáDGyZ SU]H] XF]QLyZ Z IRUPLH VDPRG]LHOQHM EH] REHFQRFL

SURZDG]FHJR

•

XPR*OLZLD VSUDZG]DQLH ZLHG]\ ]GRE\WHM SRGF]DV Z\NáDGyZ SRGF]DV LQWHUDNW\ZQ\FK VHVML

ZSRVWDFL]DGDWHVWRZ\FK

•

JHQHUXMH]HVWDZLHQLDZ\QLNyZRGSRZLHG]LQDüZLF]HQLD

•

XGRVW SQLDQLDGDQHX*\WNRZQLNRPSRDXWRU\]DFMLZHGáXJSUDZGRVW SX

•

NRPXQLNRZDQLH VL  SRPL G]\ XF]QLDPL L SURZDG]F\P Z WU\ELH V\QFKURQLF]Q\P L
asynchronicznym.

=DNáDGDVL *HSURFHVZVSRPDJDQ\SU]H]V\VWHPVNáDGDVL ]GZyFK]DVDGQLF]\FKF] FL

•

F] üGRSU]HSURZDG]HQLD]DM üNWyUDMHVWF] FLQDXF]DMF

•

F] ü GR SU]HSURZDG]HQLD WHVWyZ L NRQVXOWDFML Z\QLNDMF\FK ] NRQLHF]QRFL RFHQ\

VNXWHF]QRFLQDXF]DQLDMDNWH*]RFHQ\SU]\JRWRZDQLDXF]QLyZ]]DNUHVXGDQHJRPDWHULDáX

3RQDGWR PR*QD Z\Uy*QLü V]HUHJ F]\QQRFL NWyUH V ]ZL]DQH ] DGPLQLVWURZDQLHP 6\VWHPX L

Z\SHáQLDQLHPFHOyZEL]QHVRZ\FK6\VWHPX

=DM FLDRUJDQL]RZDQHV Z EORNL VNáDGDMFH VL  ] MHGQRVWHN ]DM FLRZ\FK -HGQRVWNL ]DM FLRZH

PRJE\üQDVW SXMFHJRW\SX

•

Z\NáDG\±SROHJDMFHQDSU]HJOGDQLXPDWHULDáXPXOWLPHGLDOQHJR

•

üZLF]HQLD ± SROHJDMFH QD Z\NRQ\ZDQLX üZLF]H ]DPLHV]F]RQ\FK QD VHUZHU]H Z\QLNL V

WUDQVPLWRZDQHLUHMHVWURZDQHZED]LHGDQ\FKV\VWHPXDOH]DGDQLDVNRQVWUXRZDQHVZWDNL

VSRVyEDE\RFHQ\RGSRZLHG]LPyJáXG]LHOLüVDPV\VWHPEH]XG]LDáXRVRE\SURZDG]FHM

•

NRQVXOWDFMH ± SROHJDMFH QD DNW\ZQ\P XF]HVWQLFWZLH Z UR]PRZLH W\SX ÄFKDW´ SRPL G]\

XF]QLDPL L SURZDG]F\P Z F]DVLH NRQVXOWDFML SURZDG]F\ PD PR*OLZRü ]PLHQLDü

Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego

157

parametry

DXWRU\]DF\MQHXF]QLyZPLQGRSXV]F]DMFLFKGRNRU]\VWDQLD]NROHMQ\FKEORNyZ

]DM FLD WH PXV] RGE\ZDü VL  Z VSRVyE V\QFKURQLF]Q\ ± ZV]\VF\ XF]HVWQLF\ PXV] E\ü
zalogowani w systemie w tym samym czasie).

=DNáDGD VL  *H ZLHONRü SRV]F]HJyOQ\FK MHGQRVWHN ]DM FLRZ\FK PR*H E\ü GRZROQD 6\VWHP

SRZLQLHQXPR*OLZLDüHODVW\F]Q\PHFKDQL]PEXGRZ\VHNZHQFMLMHGQRVWHN]DM FLRZ\FKZUDPDFK
bloku. Blok jest najmniejszym elementem o ustalonej, powtarzalnej sekwencji jednostek

]DM FLRZ\FK

6\VWHP QDXF]DQLD QD RGOHJáRü SRZLQLHQ XPR*OLZLDü UyZQLH* ]DPLHV]F]DQLH ZLHOX ZHUVML

PDWHULDáyZ]Uy*QLFRZDQ\FKZHGáXJ

•

SR]LRPXSRF]WNXMF\UHGQLR]DDZDQVRZDQ\]DDZDQVRZDQ\

•

JUXS\RGELRUFyZVWXGHQFLSUDFRZQLF\ILUPSU\ZDWQ\FKXU] GQLF\

•

URG]DMX SU]HND]\ZDQ\FK LQIRUPDFML XPLHM WQRFL DQJ skills), wiedza do wykorzystania
w praktyce (ang. know-how), zrozumienie (ang. understanding).

3. Charakterystyka danych

:UR]G]LDOHW\PSRVWDUDP\VL XSRU]GNRZDüREV]DU\GDQ\FKSRWU]HEQHZV\VWHPDFKQDXF]DQLD

QDRGOHJáRüLSU]HGVWDZLüMHZWDNLVSRVyEDE\PyFZ\FLJQüSHZQHZQLRVNLGRW\F]FHVSRVREX

SURMHNWRZDQLDED]\GDQ\FKLDSOLNDFML$E\VSURVWDüZ\]ZDQLX]JRGQLH]]DVDGDPLDQDOL]\QDOH*\
problem

]GHNRPSRQRZDü QD PDáH VNáDGQLNL 'HNRPSR]\FML WHM GRNRQDP\ ELRUF SRG XZDJ  LFK

IXQNFMRQDOQRüF]\OLZ\NRU]\VWDQLHZF]DVLHUHDOL]RZDQLDSU]H]V\VWHPSRV]F]HJyOQ\FKIXQNFML

$GPLQLVWUDFMD

X*\WNRZQLNDPL

V\VWHPX

$GPLQLVWUDFMD

PDWHULDáHP

V]NROHQLRZ\P

$GPLQLVWUDFMD

RUJDQL]DFM

V]NROH

$GPLQLVWUDFMDNRQILJXUDFMV\VWHPX

5HMHVWURZDQLHDNW\ZQRFL

.RPXQLNDFMDSRPL G]\X*\WNRZQLNDPL

5HMHVWURZDQLH

LQIRUPDFML

]ZURWQHM

Rys. 1

2EV]DU\GDQ\FKV\VWHPXQDXF]DQLDQDRGOHJáRü

:HGáXJWHJRNU\WHULXPPR*HP\Z\Uy*QLüZV\VWHPLHQDXF]DQLDQDRGOHJáRüVLHGHPREV]DUyZ

GDQ\FK'RMHGQHJR]WDNLFKREV]DUyZQDOH*GDQH]ZL]DQH]PDWHULDáHPV]NROHQLRZ\P2EV]DU

WHQ MHVW  QLHRG]RZQ\ GR DGPLQLVWURZDQLD PDWHULDáDPL HGXNDF\MQ\PL : UDPDFK WHJR REV]DUX

PR*HP\Z\Uy*QLü

•

GDQH R VWUXNWXU]H PDWHULDáX ZHGáXJ NWyU\FK UHDOL]RZDQ\ MHVW SRG]LDá QD UR]G]LDá\

SRGUR]G]LDá\VWURQ\OXEHNUDQ\LWG

158

Andrzej Adamczyk, Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski

•

GDQHRIRUPLHLWUHFLPDWHULDáXHGXNDF\MQHJRGHF\GXMFHRZ\JOG]LHSRV]F]HJyOQ\FKVWURQ

LHNUDQyZVáX*F\FKSU]HGVWDZLHQLXQDXF]DQHJR]DJDGQLHQLD

•

GDQH R IRUPLH L WUHFL üZLF]H GHF\GXMFH R Z\JOG]LH üZLF]H WHVWRZ\FK L
egzaminacyjnych, ich budowie i sposobie interpretacji odpowiedzi przez system,

•

GDQH SR]ZDODMFH QD ZLHORNURWQH Z\NRU]\VWDQLH W\FK VDP\FK HOHPHQWyZ PDWHULDáX G]L NL

W\PGDQ\PZV\VWHPLHPR*QDNRPSRQRZDüQRZHNXUV\]MX*LVWQLHMF\FKRELHNWyZFRMHVW

QLHRG]RZQHZSU]\SDGNXXWU]\P\ZDQLDZLHOXZHUVMLND*GHJRNXUVX

•

GDQH ZVSLHUDMFH LQWHUDNFM  PDWHULDáX ]H ÄZLDWHP ]HZQ WU]Q\P´ GR W\FK GDQ\FK PR*QD

]DOLF]\ü QD SU]\NáDG LQIRUPDFMH VáX*FH ]DU]G]DQLX L DNWXDOL]DFML RGQRQLNyZ SRPL G]\

PDWHULDáHP NXUVRZ\P D GDQ\PL Z ,QWHUQHFLH OXE GR ZVSRPDJDQLD LQWHUIHMVX VáX*FHJR

]PLDQRPLQIRUPDFMLZPDWHULDOHNWyUHV]\ENRVL GH]DNWXDOL]XM

.RQLHF]Q\P HOHPHQWHP VLHFLRZHJR V\VWHPX HGXNDF\MQHJR MHVW PRGXá DGPLQLVWURZDQLD

X*\WNRZQLNDPL $E\ WDNL PRGXá PyJá IXQNFMRQRZDü QLH]E GQH V RF]\ZLFLH GDQH Z ED]LH

GDQ\FKREHMPXMFH

•

HZLGHQFM  X*\WNRZQLNyZ ]DZLHUDMF QLH]E GQH LQIRUPDFMH ] SXQNWX ZLG]HQLD VSRVREX

Z\NRU]\VWDQLDV\VWHPXQSQD]ZLVNRLPL GDQHSHUVRQDOQHLWS

•

SU]\G]LHODQLH X*\WNRZQLNRP IXQNFML Z V\VWHPLH FR ZL*H VL  ] RNUHOHQLHP GRVW SX

SRV]F]HJyOQ\FKX*\WNRZQLNyZOXELFKJUXSGRSRV]F]HJyOQ\FKIXQNFMLV\VWHPX

•

SU]\G]LHODQLH X*\WNRZQLNRP XSUDZQLH GR PDWHULDáyZ E GFH RGU EQ\P ]DJDGQLHQLHP RG

NRQWUROLGRVW SXGRVDPHJRHOHPHQWyZDSOLNDFMLVDPHJRV\VWHPX

-H*HOLPDP\MX*GDQHGRW\F]FHPDWHULDáyZV]NROHQLRZ\FKLX*\WNRZQLNyZNWyU]\PRJ]QLFK

NRU]\VWDüQDOH*\ZVSRPyFSURFHVRUJDQL]DFML]DM üV]NROHQLRZ\FK'RWHJRUyZQLH*SRWU]HEQ\
jest wyspecjalizowany obszar danych:

•

JUXSRZDQLH X*\WNRZQLNyZ FR MHVW QLH]E GQ IXQNFM ]DU]G]DQLD V]F]HJyOQLH XF]QLDPL

NWyU]\ V QDMEDUG]LHM OLF]Q JUXS X*\WNRZQLNyZ V\VWHPX Z\MWNLHP V V\VWHP\

SURZDG]FHV]NROHQLDGODND*GHJRX*\WNRZQLNDZVSRVyELQG\ZLGXDOQ\

•

RUJDQL]RZDQLHV]NROHF]\OLLQVWDQFMLNXUVyZSU]HZLG]LDQ\FKGODNRQNUHWQHMJUXS\XF]QLyZ
lub indywidualnych uczniów,

•

GRVWRVRZ\ZDQLHPDWHULDáXGRSRWU]HEND*GHJRV]NROHQLDNWyUHPR*HXZ]JO GQLDüZáF]DQLH

LZ\áF]DQLHF] FLPDWHULDáXV]NROHQLRZHJRWHVWyZRUD]HJ]DPLQyZXNáDGDQLHSODQX]DM ü

ZUDPDFKV]NROHLWS

%DUG]R SU]\GDWQ FHFK SURMHNWRZDQHJR V\VWHPX MHVW MHJR HODVW\F]QRü L SRGDWQRü QD

GRVWRVRZDQLHGRNRQNUHWQ\FKSRWU]HE0R*QDWR]UHDOL]RZDüZSURZDG]DMFNROHMQ\REV]DUGDQ\FK

VáX*F\ GR DGPLQLVWUDFML NRQILJXUDFM FDáHJR V\VWHPX 6NáDGD VL  RQ ] ZLHOX SDUDPHWUyZ

RGQRV]F\FK VL  GR V\VWHPX MDNR FDáRFL EG( SU]\SLVDQ\FK SRV]F]HJyOQ\P X*\WNRZQLNRP OXE

NXUVRPSR]ZDODMF\PQDGRVWRVRZDQLHVSRVREXG]LDáDQLDV\VWHPXGRLQG\ZLGXDOQ\FKZ\PRJyZ

EH] SRWU]HE\ LQJHUHQFML LPSOHPHQWDF\MQHM 0RGXá NRQILJXUDF\MQ\ GHF\GXMH WH* R GáXJRFL F\NOX

*\FLD GDQHJR V\VWHPX SR]ZDODMF ]PLQLPDOL]RZDü QHJDW\ZQ\ ZSá\Z ]PLDQ RWRF]HQLD QD
funkcjonowanie systemu.

:\PLHQLRQHIXQNFMRQDOQRFLFKDUDNWHU\]XMVL VWDW\F]QRFLJG\*GDQHZQLFK]DZDUWHGRü

U]DGNR VL  ]PLHQLDM D UD] ZSURZDG]RQH GR V\VWHPX VáX* SU]H] GáX*V]\ F]DV ]DSHZQLDMF MHJR

SRSUDZQHG]LDáDQLH$E\MHGQDNV\VWHPQDXF]DQLDQDRGOHJáRüR*\áQLH]E GQ\MHVWREV]DUGDQ\FK

ZNWyU\PJURPDG]RQHVLQIRUPDFMHG\QDPLF]QH]DSLV\ZDQHSU]H]VDPV\VWHP'RWDNLFKGDQ\FK

QDOH*

•

UHMHVWU  SRGVWDZRZHM DNW\ZQRFL V\VWHPX ]DZLHUDMF\ LQIRUPDFMH R W\P Z MDNL VSRVyE

X*\WNRZQLF\ NRU]\VWDM ] IXQNFML V\VWHPX QD RNUHORQ\P SR]LRPLH V]F]HJyáRZRFL RG

RJyOQHMZLHG]\RW\PMDNLX*\WNRZQLNNLHG\ORJRZDáVL GRV\VWHPXSR]DSLVLQIRUPDFMLR

ND*GHMLQWHUDNFMLX*\WNRZQLND

Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego

159

•

GDQHSRPRFQLF]HZLDGF]FHRHIHNW\ZQRFLRSDQRZDQLDPDWHULDáXQDSRGVWDZLHLQIRUPDFML

]ZURWQHM RG XF]QLyZ QD SU]\NáDG Z SRVWDFL RGSRZLHG]L QD S\WDQLD VSUDZG]DMFH VáX*FH
sprawdzeniu przez samego ucznia zdobytej w czasie szkolenia wiedzy,

•

GDQH VWDW\VW\F]QH ]ZL]DQH ] ZV]HODNLPL SU]HMDZDPL DNW\ZQRFL V\VWHPX SRWU]HEQH Z
procesie raportowania (jest to rodzaj hurtowni danych).

.ROHMQ\PREV]DUHPGDQ\FKZVLHFLRZ\FKV\VWHPDFKQDXF]DQLDQDRGOHJáRüVGDQHVWDQRZLFH

LQIRUPDFMH]ZURWQHRGX*\WNRZQLNyZREHMPXMFHJáyZQLH

•

GDQH JG]LH UHMHVWURZDQH V XZDJL XF]QLyZ GR PDWHULDáyZ V]NROHQLRZ\FK UHDOL]RZDQH QD

SU]\NáDGZSRVWDFLDGQRWDFMLLSU]\SLVyZ]ZL]DQ\FK]HOHPHQWDPLV]NROHQLDOXEPDWHULDáyZ

V]NROHQLRZ\FKWDNLHDGQRWDFMHPRJZVND]\ZDüPLHMVFDZV\VWHPLHLZPDWHULDáDFKNWyUH

Z\PDJDM]PLDQ\ZFHOXSROHSV]HQLXMDNRFL

•

GDQHVáX*FHUHMHVWURZDQLXRGSRZLHG]LQDüZLF]HQLDL]DGDQLD]ZL]DQH]HJ]DPLQDPLRUD]

GDQH ]ZL]DQH Z LQQ\ VSRVyE ] HJ]DPLQDPL QD SU]\NáDG JHQHURZDQH IRUPXODU]H
egzaminacyjne.

2EV]DUHP Z NWyU\P JURPDG]RQH V LQIRUPDFMH V]\ENR ]PLHQLDMFH VL  Z F]DVLH MHVW REV]DU

GDQ\FK]ZL]DQ\FK]NRPXQLNDFMSRPL G]\X*\WNRZQLNDPL'RREV]DUXWHJRQDOH*ZV]HONLH

ZLDGRPRFL SU]HELHJ UR]PyZ WHNVWRZ\FK DQJ chat RJáRV]HQLD SXEOLF]QH L VNLHURZDQH GR

NRQNUHWQ\FK X*\WNRZQLNyZ WHUPLQDU]H ]DM ü LWS =DZDUWRü WHJR REV]DUX PR*H E\ü

]Uy*QLFRZDQDSRGREQLHMDNIXQNFMRQDOQRüVDPHJRV\VWHPXZ]DOH*QRFLRGWHJRF]\UHDOL]XMH

RQMHG\QLHIXQNFMHNRPXQLNDF\MQHF]\UyZQLH*]DDZDQVRZDQHIXQNFMHSUDF\JUXSRZHM

3.1.

$QDOL]DGDQ\FKSRGNWHPNRQVWUXNFMLED]\GDQ\FK

3U]HGVWDZLRQD ]RVWDQLH Z VNUyFLH DQDOL]D ZáDFLZRFL WDN VWZRU]RQHJR PRGHOX L SRG]LDáX

GDQ\FKSRPDJDMFDZ\FLJQüZQLRVNLFRGR]DVDGNRQVWUXNFMLED]\GDQ\FK-DNRQDMZD*QLHMV]\

SXQNWQDOH*\SU]\MüSUREOHPZ\GDMQRFLRZ\8]DVDGQLDWRU\VXQHNQDNWyU\PZLGDüMDNURVQ
koszty optymalizacji w czasie wykonywania systemu.

Czas

Koszt

Analiza

Projektowanie

Implementacja

Rys. 2.

.RV]W\RSW\PDOL]DFMLZSRF]WNRZ\FKVWDGLDFKF\NOX*\FLDV\VWHPX

'ODWHJRRRSW\PDOL]DFMLQDOH*\SRP\OHüSU]HGSU]\VWSLHQLHPGRSURMHNWRZDQLDVWUXNWXU\ED]\

LDSOLNDFMLREVáXJXMFHMV\VWHP

7U]HED ]DF]ü RG WHJR *H Z RPDZLDQH V\VWHP\ UDF]HM QLH VáX* JURPDG]HQLX ZLHONLFK LORFL

GDQ\FK ZL F OLF]ED UHNRUGyZ Z WDEOLFDFK WDNLHJR V\VWHPX JHQHUDOQLH QLH SRZLQQD SU]HNUDF]Dü

PLOLRQD 1DMZL NV]\PL VNXSLVNDPL GDQ\FK Z V\VWHPLH V GDQH ]ZL]DQH ] PDWHULDáDPL

V]NROHQLRZ\PLZNWyU\FKLVWQLHMHF] VWRSRWU]HEDSU]HFKRZ\ZDQLDZLHOXZHUVMLWHJRVDPHJRNXUVX

]ZL]DQ\FK ] Uy*Q\P SR]LRPHP ]DDZDQVRZDQLD Uy*Q JUXS RGELRUFyZ URG]DMHP
przekazywanych informacji i czasem ich powstania. Poza tym w systemach przeznaczonych do

160

Andrzej Adamczyk, Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski

QDXF]DQLDQDRGOHJáRüZFHOX]DFKRZDQLDNRQNXUHQF\MQRFLG*\VL GR]DSHZQLHQLDPDNV\PDOQHM

Uy*QRURGQRFL]DPLHV]F]DQ\FKPDWHULDáyZ

,QQ JUXS GDQ\FK NWyU\FK LORü Z V\VWHPLH MHVW GRü SRND(QD V GDQH ]ZL]DQH

z

RUJDQL]RZDQLHPV]NROH-HVWWRSRQLHNGQDWXUDOQ\VNXWHNGX*HMOLF]E\NXUVyZLSHZQHMOLF]E\

X*\WNRZQLNyZ ,QVWDQFMH V]NROH SRZVWDM ERZLHP MDNR LORF]\Q NDUWH]MDVNL Z\NRU]\VW\ZDQ\FK

URG]DMyZNXUVyZRUD]OLF]E\X*\WNRZQLNyZOXELFKJUXS

7U]HFLP REV]DUHP NWyU\ PR*H FKDUDNWHU\]RZDü VL  SRND(Q\P ZROXPHQHP GDQ\FK V GDQH

NRPXQLNDF\MQH ,FK LORü MHVW VNXWNLHP WHJR *H JHQHURZDQH V SU]H] XF]QLyZ D ZL F SU]H]

QDMOLF]QLHMV] JUXS  X*\WNRZQLNyZ 'RGDWNRZR V WR GDQH ]PLHQLDMFH VL  EDUG]R V]\ENR FR

]RVWDQLHXZ]JO GQLRQHZNROHMQ\PSXQNFLH

=QDF]QLH ZD*QLHMV]\P HOHPHQWHP Z\GDMQRFL V\VWHPyZ QDXF]DQLD QLHVWDFMRQDUQHJR MHVW

F] VWRüGRVW SXGRGDQ\FK7HQHOHPHQWQDELHUDV]F]HJyOQHJR]QDF]HQLDZSU]\SDGNXNLHG\Z

W\PVDP\PF]DVLHNRU]\VWD]V\VWHPXZLHOXX*\WNRZQLNyZFRZWHJRW\SXV\VWHPDFK]GDU]DVL

EDUG]R F] VWR 3R]D W\P GX*\ ZSá\Z QD Z\GDMQRü PD VSRVyE F]DVRZHJR XáR*HQLD RGZRáD GR

V\VWHPX-H*HOLPDP\GRF]\QLHQLD]LQWHUQHWRZ\PV\VWHPHPHGXNDF\MQ\PR]DVL JXJOREDOQ\P

UR]SODQRZDQLHRGZRáDGRV\VWHPXZFLJXGRE\MHVWPQLHMZL FHMUyZQRPLHUQH3UREOHP]DF]\QD

VL  MHOL FKFHP\ QDV] V\VWHP ]DVWRVRZDü GR REVáXJL ZLHOX VDO NRPSXWHURZ\FK QD SU]\NáDG Z

FHQWUDFK V]NROHQLRZ\FK D Z ND*GHM ] QLFK SUDFXMH MHGQRF]HQLH NLONXQDVWX X*\WNRZQLNyZ

'RFKRG]LZWHG\GRSLNyZREFL*HQLDVHUZHUD

-HVWHP\ZVWDQLHGRNRQDüV\QWH]\SRZ\*V]\FKNRQVWDWDFMLZSRVWDFLSRQL*V]HMWDEHOL

Tabela 1. Cechy charakterystyczne dla poszczególnych obszarów danych

Lp.

Nazwa obszaru

,ORü

przechowywanych

danych

&] VWRü]DSLVX

i modyfikacji

danych

&] VWRü

odczytywania

danych

1

GDQH]ZL]DQH]PDWHULDáHP
szkoleniowym

GRüGX*D

UDF]HMPDáD

GX*D

2

GDQH]ZL]DQH]HZLGHQFM

X*\WNRZQLNyZV\VWHPX

UHGQLD

UDF]HMPDáD

EDUG]RGX*D

3

GDQH]ZL]DQH]RUJDQL]DFMV]NROH

GRüGX*D

UDF]HMPDáD

EDUG]RGX*D

4 dane konfiguracyjne

UDF]HMPDáD

EDUG]RPDáD

UHGQLD

5

GDQH]ZL]DQH]UHMHVWURZDQLHP

DNW\ZQRFLV\VWHPX

GX*D

EDUG]RGX*D

PDáD

6

GDQH]DZLHUDMFHLQIRUPDFM ]ZURWQ

UDF]HMPDáD

GX*D

UDF]HMPDáD

7 dane komunikacyjne

GRüGX*D

GX*D

EDUG]RGX*D

:WDEHOLWHMSU]HGVWDZLRQRRFHQ ZV]\VWNLFKRPyZLRQ\FKREV]DUyZGDQ\FKZ]JO GHPWU]HFK

NU\WHULyZLORFLSU]HFKRZ\ZDQ\FKGDQ\FKF] VWRFL]DSLVXLPRG\ILNDFMLGDQ\FKRUD]F] VWRFL

RGF]\W\ZDQLD GDQ\FK 7DEHOD WDND PR*H E\ü UyZQLH* SU]HGVWDZLRQD Z F]\WHOQLHMV]HM IRUPLH

SRVáXJXMF VL  U\VXQNLHP JG]LH SRV]F]HJyOQH Z\QLNL DQDOL]\ ]RVWDá\ XND]DQH ]D SRPRF

ZVSyáU] GQ\FKLZLHONRFLHOHPHQWyZ

Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego

161

F] VWRüRGF]\WX

F] VWRü

]DSLVX

GDQH]ZL]DQH]

PDWHULDáHP

V]NROHQLRZ\P

GDQH]ZL]DQH]

HZLGHQFM

X*\WNRZQLNyZ

GDQH]ZL]DQH

]RUJDQL]DFM

V]NROH

GDQH

NRQILJXUDF\MQH

GDQH]ZL]DQH]

UHMHVWURZDQLHP

DNW\ZQRFL

GDQH

NRPXQLNDF\MQH

GDQH]DZLHUDMFH

LQIRUPDFM

]ZURWQ

$

%

&

'

Rys. 3

3R]\FMDSRV]F]HJyOQ\FKREV]DUyZGDQ\FKZHGáXJF] VWRFLGRVW SXLLORFLSU]HFKRZ\ZDQ\FK

danych – spojrzenie bazodanowe

1DU\VSU]HGVWDZLRQRSR]\FMHREV]DUyZQDSáDV]F]\(QLHXNáDGXZVSyáU] GQ\FKZNWyU\PR

RGFL W\FK SRND]XMH F] VWRü RGF]\WX GDQHJR W\SX GDQ\FK D R U] GQ\FK LFK F] VWRü ]DSLVX

'RGDWNRZRLORüSU]HFKRZ\ZDQ\FKGDQ\FK]GDQHJRREV]DUXMHVWSRND]DQD]DSRPRFZLHONRFL

HOLSVZNWyUHZSLVDQHVLFKQD]Z\

:\QLNL V RULHQWDF\MQH L SR]ZDODM QDP RV]DFRZDü MHG\QLH VNDO  HZHQWXDOQ\FK SUREOHPyZ

]ZL]DQ\FK]SUDZLGáRZNRQVWUXNFMED]\GDQ\FK

3.2.

$QDOL]DGDQ\FKSRGNWHPNRQVWUXNFMLDSOLNDFML

,QQ\P VSRMU]HQLHP QD RPDZLDQ\ SUREOHP MHVW SXQNW ZLG]HQLD XZ]JO GQLDMF\ Z\PDJDQLD

ZREHFDSOLNDFMLREVáXJXMFHMRSLV\ZDQ\V\VWHP6SRMU]HQLHWDNLHZ\PDJDVNRQVWUXRZDQLDLQQHJR

PRGHOXSU]HGVWDZLHQLDFHFKLVSRVREyZX*\ZDQLDGDQ\FKZV\VWHPLH,VWRWQ\PNU\WHULXPVWXWDM

OLF]E\ X*\WNRZQLNyZ NWyUH SRGREQLH MDN Z SU]\SDGNX V]DFRZDQLD F] VWRFL RGZRáD GR ED]\

SRG]LHOLP\QDOLF]QRüX*\WNRZQLNyZ]DSLVXMF\FKLOLF]QRüX*\WNRZQLNyZRGF]\WXMF\FKGDQH

:SU]\SDGNXREV]DUXGDQ\FK]ZL]DQ\FK]PDWHULDáHPV]NROHQLRZ\P]DSLVMHVWGRNRQ\ZDQ\

JáyZQLH SU]H] GRVWDZFyZ PDWHULDáyZ RUD] Z VSRVyE FKZLORZR REFL*DMF\ VHUZHU =DWHP MH*HOL

MHVW WDND PR*OLZRü SRZLQLHQ E\ü GRNRQ\ZDQ\ áF]QLH ] F]\QQRFLDPL DGPLQLVWUDF\MQ\PL Z

RNUHVLH PLQLPDOQHM LQWHQV\ZQRFL X*\ZDQLD V\VWHPX 2GF]\W PDWHULDáyZ GRNRQ\ZDQ\ MHVW
zasadniczo przez wszystkich uczniów.

,QDF]HMSU]HGVWDZLDVL VSUDZD]DSLVXGDQ\FK]ZL]DQ\FK]HZLGHQFMX*\WNRZQLNyZV\VWHPX

NWyU\ GRNRQ\ZDQ\ MHVW SU]H] RUJDQL]DWRUyZ V]NROH ± RSHUDWRUyZ V\VWHPX GR QDXF]DQLD QD

RGOHJáRü 6 WR GDQH RGF]\W\ZDQH SU]H] VDP\FK RUJDQL]DWRUyZ MDN L SU]H] SURZDG]F\FK
szkolenia.

=DSLVHP GDQ\FK Z ]DNUHVLH NROHMQHJR REV]DUX ± REV]DUX GDQ\FK ]ZL]DQ\FK ] RUJDQL]DFM

V]NROH±]DMPXMVL SURZDG]F\]DM FLDV]NROHQLRZH'DQHSU]H]QLFK]DSLVDQHVáX*GRZJOGX

162

Andrzej Adamczyk, Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski

LP VDP\P RUD] XF]QLRP Z FHOX ZHU\ILNDFML SU]\QDOH*QRFL XF]QLyZ GR JUXS V]NROHQLRZ\FK

VSUDZG]DQLDSUHGHILQLRZDQ\FKNRQILJXUDFML]DM üLWS

'DQHQDOH*FHGRREV]DUXGDQ\FKNRQILJXUDF\MQ\FK]DSLV\ZDQHVJHQHUDOQLHSU]H]GRVWDZF

V\VWHPXEG(SU]H]DGPLQLVWUDWRUyZSRVWURQLHRUJDQL]DWRUyZV]NROH2GF]\W\ZDQHVQDWRPLDVW

SU]H] V\VWHP Z Uy*Q\FK PRPHQWDFK G]LDáDQLD V\VWHPX GODWHJR WUXGQR MHVW ]DNZDOLILNRZDü LFK

RGF]\WGRVSRZRGRZDQ\FKG]LDáDQLHPMDNLHMNROZLHNNDWHJRULLX*\WNRZQLNyZ

1DWRPLDVW GDQH ]ZL]DQH ] UHMHVWURZDQLHP DNW\ZQRFL V\VWHPX V ]DSLV\ZDQH SU]H] V\VWHP

2GF]\W\ZDQH V QDMF] FLHM SU]H] SURZDG]F\FK Z FHOX ZHU\ILNDFML ]DDQJD*RZDQLD XF]QLyZ Z

]DM FLD

'DQH ]DZLHUDMFH LQIRUPDFM  ]ZURWQ Z SRVWDFL RGSRZLHG]L QD üZLF]HQLD VSUDZG]DMFH L

HJ]DPLQDF\MQH]DSLV\ZDQHVJáyZQLHSU]H]XF]QLyZZSU]\SDGNXJG\ZL NV]Rü]QLFKPR*HE\ü

DXWRPDW\F]QLHRFHQLRQDSU]H]V\VWHPLQLHZ\PDJDLQJHUHQFMLSURZDG]FHJR-HGQDNMH*HOLWDNQLH

MHVWGRGDWNRZHJR]DSLVX±RFHQ\]DSLVDQ\FKSU]H]XF]QLyZRGSRZLHG]L±GRNRQXMSURZDG]F\

V]NROHQLD 2GF]\WX QDWRPLDVW GRNRQXM ]DUyZQR XF]QLRZLH DE\ VSUDZG]Lü VZRMH RFHQ\ MDN L Z

VSRVyEJOREDOQ\SURZDG]F\UyZQLH*ZFHOXZHU\ILNDFMLRFHQVZRLFKXF]QLyZ

3RQLHZD* GX*\ SURFHQW GDQ\FK NRPXQLNDF\MQ\FK SRZVWDMH Z WUDNFLH NRPXQLNDFML W\SX

X*\WNRZQLNX*\WNRZQLNZV\VWHPLHGDQHWHVJHQHURZDQHLRGF]\W\ZDQHSU]H]WDNVDPLORü

X*\WNRZQLNyZNWyU\PLVJáyZQLHVDPLXF]QLRZLHMDNLSURZDG]F\]DM FLD

3RZ\*V]HUR]ZD*DQLDSR]ZDODM]DSLVDüRULHQWDF\MQLHMDNLHJUXS\X*\WNRZQLNyZNRU]\VWDM]

SRV]F]HJyOQ\FKREV]DUyZGDQ\FKZSRVWDFLSRQL*V]HMWDEHOL

Tabela 2

*UXS\X*\WNRZQLNyZRSHUXMF\FKQDSRV]F]HJyOQ\FKREV]DUDFKGDQ\FK

Lp.

Nazwa obszaru

*UXS\X*\WNRZQLNyZ

]DSLVXMF\FK

*UXS\X*\WNRZQLNyZ

RGF]\WXMF\FK

1

GDQH]ZL]DQH]PDWHULDáHP
szkoleniowym

GRVWDZF\PDWHULDáyZ

uczniowie

2

GDQH]ZL]DQH]HZLGHQFM

X*\WNRZQLNyZV\VWHPX

organizatorzy

organizatorzy,

SURZDG]F\

3

GDQH]ZL]DQH]RUJDQL]DFMV]NROH

SURZDG]F\

SURZDG]F\XF]QLRZLH

4 dane konfiguracyjne

dostawca systemu

system

5

GDQH]ZL]DQH]UHMHVWURZDQLHP

DNW\ZQRFLV\VWHPX

system

SURZDG]F\

6

GDQH]DZLHUDMFHLQIRUPDFM ]ZURWQ

XF]QLRZLHSURZDG]F\ SURZDG]F\XF]QLRZLH

7 dane komunikacyjne

XF]QLRZLHSURZDG]F\ XF]QLRZLHSURZDG]F\

1DV]\PFHOHPMHVWMHGQDNRNUHOHQLHOLF]HEQRFLX*\WNRZQLNyZNRU]\VWDMF\FK]RSLV\ZDQ\FK

REV]DUyZ GDQ\FK QDOH*\ ZL F Z]Lü SRG XZDJ  SU]HZLG\ZDQ OLF]HEQRü JUXS X*\WNRZQLNyZ

SU]HGVWDZLRQZWDEHOL

Tabela 3

/LF]QRFLSRV]F]HJyOQ\FKJUXSX*\WNRZQLNyZ

Lp.

1D]ZDJUXS\X*\WNRZQLNyZ

/LF]QRüJUXS\

1 dostawca systemu

EDUG]RPDáD

2

GRVWDZF\PDWHULDáyZ

PDáD

3 organizatorzy

PDáD

4

SURZDG]F\

GRüPDáD

5 uczniowie

EDUG]RGX*D

3RáF]HQLH WDEHOL  L WDEHOL  XPR*OLZLD SRND]DQLH OLF]HEQRFL X*\WNRZQLNyZ Z VSRVyE

przedstawiony na rysunku 4.

Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego

163

OLF]QRüX*\WNRZQLNyZRGF]\WXMF\FK

OLF]QRü

X*\WNRZ

QLNyZ

]DSLVX

MF\FK

GDQH]ZL]DQH]

PDWHULDáHP

V]NROHQLRZ\P

GDQH]ZL]DQH]

HZLGHQFM

X*\WNRZQLNyZ

GDQH]ZL]DQH

]RUJDQL]DFM

V]NROH

GDQH

NRQILJXUDF\MQH

GDQH]ZL]DQH]

UHMHVWURZDQLHP

DNW\ZQRFL

GDQH

NRPXQLNDF\MQH

GDQH]DZLHUDMFH

LQIRUPDFM

]ZURWQ

$

%

&

'

Rys. 4

3R]\FMDSRV]F]HJyOQ\FKREV]DUyZGDQ\FKZHGáXJOLF]HEQRFLX*\WNRZQLNyZZ\NRQXMF\FK

operacje na danych – spojrzenie aplikacyjne

-DNZLGDüZL NV]RüGDQ\FKMHVWRGF]\W\ZDQDSU]H]GX*OLF]E X*\WNRZQLNyZ]DSLVGDQ\FK

MHVW GRNRQ\ZDQ\ SU]H] JUXS\ X*\WNRZQLNyZ R Uy*QHM OLF]QRFL RG GDQ\FK NRQILJXUDF\MQ\FK

]DSLV\ZDQ\FK Z F]DVLH NRQILJXUDFML RSURJUDPRZDQLD QD HWDSLH ZGUR*HQLD GR GDQ\FK

NRPXQLNDF\MQ\FKJHQHURZDQ\FKSU]H]SUDNW\F]QLHZV]\VWNLFKX*\WNRZQLNyZV\VWHPX

4.

3R*GDQHFHFK\6=%'LURGRZLVNDDSOLNDF\MQHJR

:SU]\SDGNXNLHG\]DOH*\QDPQDV]\ENRFLGRVW SXGRGDQ\FK±FRPDPLHMVFHV]F]HJyOQLHZ

SU]\SDGNX GDQ\FK NRPXQLNDF\MQ\FK GDQ\FK ]ZL]DQ\FK ] RUJDQL]DFM V]NROH RUD] GDQ\FK

]ZL]DQ\FK ] UHMHVWUDFM DNW\ZQRFL Z V\VWHPLH ± QDOH*\ SU]HP\OHü PR*OLZRü ]DVWRVRZDQLD

Z\GDMQLHMV]\FK V\VWHPyZ ]DU]G]DQLD ED] GDQ\FK QLH ]DZLHUDMF\FK PHFKDQL]PyZ
transakcyjnych. Problem

WUDQVDNF\MQRFL V\VWHPX ]DOH*\ MHGQDN RG SR]LRPX QLH]DZRGQRFL

MDNLHJRRF]HNXMHP\RGV\VWHPXHGXNDF\MQHJR-H*HOLZD*QDMHVWPR*OLZRüV]\ENLHJRSRZURWXGR

VSyMQHM ED]\ GDQ\FK SR DZDULL VHUZHUD QLH QDOH*\ ]U]HNDü VL  QDG]RUX WUDQVDNF\MQHJR QDG
operacjami na bazie danych.

6HUZHUED]\GDQ\FKPXVLE\üVNRQILJXURZDQ\ZWDNLVSRVyEDE\XPR*OLZLDáV]\ENLHG]LDáDQLH

QDWDEOLFDFK]ZL]DQ\FK]REV]DUDPLV]F]HJyOQHMDNW\ZQRFL:W\PFHOXZD*QF]\QQRFLMHVW

SRSUDZQH ]DáR*HQLH LQGHNVyZ Z GX*\FK WDEOLFDFK ]ZL]DQ\FK ] GDQ\PL FKDUDNWHU\]XMF\PL VL

F] VW\P GRVW SHP Z QDV]\P SU]\SDGNX V WR REV]DU\ GDQ\FK NRPXQLNDF\MQ\FK GDQ\FK

]ZL]DQ\FK]RUJDQL]DFMV]NROHGDQH]ZL]DQH]UHMHVWURZDQLHPDNW\ZQRFLV\VWHPXRUD]GDQH

]ZL]DQH]HZLGHQFMX*\WNRZQLNyZLPDWHULDáDPLV]NROHQLRZ\PL

,QQ F]\QQRFL NWyUD QLH SRZLQQD ]RVWDü ]DQLHGEDQD ]H Z]JO GyZ Z\GDMQRFLRZ\FK MHVW

RJUDQLF]HQLH ZLHONRFL EORNyZ GDQ\FK QD NWyU\FK SRMHG\QF]\ X*\WNRZQLN GRNRQXMH RSHUDFML QD

WDEOLFDFK ]DZLHUDMF\FK GX* OLF]E  UHNRUGyZ QD NWyU\FK PDP\ GR F]\QLHQLD ] Z\NRQ\ZDQLHP

F] VW\FK RSHUDFML SU]H] Uy*Q\FK X*\WNRZQLNyZ UyZQRF]HQLH 'RW\F]\ WR JáyZQLH GDQ\FK

NRPXQLNDF\MQ\FKGDQ\FK]ZL]DQ\FK]RUJDQL]DFMV]NROHRUD]GDQ\FKGRW\F]F\FKPDWHULDáX

164

Andrzej Adamczyk, Damian Undziakiewicz, Adam Flizikowski

V]NROHQLRZHJR:W\FKREV]DUDFKEXGRZDWDEOLFPXVLE\üPDNV\PDOQLHXSURV]F]RQDLRJUDQLF]RQD
liczba kolumn.

:D*Q\PF]\QQLNLHPSU]\F]\QLDMF\PVL GR]ZL NV]HQLDZ\GDMQRFLV\VWHPXMHVWRGG]LHOHQLH

F] FLGDQ\FK±RGX*\PZROXPHQLHDU]DGNRX*\ZDQ\FK±RGSR]RVWDá\FKGDQ\FKXPLHV]F]DMF

MH Z RGG]LHOQ\FK SDUW\FMDFK ED]\ GDQ\FK 'R WDNLFK GDQ\FK QDOH*\ ]DOLF]\ü GDQH ]ZL]DQH ]

PDWHULDáDPL V]NROHQLRZ\PL L GDQH ]ZL]DQH ] UHMHVWURZDQLHP DNW\ZQRFL V\VWHPX : RGU EQHM

SDUW\FMLQDOH*\XPLHFLü WH* GDQH NRPXQLNDF\MQH ]H Z]JO GX QD QLNáH SRZL]DQLH W\FK GDQ\FK ]

UHV]WGDQ\FKZED]LH

-H*HOL FKRG]L R ]DVDG\ NRQVWUXNFML DSOLNDFML QDMZD*QLHMV] VSUDZ MHVW ]DJZDUDQWRZDQLH

XáDWZLH SU]\ ZSURZDG]DQLX L RGF]\FLH GX*HM LORFL GDQ\FK SU]H] PDá JUXS  X*\WNRZQLNyZ

6áX*\ü WHPX SRZLQQ\ Z\JRGQH IRUPXODU]H GHG\NRZDQH Z\NRQ\ZDQ\P F]\QQRFLRP
Niedopuszczalna jest konstrukcja formularzy do wprowadzania danych komunikacyjnych,

RGSRZLHG]LQDüZLF]HQLDRUD]GDQ\FK]ZL]DQ\FK ] RUJDQL]DFM V]NROH GDQ\FK GX*HM REM WRFL

X*\ZDQ\FKSU]H]GX*JUXS X*\WNRZQLNyZZSRVWDFLIRUPXODU]\VNRQVWUXRZDQ\FKQD]DVDG]LH

DUNXV]D ]DZLHUDMFHJR SROD WDEHOL MH*HOL SURFHV\ ZVSRPDJDQH SU]H] WH IRUPXODU]H Z\PDJDM

LQG\ZLGXDOQHJRSRGHMFLDGRSUREOHPXHUJRQRPLL

5. Podsumowanie

3RGVXPRZXMF QDOH*\ SRGNUHOLü *H QLH ZV]\VWNLH GDQH RPyZLRQH Z W\P UR]G]LDOH PXV]

NRQLHF]QLH]QDMGRZDüVL ZUHODF\MQHMED]LHGDQ\FK5yZQLHGREU]HPRJVL RQH]QDMGRZDüQD

SU]\NáDG Z V\VWHPLH SOLNyZ VHUZHUD 'RW\F]\ WR SU]HGH ZV]\VWNLP F] FL GDQ\FK PDWHULDáyZ

HGXNDF\MQ\FKLGDQ\FKNRPXQLNDF\MQ\FKOX(QRSRZL]DQ\FK]UHV]WGDQ\FK

2PyZLRQHZUHIHUDFLHZQLRVNLLZUD*HQLDPDMX]P\VáRZLüSHZQHZ\PRJLFKDUDNWHU\VW\F]QH

GODNODV\V\VWHPyZLQIRUPDW\F]Q\FKSU]H]QDF]RQ\FKGRQDXF]DQLDQDRGOHJáRüZLDGRPRüW\FK

XZDUXQNRZD MHVW QLHRG]RZQD DE\ SURFHV SURMHNWRZDQLD L LPSOHPHQWDFML ED] GDQ\FK E GF\FK

LQWHJUDOQF] FLNRPSXWHURZ\FKV\VWHPyZHGXNDF\MQ\FKSR]ZROLáQDVNRQVWUXRZDQLHV\VWHPyZ
elastycznych, wydajnych i dostosowanych do potrzeb ich specyficznego zastosowania.

Bibliografia

1.

Adamczyk A.: „Prezentacja do referatu : Bazodanowe aspekty systemów nauczania niestacjonarnego”,
http://multimedserver.itti.com.pl/pub/konferencje/ploug2000/prezAA.ppt,

2.

Kubiak M. J.: „Wirtualna edukacja po polsku”, Computerworld nr 26, 26 czerwca 2000, ISSN 0867-2334

3.

5DG]LXOLV3Ä$VSHNW\Z\GDMQRFLV\VWHPyZRSDUW\FKQDED]LHGDQ\FK

Oracle”, V konferencja PLOUG,

Zakopane, 1999, 15.pdf

4.

$QLRáD- GU]HMHN/$GDPF]\N$Ä

Distance Education System and Thematic English Learning Courses

in the Framework of Leonardo da Vinci Programme”, The Lisbon 2000 European Conference, ODL
Networking for Quality Learning, Lizbona, czerwiec 2000, str. 200