Programy Terapeutyczne 2007
Leczenie immunosupresyjne mykofenolanem mofetylu lub mykofenolanem sodu
1
1. Nazwa programu:
LECZENIE IMMUNOSUPRESYJNE MYKOFENOLANEM MOFETYLU LUB
MYKOFENOLANEM SODU
2. Dziedzina medycyny:
Transplantologia kliniczna
3. Dane dotyczące substancji czynnych finansowanych w ramach programu:
a)
1) nazwa substancji czynnej
mykofenolan mofetylu
2) postać farmaceutyczna, dawka: tabletki powlekane 500 mg, kapsułki 250 mg, proszek do
sporządzania zawiesiny doustnej 1g/5 ml, proszek do sporządzania
koncentratu do przygotowania roztworu do infuzji 500 mg
3) dawkowanie
początkowo 1-1,5g dwa razy na dobę, u dzieci 0,6g/m
2
powierzchni
ciała dwa razy na dobę - ostateczna dawka ustalana jest
indywidualnie
b)
1) nazwa substancji czynnej
Kwas mykofenolowy w postaci mykofenolanu sodu
2) postać farmaceutyczna, dawka: tabletki powlekane dojelitowe 180 mg i 360 mg
3) dawkowanie
do 1440 mg na dobę, w dwóch dawkach podzielonych - ostateczna
dawka ustalana jest indywidualnie
4. Opis problemu zdrowotnego
Z 94 transplantacja narządu lub tkanki
Przebieg choroby.
Immunosupresja zmierza do zapobiegania epizodom ostrego odrzucania przeszczepu,
a w razie ich wystąpienia pomaga je opanować. Zapobiega również odrzucaniu
Programy Terapeutyczne 2007
Leczenie immunosupresyjne mykofenolanem mofetylu lub mykofenolanem sodu
2
przewlekłemu. Zasadą immunosupresji jest leczenie skojarzone kilkoma lekami. Pozwala to
na stosowanie możliwie najniższych dawek terapeutycznych.
Rokowanie.
Częstość późnej utraty przeszczepu pozostaje od wielu lat niezmieniona i utrzymuje
się na poziomie 4-5 % rocznie
Epidemiologia.
W 2005 roku w Polsce liczba pacjentów po przeszczepieniu narządu unaczynionego
lub szpiku może osiągnąć poziom 11 500 osób.
5. Opis działania leku
a) mykofenolan mofetylu - biodostepność 94%, T max: 0,8 godziny (0,5 – 2)
b) sół sodowa kwasu mykofenolowego – biodostępność 71%, T max: 2 godziny (1,5 – 8).
Posiłek może opóźniać T max nawet do 20 godzin.
Preparaty obu substancji czynnych ulegają przekształceniu w kwas mykofenolowy
(MPA), który jest specyficznym, silnym, niekompetycyjnym, odwracalnym inhibitorem
dehydrogenazy monofosforanu inozyny (IMPDH). Enzym ten odgrywa kluczową rolę w
syntezie nukleotydów purynowych de novo w limfocytach T i B. Kwas mykofenolowy
zatrzymuje cykl komórkowy w fazie G1, hamuje proliferację limfocytów, dojrzewanie
komórek dendrytycznych, produkcję przeciwciał stymulowanych miogenami i antygenami,
indukuje apoptozę aktywowanych limfocytów T. Hamuje również proliferację limfocytów T i
ich migrację do przeszczepu oraz hamuje rozplem mięśni gładkich.
6. Zamierzony efekt terapeutyczny,
Ograniczenie częstości ostrego odrzucania przeszczepu, wydłużenie czasu przeżycia
przeszczepu i pacjenta.
7. Kryteria włączenia do programu,
a) mykofenolan mofetylu
Programy Terapeutyczne 2007
Leczenie immunosupresyjne mykofenolanem mofetylu lub mykofenolanem sodu
3
pacjenci po zabiegu przeszczepienia:
• nerki (dorośli i dzieci)
• wątroby
• serca
b) mykofenolan sodu
pacjenci po zabiegu przeszczepienia:
• nerki (dorośli pacjenci).
8. Kryteria wykluczenia z programu,
• nadwrażliwość na leki;
• konieczność konwersji na inny schemat immunosupresji
• zespół Lesh-Nyhana lub Kelley-Seegmillera (wrodzone niedobory transferazy
hipoksantynowo-guaninowo-fosforybozylowej)
9. Monitorowanie wyników leczenia,
• monitorowanie stanu chorego;
• okresowa ocena działań ubocznych i skuteczności leczenia, co najmniej raz na 3
miesiące.
10. Monitorowanie wyników programu
W indywidualnej dokumentacji medycznej pacjenta należy umieścić następujące informacje:
• potwierdzenie spełnienia warunków włączenia do programu;
• informacje dotyczące monitorowania leczenia w ramach programu ( wyniki badań)
• informacja na temat zakończenia leczenia i osiągniętego efektu terapeutycznego
.
Monitorowanie wyników programu obejmuje zbieranie i przekazywanie do oddziału
wojewódzkiego Funduszu, co 6 miesięcy terapii prekursorami kwasu mykofenolowego
następujących danych:
Programy Terapeutyczne 2007
Leczenie immunosupresyjne mykofenolanem mofetylu lub mykofenolanem sodu
4
• PESEL chorego;
• daty zakończenia leczenia;
• o przyczynie przerwania terapii;
• o zastosowanym dawkowaniu leku;
• o sumarycznej dawce leku wykorzystanego w leczeniu (ilość leku podana w rachunku
narastającym od początku leczenia);
• o wystąpieniu działań niepożądanych;
określenie czasu leczenia w programie.
Leczenie trwa do czasu przejścia na inny schemat immunosupresji albo schyłkowej
niewydolności przeszczepionego narządu.
11. Warunki Realizacji Programu:
Warunki lokalowe oraz wyposażenie:
Oddział transplantologiczny lub współpracująca z odziałem, kliniką, poradnia
transplantologiczna, lub inna poradnia zajmująca się leczeniem immunosupresyjnym
pacjentów po przeszczepie szpiku i narządu unaczynionego zapewniająca możliwość stałego
monitorowania skuteczności stosowanej terapii oraz diagnozowania i leczenia działań
niepożądanych. Świadczeniodawca realizujący program musi zapewnić dostęp do badań w
miejscu udzielania świadczeń.
• pracownia TK lub rezonansu magnetycznego lub możliwość zlecania badania poza ośrodkiem
• pracownia USG z dopplerem,
• pracownia Rtg;
• gabinet EKG;
• laboratorium z możliwością przeprowadzenia następujących badań:
- badania biochemiczne krwi;
- badania serologiczne
- badania bakteriologiczne, wirusologiczne
Programy Terapeutyczne 2007
Leczenie immunosupresyjne mykofenolanem mofetylu lub mykofenolanem sodu
5
Kwalifikacje personelu
• co najmniej 2 lekarzy specjalistów z zakresu transplantologii klinicznej,
• co najmniej 2 pielęgniarki.