100618 podstawy ksztalcenia w zawodach z5

Zał

cznik nr 5

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA

W ZAWODZIE OPIEKUN MEDYCZNY

SYMBOL CYFROWY 513[02]

I. OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umie

1) rozpoznawa

problemy opieku

cze osoby chorej i niesamodzielnej;

2) współpracowa

z piel

gniark

w zakresie planowania i realizowania planu

opieki nad osob

chor

i niesamodzieln

;

3) pomaga

podczas wykonywania zabiegów piel

gniarskich;

4) wykonywa

polecenia piel

gniarki i lekarza dotycz

ce opieki nad osob

chor

i niesamodzieln

;

5) pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w zaspokajaniu potrzeb

zwi

zanych z utrzymaniem ciała w czysto

ci;

6) wykonywa

zabiegi higieniczne u osoby chorej i niesamodzielnej;

7) wykonywa

czynno

ci zwi

zane z utrzymaniem czysto

ci i estetyki łó

oraz najbli

szego otoczenia osoby chorej i niesamodzielnej;

8) pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w zaspokajaniu potrzeb

zwi

zanych z od

ywianiem;

9) pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w zaspokajaniu potrzeb

zwi

zanych z wydalaniem;

10) pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w utrzymaniu aktywno

ci ruchowej;

11) pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w u

ytkowaniu przedmiotów

ortopedycznych i sprz

tu rehabilitacyjnego;

12) stosowa

urz

dzenia, przybory i narz

dzia niezb

dne podczas wykonywania

czynno

ci higienicznych;

13) dezynfekowa

i konserwowa

przybory i narz

dzia stosowane podczas

wykonywania zabiegów piel

gniarskich;

14) zapewnia

osobie chorej i niesamodzielnej bezpiecze

stwo podczas

wykonywania zabiegów higienicznych;

15) dokumentowa

wykonane zabiegi higieniczne;

16) nawi

zywa

i utrzymywa

kontakty mi

dzyludzkie;

17) pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w adaptacji do warunków

ycia

w szpitalu oraz zmian zwi

zanych z przewlekł

chorob

lub staro

;

18) pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w komunikowaniu si

z rodzin

zespołem opieku

czym i terapeutycznym oraz z innymi pacjentami;

19) udziela

wsparcia emocjonalnego osobie chorej i niesamodzielnej oraz jej

rodzinie;

20) przestrzega

przepisów

sanitarnych

podczas

wykonywania

zada

zawodowych;

21) stosowa

przepisy prawa dotycz

ce wykonywanych zada

zawodowych;

22) przestrzega

przepisów i zasad bezpiecze

stwa i higieny pracy, przepisów

ochrony przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska;

23) organizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

24) komunikowa

z uczestnikami procesu pracy;

25) stosowa

przepisy Kodeksu pracy dotycz

ce praw i obowi

zków pracownika

i pracodawcy;

26) udziela

pierwszej pomocy w stanach zagro

enia

ycia i zdrowia;

27) korzysta

z ró

nych

ródeł informacji;

28) prowadzi

działalno

ść

gospodarcz

Kształtowanie postaw przedsi

biorczych oraz przygotowanie do wej

cia na rynek

pracy powinno przebiega

zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak

i podczas realizacji zaj

ęć

edukacyjnych „Podstawy przedsi

biorczo

ci”.

Absolwent szkoły kształc

cej w zawodzie opiekun medyczny powinien by

przygotowany do wykonywania nast

puj

cych zada

zawodowych:

1) rozpoznawania i rozwi

zywania problemów opieku

czych osoby chorej

i niesamodzielnej o ró

nym stopniu zaawansowania choroby i w ró

nym

wieku;

2) pomagania

osobie

chorej

niesamodzielnej

zaspokajaniu

podstawowych potrzeb biologicznych;

3) pomagania osobie chorej i niesamodzielnej w podtrzymywaniu

aktywno

ci społecznej;

4) aktywizowania osoby chorej i niesamodzielnej do zwi

kszania

samodzielno

yciowej;

5) zapewniania osobie chorej i niesamodzielnej bezpiecze

stwa fizycznego

i psychicznego;

6) zapewniania osobie chorej i niesamodzielnej higienicznych warunków

otoczenia;

7) wykonywania zabiegów higienicznych;

8) współdziałania z zespołem opieku

czym i terapeutycznym;

9) asystowania

piel

gniarce

podczas

wykonywania

zabiegów

piel

gniarskich;

10) u

ytkowania urz

dze

, przyborów oraz narz

dzi do wykonywania

zabiegów higienicznych;

11) konserwacji przyborów i narz

dzi stosowanych podczas wykonywania

zabiegów piel

gniarskich;

12) popularyzowania zachowa

prozdrowotnych.

II. BLOKI PROGRAMOWE

Zakres umiej

tno

ci i tre

ci kształcenia, wynikaj

cy z opisu zawodu, zawieraj

nast

puj

ce bloki programowe:

1) medyczne podstawy zawodu;

2) opieka nad osob

chor

i niesamodzieln

;

3) podstawy działalno

ci zawodowej.

BLOK: MEDYCZNE PODSTAWY ZAWODU

1. Cele kształcenia

Ucze

(słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umie

1) posługiwa

podstawow

terminologi

z zakresu anatomii, fizjologii,

patologii, higieny i promocji zdrowia;

2) wyja

nia

budow

i czynno

ci układów oraz narz

dów człowieka;

3) wyja

nia

poj

cia zdrowia i choroby;

4) charakteryzowa

czynniki chorobotwórcze;

5) charakteryzowa

ródła i drogi szerzenia si

chorób;

6) okre

wpływ czynników

rodowiskowych na zdrowie człowieka;

7) wyja

nia

podstawowe procesy patologiczne;

8) opisywa

objawy charakterystyczne dla schorze

poszczególnych układów;

9) wyja

nia

znaczenie przestrzegania higieny dla zdrowia człowieka;

10) przestrzega

zasad aseptyki i antyseptyki;

11) zapobiega

wyst

powaniu zaka

szpitalnych;

12) stosowa

procedury dotycz

ce post

powania z odpadami medycznymi;

13) charakteryzowa

zachowania sprzyjaj

ce i zagra

ce zdrowiu;

14) uczestniczy

w tworzeniu zdrowego i przyjaznego dla osoby chorej

rodowiska;

15) planowa

działania prozdrowotne;

16) prowadzi

edukacj

w zakresie higieny osobistej i otoczenia;

17) stosowa

zasady profilaktyki chorób;

18) charakteryzowa

system organizacji ochrony zdrowia i pomocy społecznej

w Polsce.

2. Tre

ci kształcenia (działy programowe)

Tre

ci kształcenia s

te w nast

puj

cych działach programowych:

1) podstawowe poj

cia z zakresu anatomii, fizjologii, patologii i higieny;

2) budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka;

3) czynniki chorobotwórcze;

ródła i drogi szerzenia si

chorób;

rodowisko a zdrowie człowieka;

6) podstawowe procesy patologiczne;

7) objawy charakterystyczne dla schorze

poszczególnych układów;

8) higiena osobista i otoczenia;

9) aseptyka i antyseptyka;

10) zaka

enia szpitalne;

11) odpady medyczne;

12) promocja zdrowia;

13) edukacja zdrowotna;

14) profilaktyka chorób;

15) organizacja systemu ochrony zdrowia i pomocy społecznej w Polsce.

BLOK: OPIEKA NAD OSOB

CHOR

I NIESAMODZIELN

1. Cele kształcenia

Ucze

(słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umie

1) posługiwa

podstawow

terminologi

z zakresu psychologii, pedagogiki,

socjologii oraz piel

gniarstwa i piel

gnowania;

2) charakteryzowa

podstawowe procesy psychiczne człowieka;

3) charakteryzowa

psychofizyczny rozwój człowieka w poszczególnych fazach

ycia;

4) okre

grupy społeczne i procesy zachodz

ce w

yciu społecznym;

5) interpretowa

zachowania społeczne jednostki i zbiorowo

ci;

6) okre

wpływ choroby na stan psychiczny i sytuacj

społeczn

jednostki oraz

jej rodziny;

7) komunikowa

z osob

chor

oraz jej rodzin

;

8) udziela

wsparcia emocjonalnego choremu i jego rodzinie;

9) uczestniczy

rozpoznawaniu

potrzeb

biologicznych

osoby

chorej

i niesamodzielnej;

10)

ocenia

stan higieniczny chorego;

11)

uczestniczy

w planowaniu opieki nad osob

chor

i niesamodzieln

;

12)

dobiera

materiały,

rodki, przybory i sprz

t do wykonywania zabiegów

higienicznych;

13)

pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w wykonywaniu czynno

ycia

codziennego;

14)

asystowa

piel

gniarce podczas wykonywania zabiegów higienicznych

u osoby ci

ęż

ko chorej;

15)

wykonywa

zabiegi higieniczne zwi

zane z utrzymaniem w czysto

ci ciała

osoby chorej;

16)

pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w czynno

ciach zwi

zanych

z wydalaniem;

17)

wykonywa

czynno

ci zwi

zane z utrzymaniem w czysto

ci otoczenia osoby

chorej i niesamodzielnej;

18)

pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w zmianie pozycji i przemieszczaniu

;

19)

zapewnia

osobie chorej i niesamodzielnej wygodne i bezpieczne uło

enie

w łó

ku;

20)

pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w posługiwaniu si

przedmiotami

ortopedycznymi;

21)

pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej w korzystaniu ze sprz

rehabilitacyjnego;

22)

pomaga

osobie chorej i niesamodzielnej podczas spo

ywania posiłków;

23)

dostrzega

zaburzenia w funkcjonowaniu układów i narz

dów;

24)

wykonywa

pomiary podstawowych parametrów

yciowych;

25)

przekazywa

piel

gniarce informacje o zaobserwowanych zmianach w stanie

zdrowia chorego;

26)

asystowa

piel

gniarce podczas wykonywania zabiegów piel

gniarskich;

27)

dezynfekowa

i my

przybory toaletowe i narz

dzia u

ywane podczas

wykonywania zabiegów piel

gniarskich;

28)

zapewnia

osobie chorej i niesamodzielnej bezpiecze

stwo podczas

wykonywania zabiegów higienicznych;

29)

dokumentowa

wykonane

zadania

wykorzystaniem

programów

komputerowych.

2. Tre

ci kształcenia (działy programowe)

Tre

ci kształcenia s

te w nast

puj

cych działach programowych:

podstawowe

poj

cia

zakresu

psychologii,

pedagogiki,

socjologii,

piel

gniarstwa i piel

gnowania;

podstawowe procesy psychiczne człowieka;

psychofizyczny rozwój człowieka w poszczególnych fazach

ycia;

grupy społeczne;

procesy społeczne;

zachowania społeczne jednostki i zbiorowo

ci;

proces komunikowania si

;

wsparcie emocjonalne chorego i jego rodziny;

potrzeby chorego;

10)

metody i techniki wykonywania zabiegów higienicznych;

11)

obserwacja zmian w wygl

dzie i zachowaniu chorego;

12)

pomiary parametrów

yciowych;

13)

dezynfekcja i konserwacja przyborów i narz

dzi;

14)

przepisy i zasady bezpiecze

stwa i higieny pracy podczas wykonywania

zabiegów higienicznych;

15)

dokumentacja wykonanych zada

BLOK:

PODSTAWY DZIAŁALNO

CI ZAWODOWEJ

Cele kształcenia

Ucze

(słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umie

1) interpretowa

podstawowe poj

cia gospodarki rynkowej;

2) podejmowa

działania zwi

zane z poszukiwaniem pracy;

3) sporz

dza

dokumenty dotycz

ce zatrudnienia;

4) sporz

dza

dokumenty niezb

dne do podejmowania i prowadzenia

działalno

ci gospodarczej;

5) wskazywa

instytucje wpływaj

ce na polityk

zdrowotn

stwa;

6) okre

ródła i sposoby finansowania

wiadcze

zdrowotnych;

7) wyja

nia

istot

i zasady funkcjonowania systemu ubezpiecze

społecznych

w Polsce;

8) wskazywa

czynniki wpływaj

ce na popyt i poda

usług medycznych;

9) wskazywa

podmioty upowa

nione do realizacji

wiadcze

zdrowotnych;

10) stosowa

zasady zapewnienia jako

ci obowi

zuj

ce w ochronie zdrowia;

11) korzysta

z przepisów dotycz

cych funkcjonowania zakładów opieki

zdrowotnej;

12) stosowa

przepisy Kodeksu pracy dotycz

ce praw i obowi

zków pracownika

i pracodawcy;

13) stosowa

przepisy i zasady bezpiecze

stwa i higieny pracy, przepisy

ochrony przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska;

14) organizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

15) dobiera

rodki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

16) udziela

pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

17) komunikowa

i współpracowa

w zespole;

18) rozwi

zywa

problemy dotycz

ce działalno

ci zawodowej;

19) podejmowa

decyzje;

20) doskonali

umiej

tno

ci zawodowe;

21) korzysta

z ró

nych

ródeł informacji;

22) przestrzega

zasad etyki.

Tre

ci kształcenia (działy programowe)

Tre

ci kształcenia uj

te s

w nast

puj

cych działach programowych:

1) podstawowe poj

cia gospodarki rynkowej;

2) dokumenty dotycz

ce zatrudnienia;

3) podejmowanie i prowadzenie działalno

ci gospodarczej;

4) instytucje wpływaj

ce na polityk

zdrowotn

stwa;

ródła i sposoby finansowania

wiadcze

zdrowotnych;

6) system ubezpiecze

społecznych w Polsce;

7) popyt i poda

na rynku usług medycznych;

8) podmioty uprawnione do realizacji

wiadcze

medycznych;

9) jako

ść

w ochronie zdrowia;

10) przepisy dotycz

ce funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej;

11) prawa i obowi

zki pracownika i pracodawcy;

12) bezpiecze

stwo i higiena pracy;

13) ochrona przeciwpo

arowa i ochrona

rodowiska;

14) elementy ergonomii;

15)

rodki ochrony indywidualnej;

16) zasady udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy

pracy;

17) zasady i metody komunikowania si

;

18) elementy socjologii i psychologii pracy;

19) etyka.

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego

Minimalna liczba godzin

w okresie kształcenia w %*

Medyczne podstawy zawodu

Opieka nad osob

chor

i niesamodzieln

Podstawy działalno

ci zawodowej

Razem

95**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla

młodzie

y i w szkołach dla dorosłych w formie stacjonarnej i zaocznej.

** Pozostałe 5 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów

programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TRE

KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji tre

ci kształcenia uj

tych w blokach programowych odpowiednie s

nast

puj

ce pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia anatomiczna;

2) pracownia higieny osobistej i udzielania pierwszej pomocy;

3) pracownia komputerowa.

Pracownia anatomiczna powinna by

wyposa

ona w:

1) modele anatomiczne;

2) przezrocza, foliogramy, programy komputerowe z zakresu anatomii;

3) filmy dydaktyczne obrazuj

ce zaburzenia funkcjonowania układów

i narz

dów człowieka;

4) atlasy, albumy anatomiczne.

Pracownia higieny osobistej i udzielania pierwszej pomocy powinna by

wyposa

ona w:

urz

dzenia sanitarne;

przybory i

rodki higieniczne;

łó

ka;

materace;

szafki przyłó

kowe;

ciel, bielizn

cielow

i osobist

, r

czniki;

parawany;

taborety;

kosz na brudn

bielizn

;

10) pojemnik na odpady medyczne;

11) kaczki, baseny;

12) materace przeciwodle

ynowe;

13) sprz

t do udogodnie

dla chorych;

14) fantomy do nauki czynno

ci higienicznych;

15) fantomy do nauki resuscytacji dorosłego i dziecka;

16) wyroby medyczne i produkty lecznicze;

17) termometry;

18) aparaty do mierzenia ci

nienia;

19) apteczk

pierwszej pomocy.

Pracownia komputerowa powinna by

wyposa

ona w:

stanowiska komputerowe dla uczniów (jedno stanowisko dla dwóch

uczniów);

stanowisko komputerowe dla nauczyciela;

drukarki lub urz

dzenie wielofunkcyjne;

pakiet programów biurowych;

specjalistyczne programy medyczne.

Pracownie powinny składa

z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo- socjalnego.

W sali lekcyjnej nale

y zapewni

stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiedni

liczb

stanowisk pracy dla uczniów.

Praktyczna nauka zawodu powinna by

prowadzona w wymiarze nie mniejszym ni

50% ogólnej liczby godzin przewidzianych w ramowym planie nauczania na zaj

cia

edukacyjne z zakresu kształcenia zawodowego.

Praktyczna nauka zawodu mo

e odbywa

w pracowniach szkolnych oraz

w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej.