Oznaczanie zawarto ci wilgoci.
1. Zawarto
ć i rodzaje wilgoci w naturalnych paliwach stałych
Wilgo
ć stanowi w wi kszo ci przypadków balast paliw stałych, który przy ich
pozyskaniu, sk
ładowaniu, transporcie, przeróbce i u ytkowaniu stwarza szereg problemów.
Zawarto
ć wilgoci w pozyskiwanym (wydobywanym) naturalnym paliwie stałym kształtuje
si na bardzo ró nym poziomie. Dla przyk
ładu: w wie o wydobytym torfie mo e stanowić
nawet do 90 % jego masy, w wie o ci tym drzewie oko
ło 50 %, w tzw. mi kkich w glach
brunatnych do 55 % i wreszcie w w glach kamiennych do kilkunastu, a w drobnych frakcjach
nawet do dwudziestu paru procent.
Zawarto
ć wilgoci jest istotnym wska nikiem jako ci paliwa i bywa w pewnych
przypadkach (np. przy w glach brunatnych) stosowana do celów klasyfikacyjnych, a zawsze
stanowi parametr rozliczeniowy kszta
łtuj cy cen i kierunek u ytkowania paliwa. Z tego
wzgl du pomiar zawarto ci wilgoci ma wa ne znaczenie praktyczne i stanowi jeden z
wa niejszych wska ników oceny technologicznej paliw.
W w glu - podstawowym paliwie sta
łym, nadmierna zawarto ć wilgoci powoduje w
naszych warunkach klimatycznych w okresie zimy k
łopoty ze składowaniem i transportem,
zwi zane z jego zamarzaniem w wagonach. Wzrost zawarto ci wilgoci z regu
ły obni a
wydajno
ć urz dze stosowanych w operacjach jednostkowych takich jak rozdrabnianie czy
przesiewanie, szczególnie drobnych sortymentów.
Je eli w giel s
łu y do wytwarzania energii, zawarto ć wilgoci obni a jego warto ć
kaloryczn gdy cz
ć ciepła jest tracona na ogrzanie i odparowanie wody. Wzrost zawarto ci
wilgoci obni a ponadto temperatur punktu rosy spalin. W koksownictwie wzrost zawarto ci
wilgoci w mieszance w glowej zmniejsza produktywno
ć baterii koksowniczych, powi ksza
zu ycie ciep
ła (pogarsza sprawno ć ciepln ) potrzebnego do skoksowania wsadu, generuje
zwi kszon ilo
ć cieków koksowniczych itd.
Do szczególnych przypadków w których wskazana jest pewna ilo
ć wilgoci w w glu
nale y zaliczy
ć wytwarzanie brykietów w glowych oraz formowanie bryły w glowej w
ubijanym systemie nape
łniania komór koksowniczych. W obu tych przypadkach woda jest
czynnikiem wi
cym ziarna w glowe, a wi c korzystnie oddzia
łuje na wytrzymało ć
mechaniczn brykietów czy ubitego placka w glowego.
1
Na zawarto
ć wilgoci w w glu rzutuje szereg czynników do których mo na zaliczyć
zawodnienie pok
ładu oraz sposób: urabiania, wzbogacania, transportu i przechowywania
w gla, a tak e stopie jego metamorfizmu i rodzaj sortymentu. Woda wype
łnia pory, kapilary
i szczeliny w gla oraz pokrywa kroplami powierzchni ziaren.
W analityce w gla wyró nia si szereg rodzajów wilgoci takich jak:
- wilgo
ć przemijaj ca,
- wilgo
ć higroskopijna (w w glu powietrzno-suchym),
- wilgo
ć całkowita,
- wilgo
ć analityczna,
- woda konstytucyjna (woda krystalizacyjna w substancji mineralnej).
Wilgo
ć przemijaj ca (W
ex
) jest to wilgo
ć któr w giel traci podczas suszenia do
osi gni cia przybli onej równowagi z wilgoci powietrza. Ten rodzaj wody utrzymuj cej si
mechanicznie na powierzchni ziaren w gla tworzy woda kopalniana oraz pozostaj ca na
ziarnach w gla po operacjach: wzbogacania, transportu czy sk
ładowania (opady
atmosferyczne).
Rys.1. Wp
ływ stopnia metamorfizmu na zawarto ć wilgoci higroskopijnej w w glach
kamiennych i antracytach.
2
Wilgo
ć higroskopijna (W
h
) jest to woda pozosta
ła w w glu po usuni ciu wilgoci
przemijaj cej, któr w giel traci dopiero po wysuszeniu w temperaturze 105 – 110
°C.
Zawarto
ć wilgoci higroskopijnej jest zale na od stopnia metamorfizmu w gla. Zjawiska
zachodz ce w procesie naturalnego uw glenia powoduj stopniowe zmniejszanie si ilo ci
hydrofilowych grup funkcyjnych w substancji organicznej w gla (przede wszystkim grup
karboksylowych) oraz zmian jego struktury fizycznej prowadz c w kierunku zmniejszenia
ilo ci i rednicy por i kapilar. W efekcie ze wzrostem stopnia metamorfizmu w gli maleje
zawarto
ć wilgoci higroskopijnej (rys. 1), która w w glach koksowych nie przekracza 3 - 4 %,
a w w glach energetycznych mo e osi gn
ć kilkana cie procent.
Wilgo
ć całkowita w gla W
t
r
jest sum wilgoci przemijaj cej i higroskopijnej
(z uwzgl dnieniem przeliczenia stanu paliwa):
100
100
r
ex
h
r
ex
r
t
W
W
W
W
−
+
=
(1)
gdzie: W
t
r
− zawarto
ć wilgoci całkowitej w stanie roboczym, %
W
ex
r
− zawarto
ć wilgoci przemijaj cej w stanie roboczym, %
W
h
− zawarto
ć wilgoci higroskopijnej, %
W praktyce jest to najcz ciej stosowany parametr kszta
łtuj cy cen i warto ć u ytkow
w gla.
Próbki analityczne np. 0,2 na których wykonuje si wi kszo
ć pomiarów wła ciwo ci
w gla nie zawsze odpowiadaj stanowi higroskopijnemu i dlatego nale y wykona
ć dla nich
oddzielny pomiar zawarto ci wilgoci W
a
.
Po usuni ciu wilgoci przemijaj cej i higroskopijnej w w glu pozostaje jeszcze woda
konstytucyjna (krystalizacyjna) W
M
zwi zana w substancji mineralnej (glinokrzemiany,
krzemiany). Wydzielenie wody z tych zwi zków zachodzi dopiero w wy szych temperaturach
400 – 800
°C. W praktyce nie wykonuje si bezpo redniego pomiaru zawarto ci wody
konstytucyjnej, a jej zawarto
ć mo na w przybli eniu okre lić korzystaj c z zale no ci:
W
M
d
= 0,09 A
d
(2)
gdzie: W
M
d
− zawarto
ć wody konstytucyjnej w w glu suchym, %
A
d
− zawarto
ć popiołu w w glu w przybli eniu na stan suchy, %
3
2. Metody
oceny
zawarto ci wilgoci w w glu.
Pomiary zawarto ci wilgoci w w glu polegaj na pomiarze masy wody zawartej w
badanej próbce w gla lub na po redniej ocenie tego parametru wykorzystuj cej wp
ływ
zawartej w w glu wody na pewne wielko ci fizyczne tego surowca.
Do pierwszej grupy mo na zaliczy
ć metody
- suszarkowe,
- destylacyjne,
- ekstrakcyjne,
- gazometryczne.
przy czym najcz ciej stosowanymi i znormalizowanymi metodami s metody suszarkowe i
destylacyjne stanowi one przedmiot Polskiej Normy: PN-80/G-04511 Paliwa sta
łe.
Oznaczanie zawarto ci wilgoci.
W metodach suszarkowych zawarto
ć wilgoci ocenia si na podstawie ubytku masy
wynikaj cej z odparowania wody z próbki w gla suszonej w znormalizowanych warunkach.
Suszenie jest prowadzone w atmosferze powietrza lub przy w glach
łatwo utleniaj cych si w
atmosferze azotu.
Rys. 2. Schemat zestawu do wykonywania oznaczania zawarto ci wilgoci metod destylacyjn
.
1 – kolba destylacyjna o pojemno ci 500 cm
3
; 2 – ch
łodnica; 3 – odbieralnik pomiarowy o pojemno ci
16 cm
3
4
W metodzie destylacyjnej badana próbk w gla umieszcza si w kolbie (rys. 2) i zalewa
okre lon ilo ci cieczy (toluenu) nie mieszaj cej si z wod . Ogrzewaj c kolb odp dza si
wod zawart w w glu wraz z parami toluenu. Po och
łodzeniu i skropleniu par kondensat
sp
ływa do kalibrowanego odbieralnika. Otrzymuje si w nim wyra n granic podziału
mi dzy wod i toluenem i z obj to ci wody i masy próbki w gla okre la si zawarto
ć
wilgoci.
Pozosta
łe dwa rodzaje metod tj. ekstrakcyjne i gazometryczne s stosowane
sporadycznie. W metodzie ekstrakcyjnej wod zawart w w glu ekstrahuje si za pomoc
rozpuszczalników organicznych (np. bezwodnego metanolu), a nast pnie okre la si jej ilo
ć
na drodze miareczkowania lub wyznaczania punktu kriohydratycznego. Z kolei w metodach
gazometrycznych próbk badanego w gla miesza si z substancjami, które w reakcji z wod
daj sk
ładniki gazowe (np. karbid reaguj c z wod tworzy acetylen).
W najcz ciej stosowanych metodach drugiej grupy (metody instrumentalne) do
oszacowania zawarto ci wilgoci w w glu stosuje si :
- absorpcj mikrofal,
- pomiar
sta
łej dielektrycznej,
- pomiar przewodnictwa cieplnego,
- pomiar przewodnictwa elektrycznego.
Metody te z regu
ły daj wyniki obarczone wi kszym bł dem, ale pozwalaj znacznie
szybciej, a cz sto w sposób on line (na przeno nikach) wyznacza
ć omawiany parametr.
Najcz ciej stosowane s metody: mikrofalowa i dielektryczna.
W metodzie mikrofalowej wykorzystuje si oddzia
ływanie wody zawartej w w glu na
wielko
ć adsorpcji mikrofal (fal o długo ci kilku centymetrów). Ocena zawarto ci wilgoci na
podstawie pomiarów parametrów dielektrycznych w gla wykorzystuje znacz c ró nic
pomi dzy sta
ł dielektryczn suchego w gla ( ≈ 2,5) i wody ( ≈ 81).
Jak ju wspomniano Polska Norma PN-80/G-04511 przewiduje oznaczanie wilgoci w
paliwach sta
łych metoda suszarkow b d destylacyjn i w praktyce te dwa sposoby s
powszechnie stosowane.
5
3. Ocena zawarto ci wilgoci w koksie.
Woda zawarta w karbonizatach w glowych (pó
łkoksie i koksie) pochodzi głównie z
mokrego gaszenia, a jej ilo
ć zale y od: technologii gaszenia, stopnia gotowo ci koksu i jego
uziarnienia, jako ci wody ga niczej, czasu odparowania koksu na zrzutni itd. Na zawarto
ć
wilgoci oddzia
łuj równie warunki atmosferyczne w jakich odbywa si transport i
magazynowanie koksu. Zawarto
ć wilgoci w niesorcie koksu po jego zgaszeniu mo e si
mie ci
ć w zakresie od około 3 do 7 %, przy czym jest bardzo zró nicowana w tworz cych go
klasach ziarnowych (rys. 3).
Rys. 3. Zale no
ć pomi dzy redni zawarto ci w niesorcie oraz zawarto ci wilgoci w
wydzielonych z niego sortymentach.
W koksie pochodz cym z suchego ch
łodzenia zawarto ć wilgoci nie przekracza
0,5
÷ 1,0 % (wilgo
ć jest sorbowana z powietrza).
Zawarto
ć wilgoci w koksie stanowi balast obni aj cy jego warto ć opałow i z reguły
stanowi parametr rozliczeniowy. Z kolei koks z suchego ch
łodzenia o minimalnej zawarto ci
wilgoci stwarza problemy przy transporcie, gdy bardzo pyli i wymaga hermetyzacji urz dze
za- i roz
ładowczych oraz przeno ników.
6
Oznaczenie zawarto ci wilgoci w koksie tradycyjnie wykonuje si metod suszarkow .
Normy wyró niaj dwa rodzaje zawarto ci wilgoci: wilgo
ć całkowit i wilgoć w próbce
analitycznej. Szczegó
łowy opis oznaczenia zawieraj :
- PN-80/G-04511
Paliwa sta
łe. Oznaczanie zawarto ci wilgoci.
- PN-ISO 579:2002 Koks z w gla kamiennego. Oznaczanie zawarto ci wilgoci ca
łkowitej.
- PN-ISO 687:2002 Koks z w gla kamiennego. Oznaczanie zawarto ci wilgoci w próbce
analitycznej.
Obok klasycznej metody suszarkowej w przemy le do pomiaru zawarto ci wilgoci
ca
łkowitej w koksie znalazła zastosowanie metoda neutronowa. Zasada metody polega na
ilo ciowym pomiarze spowolnienia neutronów pr dkich. Neutrony pr dkie o redniej energii
rz du 5 MeV emitowane ze ród
ła – mieszaniny izotopów ameryk – beryl lub pluton – beryl,
s spowalniane przez j dra atomów otaczaj cego o rodka – koksu. Strata energii kinetycznej
neutronów (spowalnianie) w wyniku ich zderze z j drami atomów b dzie tym wi ksza, im
bardziej b d do siebie zbli one masy uczestników zderze . W efekcie o wielko ci
spowolnienia neutronów b d decydowa
ły j dra atomów wodoru, które pochodz od wodoru
zwi zanego w substancji organicznej lub w wodzie. Przy ustabilizowanych warunkach
technologicznych produkcji koksu, zawarto
ć wodoru w jego substancji organicznej mo na
przyj
ć za wielko ć stał , a wi c efekt spowalniania w którym neutrony pr dkie zamieniaj
si w neutrony termiczne o energii rz du 0,025 eV, b dzie w praktyce zale a
ł od zawarto ci
wilgoci w koksie. G sto
ć strumienia neutronów termicznych mierzona detektorem, jest po
uprzednim wzorcowaniu przyrz du miar zawarto ci wilgoci w koksie.
7
Oznaczanie zawarto ci cz ci lotnych
1. Zawarto
ć cz ci lotnych jako uniwersalny wska nik odporno ci termicznej
substancji organicznej i stopnia uw glenia paliw sta
łych.
Pod poj ciem zawarto ci cz ci lotnych w paliwach nale y rozumie
ć ubytek masy próbki
analitycznej (wyra ony w procentach), zachodz cy w wyniku termicznej destrukcji paliwa
podczas pirolizy (a wi c ogrzewanego bez dost pu powietrza), prowadzonej w ci le
okre lonych norm warunkach, pomniejszony o zawarto
ć wilgoci w próbce analitycznej
odparowuj cej podczas pomiaru.
Zawarto
ć cz ci lotnych jest podstawowym wska nikiem charakteryzuj cym paliwa stałe
zwi zanym ze stopniem zaawansowania procesów naturalnego uw glenia (utorfienia,
diagenezy, metamorfizmu) lub stopniem odgazowania surowców w glowych w procesie
pirolizy w przypadku karbonizatów w glowych w rodzaju pó
łkoksu czy koksu.
Rys. 1. Wspó
łzale no ć stopnia uw glenia i zawarto ci cz ci lotnych w naturalnych paliwach stałych.
1
W przypadku naturalnych paliw sta
łych zawarto ć cz ci lotnych, jak ju wspomniano
jest miar ich odporno ci termicznej zwi zanej ze stopniem uw glenia tak jak ilustruje to
rys. 1. W najni ej uw glonych naturalnych paliwach sta
łych - biopaliwach (słoma, drewno)
zawarto
ć cz ci lotnych wynosi od 70 do 80 %, a z kolei najbardziej zmetamorfizowane
paliwo sta
łe - antracyt zawiera od 2 do 10 %.
Najwi ksze znaczenie praktyczne ma ocena zawarto ci cz ci lotnych w w glach
kamiennych. Prostota pomiaru i krótki czas potrzebny do wykonania oznaczenia
spowodowa
ły, e zawarto ć cz ci lotnych, przeliczona na stan suchy i bezpopiołowy, ju w
po
łowie XIX wieku stała si podstawowym wska nikiem jako ci w gla, okre laj cym w
pierwszym przybli eniu najw
ła ciwszy kierunek jego technologicznego wykorzystania.
W gle kamienne o wysokiej zawarto ci cz ci lotnych s w glami typowo
energetycznymi przeznaczonymi do spalania i zgazowania. Zawarto
ć cz ci lotnych daje np.
wskazówk o d
ługo ci płomienia powstaj cego przy spalaniu w gla (ze wzrastaj c
zawarto ci cz ci lotnych wyd
łu a si płomie ).
W gle kamienne o zawarto ci cz ci lotnych od oko
ło 16 ÷ 35% stanowia baz
surowcow koksownictwa. Zawarto
ć cz ci lotnych w powi zaniu z innymi wska nikami
(spiekalno
ć, dylatacja, plastyczno ć, ci nienie rozpr ania) daje w tym przypadku cenne
wskazówki, co do roli danego w gla jak b dzie pe
łnił w mieszance koksowniczej (w giel
podstawowy, uszlachetniaj cy, schudzaj cy). Dodatkow informacj uzyskuje si ponadto z
wygl du nielotnej pozosta
ło ci (pozostałego w tygielku karbonizatu) po wykonaniu
oznaczenia cz ci lotnych. W przypadku dobrych w gli koksowych, nielotna pozosta
ło ć jest
silnie wyd ta i spieczona. Wynika st d uwaga, e przy bie cej kontroli zawarto ci cz ci
lotnych celowe jest równie prowadzenie obserwacji uzyskanego karbonizatu tygielkowego.
Zawarto
ć cz ci lotnych w w glowym wsadzie decyduje o uzysku i składzie produktów
koksowania. Pogl dowy obraz zmian udzia
łu ciekłych i gazowych składników surowego gazu
koksowniczego w zale no ci od zawarto ci cz ci lotnych wsadu w glowego daj wyniki
bada [1] przedstawione na rys. 2.
2
Rys. 2. Wp
ływ zawarto ci cz ci lotnych na uzyski lotnych produktów koksowania.
Zawarto
ć cz ci lotnych w glowej mieszanki koksowniczej słu y równie do
oszacowania uzysku koksu. Jak wykaza
ły badania prowadzone w polskiej koksowni [2]
spo ród wielu wzorów empirycznych umo liwiaj cych prognoz uzysku koksu na podstawie
zawarto ci cz ci lotnych wsadu w glowego mo na poleci
ć wzory:
A. Karcza:
K
d
= 86,39 – 0,37 V
d
(1)
UCh i N:
K
d
= 96,84 – 0,7 V
d
(2)
koksowników japo skich:
K
d
= 103,19 – 0,75 V
d
– 0,0067 t (3)
Simonisa i wsp.:
K
d
= 117,28 – 237,0
100
daf
V
- 0,176 K
2
+ 0,00635 K
3
+
+ 13,3
100
daf
V
K – 0,0133
100
daf
V
K
3
(4)
gdzie: K
d
– uzysk suchego koksu z suchej mieszanki w glowej, %
V
d
/V
daf
– zawarto
ć cz ci lotnych w mieszance w glowej przeliczona odpowiednio na
stan suchy lub suchy i bezpopio
łowy, %
t – rednia temperatura koksu wypchanego z komory,
°C
3
K =
τ
ρ
⋅
⋅
4
2
B
(5)
gdzie: – rednia g sto
ć wsadu w glowego wilgotnego w komorze koksowniczej, g/cm
3
B – rednia szeroko
ć komory koksowniczej, cm
– czas koksowania, h
Zawarto
ć cz ci lotnych w w glach kamiennych (w przeliczeniu na stan suchy i
bezpopio
łowy) stanowi podstawowy parametr słu cy do ich klasyfikacji wg typów. Dotyczy
to zarówno polskiej klasyfikacji wg typów (PN/G-97002) jak i klasyfikacji mi dzynarodowej
(EC 1988).
W przypadku sztucznych paliw sta
łych - karbonizatów pochodz cych przede wszystkim z
procesów odgazowania (wytlewanie, koksowanie) zawarto
ć cz ci lotnych zale y przede
wszystkim od temperatury i czasu trwania procesu. W pó
łkoksach zawarto ć cz ci lotnych
waha si od 5 do 15 %, a w koksach od 0,5 do 3 %. W im wy szej temperaturze i przy
d
łu szym czasie było prowadzone odgazowanie surowca w glowego tym mniej cz ci
lotnych zawiera ko cowy produkt sta
ły – karbonizat. Dlatego zawarto ć cz ci lotnych bywa
u ywana jako miernik stopnie odgazowania karbonizatu – tzw. „gotowo ci” koksu, cho
ć jak
wykaza
ły badania Knaufa [3] który kontrolował skład gazów i par wydzielaj cych si
podczas oznaczania zawarto ci cz ci lotnych koksów, tworz je nie tylko produkty rozk
ładu
termicznego substancji organicznej ale równie gazy sorbowane na powierzchni koksu
podczas jego gaszenia i sk
ładowania.
2. Metodyka
oznaczania
zawarto ci cz ci lotnych.
Na ilo
ć substancji lotnych wydzielaj cych si podczas ogrzewania próbki paliwa bez
dost pu powietrza (odgazowania) wp
ływaj warunki prowadzenia pomiaru takie jak :
- ko cowa temperatura ogrzewania próbki
- szybko
ć ogrzewania próbki
- czas przetrzymywania próbki w ko cowej temperaturze ogrzewania
- nawa ka i wielko
ć ziaren próbki
- wielko
ć, kształt i materiał tygla, w którym umieszczono próbk .
Przy oznaczaniu zawarto ci cz ci lotnych wszystkie w/w parametry s ci le zdefiniowane
w odpowiednich normach. W krajowych laboratoriach stosowane s nast puj ce
unormowania:
4
I.
PN-G-04516 – Paliwa sta
łe. Oznaczanie cz ci lotnych metod wagow
II.
PN-ISO 562 – W giel kamienny i koks. Oznaczanie zawarto ci cz ci lotnych.
Pierwsza z nich stosuje ko cow temperatur ogrzewania próbki 850
°C, natomiast druga
900
°C, co powoduje zró nicowanie uzyskiwanych wyników. Stosowane s 1g nawa ki o
uziarnieniu próbki analitycznej 0,2 w przypadku w gli i karbonizatów oraz poni ej
0,425 mm, w przypadku biopaliw. Do tygla z nawa on próbk karbonizatu (pó
łkoksu czy
koksu), który ze swej natury zawiera ma
ło cz ci lotnych, celem stworzenia atmosfery
chroni cej próbk przed utlenieniem, przed odgazowaniem dodaje si kilka kropel
N-heksanu.
Równolegle z oznaczeniem zawarto ci cz ci lotnych musi by
ć wykonywany pomiar
zawarto ci wilgoci w próbce analitycznej, którego wynik uwzgl dniany jest w obliczeniach:
V
a
=
a
W
m
m
−
⋅
∆
100
[%]
(6)
gdzie : V
a
– zawarto
ć cz ci lotnych w próbce analitycznej, %
W
a
– ‘’ wilgoci ‘’ ‘’ , %
m – ubytek masy próbki w procesie odgazowania, g
m – masa próbki przed odgazowaniem, g
Zawarto
ć cz ci lotnych powinna charakteryzować stopie rozkładu termicznego
substancji organicznej w gla. W praktyce mo e by
ć jednak zniekształcona dodatkowym
ubytkiem masy próbki na skutek przemian zachodz cych pod wp
ływem temperatury w
substancji mineralnej paliwa (wydzielanie wody krystalizacyjnej, rozk
ład w glanów,
sublimacja alkaliów itd.). W tym wietle wskazanym jest przy du ej zawarto ci substancji
mineralnej zastosowanie przy obliczaniu zawarto ci cz ci lotnych odpowiednich
wspó
łczynników korekcyjnych. Dla przykładu Leighton i Tomlison [4] zaproponowali dla
w gli brytyjskich nast puj cy wska nik korekcyjny C, który nale y odj
ć od uzyskanego
wyniku pomiaru zawarto ci cz ci lotnych:
C = 0,13 (A) + 0,2 (S) + 0,7 (CO
2
) + 0,7 (Cl) – 0,32 (7)
gdzie: A, S, Cl i CO
2
oznaczaj odpowiednio procentow zawarto
ć popiołu, siarki, chloru i
w glanów przeliczonych na CO
2
w badanym w glu.
Wymieniona wcze niej Polska Norma PN-G-04516 uwzgl dnia cz ciowo ten problem
ograniczaj c zawarto
ć popiołu w próbce analitycznej do 10 % oraz wprowadzaj c
odpowiedni poprawk na zawarto
ć CO
2
w w glanach przy badaniach w gli zwi zanych z
ich klasyfikacj .
5
W specjalistycznych laboratoriach coraz cz ciej stosowane s zautomatyzowane metody
oznaczania w jednym cyklu pomiarowym zawarto ci wilgoci, cz ci lotnych i popio
łu z
wykorzystaniem analizy termograwimetrycznej. Zastosowanie tej metody przewiduje Polska
Norma PN-G-04560 Paliwa sta
łe - Oznaczanie zawarto ci wilgoci, cz ci lotnych oraz
popio
łu analizatorem automatycznym.
Rys. 3. Schemat aparatury do automatycznego pomiaru zawarto ci wilgoci, cz ci lotnych i popio
łu w
paliwach sta
łych.
P – badana próbka; T – termometr, Z – zawór trójdro ny
Zasad dzia
łania tego analizatora przestawiaj rys. 3 i 4. Analityczna próbka w gla,
której zmiany masy s automatycznie rejestrowane jest traktowana azotem (oznaczanie
zawarto ci wilgoci i cz ci lotnych), a nast pnie spalana w atmosferze tlenu (oznaczenie
zawarto ci popio
łu). Procesy te s prowadzone w okre lonych zakresach temperaturowo-
czasowych (rys. 4).
6
Rys. 4. Przebieg procesów wyznaczania zawarto ci wilgoci, cz ci lotnych i popio
łu analizatorem
automatycznym.
Bibliografia
1. Haarmann A., Brennstoff Chemie, nr 19, s.301, (1956)
2. Karcz A. i wsp., Karbo, Energochemia, Ekologia, nr 11, s. 448, (1996)
3. Knauf G., Brennstoff Chemie, nr 5, s.69, (1966)
4. Leighton L.H., Tomlison R.C., Fuel, nr 2, s.133, (1960)
7
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Analiza Ziarnowa I Oznaczenie Zawartości Wilgoci Instrukcja
więcej podobnych podstron