1

30.

J

AK BYĆ ŚWIADKIEM

B

OśEJ MIŁOŚCI

?

(1

J)

Cel

• zapoznanie się z Janową wizją miłości
• umiejętność praktycznej aplikacji Janowych wskazówek odnoszących się do miłości braterskiej

Metoda

• niedokończone zdania
• gwiazda
• reklama

Materiały

• formularz „Janowa wizja miłości” (zał.30.1)
• gwiazda „Świadek Bożej miłości” (zał.30.2)
• Z. Domaszkiewicz, „Jak radzi sobie reklama religijna” (Gazeta wyborcza z dn. 3.12.2006)

W

PROWADZENIE BIBLIJNE

Pierwszy List św. Jana zawiera wiele tematycznych podobieństw do Czwartej Ewangelii. Swoim

kształtem odbiega od formy listu (nieobecność np. wstępu i zakończenia, nie jest określony
adresat), przez co część biblistów uznaje go za rodzaj homilii. Wskazywałyby na to np.
charakterystyczne dla homilii zwroty: „umiłowani”, „dzieci moje”.

Struktura Listu

Niezależnie od powyższych rozstrzygnięć, kwestia gatunku literackiego przekłada się na

trudność ustalenia kompozycji listu. Zdradza on pewną troskę autora o stworzenie nierozerwalnego
ciągu myślowego, w którym brak jest wyraźnych przerw. Nawet gdy jakaś myśl zostaje ukończona,
w jej zakończeniu pojawia się słowo, które będzie stanowić temat następnego fragmentu.
Ostatecznie można zaproponować (za polską Biblią Paulistów) następującą strukturę listu: prolog
(1,1-4), następnie trzy części – Bóg jako światłość (1,5–2,28), człowiek dzieckiem Boga (2,29–4,6),
Bóg jako miłość (4,7–5,12), wreszcie zakończenie (5,13-21).

Cel Listu

Cel listu zostaje wyrażony w 5,13: „O tym napisałem do was, którzy wierzycie w imię Syna

Bożego, abyście wiedzieli, że macie życie wieczne”. List zatem jest skierowany do ludzi
wierzących w Jezusa Chrystusa. Nie ma on na celu skłonienie ich do wiary, gdyż ta jest zakładana
przez autora. Raczej zastanawia się on nad tym, jak wiarę czynić żywą w codziennym życiu i jak ją
umacniać. Jest to możliwe tylko poprzez trwanie w łączności z Bogiem, który jest sprawiedliwy i
wierny (1,9), jest światłością (1,5), miłością (4,8.16), życiem (5,1.12), prawdą (5,6). Ta więź z
Bogiem ma być tak głęboka i intensywna, by właściwości Boga stały się udziałem zjednoczonego z
Nim chrześcijanina.

Miłość – temat wiodący Listu

To zjednoczenie dokonuje się przede wszystkim na płaszczyźnie miłości. Przynależy ona do

istoty Boga, który jest miłością (4,8.16). Ponieważ miłość pochodzi od Boga, nie jest ona czymś, co
można sobie zdobyć. Ona jest uprzednia wobec wszelkich naszych działań: „nie my umiłowaliśmy
Boga, ale On sam nas umiłował i posłał swojego syna jako ofiarę przebłagalną za nasze grzechy”
(4,10). Ta miłość stwarza naszą ścisłą więź z Bogiem, która czyni nas „dziećmi Bożymi” (3,1). Ona
też w konsekwencji sprawia, ze jesteśmy jedną wielką rodziną ludzką, której Ojcem jest Bóg.

Trwając w miłości Boga, jesteśmy powołani do naśladowania Jezusa, który jest modelem i

fundamentem chrześcijańskiej miłości. Wierzący w Boga ma postępować tak jak Chrystus (2,6), tak

2

jak On oddać życie za braci (3,16), stawać się podobnym do Niego w świętości i sprawiedliwości
(3,3.17; por. 4,17). Jezus pozostawia nam przykazanie miłości, które wprawdzie nie jest nowe, bo
istnieje od dawna (2,7; 3,11-12), a jednak jawi się jako nowe (2,8) właśnie dzięki Jezusowi, który
umiłował nas do końca (J 13,1; 15,12). Stąd też w 3,23 zostaje ono poszerzone o relację wiary w
Jezusa: „Przykazanie Jego jest takie: abyśmy wierzyli w imię Jego Syna Jezusa Chrystusa i
miłowali się wzajemnie tak, jak nam nakazał”.

Dzięki zjednoczeniu z Jezusem miłość Jego ucznia zostaje wyzwolona z lęku (4,18) i umocniona

Jego Duchem (3,24; 4,13). Miłość do braci nie jest w tym wypadku jakimś nakazem narzuconym z
zewnątrz, gdyż wyraża najgłębsze pragnienie serca zanurzonego w Bożej miłości. Miłość bliźniego,
wzajemna miłość staje się w praktyce sprawdzianem, na ile „Bóg trwa w nas i na ile miłość ku
Niemu jest w nas doskonała” (4,12). Dlatego też w wielu miejscach list powraca do praktycznych
wskazówek dotyczących miłości bliźniego (por. 2,9-11; 3,11-28; 4,7-12; 4,20–5,3).

K

ONSPEKT SPOTKANIA

I. Janowy traktat o miłości

• Praca w grupach

• Metoda „zdań niedokończonych”

• Formularz „Janowa wizja miłości”

II. Dlaczego świat odrzuca miłość?

• Dyskusja: co jest warunkiem urzeczywistnienia się Janowej wizji miłości?
• Praca w grupach

• Problem: jak być świadkiem miłości Boga?

• Metoda „gwiazdy”

III. Jak zachęcać do miłości?

• Praca w grupach

• Metoda „reklamy”

• Ułożenie haseł wspierających dobro w określonych sytuacjach życiowych (szkoły, rodziny,

ulicy)

S

CENARIUSZ SPOTKANIA

I. Janowy traktat o miłości

• Praca w grupach

• Metoda „zdań niedokończonych”

• Formularz „Janowa wizja miłości” (zał.30.1)
Zadaniem grup jest zapoznanie się z wybranymi fragmentami listu, by następnie w oparciu o te

teksty uzupełnić formularz „Janowa wizja miłości”.

3

J

ANOWA WIZJA MIŁOŚCI

1J 2,3-11; 3,1-3; 3,10-24; 4,7-19; 4,20–5,3; 5,14-17

Bóg jest miłością!

Zostaliśmy obdarzeni miłością Ojca, która...

Poznaliśmy miłość Boga po tym, że...

Trwać w Chrystusie znaczy...

Prawdziwa miłość bliźniego polega na miłowaniu...

Miłując braci, przechodzimy z...

To jest przykazanie od Boga, by...

Kto miłuje Boga i zachowuje Jego przykazania, ...

Nie lęka się ten, kto...

• Prezentacja pracy w grupach
Uzupełnienie powyższych zdań może być różne. Przedstawienie na forum ogólnym

poszczególnych propozycji ma służyć wzajemnemu ubogaceniu.

Przykład interpretacji „Janowej wizji miłości”

Bóg jest miłością! (4,8.16)
Zostaliśmy obdarzeni miłością Ojca, która czyni nas dziećmi Bożymi (3,1).
Poznaliśmy miłość Boga po tym, że On sam nas umiłował i posłał Syna swego jako ofiarę

przebłagalną za nasze grzechy (4,10). On oddał za nas swoje życie (4,16).

Trwać w Chrystusie znaczy postępować tak jak On (2,6) – tak jak On oddać swoje życie za braci

(3,16)

Prawdziwa miłość bliźniego polega na miłowaniu nie słowem i językiem, ale czynem i prawdą

(3,18).

Miłując braci, przechodzimy ze śmierci do życia (3,14). Kto nie miłuje, kto nienawidzi swego

brata, trwa w ciemności i w śmierci (2,11).

To jest przykazaniem Boga, byśmy wierzyli w Jezusa i miłowali się wzajemnie tak, jak nam On

nakazał (3,23).

Kto miłuje Boga i zachowuje Jego przykazania, trwa w Bogu, a Bóg w nim (3,24), narodził się z

Boga i zna Boga (4,7)

Nie lęka się kto miłuje, bo doskonała miłość usuwa lęk (4,18).

II. Dlaczego świat odrzuca miłość?

• Dyskusja: co jest warunkiem urzeczywistnienia się Janowej wizji miłości?
• Lektura 1J 3,1 i 1,1-4.

Sugestie dla prowadzącego
Pierwszy tekst wskazuje, iż świat nie poznał, że Bóg jest miłością. Problem poznania Boga jawi

się jako moment decydujący w urzeczywistnianiu się w świecie Bożej miłości.

O poznaniu Boga mówi drugi tekst będący prologiem Listu. Poznajemy Boga, Jego miłość

objawioną w Jezusie Chrystusie dzięki naocznym świadkom Jego życia (oni ujrzeli, usłyszeli,
dotykali własnymi rękoma). Zatem poznanie Boga ma dokonać się dzięki świadkom Jego miłości.

• Praca w grupach

• Problem: jak być świadkiem miłości Boga?

• Metoda „gwiazdy” (zał.30.2)

4

Grupy otrzymują planszę z pięcioramienną gwiazdą. Na końcach jej ramion znajdują się pytania,

na które uczestnicy mają odpowiedzieć w oparciu o dokonaną analizę listu:

Kogo miłuje?

Dlaczego miłuje? Co robi?

Dzięki czemu miłuje? Dla kogo jest?

• Prezentacja
Grupy kolejno zawieszają swoje prace na tablicy i omawiają swoje propozycje.

III. Jak zachęcać do miłości?

• Praca w grupach

• Metoda „reklamy”

• Ułożenie haseł wspierających dobro w określonych sytuacjach życiowych (szkoły, rodziny,

ulicy)

• Wprowadzenie
Mówi się, że dobro nie potrzebuje reklamy i rozgłosu. A jednak wobec zalewu zła, przemocy,

wręcz promocji negatywnych postaw, potrzeba mówienia o dobru, rozgłaszania go i wspierania.
Stąd propozycja wejścia w rolę chrześcijańskiego copywritera (autor tekstów i sloganów
reklamowych).

Każda z grup otrzyma do opracowania strategię promowania dobra (np. przez ułożenie haseł

wspierających i popierających pozytywne postawy) w jednym z trzech podanych niżej środowisk:

a) szkoła – zjawisko przemocy;

b) rodzina – brak jedności, komunikacji, spotkania;

c) ulica – brak kultury osobistej (rzucanie śmieci, przekleństwa, itd.)

Świadek Bożej

miłości

5

Sugestie dla prowadzącego
Ta aktywizacja może przełożyć się na rzeczywistą próbę propagowania właściwych zachowań

np. w szkole. Ułożone hasła mogą pojawić się na gazetkach szkolnych. Mogą stać się również
grupową reakcją na negatywną postawę jakiegoś członka klasy (np. hasło wypowiadane wspólnie
przez klasy jako reakcja na niewłaściwe zachowanie: Tylko dobro – zmieni świat!).

W kontekście chrześcijańskiej kampanii reklamowej można przywołać przykład „Kampanii

Boga” z Singapuru (Z. Domaszkiewicz, „Jak radzi sobie reklama religijna”, w: Gazeta wyborcza z
dn. 3.12.2006).

Największą legendą religijnego marketingu stała się „Kampania Boga” w

Singapurze, choć chrześcijanie stanowią tam tylko 19 proc. społeczeństwa. W
2000 r. organizacja zrzeszająca 150 luźno powiązanych kościołów
chrześcijańskich zwróciła się do agencji reklamowej Ogilvy z zadaniem: „Bóg
ma problem z wizerunkiem. Czy możecie pomóc?”.

Autorzy kampanii postanowili przybliżyć wszystkim obywatelom Singapuru

chrześcijańskiego Boga jako wyrozumiałego, przyjaznego ludziom i
przemawiającego zwyczajnym językiem. Zamysł wymagał odświeżenia
„wizerunku Boga” wyobrażanego dotąd najczęściej w roli gniewnego i
surowego sędziego. Jak pisali fachowcy: „Boga trzeba było repozycjonować”.

Kampania wypadła imponująco, mimo że władze po dwóch tygodniach

zakazały emitowania spotów telewizyjnych. Bóg zwracał się do ludzi z
billboardów, autobusów, gazet (wykorzystano tylko komunikaty, żadnych
wyobrażeń). Pocieszał: „Nie martw się, jeśli przegapiłeś dzisiejszy wschód
słońca. Jutro mam dla ciebie następny”. śartował: „Nietzsche umarł”. Z
dziesiątków plakatów w przejściu podziemnym przypominał: „Jestem tutaj”. W
niedzielę rano wysyłał nawet ludziom SMS-y z zaproszeniem: „Czy zamierzasz
wpaść dziś do mnie?”.

• Zakończenie
Po prezentacji haseł wspólne odczytanie 1J 3,1-3 i odmówienie Modlitwy Pańskiej.