1

Przegląd układu tłokowo – korbowego silnika
MAN B&W – L 23/30 H

Przed przystąpieniem do demontażu silnika należy dokładnie przestudiować jego

Dokumentację Techniczno Ruchową (DTR), co pozwoli dobrać prawidłową kolejność
wykonywanych prac. Należy również, przewidzieć konieczność wykonania oględzin i
pomiarów, które można wykonać tylko w czasie demontażu. Ich wyniki niezbędne są do
późniejszych weryfikacji technicznych oraz ponownego montażu i regulacji silnika.

Pomimo różnorodności konstrukcji silników okrętowych można sformułować pewne

ogólne wymagania dotyczące prawidłowego przebiegu demontażu:

a)

każda operacja demontażu powinna przebiegać w określonym miejscu z
zastosowaniem koniecznych dla niej narzędzi i oprzyrządowania. dla uniknięcia
zagubień śrub i nakrętek lub uszkodzeń gwintu, a także dla zapewnienia późniejszego
prawidłowego montażu konieczne jest wkręcanie śrub i nakręcanie nakrętek w
miejsca, z których zostały wykręcone.

b)

istniejące kontrolne śruby dwustronne lub zwykłe powinny być zdjęte przed
demontażem śrub mocujących, w przeciwnym wypadku może nastąpić ich
uszkodzenie, nie zaleca się wykręcać śrub dwustronnych z ich gniazd bez wyraźnej
konieczności.

c)

w celu zapobiegania przekoszeń zespołów lub elementów zaleca się wstępnie
poluzować wszystkie śruby, po czym odkręcać je do końca w określonej kolejności.

d)

wykręcone śruby i nakrętki z jednego miejsca muszą być wkręcone na swoje
pierwotne miejsce, ich zamiana może doprowadzić do zmiany skoku gwintu.

e)

zdejmowane z silnika elementy, przyrządy, mechanizmy i rurociągi nie mogą być
zamieniane ze śrubami i nakrętkami z drugiego miejsca (np. dwa sąsiednie cylindry)

Najbardziej odpowiedzialnymi operacjami demontażu silników są prace związane z

demontażem:

a)

głowic

b)

tłoków

c)

korbowodów

d)

tulei cylindrowej

e)

wałów korbowych

f)

łożysk ślizgowych

Czynności wykonywane przed demontażem:

a)

Uzyskać zgodę z mostka dotyczącą możliwości przeprowadzenia remontu

b)

Sprawdzić stan zapasowego układu tłokowo-korbowego (silniki kompaktowe)

c)

Sprawdzić dostępność części zapasowych

d)

Wywiesić informację o zakazie uruchamiania silnika

e)

Zakuplować obracarkę

f)

Zamknąć powietrze startowe

g)

Odciąć wodę chłodzącą silnik

h)

Odciąć zasilanie paliwem

i)

Odciąć system smarowania

2

Demontaż głowic cylindrowych:

a)

Spuścić wodę chłodzącą silnik przy zachowaniu poziomu i równoległości w stosunku
do bloku cylindrowego

b)

Przygotować niezbędne narzędzia

c)

Zdemontować przyrządy kontrolno-pomiarowe

d)

Zdjąć pokrywę głowicy

e)

Zdjąć przednią pokrywę dającą dostęp do pompy wtryskowej

f)

Zdemontować przewody wtryskowe

g)

Zdemontować przewód olejowy smarowania dźwigni zaworowych

h)

Odłączyć flansze kolektorów dolotowych i wylotowych

i)

Wyciągnąć wtryskiwacz

j)

Odkręcić nakrętki głowicy przy użyciu prasek hydraulicznych (50 bar)

k)

Zamontować w miejscu wtryskiwacza przyrząd służący do podniesienia głowicy

l)

Poderwać głowicę i umieścić ją na drewnianej płycie

Demontaż układu tłokowo-korbowego:

a)

Wyczyścić górną część tulei, aby zapobiec zakleszczeniu tłoka podczas wyciągania

b)

Ustawić tłok w DMP

c)

Likwidacja progu

d)

Zamontować urządzenia zabezpieczające (na starej podkładce) uniemożliwiające
naruszenie poprawnego ułożenia tulei cylindrowej

e)

Ręczne przesmarowanie gładzi tulei cylindrowej

f)

Ustawić wał korbowy w położeniu 50

o

przed GMP

g)

Zamontować uchwyt na denku tłoka w celu jego późniejszego podwieszenia

h)

Usunąć zabezpieczenia śrub stopy korbowodu

i)

Poluzować śruby stopy korbowodu w kolejności pokazanej na rysunku

j)

Zdjąć śruby stopy korbowodu, oraz dolną półpanew stopy korbowodu

k)

Przystąpić do operacji wyciągnięcia tłoka

l)

Ułożyć tłok z korbowodem na deseczce w pozycji horyzontalnej

m)

Dokonać niezbędnych pomiarów tulei cylindrowej

Montaż układu tłokowo-korbowego

Montaż jest bardzo odpowiedzialnym procesem technologicznym naprawy silnika.

Sposób i dokładność łączenia elementów w skojarzenia w podzespoły, układy i zespoły
decydują o ich trwałość w procesie eksploatacji silnika. Nieprzestrzeganie warunków
technicznych montażu, popełnianie błędów montażu, popełnianie błędów montażowych,

4

3

2

1

3

omijanie niektórych kontroli kontroli międzyoperacyjnych prowadzi do obniżenia jakości
naprawy.

Montaż podzespołów, zespołów i układów rozpoczyna się po zakończeniu ich naprawy

(np. montaż tłoka, montaż zaworów i ich napędu w głowicy, montaż mechanizmów
pomocniczych silnika).

Elementy te dzielimy na trzy grupy:

a)

elementy eksploatowane w silniku, których stopień zużycia umożliwia ich
montowanie powtórne, bez żadnych zabiegów regeneracji,

b)

elementy eksploatowane w remontowanym lub innym silniku, które zregenerowane

c)

elementy nowe (zapasowe)

Zarówno elementy zregenerowane, jak i zapasowe mogą mieć wymiary nominalne lub

naprawcze. Elementy częściowe zużyte mogą być montowane dzięki temu, że warunki
techniczne montażu silnika w czasie naprawy z reguły dopuszczają większe luzy
(łagodniejsze pasowanie) niż te, jakie obowiązują podczas wytwarzania.

Elementy zakwalifikowane do montażu powinny być poddane oględzinom i

sprawdzającej kontroli wymiarów oraz przynależności do naprawianego silnika ze względu
na możliwość przypadkowej zamiany. Podczas montażu wykonuje się operacje pomocnicze
jak, np.:

a)

opiłowywanie ostrych krawędzi

b)

usuwanie zadziorów

c)

docieranie

d)

skrobanie

Elementom nowym lub regenerowanym, które wymagają atestów producenta lub PRS

powinno się sprawdzać aktualne dokumenty i atesty. Procesowi temu podlegają również
oznaczenia i dokumenty DKJ stoczni wykonane we wcześniejszych fazach naprawy, w
szczególności dotyczy to protokołów z prób podzespołów i zespołów.

Rozłączenie tłoka i korbowodu

a)

Ułożyć zespół na desce

b)

Stopa korbowodu powinna być dokręcona w celu ochrony łożyska

c)

Zdjąć śrubę z uchem

d)

Postawić zespół na tłoku (używając suwnicy)

e)

Zdjąć pierścień sprężysty zabezpieczający sworzeń przed wysunięciem się

f)

Przesmarować olejem

g)

Wyjąć sworzeń

Weryfikacja tłoków:

Weryfikację tłoka przeprowadza się po jego dokładnym oczyszczeniu. Obejmuje ona:

a)

oględziny zewnętrzne (uzupełnione w razie potrzeby badaniami nieniszczącymi)

b)

pomiary mikrometryczne

Oględziny zewnętrzne mają na celu wykrycie uszkodzeń i nadmiernego zużycia tłoka,

w szczególności:

a)

pęknięć o różnych rozmiarach

b)

zatarć, porysowań, wżerów na powierzchniach zewnętrznych, wypaleń denka

c)

zużycia i uszkodzeń powłok chromowych na ściankach rowków i powłokach
cynowych na powierzchni części prowadzącej

Dokładną lokalizację pęknięć umożliwia zastosowanie badań metodą penetracyjną. Jeśli

wynik oględzin i badań nieniszczących tłoka są pozytywne, przystępuje się do pomiarów

4

mikrometrycznych. Pomiary te mają na celu określenie wartości zużycia, a pośrednio wartości
luzów pomiędzy elementami tłoka i tuleją cylindrową oraz wartości odchyłek kształtu
powierzchni i odchyłek położenia powierzchni lub osi.

Weryfikacja pierścieni tłokowych:

Weryfikacja pierścieni tłokowych zawiera:

a)

oględziny zewnętrzne

b)

pomiar sprężystości

c)

pomiar przylegania do gładzi cylindra

d)

pomiar luzu w zamku

e)

pomiar luzu w rowku

Na ogół producenci zalecają dodatkowe sprawdzanie pierścieni jak np. pomiary

grubości promieniowej i wysokości pierścienia wykonywane w określonych miejscach jego
obwodu. Oględziny zewnętrzne umożliwiają uzyskanie wstępnej oceny stanu pierścieni,
umożliwiają również stwierdzenie pęknięć i spoistości warstwy chromu z materiałem
pierścienia (dotyczy to pierścieni chromowanych).

Weryfikacja korbowodów:

Przed przystąpieniem do weryfikacji należy korbowód wymyć i przedmuchać

powietrzem. Następnie przystąpić do weryfikacji. Należy dokonać pomiarów i oględzin stopy
i łba korbowodu, w przypadku gdy łożyska klasyfikuje się do wymiany należy je
zdemontować i dokonać pomiaru otworu. W przypadku stopy korbowodu należy ją skręcić do
naprężeń jakie występują podczas pracy. Następnie należy przystąpić do inspekcji śrub
korbowodowych. Śruby sprawdza się na wydłużenie oraz należy je wkręcić w odpowiednie
otwory. Jeżeli się mocno wydłużyły, lub ciężko się wkręcają należy je wymienić.

Inspekcja połączenia tłoka z korbowodem

a)

dokonać oględzin powierzchni sworznia

b)

dokonać pomiaru sworznia

c)

sprawdzić szczelinę