background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

1

Literatura 

  Kotler P.: Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie I kontrola, Gebethner I Ska, W-wa 2002. 
  Lambin J. J. Strategiczne zarządzanie marketingowe, PWN, Warszawa 2001.    
  Michalski E.: Marketing. Podręcznik akademicki, PWN, Warszawa 2006. 

 
Kontakt 

wolniak@wszop.edu.pl

 

radek_wol@o2.pl

 

  gg: 5467201 
  Strona internetowa: 

http://radek.go.pl/

 

 
Zaliczenie 

  Egzamin 
  Egzamin testowy (test wyboru + krótkie pytania do uzupełniania na przygotowanych arkuszach) 

 
Zakres wykładów 

  Podstawowe pojęcia marketingu 
  Potrzeby klienta 
  Promocja mix 

◦  Reklama 
◦  Promocja sprzedaży 
◦  Marketing bezpośredni 
◦  Public relations 
◦  Sprzedaż osobista 

  Cykl życia produktu 
  Ustalanie cen na rynku 
  Produkt 
  Kanały marketingowe 
  Planowanie strategiczne zorientowane na rynek 
  Otoczenie marketingowe 
  Model zachowania konsumenta 
  Marketing przemysłowy - instytucjonalny 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

2

PODSTAWOWE POJĘCIA 
 
  Marketing jest procesem społecznym i zarządczym, dzięki któremu konkretne osoby i grupy 

otrzymują to czego potrzebują i pragną osiągnąć poprzez tworzenie, oferowanie i wymianę 
posiadających wartość produktów. 
 

   Potrzeba ludzka to stan odczuwania braku zaspokojenia.  

Potrzeby nie są tworzone przez marketing, ale leżą w naturze człowieka. 
 

   Pragnienia są wyrazem szczególnego sposobu zaspokojenia potrzeb pierwotnych.  

Pragnienia wciąż się zmieniają pod wpływem społeczeństwa i instytucji takich jak: kościoły, szkoły, 
rodziny, korporacje, itp. 

 

  Popyt to pragnienie posiadania określonych produktów, poparte możliwością i gotowością ich 

kupienia. 
 

   Produkt – to co można zaoferować w celu zaspokojenia potrzeby lub pragnienia. 

Produkty fizyczne są nośnikami usług. 
 

  Zarządzanie marketingowe – proces planowania i realizacji pomysłów, kształtowania cen, 

promocji i dystrybucji towarów, usług i idei, mających doprowadzić do wymiany spełniającej 
oczekiwania docelowych grup klientów i organizacji. 
 

ORIENTACJE PRZEDSIEBIORSTWA NA RYNEK 

 

  Koncepcja produkcyjna – konsumenci będą faworyzować te produkty, które są szeroko dostępne i 

mają niską cenę. Kierownicy organizacji zorientowanych na produkcję, koncentrują się na 
osiągnięciu wysokiej wydajności produkcji i szerokiej dystrybucji. 
 

  Koncepcja produktu – opiera się na założeniu, że konsumenci preferują te produkty, które 

dostarczają im najwyższą jakość, najlepsze cechy użytkowe lub cechy innowacyjne. Kierownicy w 
organizacjach zorientowanych na produkt, koncentrują swe działania na wytworzeniu produktów o 
wyjątkowych cechach i o ciągłym ich udoskonaleniu. 

 

  Koncepcja sprzedaż– opiera się na twierdzeniu, że klienci pozostawieni sami sobie, nie kupią 

wystarczająco dużo produktów przedsiębiorstwa. Organizacja musi wiec podjąć agresywną 
sprzedaż i działania promocyjne. 

  Koncepcja marketingowa – opiera się na założeniu, że klucz do osiągnięcia celów organizacji 

leży w określeniu potrzeb i wymagań rynków docelowych oraz dostarczeniu pożądanego 
zadowolenia w sposób bardziej wydajny i skuteczny niż konkurenci. 

 

  Koncepcja marketingu społecznego – zadanie organizacji polega na określeniu potrzeb, 

wymagań i interesów rynków docelowych raz dostarczeniu pożądanego zadowolenia w sposób 
bardziej efektywny i wydajny niż konkurenci, przy jednoczesnym zachowaniu lub podniesieniu 
dobrobytu konsumenta i społeczeństwa. 

 
OKREŚLENIE KONCEPCJI MARKETINGOWEJ 
 

  Zaspokajanie potrzeb w sposób przynoszący zysk. 
  Znajdź pragnienia i spełnij je. 
  Zrób to po swojemu. 
  Ty jesteś szefem. 
  Zrobimy wszystko co w naszej mocy, aby klient otrzymał wartość, jakość i zadowolenie. 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

3

PODZIAŁ MARKETINGU 
 

  Marketing konsumpcyjny – obejmujący transakcje zawierane między firmami a konsumentami 

końcowymi, jednostkami lub gospodarstwami domowymi. 

 
  Marketing instytucjonalny – w którym dwoma stronami w procesie wymiany są organizacje. 
 
  Marketing typu non profit – obejmujący sferę działalnosci organizacji nie nastawionych na 

zysk, takich jak muzea, itp. 

 

  Marketing strategiczny – obejmuje systematyczną i ciągłą analizę potrzeb i wymagań 

podstawowych grup konsumentów oraz projektowanie i wykonanie danego produktu czy pakietu 
usług, mających umożliwić firmie obsłużenie wyselekcjonowanych grup lub segmentów 
efektywniej, niż może to uczynić konkurencja. W ten sposób firma zapewnia sobie przewagę 
konkurencyjną. 

 
  Marketing operacyjny – obejmuje organizacje dystrybucji, sprzedaż i politykę komunikacji z 

rynkiem, której celem jest informowanie potencjalnych nabywców i promocja wyróżniających 
się cech produktu, przy jednoczesnym obniżaniu kosztów informacji. 

 

Marketing operacyjny 

Marketing strategiczny 

Zorientowanie na działanie 
Istniejące możliwości 
Zmienne nie związane z produktem 
Ustabilizowane otoczenie 
Zachowanie reagujące 
Zarządzanie w trybie bieżącym 
Dział marketingu 

Zorientowanie na analizę 
Nowe możliwości 
Zmienne dotyczące rynku produktowego 
Otoczenie dynamiczne 
Zachowanie aktywne 
Zarządzanie w dłuższym horyzoncie czasowym 
Organizacja w układzie wiązek funkcji 

 
RYZYKO WYNIKAJĄCE Z MARKETINGU MANIPULOWANEGO LUB DZIKIEGO 
 

  sprzedaż produktów wybrakowanych lub niebezpiecznych, 
  przesadna informacja o produkcie przy pomocy krzykliwego opakowania, 
  uciekanie się do oszukańczych praktyk dotyczących polityki cenowej i dostawy, 
  uciekanie się do technik promocyjnych wykorzystujących impulsywne zachowania nabywcy, 
  reklamy przesadnie przedstawiające cechy danego produktu i zapowiadane przez te cechy 

korzyści, 

  reklamy eksploatujące dotkliwe ludzkie cierpienia lub lęki, 
  zachęcanie ludzi do nadmiernej konsumpcji metodami „twardej sprzedaży”. 

 
ZARZUTY WOBEC MARKETINGU 
 

  podejmują działania o nie zawsze wyraźnie zdefiniowanym charakterze, 
  są zbyt kosztowne, 
  rzadko przyczyniają się do polepszenia rezultatów przez przedsiębiorstwo, 
  prowadza krótkowzroczną politykę, 
  przeceniają swój wkład w rozwój przedsiębiorstwa. 

 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

4

POTRZEBY 
 
TYPY POTRZEB 

  potrzeby artykułowane (np. chęć kupna samochodu), 
  potrzeby realne (np. chęć kupna samochodu którego koszt użytkowania jest niski), 
  potrzeby nieartykułowane (np. klient oczekuje dobrego serwisu), 

 

 

 

  potrzeba drobnej przyjemności (np. klient oczekuje że odstanie jakiś prezent), 
  potrzeby ukryte (np. klient chce aby inni ocenili go jako rozumnego konsumenta kierującego się 

wartością w procesie zakupu). 

 
ZADOWOLONY KLIENT 
 

  kupuje więcej i pozostaje dłużej lojalny, 
  kupuje nowe produkty tego samego przedsiębiorstwa, 
  wypowiada się korzystnie o przedsiębiorstwie i jego produktach, 
  zwraca mniejszą uwagę na konkurencyjne marki towaru, reklamę konkurentów i jest niej 

wrażliwy na cenę, 

  oferuje przedsiębiorstwu nowe pomysły, 
  wiąże się z mniejszym kosztem dla przedsiębiorstwa niż nowi klienci, ponieważ transakcje są 

zrutynizowane. 

 

  Przyciągniecie nowych klientów zawsze wiąże się z większym kosztem niż zatrzymanie przy 

sobie obecnych.  

  Dlatego utrzymanie klienta jest ważniejsze niż jego pozyskanie

 

  Celem firmy powinno być nie tylko zadowolenie klienta ale jego zachwycenie

 
 
 
 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

5

BUDOWANIE ZADOWOLENIA KLIENTA 
 

  Wartość dostarczana klientowi jest różnicą pomiędzy całkowitą wartością produktu dla klienta 

oraz kosztem, jaki musi on ponieść w związku z jego pozyskaniem. Całkowita wartość wyrobu 
dla klienta jest suma korzyści jakich on oczekuje od danego produktu czy usługi. 

 
  Zadowolenie klienta - jest to stan odczuwany przez jednostkę związany z porównaniem 

postrzeganych cech produktu i oczekiwań jednostki co do tych cech. 

 
WARTOŚĆ DLA KLIENTA 
 

  Wartość produktu 
  Wartość usług 
  Wartość pracowników 
  Wartość wizerunku firmy 

 
KOSZTY PONIESIONE PRZEZ KLIENTA 
 

  Koszty finansowe 
  Koszt zużytego czasu 
  Koszt zużytej energii 
  Koszt zaangażowania psychicznego 

 
METODY POMIARU ZADOWOLENIA KLIENTA 
 

  System skarg i sugestii 
  Badania ankietowe 
  Pozorne zakupy 
  Analiza utraty klientów 

 
MARKETING POWIĄZAŃ Z KLIENTEM.  SPOSOBY SPRZEDAŻ
 

• 

Sposób podstawowy - sprzedawca sprzedaje produkt, ale potem nie kontaktuje się z klientem 

 

• 

Sposób reaktywny - sprzedawca sprzedaje produkt, i zachęca klienta aby sprawdził czy spełnia 
on oczekiwania. Prosi klienta o uwagi i sugestie na temat produktu. 

 

• 

Sposób proaktywny - telefonuje od czasu do czasu do klienta proponując możliwość zakupu 
ulepszonej wersji lub informując o planowanych nowych wersjach. 

 

• 

Sposób partnerski - przedsiębiorstwo nieustannie współpracuje z klientem tak, aby odkryć 
metody umożliwiające klientowi zwiększenie oszczędności przy dokonywaniu zakupu oraz 
optymalne wykorzystanie możliwości danego produktu. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

6

POZIOMY MARKETINGU ZWIĄZKÓW Z KLIENTEM 
 

  

Wysoka marża 

Średnia marża 

Niska marża 

Duża liczba klientów w stosunku 
do liczby sprzedawców 

Odpowiedzialny 

Reaktywny 

Podstawowy lub 
reaktywny 

Ś

rednia liczba klientów w 

stosunku do liczby sprzedawców   Proaktywny 

Odpowiedzialny 

Reaktywny 

Mała liczba klientów w stosunku 
do liczby sprzedawców 

Partnerski 

Proaktywny 

Odpowiedzialny 

 
 
ZŁE I DOBRE DZIAŁANIA MARKETINGOWE – PRZYKŁADY 
 
Dobre 

Złe 

Inicjowanie kontaktów telefonicznych 
Rekomendacje 
Szczerość języka 
Używanie telefonu 
Okazywanie zainteresowania 
Czynienie sugestii co do obsługi 
Używanie formy my przy omawianiu problemów 
Używanie prostego języka 
Otwarcie na problemy osobowości 
Rozmowa o wspólnej przyszłości 
Zrutynizowanie odpowiedzialności 
Akceptowanie odpowiedzialności 
Planowanie przyszłości 

Wykonywanie telefonów jedynie w odpowiedzi 
Usprawiedliwianie się 
Język przystosowawczy 
Używanie korespondencji 
Czekanie na nieporozumienia 
Czekanie na prośbę o obsługę 
Używanie oficjalnego języka 
Reagowanie jedynie na problemy 
Używanie skomplikowanych form komunikacji 
Ukrywanie problemów osobowościowych 
Skupianie się na tym co było 
Odpowiedzi ad hoc 
Spychanie winy na innych 
Odgrzebywanie przeszłości 

 
MARKETING PEŁNEJ JAKOŚCI – TOTAL QUALITY MARKETING 
 

• 

Def norma ISO 8420 Jakość to ogół cech wyrobu lub usługi decydujących o zdolności 
wyrobu lub usługi do zaspokajania stwierdzonych lub przewidywanych potrzeb.
 

  

• 

Produkt może być w znacznej mierze zgodny ze specyfikacjami jakościowymi, jest to jednak bez 
znaczenia, jeśli te specyfikacje są błędne. 

 

• 

Liczy się ostatecznie jakość określana przez rynek a nie jakość określana przez inżynierów. 

 
STRATEGIA GLOBALNEGO ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ WYMAGA NAST. DZIAŁAŃ

 

• 

jakość musi być postrzegana przez klientów, 

• 

jakość musi znaleźć odbicie w każdym działaniu przedsiębiorstwa, nie tylko w jego produktach, 

• 

jakość wymaga zaangażowania wszystkich zatrudnionych, 

• 

jakość wymaga wysokiej klasy partnerów, 

• 

jakość zawsze można polepszyć, polepszenie jakości wymaga czasami stopniowego działania, 

• 

jakość nic nie kosztuje, 

• 

jakość jest konieczna, 

• 

polepszenie jakości nie może uratować słabych produktów. 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

7

MARKETING MIX 
 

  Marketing mix – zbiór narzędzi marketingowych, które przedsiębiorstwo stosuje w celu 

realizacji zamierzonych celów marketingowych na docelowym rynku działania. 

 
4 P  MARKETINGU 
 

  Produkt, Product – faktyczna oferta rynkowa przedsiębiorstwa, 
 
  Cena, Price – suma pieniędzy, jaką klienci muszą zapłacić za towar, 

 

  Dystrybucja, Place (Distribution) – różne rodzaje czynności, jakie przedsiębiorstwo 

podejmuje, aby uczynić produkt łatwo dostępnym dla klientów, 

 

  Promocja, Promotion – różne rodzaje czynności jakie przedsiębiorstwo podejmuje aby 

poinformować o cechach merytorycznych produktu i przekonać docelowych nabywców do jego 
nabycia 

 
Produkt 

Cena 

Dystrybucja 

Promocja 

Asortyment produktów 

Cena katalogowa  Kanały  

Promocja sprzedaży 

Jakość 

Rabaty (zniżki) 

Zasięg terytorialny 

Reklama 

Wzór  

Ulgi 

Oferowany 
asortyment 

Personel odpowiedzialny za 
sprzedaż 

Cechy 

Okres płatności 

Lokalizacja 

Public relations 

Marka 

Warunki kredytu  Zapasy 

Marketing bezpośredni 

Opakowanie 

  

Transport 

  

Rozmiary 

  

  

  

Serwis 

  

  

  

Gwarancja 

  

  

  

 

 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

8

PROMOCJA MIX 
 
 

 

 

  Nowoczesny marketing wymaga intensywnej komunikacji. Przedsiębiorstwa muszą 

komunikować się ze swoimi obecnymi i potencjalnymi klientami. 

  Promocja mix – system komunikacji marketingowej. 

 
NARZĘDZIA PROMOCJI MIX 
 

  Reklama – każda płatna forma nieosobistej prezentacji i promocji idei, dobra lub usługi przez 

określonego sponsora. 

 
  Marketing bezpośredni – wykorzystywanie listów, telefonów i innych nieosobistych narzędzi 

kontaktu w celu komunikowania się z określonymi grupami obecnych i potencjalnych klientów. 

 

  Promocja sprzedaż– krótkookresowe działania stosujące bodźce ekonomiczne w celu 

pobudzenia sprzedaży produktu lub usługi 

 

  Public relations i publicyty – wszelkie działania mające na celu promowanie i ochronę image 

przedsiębiorstwa lub produktu. 

 

  Sprzedaż osobista – osobista i bezpośrednia prezentacja oferty przez sprzedawcę potencjalnemu 

nabywcy. 

 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

9

REKLAMA 
 
 
CECHY REKLAMY 
 

  Publiczna prezentacja – reklama jest publicznym środkiem przekazu. Jej publiczny charakter 

nadaje danemu produktowi pewne właściwości i sugeruje określony standard oferty, ponieważ 
wiele osób otrzymuje taki sam przekaz, nabywcy wiedzą, że ich motywy zakupu zostaną 
publicznie zrozumiałe.  

 

  Przenikliwość – środek komunikacji, który umożliwia sprzedawcy wielokrotne powtarzanie 

przekazu. Ponadto, reklama umożliwia nabywcy odbiór i porównanie przekazów konkurentów. 
Reklama na dużą skale przekazuje wiele pozytywnych informacji o wielkości, popularności i 
sukcesach sprzedawcy. 

 

  Umocniona siła wyrazu – reklama daje możliwość przedstawienia firmy i jej produktów 

poprzez pomysłowe użycie druku, dźwięku i koloru. Czasami jednak przesadna wyrazistość 
przekazu może rozproszyć uwagę odbiorcy i wpłynąć na zniekształcenie odbioru informacji.  

 

  Bezosobowość – odbiór reklamy nie stanowi przymusu dla audytorium, które nie czuje się 

zobowiązane do skupienia uwagi. Reklama jest tylko monologiem, a nie dialogiem z 
publicznością. 

 

  Reklama może zostać użyta do budowy długookresowego image produktu. 
  Może być także wykorzystana do zwiększenia zainteresowania sprzedażą. 
  Reklama jest skutecznym środkiem dotarcia do geograficznie rozproszonych nabywców, po 

stosunkowo najmniejszych kosztach. 

 
5 PODEJMOWANYCH DECYZJI  -  TZW  5 M 
 

  Jakie są cele przedsiębiorstwa? (mission
  Ile pieniędzy można wydać? (money
  Jaka informacja jest do przekazania? (message
  Jakie media powinny być użyte? (media
  W jaki sposób mierzone będą rezultaty? (measurment

 
CEL REKLAMY 
 

  Cel reklamy jest konkretnym zadaniem w zakresie komunikacji. Jest to również pewien poziom, 

który ma być osiągnięty z określonej zbiorowości i w określonym czasie. 

 
  Reklama nakłaniająca – istotna w stadium konkurencyjnym gdy celem przedsiębiorstwa jest 

stworzenie popytu na dany produkt (większość reklam) 

 

  Odmiana porównawcza – wykazująca wyższość jednej marki nad innymi) 

  Budowanie świadomości marki 
  Zmiana postrzegania przez konsumenta atrybutów produktu 
  Nakłanianie konsumenta do złożenia zamówienia telefonicznego 
  Zachęcanie do zmiany marki na swoją 
  Nakłanianie konsumenta aby dokonał zakupu natychmiast 

 

  Reklama przypominająca – w stadium dojrzałości produktu 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

10

  Odmiana – wzmacniająca – zapewnienie nabywców, że dokonali właściwego wyboru 

◦  Przypominanie konsumentom o tym, że produkt może być potrzebny w najbliższej 

przyszłości 

◦  Przypominanie o istnieniu produktu przed sezonem 
◦  Przypominanie im, gdzie dany produkt mogą nabyć 
◦  Utrzymywanie już wcześniej zdobytej wysokiej świadomości o produkcie 

 
REKLAMA INFORMACYJNA UŻYWANA W POCZĄTKOWYM STADIUM 
 

  Informowanie rynku o nowych produktach 
  Sugerowanie nowych zastosowań produktu 
  Informowanie rynku o zmianie ceny 
  Wyjaśnianie jak produkt działa 
  Opisywanie świadczonych usług 
  Poprawianie fałszywych wyobrażeń o produkcie 
  Redukowanie obaw konsumenta 
  Budowanie image przedsiębiorstwa 

 
STYLE EMISJI PRZEKAZU REKLAMOWEGO 
 

  fragment z życia 
  fantazja 
  nastrój lub image 
  muzyka 
  symbol osobowy 
  ekspertyza techniczna 
  dowód naukowy 
  świadectwa uznania 

 
OCENA I SELEKCJA PRZEKAZÓW REKLAMOWYCH 
 

  przydatność (powiedzieć coś wartościowego o produkcie) 
  ekskluzywność (pokazać coś czego nie można odnieść do każdego produktu) 
  wiarygodność 

 
PRZYKŁADY KREATYWNEJ I NIEKREATYWNEJ REKLAMY 
 
Tekst niekreatywny 

Tekst kreatywny 

7 Up nie jest colą 

The Un-Cola 

Pozwól, że zabierzemy cię naszym autobusem, nie 
będziesz musiał kierować 

Wybierz autobus i nam pozostaw kierowanie 

Rób zakupy przewracając kartki książki 
telefonicznej 

Niech twoje palce spacerują 

Jeżeli pijasz piwo, Shaefer jest dobrym piwem dla 
ciebie 

Piwo dla ciebie, jeżeli pijesz więcej niż jedno 

Nie wypożyczamy tak wielu samochodów wiec 
jesteśmy zmuszeni robic więcej dla naszych 
klientów 

Staramy się bardziej 

 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

11

POSTRZEGANIE REKLAM DRUKOWANYCH PRZEZ CZYTELNIKÓW 
 

  najpierw zauważany jest obraz (musi się on rzucać w oczy) 
  nagłówek – musi następnie skłonić do przeczytania treści 
  treść powinna być należycie skomponowana 

 

  nawet dobrze skomponowana reklama: 

◦  jest dostrzeżona przez 50% odbiorców 
◦  30% zapamiętuje o co chodziło w nagłówku 
◦  25% zapamiętuje nazwę firmy 
◦  10% przeczyta większość treści 

 
TWORZENIE REKLAM 
 
Agencja 

Specjaliści 

We własnym zakresie 

Zalety

•  Wszechstronne 

umiejętności 

•  Wszechstronne 

doświadczenie 

•  Obiektywne spojrzenie na 

twoją firmę przez kogoś 
postronnego 

•  Możliwość uczenia się na 

cudzych błędach 

•  Pracownicy agencji 

wykonują robotę za ludzi z 
firmy 

•  Ciągłość kontaktów 

roboczych 

Wady 

•  Brak szczegółowej wiedzy 

na temat specyfiki twojej 
firmy 

•  Pracownicy agencji nie 

mogą poświęcić 
problemowi całego czasu 

•  Jest stosunkowo drogim 

rozwiązaniem 

Zalety

•  Można wybrać 

najlepszych ekspertów 
dla każdej części zlecenia 

•  Można uzupełnić luki we 

własnych możliwościach, 
bez zakupu pełnej oferty 
agencji 

•  Rozwiązanie tańsze 
•  Szybsza realizacja 

Wady

•  Potrzebna dokładna 

kontrola i koordynacja, 
co jest trudne 

•  Wymaga dokładnego 

instruktażu przez cały 
czas 

•  Nieciągłość działań 

Zalety

•  Pełna kontrola nad 

wszystkim 

•  Dobre zrozumienie swoich 

problemów 

•  Zwiększa się wiedza 

pracowników 

•  Duża szybkość wykonania 
•  Taniej (zwykle) 

Wady

•  Łatwo popełnić błędy – nie 

ma nikogo, kto może 
sprawdzić poprawność 
rozwiązania 

•  Brak umiejętności 

specjalistycznych 

•  Brak specjalistycznego 

know-how 

•  Ograniczone spojrzenie na 

problem tylko z 
perspektywy własnej firmy 

 
DOBÓR MEDIÓW REKLAMOWYCH 
 

  Dobór mediów to kwestia znalezienia najbardziej efektywnego pod względem kosztów 

środka przekazu, aby za jego pośrednictwem dostarczyć docelowym konsumentom 
po
żądaną liczbę powtórzeń reklamy. 

 
 
 
 
 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

12

DOBÓR MEDIÓW REKLAMOWYCH - PARAMETRY 
 

  zasięg (R) - liczba różnych osób i gospodarstw domowych wystawiona na działanie określonych 

mediów przynajmniej raz w ciągu pewnego czasu 

  częstotliwość (F) – ilość razy w ciągu określonego czasu, kiedy przeciętna jednostka lub 

gospodarstwo domowe poddane jest działaniu przekazu 

  wpływ (I) – wartość wynikająca z umieszczenia reklamy w mediach o określonej tematyce  

 
DOBÓR MEDIÓW REKLAMOWYCH - UWAGI 
 

  zasięg bardziej istotny gdy wprowadzamy nowe produkty, lub kiedy rynek docelowy nie jest 

ś

ciśle zdefiniowany 

  częstotliwość jest istotna gdy występują mocni konkurenci, przekaz reklamowy jest zawiły, 

konsument nie jest podatny na reklamę, lub produkt jest nabywany z dużą częstotliwością. 

  nie należy polegać na jednej reklamie, trzeba wprowadzać nowe i zmieniać stare 

 
DECYZJE PRZY WYBORZE MEDIÓW REKLAMOWYCH 
 

  Przyzwyczajenia docelowych odbiorców do określonych mediów 
  Produkt (jedo rodzaj) 
  Przekaz  
  Koszt 

 
WADY I ZALETY MEDIÓW 
 
Medium 

Zalety 

Wady 

Gazety 

•  Elastyczność 
•  Łatwość dotarcia we 

właściwym czasie 

•  Łatwość dotarcia do rynków 

lokalnych 

•  Szeroka akceptacja 
•  Wysoka wiarygodność 

•  Krótki czas istnienia 
•  Kiepska jakość reprodukcyjna 
•  Gazetę zwykle czyta jedynie 

kupujący 

Telewizja 

•  Łączy obraz, dźwięk i ruch 
•  Oddziaływuje na zmysły 
•  Przyciąga uwagę 
•  Ma szeroki zasięg 

•  Wysokie koszty 
•  Duży zamęt 
•  Krótkotrwałość prezentacji 
•  Mniejszy stopień selekcji 

publiczności 

Poczta bezpośrednia 

•  Selekcja publiczności 
•  Elastyczność 
•  Brak konkurencji w obrębie 

tego medium 

•  personalizacja 

•  relatywnie duży koszt 
•  posiada image rzeczy 

nieprzydatnej 

Radio 

•  Masowe użycie 
•  Duża selekcja geograficzna i 

demograficzna 

•  Niski koszt 

•  Oddziaływanie tylko przez 

dźwięk 

•  Przyciąga mniej uwagi niż 

reklama w TV 

•  Krótkotrwałość prezentacji 

 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

13

Medium 

Zalety 

Wady 

Czasopisma 

•  Możliwość dotarcia do grupy 

odbiorców określonej w sensie 
demograficznym i 
geograficznym 

•  Wiarygodność i prestiż 
•  Wysoka jakość ekspozycji 
•  Długość istnienia 
•  Często jeden egzemplarz jest 

czytany przez więcej niż jedną 
osobę 

•  Długie opóźnienie między 

nadaniem reklamy i jej odbiorem 

•  Część nakładu przepada 
•  Brak gwarancji co do 

odpowiedniego umieszczenia 
reklamy 

Reklama zewnętrzna 
(Outdoor) 

•  Elastyczność 
•  Duża powtarzalność 
•  Niski koszt 
•  Mała konkurencja 

•  Brak możliwości doboru widzów 
•  Ograniczona kreatywność 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

14

PROMOCJA SPRZEDAŻ
 
 
CECHY 
 

  Komunikacja – przyciąga uwagę i zwykle dostarcza informacji, które kierują nabywcę do 

produktu 

  Bodźce – zawierają ulgi, zachęty i bodźce, które mają konkretną wartość dla konsumenta. 
  Zaproszenie – zawierają wyraźne zaproszenie do natychmiastowej transakcji. 

 

  promocja sprzedaży dostarcza szybszych i łatwiejszych do oszacowania rezultatów sprzedaży niż 

reklama, 

  promocja sprzedaży nie zmierza do pozyskiwania owych, długookresowych nabywców na 

dojrzałych rynkach, przyciąga głównie podatnych na okazje konsumentów, którzy łatwo 
zmieniają marki, 

  lojalny nabywca danej marki nie zmierza zmienić swoich przyzwyczajeń nabywczych na skutek 

promocji marek konkurencyjnych, 

  efekty promocji sprzedaży są krótkotrwałe, nieskuteczne dla budowy marki. 

 
PROMOCJA KONSUMENCKA – NARZĘDZIA 
 

  kupony – świadectwa upoważniające posiadacza do wymienionej w kuponie ulgi przy zakupie 

określonego produktu, 

  oferty zwrotu części gotówki (rabaty), 
  price packs – opakowania po obniżonej cenie – łączne paczki kilku produktów po obniżonej 

cenie, 

  premie lub podarunki – produkty oferowane za darmo przy zakupie innych, 
  nagrody (konkursy, loterie, gry), 
  nagrody patronackie – wartości w gotówce lub innych formach przyznawane za regularne 

korzystanie z usług określonego sprzedawcy, 

  darmowe testowanie (próbkowanie), 
  gwarancje, 
  promocje łączone – kilka firm tworzy jedną ofertę promocyjną, 
  promocja krzyżowa – używanie jednej marko do reklamy innych nie konkurencyjnej, 
  ekspozycje i demonstracje w miejscach dokonywania zakupu. 

 
NARZĘDZIA PROMOCJI HANDLOWEJ 
 

  obniżki cen – oferta zachęca dealerów do kupowania produktów, 
  sybsydia – kwota oferowana detalistom w zamian za którą zobowiązują się oni zaznaczyć w 

jakiś sposób obecność produktu w miejscu sprzedaży, 

  darmowe produkty – np.. gadżety reklamowe – pióra, ołówki, kalendarze, notatniki, 

popielniczki, itp. 

 
CELE PROMOCJI HANDLOWEJ 
 

  promocja handlowa może nakłonić detalistę lub hurtownika do prowadzenia sprzedaży danej 

marki, 

  promocja handlowa może nakłonić detalistę lub hurtownika aby zaopatrywał się w większa ilość 

towaru niż normalnie, 

  promocja handlowa może zmusić detalistów do promowania marki poprzez zamieszczanie 

reklam o sprzedaży w lokalnej prasie, ekspozycję i upusty cenowe, 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

15

  promocja handlowa może zachęcać detalistów i sprzedawców do intensyfikacji sprzedaży 

produktu. 

 

 

 
 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

16

MARKETING BEZPOŚREDNI 
 
 
CECHY 
 

  Niepubliczny charakter – przekaz kierowany jest do określonej osoby i nie dociera do innych 

osób 

  Dopasowanie – przekaz odpowiednio dopasowany, aby oddziaływał na osobę do której dociera 
  Aktualność – przekaz można bardzo szybko przygotować do przesłania konkretnej osobie 

 
NARZĘDZIA 
 

  marketing poczty bezpośredniej, 
  telemarketing – coraz popularniejszy, 
  marketing telewizyjny bezpośredniej reakcji, 
  marketing bezpośrednie reakcji przez radio, gazetę lub czasopismo, 
  zakupy elektrniczne, 
  zakupy z automatu. 

 
KORZYŚCI DLA KONSUMENTA 
 

  wygoda, 
  oszczędność czasu, 
  możliwość większej selekcji towarów. 

 
KORZYŚCI DLA SPRZEDAWCY 
 

  większa selektywność ofert, 
  indywidualizacja przekazu, 
  budowanie trwałych więzi z klientem, 
  precyzyjne określenie właściwego momentu dotarcia, 
  stosunkowo duża poczytność, 
  utrzymanie prywatności, 
  łatwość pomiaru reakcji klienta. 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

17

PUBLIC RELATIONS 
 

  Publiczność to każda grupa, która aktualnie bądź potencjalnie interesuje się tym klub ma wpływ 

na to czy przedsiębiorstwo jest w stanie osiągnąć wyznaczone cele. 

  Wysoka wiarygodność – ogólne wiadomości wydają się odbiorcom bardziej autentyczne i 

godne zaufania niż reklama 

  Zaskoczenie – działanie public relations może dotrzeć do wielu klientów unikających reklamy i 

kontaktów ze sprzedawcami. Przekaz dociera do nabywców jako cześć ogólnych wiadomości a 
nie jako informacja handlowa. 

  Wyróżnienie – public relations, podobnie jak reklama ma możliwość wyróżnienia danej firmy 

lub produktu. 

 
DZIAŁANIA PUBLIC RELATIONS 
 

  stosunki z prasą – utrzymywanie kontaktów z prasą ma na celu umiejscowienie w mass mediah 

informacji zwracających uwagę na osobę, produkt lub usługę, 

  nadawanie rozgłosu produktowi – popularyzowanie produktu pociąga za sobą konieczność 

stosowania różnych działań, 

  komunikacja przedsiębiorstwa – obejmuje działania komunikacyjne prowadzone wewnątrz i 

na zewnątrz przedsiębiorstwa oraz służy promocji przedsiębiorstwa, 

  lobbying – polega na kontaktowaniu się i przekonywaniu członków ciał ustawodawczych i 

urzędników państwowych do określonych rozwiązań prawnych i administracyjnych 

  doradztwo – polega na doradzaniu kierownictwu w kwestiach związanych ze społecznymi 

aspektami funkcjonowania przedsiębiorstwa, jego pozycja i image. 

 
ZADANIA PUBLIC RELATIONS 
 

  wspierać wprowadzanie nowych produktów, 
  wspierać zmianę pozycjonowania dojrzałego produktu, 
  budowanie zainteresowania określoną kategorią produktu, 
  wpływanie na określone grupy docelowe, 
  obrona produktów, które natrafiły na opór społeczny, 
  budowanie image całego przedsiębiorstwa w sposób, który sprzyja jego produktom. 

 
NARZĘDZIA 

  publikacje, 
  imprezy, 
  wiadomości, 
  przemówienia, 
  działalność publiczna (charytatywna), 
  budowanie tożsamości – rozpoznawanie firmy: 

◦  logo, 
◦  broszury, 
◦  standardy uniformów i ubrań, 
◦  wystrój środków transportu, itp. 

UWAGI 
 

  W wielu wypadkach public relations okazuje się bardziej efektywny niż reklama. 
  Działania public relations często można wykonać przy niewielkich kosztach porównując do 

reklamy. 

  Public relations posiada większą wiarygodność niż reklama. 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

18

SPRZEDAŻ OSOBISTA 
 
 
CECHY 
 

  Osobista konfrontacja – sprzedaż osobista zawiera żywą, natychmiastową i wzajemna relację 

pomiędzy dwoma lub więcej osobami. Każda strona ma możliwość bezpośredniej obserwacji 
wzajemnych potrzeb i cech charakterystycznych oraz natychmiastowego dostosowania się. 

 
  Utrzymanie znajomości – sprzedaż osobista prowadzi do powstania wszelkiego rodzaju relacji 

pomiędzy sprzedawca a nabywcą, rozciągających się od typowych znajomości handlowych, aż 
do przyjaźni. Skuteczni sprzedawcy zwykle dbają o interesy klientów, chcąc w ten sposób 
nawiązać długoterminową znajomość. 

 

  Odpowiedź – sprzedaż osobista sprawia, że nabywca czuje się zobligowany do wysłuchania 

tego, co mówi sprzedawca. Kupujący jest niejako zmuszony do uczestniczenia i odpowiedzi, 
nawet gdyby to miało być zwykłe dziękuję. 

 
FUNKCJE 
 

  przekazywanie informacji o produkcie, jego właściwościach, warunkach zakupu itp.  

  pozyskiwanie informacji o potrzebach, popycie, preferencjach odbiorców  

  zjednywanie klientów (składanie ofert, przyjmowanie zamówień, nawiązywanie kontaktów)  

  przyjmowanie zamówień, nawiązywanie kontaktów)  

  przekonywanie nabywców i wspieranie sprzedaży przez pomoc, porady, instrukcje, wyjaśnienia, 

prezentacje i minimalizowanie ryzyka związanego z zakupem itp.  

  formowanie wizerunku firmy i kształtowanie pozytywnego nastawienia odbiorców do 

przedsiębiorstwa (styl kontaktów interpersonalnych, kultura obsługi itp.) organizowanie 

 
 
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA PROMOCJĘ MIX 
 

  tworzenie świadomości – potencjalni klienci, którzy nie znają firmy lub produktu, mogą 

odmówić spotkania ze sprzedawcą, sprzedawca może stracić sporo czasu na opisywanie firmy i 
jej produktów, 

 
  budowanie zrozumienia – jeżeli produkt zawiera nowe cechy, ciężar tłumaczenia może 

skutecznie przejąć reklama, 

 

  skuteczne przypominanie – jeżeli potencjalni klienci znają produkt , lecz nie są przygotowani 

do zakupu, przypominanie za pośrednictwem reklamy jest tańsze niż za pośrednictwem 
sprzedaży bezpośredniej, 

 

  generowanie informacji wyprzedzającej – materiały reklamowe zawierają broszury i numery 

telefoniczne firmy, są skuteczną formą dostarczenia informacji wyprzedzającej, pomocnej dla 
przedstawicieli handlowych, 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

19

  legimityzacja – sprzedawcy mogą wykorzystać strony z ogłoszeniami w prasie, aby potwierdzić 

znaczenie produktu i firmy, 

 

  upewnienie – reklama może przypomnieć klientom jak używać produktu i upewnić ich o 

trafności wyboru. 

 
ZNACZENIE NARZĘDZI NA RYNKACH KONSUMPCYJNYM I PRZEMYSŁOWYM 
 
Rynek konsumpcyjny 

Rynek przemysłowy 

Reklama 

Sprzedaż osobista 

Promocja sprzedaży 

Promocja sprzedaży 

Sprzedaż osobista 

Reklama 

Public relations 

Public relations 

 
INSTRUMENTY PROMOCJI I KOMUNIKOWANIA 
 

Reklama 

Promocja sprzedaży 

Public relations 

Sprzedaż 
osobista 

Marketing 
bezpośredni 

Ogłoszenia w 
ś

rodkach 

masowego 
przekazu 

Konkursy, gry, zakłady, 
loterie 

Informacje dla prasy 

Prezentacja 
oferty 

Katalogi 

Wkładki do 
opakowań 

Premie i prezenty 

Przemówienia 

Spotkania 
handlowe 

Listy 

Filmy, czasopisma 
firmowe, broszury 
i biuletyny 

Próbki 

Seminaria 

Programy 
mające na celu 
pobudzenie 
sprzedaży 

Telemarketing 

Plakaty i ulotki 

Targi i pokazy handlowe Coroczne raporty 

Próbki 

Połączenia 
elektroniczne 

Informatory 

Wystawy 

Akcje dobroczynne 

Targi i pokazy 
handlowe 

  

Przedruki ogłoszeń Demonstracje  

Sponsoring 

  

  

Tablice ogłoszeń  Kupony  

Publikacje 

Szyldy 

Rabaty 

Relacje ze społecznościami 
lokalnymi 

Wystawy w 
miejscu sprzedaży 

Nisko oprocentowane 
kredyty 

Lobbing 

Materiały 
audiowizualne 

Różne formy rozrywki  Środki identyfikacji 

Symbole i logo 

Kupony 

Czasopismo firmowe 

  

Sprzedaż wiązana 

Imprezy 

  

Wymiana produktu na 
nowy z dopłatą 

  

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

20

STRATEGIA MARKETINGU MIX 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

  Promocja mix zależy czy firma prowadzi strategię „push” czy „pull”. 

 

  Strategia „push” – pchania – wymaga od producenta podjęcia pewnych działań 

marketingowych (głównie w zakresie personelu sprzedaży i promocji handlu) skierowanych na 
pośredników, aby nakłonić ich do zamówienia danego produktu i promowania go wśród 
docelowych konsumentów. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

  Strategia „pull” – ciągnienia – obejmuje działania marketingowe (głównie reklamę i promocję) 

nastawione głównie na ostatecznego konsumenta w celu wywołania jego zainteresowania danym 
produktem i nakłonienia pośredników do zakupu tego produktu. 

 
 
 
 
 
 

 

 

Przedsiębio-

rstwo 

Produkty 

Obsługa i 

serwis 

Ceny 

 

Promocja 

sprzedaży 

 

 

Reklama 

 

 

Personel sprzedaży 

 

 

Public relations 

 

Poczta 

bezpośrednia i 

telemarketing 

 

Kanały 

dystrybucji 

 

Docelowi 

klienci 

 

 

Kompleksowa oferta 

 

Działania promocyjne 

 

Działania 

marketingowe 

 

Producent 

 

Pośrednicy 

Ostateczny 

użytkownik 

Popyt 

Popyt 

 

Działania marketingowe 

 

Producent 

 

Pośrednicy 

Ostateczny 

użytkownik 

Popyt 

Popyt 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

21

CYKL ŻYCIA PRODUKTU 
 
 
ISTNIENIE CYKLU ŻYCIA OZNACZA ŻE: 
 

  produkty mają ograniczoną długość życia, 
  sprzedaż produktu przechodzi przez odrębne fazy, przy czym każda stwarza sprzedawcy inne 

szanse, 

  w różnych fazach cyklu życia produktu następuje wzrost lub spadek zysku, 
  w każdej fazie cyklu życia produkty wymagają odmiennej strategii marketingowej, finansowej, 

produkcyjnej, strategii zakupów i polityki kadrowej. 

 
FAZY CYKLU ŻYCIA PRODUKTU 
 

  wprowadzenie – okres powolnego wzrostu sprzedaży produktu w miarę jego wprowadzania na 

rynek, brak zysków w tej fazie jest spowodowany wysokimi kosztami wprowadzenia produktu, 

 
  wzrost – okres szybkiej akceptacji produktu przez rynek i znacznej poprawy efektywności, 

 

  dojrzałość – okres zwolnienia wzrostu sprzedaży produktu, wynikający z uzyskania już 

akceptacji przez większość potencjalnych nabywców, zyski stabilizują się lub maleją, 
konieczność nakładów marketingowych na obronę produktu przed konkurencją, 

 
  spadek – okres znacznego spadku sprzedaży i zysków. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
SZCZEGÓLNE PRZYPADKI CYKLU ŻYCIA PRODUKTU 
PRODUKT WYMAGAJ
ĄCY UCZENIA SIĘ NABYWCÓW 
 
 
 
 
 

 

S

p

rz

ed

a

ż 

zy

sk

Czas 

Wprowadzenie 

Wzrost 

Dojrzałość 

Spadek 

Sprzedaż 

Zysk 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

22

SZCZEGÓLNE PRZYPADKI CYKLU ŻYCIA PRODUKTU 
PRODUKT NIE WYMAGAJ
ĄCY UCZENIA SIĘ NABYWCÓW 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
PRODUKT KAPRYS 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
PRODUKT UTRZYMUJĄCY SIĘ NA RYNKU MIMO KOŃCA MODY 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
PRODUKT METEOR 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

23

PRODUKT SPECJALISTYCZNY 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
PRODUKT ODRADZAJĄCY SIĘ 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NIEUDANE WPROWADZENIE 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

24

FAZA WPROWADZANIA 
 
STRATEGIE MARKETINGOWE 
  

  

Promocja 

  

  

Wysoka 

Niska 

Wysoka 

Strategia szybkiego zbierania 
ś

mietanki 

Strategia powolnego zbierania 
ś

mietanki 

Cena 

Niska 

Strategia szybkiej penetracji 

Strategia powolnej penetracji 

 
DŁUGOŚĆ FAZY ZALEŻY OD: 
 

  znaczenia dla nabywcy korzyści związanych z nowym produktem, 

  występowania lub niewystępowania kosztów przyswajania nowego produktu ponoszonych przez nabywcę, 

  zgodność produktu z aktualnym sposobem produkcji lub konsumpcji, 
  możliwości wypróbowania nowego produktu, 
  nacisku konkurencji skłaniającego nabywców do przyjęcia innowacji. 

 
PROGRAM MARKETINGOWY W FAZIE WPROWADZANIA POWINIEN: 
 

  zapewnić podstawową wersje produktu, 
  zapewnić oparty na wyłączności selektywny system dystrybucji, 
  uwzględnić sytuację charakteryzującą się wysoką elastycznością cenową, 
  zawierać program komunikacji rynkowej o dużej wartości informacyjnej. 

 
 
FAZA WZROSTU 
 
CECHY OTOCZENIA KONKURENCYJNEGO 
 

  sprzedaż wzrasta w coraz szybszym tempie, 
  grupą docelową staje się obecnie segment wczesnych naśladowców, 
  nowi konkurenci wchodzą na rynek, 
  technologia upowszechnia się na rynku. 

 
STRATEGIE MARKETINGOWE 
 

  doskonalenie jakości produktu i zapewnienie coraz lepszej stylistyki, 
  wprowadzenie nowych modeli i produktów uzupełniających, 
  wchodzenie na nowe segmenty rynku, 
  zwiększenie dostępności produktu i wchodzenie w nowe kanały dystrybucji, 
  zmiana reklamy z budującej świadomość względem produktu na kształtującą preferencyjne 

nastawienie klienta do produktu, 

  obniża się cenę, aby przyciągnąć następną grupę kupujących wrażliwych na poziom cen. 

 
STRATEGICZNE CELE MARKETINGOWE 
 

  rozszerzanie całego rynku, 
  maksymalizacja stopy opanowania rynku, 
  budowa wyrazistego wizerunki marki, 
  tworzenie lojalności względem marki. 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

25

FAZA DOJRZAŁOŚCI 
 
CECHY  
 

  tempo opanowania i penetracji rynku jest już bardzo wysokie i jest mało prawdopodobne, aby 

mogło wzrastać jeszcze bardziej, 

  zaznacza się intensywne nasycenie rynku siecią dystrybucji i nie można tej intensywności 

powiększać, 

  nastąpiła stabilizacja poziomu technologii i można oczekiwać jedynie niewielkich modyfikacji 

produktu. 

 
STRATEGIE MARKETINGOWE – MODYFIKACJA RYNKU 
ROZSZERZENIE RYNKU NA PRODUKTY SWOJEJ MARKI 
 

  Zwiększenie liczby użytkowników: 

◦  zdobycie uznania tych, którzy dotychczas nie stosowali produktu, 
◦  wejście na nowe segmenty rynku, 
◦  zdobycie klientów firm konkurencyjnych, 

  Intensyfikacja zakupów: 

◦  zwiększenie częstotliwości użycia, 
◦  zwiększone jednorazowe użycie, 
◦  nowe i bardziej zróżnicowane zastosowanie, 

 
STRATEGIE MARKETINGOWE – MODYFIKACJA RYNKU 
STYMULOWANIE SPRZEDA
ŻY PRZEZ MODYFIKACJĘ CECH PRODUKTU 
 

  strategia poprawy jakości – zwiększenie wartości funkcjonalnej, trwałości, niezawodności, 

szybkości, smaku, itp., 

  strategia doskonalenia cech – dodanie nowych atrybutów do produktu, 
  strategia poprawy stylu – zwiększenie estetyki produktu. 

 
 
 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

26

FAZA SCHYŁKOWA 
 
PRZYCZYNY  
 

  pojawiają się nowe, bardziej zaawansowane technologicznie produkty, które zastępują 

dotychczasowe o tej samej funkcji, 

  w miarę upływu czasu zmieniają się preferencje, gusty lub przyzwyczajenia konsumentów, co 

powoduje, że produkty dezaktualizują się, 

  następują zmiany w otoczeniu społecznym, ekonomicznym i politycznym. 

 
STRATEGIE MARKETINGOWE 
 

  wzrost inwestycji przedsiębiorstw (aby dominować lub wzmocnić własną pozycję 

konkurencyjną), 

  utrzymanie poziomu inwestycji przedsiębiorstwa do czasu wyjaśnienia się niepewności 

dotyczących sektora, 

  selektywna obniżka poziomu inwestycji poprzez odrzucenie grup odbiorców nie przynoszących 

zysku a wzmocnienie inwestycji w grupach zyskownych, 

  „zbieranie plonów” (lub „śmietanki”) z inwestycji przedsiębiorstwa, aby szybko odzyskać 

gotówkę, 

  szybkie wycofywanie się z działalności poprzez jak najkorzystniejsze rozdysponowanie 

aktywów. 

 
KIEDY PRZEDSIĘBIORSTWO PODEJMUJE DECYZJĘ O REZYGNACJI Z PRODUKTU 
STAJE PRZED KOLEJNYMI DECYZJAMI 
 

  Jeśli produkt ma dobrze zorganizowana sieć dystrybucji i wysoką wartość niematerialną można 

go sprzedać inne firmie. 

  Jeżeli nie można znaleźć kupca trzeba podjąć decyzję: 

◦  czy zlikwidować markę szybko czy wolno. 
◦  Jakie zapasy części zamiennych utrzymywać, 
◦  W jakim zakresie świadczyć dalsze usługi dla klientów. 

 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

27

PODSUMOWANIE – CYKL ŻYCIA PRODUKTU  
 
  

Wprowadzenie 

Wzrost 

Dojrzałość 

Spadek 

Sprzedaż 

Niska 

Gwałtowny wzrost  Maksymalny wzrost  Spadek 

Koszt 

Wysoki na jednego 
odbiorcę 

Przeciętny na 
jednego odbiorcę 

Niski na jednego 
odbiorcę 

Niski na jednego 
odbiorcę 

Zyski 

Ujemne 
(strata) 

Rosnące 

Wysokie 

Malejące 

Odbiorcy 

Innowatorzy 

Wcześnie 
akceptujący 
produkt 

Typowa większość 

Konserwatyści 

Konkurenci  Niewielu 

Rosnąca liczba 

Ustabilizowana liczba 
zaczynająca spadać 

Malejąca liczba 

 
CELE MARKETINGOWE 
  

Wprowadzenie 

Wzrost 

Dojrzałość 

Spadek 

Sprzedaż 

Stworzenie 
ś

wiadomości istnienia 

produktu i 
wzbudzenie chęci 
spróbowania 

Maksymalizacja 
udziału w rynku  

Maksymalizacja 
zysku przy 
równoczesnej 
ochronie udziału w 
rynku 

Zmniejszenie 
nakładów i 
maksymalne 
wykorzystanie 
marki 

 
STRATEGIE MARKETINGOWE 
  

Wprowadzenie 

Wzrost 

Dojrzałość 

Spadek 

Produkt 

Oferowanie 
podstawowego 
produktu 

Rozszerzenie oferty 
produktu, usługi, 
gwarancje 

Różnicowanie marek 
i modeli 

Eliminacja słabych 
produktów 

Cena 

Wysoka (narzut na 
koszty) 

Penetracja rynku 

Dorównująca lub 
niszcząca 
konkurencję 

Obniżenie ceny 

Dystrybucja 

Tworzenie 
selektywnej 
dystrybucji 

Tworzenie 
intensywnej 
dystrybucji 

Tworzenie bardziej 
intensywnej 
dystrybucji 

Postępowanie 
selektywne – 
eliminacja 
nierentownych 
punktów sprzedaży 

Reklama 

Budowa 
ś

wiadomości 

istnienia produktu 
wśród wcześnie 
akceptujących 
produkt i 
sprzedawców 

Tworzenie 
ś

wiadomości i 

zainteresowania na 
rynku masowym  

Nacisk na różnice 
między markami i 
korzyści 

Ograniczenie do 
poziomu 
niezbędnego dla 
utrzymania 
lojalnych 
odbiorców 

Promocja 
sprzeda
ży 

Stosowanie silnej 
promocji sprzedaży 
dla wzbudzenia 
chęci spróbowania 

Zmniejszenie w 
celu osiągnięcia 
korzyści z silnego 
popytu 
konsumpcyjnego  

Wzrost w celu 
zachęcenia do zmiany 
marki 

Zmniejszenie do 
minimalnego 
poziomu 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

28

USTALANIE CEN NA RYNKU 
 

 

 
WYBÓR STRATEGII CENOWEJ 
 

  przetrwanie, 
  maksymalny zysk bieżący, 
  maksymalny przychód bieżący, 
  maksymalny wzrost sprzedaży, 
  zbieranie śmietanki (skimming) – początkowo wysokie ceny do najbardziej zasobnych klientów, 

następnie ich stopniowe obniżanie, można ją stosować jedynie jeśli: 

◦  istnieje wystarczająca ilość nabywców tworzących wysoki popyt, 
◦  koszty jednostkowe przy małej produkcji nie są za wysokie, 
◦  wysoka cena nie przyciąga konkurentów, 
◦  wysoka cena stwarza image produktu wysokiej klasy. 

  strategia najwyższej jakości. 

 
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WRAŻLIWOŚĆ CENOWĄ 
 

  efekt wartości unikatowej – nabywcy są mniej wrażliwi na cenę im bardziej unikatowy jest 

produkt, 

  efekt świadomości istnienia substytutów – nabywcy są mniej wrażliwi na cenę, gdy są mniej 

ś

wiadomi istnienia substytutów, 

  efekt trudnego porównania - nabywcy są mniej wrażliwi na cenę gdy nie mogą łatwo porównać 

jakości z substytutami, 

  efekt globalnych wydatków - nabywcy są mniej wrażliwi na cenę im mniejszą część ich dochodu 

stanowi wydatek na dane dobro, 

  efekt końcowego pożytku - nabywcy są mniej wrażliwi na cenę im mniejszy jest wydatek w 

stosunku do całkowitego kosztu zakupu dobra finalnego, 

  efekt podzielonych wydatków - nabywcy są mniej wrażliwi na cenę jeśli część kosztów jest 

ponoszona przez kogoś innego, 

  efekt utopionych pieniędzy - nabywcy są mniej wrażliwi na cenę gdy produkt jest używany wraz 

z innym zakupionymi wcześniej, 

  efekt relacji jakości do ceny - nabywcy są mniej wrażliwi na cenę, gdy zakładają, że produkt jest 

wyższej jakości, niesie ze sobą więcej prestiżu lub jest bardziej ekskluzywny, 

  efekt zapasów - nabywcy są mniej wrażliwi na cenę, kiedy nie mogą przechowywać produktu. 

 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

29

METODY USTALANIA CEN 
 

  Metoda narzutu na koszty – dodawanie ustalonego narzutu do kosztów produkcji firmy. 
 
  Metoda docelowego zysku – firma ustala cenę, która umożliwi wypracowanie określonej 

docelowej stopy zysku. 

 

  Metoda postrzeganej wartości – ustalanie ceny według wartości użytkowej dla klienta. Firmy 

używają środków marketingu mix aby podnieść postrzeganą przez klienta wartość. 

 

  Metoda naśladownictwa – uzależnienie ceny od cen oferowanych przez konkurencję. 

 
 
ŻNICOWANIE CEN – RABATY I UPUSTY CENOWE 
 

  Rabaty – obniżenie ceny dla nabywców szybko regulujących należności – musi być przyznany 

wszystkim nabywcom spełniającym to kryterium. Służy poprawie płynności finansowej. 

 
  Rabaty ilościowe – obniżki ceny dla nabywców kupujących większe ilości. Zachęcają klientów 

do zakupów większej ilości produktu. 

◦  niekumulatywne – przy każdym złożeniu zamówienia, 
◦  kumulatywnie – dla ogólnej sumy zamówień. 

 

  Rabaty funkcjonalne (handlowe) – oferowane przez producenta przedstawicielom kanałów 

dystrybucji jeśli wykonują pewne funkcje takie jak: sprzedaż, magazynowanie, prowadzenie 
dokumentacji. 

 
  Rabaty sezonowe – redukcja ceny poza sezonem 

 

  Upusty – inne redukcje cenowe, np.: 

◦  obniżka ceny w zamian za dostarczenie starego produktu i wymianę go na nowy. 

 
CENY PROMOCYJNE 
 

  Loss-Leader – markety redukują cenę dobrze znanych artykułów celem wywołania 

dodatkowego ruchu w sklepie, 

 
  Specjalne okazje – sprzedawcy ustalają specjalne ceny w pewnych okresach, aby przyciągnąć 

więcej klientów, 

 

  Rabaty pieniężne – nabywcom oferuje się rabaty pieniężne, aby zachęcić ich do nabywania 

określonych produktów w pewnym okresie czasu. 

 

  Sprzedaż ratalna na niski procent. 

 

  Gwarancja i kontrakty usługowe. 

 

  Obniżki psychologiczne – sztuczne zawyżenie ceny a następnie jej duża przecena. 

 
 
 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

30

NIEBEZPIECZEŃSTWA NADMIERNYCH OBNIŻEK CEN 
 

  pułapka niskiej jakości – nabywcy mogą przyjąć, że jakość produktu jest niższa od oferowanej 

przez droższe produkty konkurencji, 

 

  pułapka kruchego udziału w rynku – niską ceną można kupić udział w rynku ale nie lojalność 

nabywców względem produktu, 

 

  pułapka płytkiej kieszeni – drożsi konkurenci mogą obniżyć swoje ceny i pozostać na rynku 

dłużej z powodu większych rezerw gotówki. 

 
DYSKRYMINACJA CENOWA 
 

  Różnicowanie cen względem segmentu rynku – różne grupy klientów płacą za ten sam produkt 

różne ceny. 

  Różnicowanie cen względem form produktu. 

  Różnicowanie w oparciu o image – ten sam produkt w różnych opakowaniach od różną nazwą 

(np. perfumy). 

  Różnicowanie względem położenia geograficznego. 

  Różnicowanie względem czasu – dnia, godziny, sezonu. 

 

WARUNKI SKUTECZNEJ DYSKRYMINACJI CENOWEJ 

 

  rynek musi się dać posegmentować, 

  różne elementy musza wykazywać popyt o różnej intensywności 

  klienci znajdujący się w niższym segmencie nie mogą być zdolni do odsprzedawania produktów 

i usług klientom z segmentu górnego, 

  konkurencja nie może zagrażać pozycji firmy w górnym segmencie, 

  koszt segmentacji i kontroli rynku nie może przekraczać dodatkowych korzyści uzyskiwanych z 

dyskryminacji, 

  taktyka nie może rodzić u klientów poczucia krzywdy i braku akceptacji, 

  konkretna forma dyskryminacji nie może być nielegalna. 

 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

31

PRODUKT 
 

  Produkt to cokolwiek, co może znaleźć się na rynku, zyskać uwagę, zostać nabyte, użyte lub 

skonsumowane, zaspokajając czyjeś pragnienie lub potrzebę. 

 

  Hierarchia produktów. Każdy produkt jest powiązany z innymi. Hierarchia rozciąga się od 

podstawowej potrzeby do przedmiotów ją zaspokajających. 

 

  Rodzina potrzeb – podstawowa potrzeba leżąca u podstaw rodziny produktów. Przykład 

bezpieczeństwo. 

 
  Rodzina produktów – wszystkie klasy produktów, które mogą zaspokoić podstawową potrzebę 

w rozsądnym stopniu. Przykłady: oszczędności, dochody. 

 

  Klasa produktów - grupa produktów w ramach rodziny produktów, posiadająca spójne cechy 

użytkowe. Przykład: instrumenty finansowe. 

 

  Linia produktów – grupa produktów w ramach tej samej klasy produktów, blisko powiązanych 

z racji podobnego działania, sprzedawanych tym samym grupom klientów, dostarczanych tymi 
samymi kanałami dystrybucji lub znajdujących się w podobnej klasie cenowej. Przykład: polisa 
ubezpieczeniowa. 

 

  Typ produktu – te elementy linii produktu, które łączy jedna z kilku możliwych postaci 

produktu. Przykład: polisa na życie. 

 

  Marka – nazwa kojarzona z jednym lub więcej elementów linii produktu używana w celu 

identyfikacji jego źródła lub charakterystyki. Przykład: polisa konkretnej firmy. 

 

  Produkt – oddzielona całość wewnątrz linii produktu lub marki, którą można wyróżnić na 

podstawie: wielkości, ceny, wyglądu lub innego atrybutu. Zwany jest też wariantem produktu. 
Przykład: odnawialna polisa okresowa na życie konkretnej firmy. 

 

 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

32

ASORTYMENT 
 

  Asortyment produktów jest zbiorem wszystkich linii produktu oraz konkretnych wyrobów 

oferowanych nabywcom przez producentów. 

 

  Asortyment szeroki jest to zestaw, który składa się z wielu linii produktów. 

 

  Asortyment wąski jest to zestaw, który składa się z wielu linii produktu, ale w niewielkim 

stopniu. 

 

  Asortyment głęboki jest to zestaw, który w składzie linii mieści wiele pozycji. W ramach 

poszczególnych linii stwarza możliwość wyboru wielu artykułów różniących się fasonem, 
kolorem, rozmiarami, dodatkami, ceną i innymi.  

 

  Asortyment płytki jest to zestaw, który w składzie linii mieści wiele pozycji. w ramach 

poszczególnych linii stwarza możliwość wyboru wielu artykułów różniących się fasonem, 
kolorem, rozmiarami, dodatkami, ceną i innymi, ale w niewielkim stopniu. 

 
DŁUGOŚĆ LINII PRODUKTÓW 
 

  Musi być optymalna: 

◦  Jeżeli jest za krótka, można zwiększyć zyskowność przez dodanie kilku elementów, jeśli 

jest za długa można zwiększyć zyski rezygnując z niektórych. 

 
FIRMA MOŻE ROZCIĄGNĄĆ LINIĘ W DÓŁ Z POWODU 
 

  firma jest atakowana przez konkurenta na wyższym końcu linii i decyduje się na kontratak, 
  firma uznaje, że na wyższym końcu linii rynek jest wolniejszy, 
  firma weszła na rynek na jego wyższym końcu, by zyskać image jakości i zamierzała rozwijać 

się w dół, 

  firma dodaje nowy model, aby zapełnić lukę w rynku i nie dopuścić do niego konkurencji. 

 
MARKA 
 

  Znak towarowy (marka) to nazwa, termin, symbol, napis, wzór albo ich kombinacja, 

kompozycja kolorystyczna, melodia lub zestawienie wszystkich tych elementów 
wykorzystywane w celu odróżnienia danego produktu od produktów konkurencyjnych. 

 
   Logo znaku towarowego to niewerbalna część znaku towarowego, tworzona przez symbole, 

figury geometryczne, specyficzny kształt liter i cyfr, kolory, melodie i inne.  

 

  Znak handlowy to znak towarowy lub jego część zastrzeżona prawnie.  

 
 
 

  Marka indywidualna polega na wyróżnieniu oddzielnymi znakami poszczególnych rodzajów 

produktów.  

 
  Marka rodzinna polega na znakowaniu wspólną marką wszystkich dóbr i usług lub 

poszczególnych rodzin produktów. 

 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

33

ZNACZENIA MARKI 
 

  cechy – marka kojarzy się z pewnymi cechami produktu, 
  korzyści – klienci nie kupują cech ale korzyści, cechy muszą zostać przełożone na korzyści 

emocjonalne i funkcjonalne, 

  wartości – marka mówi o wartościach dostarczonych przez producenta, 
  kultura – marka reprezentuje pewną kulturę, 
  osobowość – marka sugeruje często pewną osobowość użytkownika, 
  użytkownik – marka sugeruje rodzaj klienta kupującego i użytkującego produkt. 

 
PRZEGLĄD DECYZJI DOTYCZĄCYCH MARKI 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Czy powinno się 

nadać produktowi 

markę? 

Kto powinien 

sponsorować markę? 

Jakie nazwy 
powinno się 

nadawać 

produktom? 

Marka bez marki 

Marka producenta 

Marka prywatna 
Marka mieszana 

Marki indywidualne 

Marka wspólna 

Oddzielna nazwa 

Indywidualne marki 

firmowe 

Jakich strategii 

odnośnie marki 

użyć? 

Czy marka powinna 

być 

repozycjonowana 

Nowa marka 

Rozszerzenie marek 

Rozszerzenie linii 

Repozycjonowanie 

marki 

Brak 

repozycjonowania 

marki 

Decyzja dotycząca 

marki 

Decyzja dotycząca 

sponsora marki 

Decyzja dotycząca 

nazwy 

Decyzja dotycząca 

strategii marki 

Decyzja 

repozycjonowania 

marki 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

34

KANAŁY MARKETINGOWE 
 

  Kanały marketingowe mogą być postrzegane jako zbiór wzajemnie zależnych od siebie 

organizacji współuczestniczących w procesie dostarczania produktu lub usługi do użytkownika 
lub konsumenta. 

 
LICZBA SZCZEBLI W KANALE 
 

  kanał zeroszczeblowy – bezpośredni kanał marketingowy – składa się z producenta 

sprzedającego bezpośrednio finalnemu nabywcy, 

  kanał jednoszczeblowy – składa się z jednego pośrednika, którym jest detalista, 
  kanał dwuszczeblowy obejmuje dwóch pośredników, 
  kanał trójszczeblowy trzech, 

 
UCZESTNICY KANAŁU PEŁNIĄ NASTĘPUJĄCE FUNKCJE MARKETINGOWE 
 

  informacja – zbieranie i przekazywanie informacji uzyskanych z badań marketingowych 

dotyczących potencjalnych i bieżących nabywców, konkurentów, 

 
  promocja – rozwój i przekazywanie przekonywających informacji na temat oferty 

przedstawionej w celu przyciągnięcia nabywców, 

 

  negocjacje – próba zawarcia końcowego porozumienia dotyczącego ceny i innych warunków, w 

celu przekazania praw własności lub dysponowania, 

 

  zamówienia – przekazywanie producentowi informacji o intencjach zakupu, 

 

  finansowanie – przejecie i alokacja funduszy niezbędnych dla sfinansowania zapasów na 

różnych szczeblach kanału marketingowego, 

 
  podejmowanie ryzyka – podejmowanie ryzyka związanego z funkcją danego kanału, 

 

  fizyczne władanie – magazynowanie i przemieszczanie produktów fizycznych we wszystkich 

stadiach procesu wytwórczego do odbiorców finalnych, 

 

  płatności – regulowanie przez kupujacych płatności, 

 

  prawo własności

 
PODZIAŁ KANAŁÓW DYSTRYBUCJI 
 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

35

KANAŁY MARKETINGOWE NA RYNKU KONSUMENTÓW 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
KANAŁY MARKETINGOWE NA RYNKU DÓBR PRZEMYSŁOWYCH 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 

Producent 

Hurtownik 

Hurtownik 

Drobny 

pośrednik 

Detalista 

Detalista 

Detalista 

 
 
 
 
 
 
 
 

Odbiorca 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 

Producent 

Oddział handlowy 

producenta 

Przedstawiciel 

producenta 

Dystrybutorzy 

przemysłowi 

 
 
 
 
 
 
 

 

Odbiorca 

przemysłowy

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

36

PLANOWANIE STRATEGICZNE ZORIENTOWANE NA RYNEK 
 

• 

Zorientowane na rynek planowanie strategiczne jest procesem zarządzania polegającym na 
tworzeniu i utrzymywaniu optymalnych relacji między celami przedsiębiorstwa i jego zasobami, 
a zmieniającymi się możliwościami powstającymi na rynku. Celem planowania strategicznego 
jest modelowanie i przewartościowanie przedsiębiorstwa i jego produktów, tak aby przynosiły 
zadowalający zysk i dawały szanse rozwoju. 

 
DEKLARACJA MISJI POWINNA DEFINIOWAĆ ZAKRES (OBSZAR) KONKURENCJI W 
RAMACH KTÓREGO PRZEDSI
ĘBIORSTWO BĘDZIE DZIAŁAĆ
 

• 

zakres gałęziowy – liczba gałęzi w jakich może działać, 

• 

zakres produktów i zastosowań, 

• 

zakres kompetencji, 

• 

zakres segmentu rynkowego, 

• 

zakres pionowy – stopień w jakim przedsiębiorstwo będzie produkować we własnym zakresie 
potrzebne mu wyroby zaopatrzeniowe, 

• 

zakres geograficzny. 

 

• 

Najlepsze misje oparte są na wizji, lub nawet na nierealnych marzeniach. 

 

• 

Deklaracja misji powinna określać najważniejsze zasady, którymi przedsiębiorstwo chce się 
kierować. 

• 

Deklaracja misji powinna nakreślać wizję przyszłości i kierunki działania na najbliższe 
dziesięć, dwadzieścia lat. 

 
MISJA PRZEDSIĘBIORSTWA JEST UWARUNKOWANA PIĘCIOMA ELEMENTAMI 
 

  Historia firmy. 
  Bieżące preferencje kierownictwa i właścicieli. 
  Wpływ otoczenia rynkowego. 
  Zasoby, którymi dysponuje organizacja. 
  Wyróżniająca przedsiębiorstwo fachowość i kompetencje (doświadczenie). 

 
DWA POGLĄDY NA TEMAT TWORZENIA WARTOŚCI – TRADYCYJNA SEKWENCJA 
 
 
 
 
 
 
 
DWA POGLĄDY NA TEMAT TWORZENIA WARTOŚCI – NOWOCZESNA SEKWENCJA 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Projektowanie  Zaopatrzenie 

Produkcja 

Cena 

Sprzedaż 

Reklama / 

promocja 

Dystrybucja 

Serwis 

Wyprodukuj produkt 

Sprzedaj produkt 

 

S egm en tacja 

k lient ów  

Selek cja 

r ynk u 

Po zycjon ow an ie 

w ar tości  

D ys try bucja 

Serw is 

R ozw ój 

pr od uktu  

R ozw ó j 
serw isu 

P ol ityk a 

cenow a 

Ź

ród ła 

zaop atrzen ia 

P ro duk cja 

W y b ie r z   w art o ś ć 

D o sta rc z  w a rto ś ć  

P erso nel 

sprzedaży 

P ro m o cja 
sp rzed aży 

R ekl am a 

P rz e ka ż i n f or m ac je  o   w a rto śc i 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

37

PLANOWANIE MARKETINGOWE 

 

  Plan marketingowy funkcjonuje na dwóch poziomach: 

◦  strategiczny plan marketingowy – określa szerokie cele marketingu i strategię opartą na 

bieżącej analizie sytuacji rynkowej i nadarzających się możliwości, 

◦  taktyczny plan marketingowy – określa obowiązującą w danym okresie konkretną taktykę 

marketingową obejmująca: reklamę, politykę cenową, kanały dystrybucji, serwis, itp. 

 

  Plan marketingowy to zasadniczy instrument kierowania i koordynowania wysiłków 

marketingowych.  

 
  Przedsiębiorstwa, które chcą osiągnąć sukces muszą nauczyć się jak budować i wdrażać 

skuteczne plany marketingowe. 

 

W PROCESIE KREACJI I DOSTARCZANIA WARTOŚCI BARDZO WAŻNE JEST 
 

  natychmiastowe zbieranie opinii klientów, 
  natychmiastowe wprowadzanie ulepszeń, 
  natychmiastowe zaopatrzenie, 
  natychmiastowe uruchamianie produkcji, 
  zerowa liczba braków. 

 
4 P  SPRZEDAWCY  =  4 C  KLIENTA 
 

  Produkt 

Potrzeby i pragnienia klienta 

  Cena   

Koszt dla klienta 

  Dystrybucja  Wygoda zakupu 
  Promocja 

Dostarczanie informacji 

 

  Jednym z najważniejszych rezultatów procesu marketingu jest plan marketingowy. 

 

CZĘŚCI SKŁADOWE PLANU MARKETINGOWEGO 

 

Część 

Cel 

Streszczenie dla kierownictwa 

Stanowi krótki przegląd proponowanego planu, przedstawiający 
kierownictwu jego zasadnicze założenia. 

Bieżąca sytuacja marketingowa 

Przedstawia podstawowe dane dotyczące rynku, wyrobu, 
konkurencji, dystrybucji oraz makrootoczenia. 

Analiza możliwości i problemów 

Określa główne możliwości / zagrożenia, siły/ słabości oraz 
problemy, które mogą wystąpić na rynku danego produktu 

Cele 

Określa cele planu w dziedzinie wielkości sprzedaży, udziału w 
rynku oraz zysków. 

Strategia marketingowa 

Przedstawia szeroko rozumiane narzędzia marketingowe, które 
będą zastosowane w celu realizacji planu. 

Plany operacyjne 

Odpowiedzi: 

•  Co zostanie wykonane? 
•  Kto będzie nad tym pracował? 
•  Kiedy zostanie to wykonane? 
•  Ile będzie to kosztować? 

Prognoza rachunku strat i zysków 

Prognozy przewidywanych wydatków finansowych na podstawie 
planu 

Kontrola 

Wskazuje sposoby kontroli wykonania planu 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

38

OTOCZENIE MARKETINGOWE 
 
 
CZYNNIKI I TRENDY W GLOBALNYM OTOCZENIU MARKETINGOWYM 
 

  znaczne przyspieszenie transportu międzynarodowego, komunikacji oraz transakcji 

finansowych, prowadzące do gwałtownego wzrostu handlu światowego i inwestycji, 

  stopniowy spadek dominacji USA i Europy, wzrost znaczenia Japonii a obecnie innych krajów 

Azjatyckich (Indie, Chiny), 

  narastająca liczba barier handlowych ustanawianych przez kraje i grupy krajów w celu ochrony 

swych rynków przed konkurencją z zagranicy, 

  poważne problemy z zadłużeniem niektórych krajów, 
  rosnąca liczba transakcji barterowych w międzynarodowej wymianie handlowej, 
  powszechne dążenie do ustanowienia gospodarki rynkowej w byłych krajach socjalistycznych 

oraz postępująca prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych, 

  gwałtowne upowszechnienie się zachodniego stylu życia jako rezultat rozwoju globalnej 

komunikacji, 

  stopniowe otwieranie się dużych rynków, 
  wzrastająca tendencja międzynarodowych korporacji do wychodzenia poza granice ze swoimi 

zakładami i stawania się firmami ponadnarodowymi, 

  rosnąca liczba fuzji i aliansów strategicznych, 
  wzrost napięć i konfliktów w niektórych rejonach świata. 

 
OTOCZENIE DEMOGRAFICZNE 
 

  ogólnoświatowa eksplozja demograficzna, 
  struktura wieku determinuje potrzeby ludzkie, typowy podział: 

◦  wiek przedszkolny, 
◦  dzieci w wieku szkolnym, 
◦  nastolatki, 
◦  dorośli w młodym wieku 25-40 lat, 
◦  dorośli w wieku średnim 40-65 lat, 
◦  wiek emerytalny (ponad 65 lat), 

  grupy etniczne, 
  struktura wykształcenia, 
  struktura gospodarstw domowych: 

◦  osoby samotne, 
◦  mieszkające wspólnie osoby dorosłe, 
◦  rodziny z jednym dzieckiem, 
◦  rodziny z większa liczbą dzieci, 
◦  małżeństwa bezdzietne, 
◦  małżeństwa, których dzieci wyprowadziły się z domu, 

  migracje ludności. 

 
OTOCZENIE NATURALNE  
 

  niedobór surowców, 
  rosnący koszt energii, 
  wzrastający poziom zanieczyszczenia, 
  większa rola rządu w działaniach na rzecz ochrony środowiska. 

 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

39

OTOCZENIE EKONOMICZNE 
 

  Poszczególne kraje różnią się poziomem podziału dochodu narodowego i strukturą gałęziową, 

wyróżniamy: 

◦  gospodarkę naturalną – większość ludzi zatrudniona w rolnictwie, 
◦  kraje eksportujące surowce naturalne – są rynkiem zbytu dla sprzętu wydobywczego, 

narzędzi, wyposażenia, 

◦  kraje rozwijające się, 
◦  kraje uprzemysłowione – eksporterzy wyrobów przemysłowych i kapitału. 

 
OTOCZENIE TECHNOLOGICZNE 
 

  przyspieszenie tempa zmian technologicznych, 
  nieograniczone możliwości innowacji, 
  wielkość budżetu na badania i rozwój, 
  wzrost liczby przepisów prawnych. 

 
OTOCZENIE KULUROWE 
 

  postrzeganie siebie, 
  postrzeganie innych, 
  postrzeganie instytucji, 
  postrzeganie społeczeństwa, 
  postrzeganie środowiska naturalnego, 
  postrzeganie wszechświata. 

 
ANALIZA ALTERNATYW MARKETINGOWYCH W WARUNKACH RECESJI 
 

Opcja strategiczna 

Uzasadnienie 

Konsekwencje 

Utrzymać cenę i 
postrzeganą jakość  

Firma cieszy się wysokim stopniem 
lojalności nabywców, nie przeszkadza jej to, 
ż

e straci mniej zasobnych klientów na rzecz 

konkurencji 

Mniejszy udział w rynku, mniejsza 
zyskowność. 

Podnieść cenę i 
postrzeganą jakość 

Podnieść cenę, aby pokryć wzrastające 
koszty. Podnieść jakość, aby usprawiedliwić 
wzrost cen. 

Mniejszy udział w rynku. Zyskowność na tym 
samym poziomie 

Utrzymać cenę bez 
zmian, podnieść 
postrzeganą jakość 

Utrzymanie ceny bez zmian i podniesienie 
postrzeganej jakości jest tańszym 
rozwiązaniem. 

Mniejszy udział w rynku. W krótkim okresie 
spadek zysków. W długim okresie wzrost 
zysków. 

Obniżyć nieco ceny i 
podnieść postrzeganą 
jakość 

Należy zaoferować jakąś obniżkę ceny i 
podkreślić wartość oferty 

Udział w rynku bez zmian. Spadek zysków w 
krótkim okresie. W długim okresie zyski bez 
zmian. 

Znacznie obniżyć ceny i 
utrzymać postrzeganą 
jakość bez zmian 

Zachęcić konkurentów do walki cenowej 

Udział w rynku bez zmian. Spadek zysków w 
krótkim okresie. 

Obniżyć znacznie cenę 
a także postrzeganą 
wartość 

Zachęcić konkurentów do walki cenowej i 
utrzymać marżę zysku bez zmian 

Udział w rynku bez zmian. Marża zysku bez 
zmian. Spadek zysków w długim okresie. 

Utrzymać cenę i 
obniżyć postrzeganą 
jakość 

Obniżyć wydatki na marketing, aby 
zapobiec wzrostowi kosztów 

Mniejszy udział w rynku. Marża zysku na tym 
samym poziomie. Spadek zysku w długim 
okresie. 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

40

MODEL ZACHOWANIA KONSUMENTA 
 
 
PROWADZONE BADANIA RYNKOWE POWINNY ODPOWIEDZIEĆ NA PYTANIA 
 

  Kto tworzy rynek? - mieszkańcy - occupants 
  Co kupuje na tym rynku? - towary - objects 
  Dlaczego kupuje się na tym rynku? Cele – objectives 
  Gdzie kupuje się na tym rynku? Miejsca sprzedaży – outlets 
 
  Kto kupuje? Klienci, organizacje - organizations 
  W jaki sposób dokonuje się zakupu? Sposób dokonywania płatności, transakcje - operations 
  Kiedy kupuje się na tym rynku? Moment – occasions 
  Gdzie kupuje się na tym rynku? Miejsca sprzedaży - outlets 

 
CZYNNKIKI KULTUROWE 
 

  Kultura (środowisko) – jest fundamentalnym czynnikiem determinującym potrzeby i 

zachowania nabywcy, 

◦  dorastające dziecko przez kontakty z rodziną i otoczeniem przyswaja sobie pewne 

wartości, sposoby postrzegania otoczenia, upodobania oraz sposoby zachowań. 

  Subkultura – każda kultura składa się z mniejszych subkultur. Mogą one mieć istotne 

znaczenie, gdyż w bezpośredni sposób wpływają na identyfikację i socjalizację swoich 
członków, np.: 

◦  narodowość, 
◦  wyznanie, 
◦  rasa, 
◦  region geograficzny. 

  Klasa społeczna – są to relatywnie homogeniczne i trwałe grupy społeczne, zorganizowane w 

sposób hierarchiczny, których członkowie wykazują wspólne wartości, zainteresowania i 
zachowania 

 
CZYNNIKI SPOŁECZNE 
 

  Grupy odniesienia – wszystkie grupy, które mają bezpośredni lub pośredni wpływ na 

zachowania i postawy 

◦  Producenci wyrobów i marek muszą zastanowić się jak wpływać na osoby będące 

liderami opinii w danych grupach. 

 

  Rodzina : 

◦  rodzina wychowania – rodzice nabywcy, wywierają wpływa na: 

  poglądy religijne, polityczne, ekonomiczne, 
  kształtuje ambicje życiowe, 
  poczucie własnej wartości, 

◦  rodzina prokreacji – współmałżonek i dzieci: 

  dominująca pozycja męża, 
  dominująca pozycja żony, 
  równe pozycje. 
 

  Zawód. 

 
 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

41

  Sytuacja ekonomiczna: 

◦  dochód przeznaczony na wydatki, 
◦  oszczędności i aktywa, 
◦  zadłużenie i możliwość otrzymania pożyczki, 
◦  skłonność do oszczędzania, 

  Styl życia – sposób „bycia” jednostki w świecie wyrażający się jej działaniami, 

zainteresowaniami oraz poglądami, 

  Osobowość i samookreślenie jednostki: 
  Osobowość – specyficzne cechy psychologiczne charakteryzujące daną osobę, które prowadzą 

do względnie logicznych i trwałych reakcji na otoczenie 

 
MODEL ZACHOWANIA NABYWCY 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
PRZYKŁADOWA KLASYFIKACJA STYLÓW ŻYCIA 
 

  tylko przeżyć – ludzie z upośledzonych warstw społecznych, którzy wykazują skłonność do 

stanów rozpaczy, depresji, zamknięcia się w sobie, 

  wytrwali – ludzie z biedniejszych warstw, którzy dzielnie walczą o to aby wyjść z biedy, 
  konformiści – ludzie, którzy są konwencjonalni, nostalgiczni, nie wykazują chęci do 

eksperymentowania i którzy wolą raczej się dopasować do grupy niż z niej wyróżniać, 

  naśladowcy – są ambitni, pną się do góry, są świadomi swojego statusu, chcą osiągnąć wielki 

sukces, 

  ludzie sukcesu – są to liderzy w społeczeństwie, którzy potrafią działać i wiodą dobre życie, 
  „ja to ja” – na ogół ludzie młodzi, zaabsorbowani sobą, skłonni do zachcianek, 
  poszukiwacze doświadczeń – ludzie, którzy prowadzą bogate życie wewnętrzne i bezpośrednio 

chcą doświadczyć wszystkiego, co życie może zaoferować, 

  społecznicy – ludzie, którzy odczuwają głęboko sens odpowiedzialności społecznej i pragną 

działać dla poprawy warunków życia innych, 

  zintegrowani – są to ludzie w pełni dojrzali psychologicznie, którzy łączą najlepsze elementy 

tego co dyktowane jest przez wewnętrzną psychikę i tego co dyktuje im otoczenie zewnętrzne. 

 
 
 
 

 

Bodźce 

marketingowe 

Inne 

Produkt 
Cena 
Dystrybucja 
Promocja

 

 

Ekonomiczne 
Technologiczne 
Polityczne 
Kulturowe

 

 

Cechy 

charakteryzujące 

nabywcę 

Proces 

decyzyjny 

nabywcy 

Kulturowe 
Społeczne 
Osobiste 
Psychologiczne

 

 

Rozpoznanie 
problemu 
Poszukiwanie 
informacji 
Ocena 
Decyzja 
Zachowanie 
po dokonaniu 
zakupu

 

 

Wybór produktu 
Wybór marki 
Wybór dealera 
Wybór czasu 
dokonania 
zakupu 
Wybór ilości 
nabywanych 
dób

 

 

Decyzje zakupu 

nabywcy 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

42

TYPY ZACHOWAŃ NA RYNKU 
 

  Kompleksowe zachowanie przy zakupie – konsument stara się dużo dowiedzieć o produkcie. 
  Zachowanie redukujące dysonans – nabywca dokonuje szybkiego zakupu a następnie może 

odczuć dysonans związany ze swoim wyborem – marketing powinien mieć na celu ograniczenie 
tego dysonansu. 

  Zachowanie rutynowe – konsumenci wybierają markę dlatego, że ją znają. 
  Poszukiwanie różnorodności – konsumenci często przestawiają się z marki na markę chcą 

wypróbować coś nowego. 

 
  

Silne zaangażowanie 

Słabe zaangażowanie 

Istotne różnice pomiędzy 
markami
 

Kompleksowe zachowanie na 
rynku 

Zachowanie na rynku polegające na 
poszukiwaniu różnorodności 

Niewielkie różnice pomiędzy 
markami
 

Zachowanie zmniejszające 
dysonans 

Nawykowe zachowanie na rynku 

 
ŹRÓDŁA INFORMACJI KONSUMENTA O PRODUKCIE 
 

  źródła osobiste: 

◦  rodzina, 
◦  przyjaciele, 
◦  znajomi 
 

  źródła handlowe: 

◦  reklama, 
◦  personel sprzedaży, 
◦  dealerzy, 
◦  opakowanie, 
◦  wystawy, 
 

  źródła publiczne: 

◦  środki masowego przekazu, 
◦  organizacje konsumenckie, 
 

  praktyczny kontakt z produktem: 

◦  obsługa, 
◦  oglądanie, 
◦  używanie. 

 

background image

Marketing, 1 rok, 1 semestr, wykłady 

 

43

MARKETING PRZEMYSŁOWY – INSTYTUCJONALNY 
 

  Przedsiębiorstwa nabywają dobra i usługi dla realizacji różnych celów. 
  W przedsiębiorstwie zwykle więcej osób uczestniczy w podjęciu decyzji o zakupie niż w 

przypadku indywidualnych klientów, zwłaszcza przy dużych zakupach. 

  Nabywcy muszą działać zgodnie z przyjętą polityka i procedurami ustalonymi przez organizacje 

(przedsiębiorstwa, instytucje), które reprezentują. 

 
CECHY CHARAKTERYSTYCZNE RYNKU PRZEDSIĘBIORSTW 
 

  mniejsza liczba nabywców, 
  więksi nabywcy, 
  bliskie związki pomiędzy dostawca i nabywcą, 
  geograficzna koncentracja nabywców, 
  popyt indukowany (pochodny) – popyt na dobra inwestycyjne jest pochodną popytu na dobra 

produkcyjne, 

  nieelastyczny popyt – zmiany ceny nie wywierają większego wpływu na wielkość całkowitego 

popytu na szereg dóbr i usług produkcyjnych, zwłaszcza w krótkim okresie, 

  fluktuacje popytu, 
  profesjonalny charakter zakupów, 
  inne cechy: 

  zakupy bezpośrednie – bezpośrednio od producenta z pominięciem pośredników, 
  transakcje wiązane – nabywcy wybierają dostawców, którzy są jednocześnie ich klientami, 
  leasing lub dzierżawa. 

 
UCZESTNICY PROCESU ZAKUPU NA RYNKU INSTYTUCJONALNYM 
 

  Użytkownicy – osoby, które będą użytkować produkt lub usługę, często użytkownicy wysuwają 

propozycje zakupu i współokreślają wymagania dotyczące produktu. 

  Doradcy – osoby, które wpływają na decyzje zakupu, często pomagają określić wymagania 

dotyczące produktu oraz dostarczając informacji potrzebnych do oceny produktów 
alternatywnych, szczególnie ważna rolę pełni tu personel techniczny. 

  Decydenci – osoby, które decydują o wyborze nabywanego produktu lub o wyborze dostawcy. 
  Zatwierdzający decyzje – osoby, które sankcjonują proponowane przez decydentów lub 

nabywców działania. 

  Nabywcy – osoby posiadające formalne uprawnienia do wyboru dostawcy oraz ustalania 

warunków zakupu, odgrywają główną rolę w wyszukiwaniu ofert i negocjowaniu warunków. 

  Strażnicy – osoby, których zadaniem jest blokowanie dostępu sprzedawcom lub płynących od 

nich informacjom do centrów zakupu. 

 
ETAPY SEGMENTACJI RYNKU 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

1. Identyfikacja 

zmiennych segmentacji 
i podział rynku na 
profile. 

 
 
2. Opracowanie profili 

powstałych segmentów 

3. Ocena atrakcyjności 

każdego segmentu. 

 
 
 
 
4. Wybór segmentów 

docelowych 

5. Identyfikacja 

możliwych koncepcji 
pozycjonowania dla 
każdego segmentu 
docelowego. 

 
6. Wybór, rozwinięcie i 

przekazanie wybranej 
koncepcji 
pozycjonowania. 

Segmentacja rynku 

Zdefiniowanie 

rynku docelowego 

Pozycjonowanie 

rynku