Porównanie nauczania Magisterium posoborowego o ekumenizmie z tezami encykliki Piusa XI
„„Mortalium Animos”

1. NATURA KOŚCIOŁA

(MA):CHRYSTUS USTANOWIÓŁ SWÓJ KOŚCIÓŁ JAKO SPOŁECZNOŚĆ, ZISTOTY
SWEJ NA ZEWNĄTRZ WIDOMA, ABY POD KIEROWNICTWEM JEDNEJ GŁOWY,
PRZEZ NAUCZANIE ŻYWYM SŁOWEM, I PRZEZ UDZIELANIE SAKRAMENTÓW,
KONTYNUOWAŁA W PRZYSZŁOŚCI DIEŁO ODKUPIENIA LUDZKOŚCI.

(UR 3,4)Wierzymy mianowicie, że jednemu Kolegium apostolskiemu, któremu przewodzi
Piotr, powierzył Pan wszystkie dobra Nowego Przymierza celem utworzenia jednego Ciała
Chrystusowego na ziemi,...Wierzymy , że ta jedność trwa nieutracalnie w Kościele katolickim
i ufamy, że z dniem każdym wzrasta ,aż do skończenia wieków.
(Dekret o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele 2) W tym Kościele Chrystusowym Biskup
Rzymski, któremu Chrystus powierzył misję pasienia owiec i baranków, cieszy się z ustanowienia
Bożego najwyższą, pełną, bezpośrednią i powszechną władzą duszpasterską. On też wobec
tego...zajmuje naczelne stanowisko w zwyczajnej władzy nad wszystkimi Kościołami.

(UUS 9) Istotnie, ta jedność dana przez Ducha Św. Nie polega jedynie na tym, że ludzie gromadzą
się w społeczność, która jest zwykłą sumą osób. Tę jedność tworzą więzy wyznania wiary,
sakramentów i komunii hierarchicznej.

(OP 1) Chrystus ustanowił na ziemi jedyny Kościół i uczynił go jako widzialne zrzeszenie i
wspólnota duchowa, która od początku i na przestrzeni historii wciąż istnieje i będzie istnieć, i w
której to jedynie pozostały i pozostaną wszystkie elementy ustanowione przez samego Chrystusa.

(LG 14) Do społeczności Kościoła [który jest Ciałem Mistycznym Chrystusa (Dekret o Kościołach
wschodnich katolickich 1)] wcieleni są w pełni ci, co...w całości przyjmują przepisy Kościoła i
wszystkie ustanowione w nim środki zbawienia i w jego widzialnym organizmie pozostają w
łączności z Chrystusem rządzącym Kościołem przez papieża i biskupów, w łączności mianowicie
polegającej na więzach wyznania wiary, sakramentów i zwierzchnictwa kościelnego oraz
wspólnoty.

2. TRWANIE KOŚCIOŁA

(MA) MA: KOŚCIÓŁ CHRYSTUSA NIE TYLKO PO WSZE CZASY ISTNIEJE, LECZ Z
KONIECZNOŚCI MUSI BYĆ ZAWSZE TEN SAM, JAK ZA CZASÓW APOSTOŁÓW.

(LG 8) Jedyny Kościół Chrystusa, który w Symbolu Wiary wyznajemy jako jeden, święty, katolicki
i apostolski, „trwa (subsistit) w Kościele katolickim, rządzonym przez Następcę Piotra oraz
biskupów pozostających z nim w komunii.

(OP 2,3) Użycie tego wyrażenia [subsistit in], które oznacza pełną identyczność Kościoła
Chrystusowego z Kościołem katolickim, nie zmienia doktryny o Kościele. Subsistentia (trwanie)
to niezmienna historyczna ciągłość i obecność wszystkich elementów ustanowionych przez
Chrystusa w Kościele katolickim, w którym trwa Kościół Chrystusowy na tej ziemi. Pojecie „trwa”
może być przypisane wyłącznie Kościołowi katolickiemu, ponieważ dotyczy jego charakteru
jedyności, wyznawanego w Symbolu wiary.

(DI 16) Należy stanowczo wyznawać jako prawdę wiary katolickiej jedyność założonego [przez
Chrystusa] Kościoła

(ME) Tę deklaracje Soboru watykańskiego II wyjaśniają inne jego słowa, w których stwierdza się
,że tylko przez katolicki Kościół Chrystusa, który jest uniwersalna pomocą zbawienia, można dojść
do pełnego posiadania środków zbawienia (por. UR 3) oraz ,że Kościół katolicki został ubogacony
wszelką prawda objawiona przez Boga i wszystkimi środkami łaski. (por. UR 4)

(UUS 11) W ten sposób Kościół katolicki stwierdza, że w ciągu dwóch tysięcy lat swojej
historii został zachowany w jedności z wszystkimi dobrami, w które Bóg pragnie wyposażyć
swój Kościół. Kościół katolicki wie, że dzięki wsparciu, jakiego udziela mu Duch Św., słabości ,
niedoskonałości, grzechy, a czasem nawet zdrady niektórych jego synów nie mogą zniszczyć tego,
czym napełnił go Bóg zgodnie ze swym zamysłem łaski. Dzięki łasce Bożej nie zostało jednak
zniszczone to, co należy do struktury Kościoła Chrystusowego, ani też komunia łącząca go nadal z
innymi Kościołami i Wspólnotami.

(CN 12) Jedność Episkopatu przedłuża się w ciągu wieków za pośrednictwem sukcesji apostolskiej
oraz jest podstawą tożsamości Kościoła każdej epoki z Kościołem zbudowanym przez Chrystusa na
Piotrze i na pozostałych Apostołach.(DI 16) Wierni są zobowiązani wyznawać, że istnieje
historyczna ciągłość, zakorzeniona w sukcesji apostolskiej, pomiędzy Kościołem założonym przez
Chrystusa i Kościołem katolickim

3. BŁĘDNE ZAPATRYWANIA CO DO KOŚCIOŁA.

(MA)[NIEKTÓRZY] SĄ BOWIEM ZDANIA, ŻE JEDNOŚĆ WIARY I KIEROWNICTWA-
CO JEST ZNAMIENIEM PRAWDZIWEGO KOSCIOŁA –NIGDY POPRZEDNIO NIE
ISTNIAŁA I DZISIAJ TAKŻE NIE ISTNIEJE. MÓWIA TEŻ, ŻE KOŚCIÓŁ SAM PRZEZ
SIĘ, JUŻ ZE WZGLĘDU NA SWA NATURĘ, ROZPADA SIĘ NA CZĘŚCI, TO JEST
SKŁADA SIĘ Z WIELU ODRĘBNYCH KOŚCIOŁÓW.

(UUS 13, 14) Nie chodzi o to, by stworzyć Kościół jakiego Bóg mógłby oczekiwać w przyszłości.
Kościół już został dany: elementy tego Kościoła już nam danego istnieją łącznie i w całej pełni w
Kościele katolickim, które są w [ nim ] integralnie włączone w pełnię środków zbawienia i darów
łaski tworzących Kościół.

(ME). Katolicy powinni wyznawać, że dzięki darowi Bożego miłosierdzia należą do Kościoła
założonego przez Chrystusa i kierowanego przez następców Piotra oraz pozostałych Apostołów,
w którym trwa, nienaruszona i żywa, pierwotna instytucja wspólnoty Kościoła. Nie wolno jednak
wiernym uważać ,że Kościół Chrystusowy nie jest niczym innym, jak tylko jakimś zbiorem...
Kościołów i Wspólnot Eklezjalnych. Nie wolno również uważać, jakoby prawdziwy Kościół
Chrystusowy dzisiaj już nigdzie nie istniał i należało by go uważać jedynie za cel.

(DI 17) Brak jedności wśród chrześcijan jest z pewnością raną dla Kościoła: nie w tym sensie, że
Kościół jest pozbawiony jedności, lecz że podział przeszkadza w pełnym urzeczywistnieniu się jego
powszechności w historii.(por CN 17).

4. ZNACZENIE PRAWDY

(MA): MÓWIA TEŻ, ŻE NALEŻY DAWNE SPRAWY SPORNR I RÓZNICE
ZDAŃ...POZOSTAWIC NA BOKU, Z INNYCH ZAŚ NAUK ULEPIĆ I PRZEDŁOŻYĆ
WSPÓLNA REGUŁĘ WIARY, KTÓREJ WYZNAWANIE ZBRATAŁOBYWSZYSTKICH.
CO SIĘ TYCZY ARTYKUŁÓW WIARY, TO BEZWARUNKOWO NIE DOZWOLONA
JEST RÓŻNICA, KTÓRA CHCIANO ZAPROWADZIĆ MIEDZT TZW.
ZASADNICZYMI, A NIEZASADNICZYMI PUNKTAMI WIARY, JAK GDYBY
PIERWSZE Z NICH MUSIAŁYBY BYĆ UZNANE PRZEZ WSZYSTKICH, NATOMIAST
TE DRUGIE MOGŁYBY POZOSTAC DO SWOBODNEGO UZNANIA WIERNYCH.

(UUS 18). Kompromis w sprawach wiary sprzeciwia się Bogu, który jest Prawdą. Tak więc
bycie razem, które zdradzałoby prawdę, było by sprzeczne z natura Boga. (UUS 38) Formuły
dogmatyczne Magisterium Kościoła od samego początku nadawały się do głoszenia prawdy
objawionej i nadal się nadają do przekazywania jej, tym którzy je właściwie rozumieją.
(ME) Istnieje oczywiście porządek i jakby hierarchia dogmatów Kościoła, ponieważ różny jest ich
związek z podstawą wiary. Hierarchia ta oznacza, że niektóre dogmaty opierają się na innych jako
podstawowych i są przez nie oświecane. Wszystkie jednak dogmaty, ponieważ zostały
objawione, należy przyjąć tą samą wiarą Boską.

5. CEL EKUMEZNIZMU

.

(MA) PRACY NAD JEDNOŚCIĄ CHRZŚCIJAN NIE WOLNO POPIERAĆ INNACZEJ,
JAK TYLKO DZIAŁANIEM W TYM CELU, BY ODSZCZEPIĘCY POWRÓCILI NA
ŁONO PRAWDZIWEGO KOŚCIOŁA CHRYSTUSOWEGO.

(Anglicanorum coetibus) Komunia ochrzczonych w nauczaniu Apostołów oraz łamaniu
eucharystycznego chleba ukazuje się widzialnie

w więzach wyznania wiary w całej jej

pełni, w celebrowaniu wszystkich sakramentów ustanowionych przez Chrystusa
oraz w rządach kolegium biskupów zjednoczonych ze swą głową, Biskupem
Rzymu

.

(UUS 18) Jedność jakiej pragnie Bóg, może urzeczywistnić się tylko dzięki powszechnej wierności
wobec całej treści wiary objawionej. (UUS 86) Pełnia jedność stanie się rzeczywistością, kiedy
wszyscy będą mieli udział w pełni środków zbawienia, które Chrystus powierzył swojemu
Kościołowi.(UUS 97) Kościół katolicki zarówno przez swoją praxis, jak i w oficjalnych tekstach,

wyraża przekonanie, że komunia Kościołów partykularnych z Kościołem Rzymu oraz ich
Biskupów z Biskupem Rzymu jest w Bożym zamyśle warunkiem pełnej i widzialnej komunii.

6.PODSUMOWANIE

Sobór Watykański II ani nie zamierzał ani faktycznie nie zmienił nauki o Kościele, a jedynie
rozwinął ja, pogłębił i szerzej wyłożył.(OP 1).

Skróty użyte w tekście:
MA- Pius XI „Mortalium Animos”
UUS Jan Paweł II „Ut unum sint”
ME Mysterium Ecclesiae
CN Communionis notio
DI Dominus Iesus
LG Konstytucja dogmatyczna o Kościele
UR Dekret o ekumenizmie.
OP „Odpowiedzi na pytania dotyczące niektórych aspektów nauki o Kościele”