dla początkujących
Amarok
20
czerwiec 2007
dla początkujących
Amarok
21
www.lpmagazine.org
lin
ux
@
so
ftw
ar
e.
co
m
.p
l
Amarok
– wypasiony wilk
Standardem odtwarzania muzyki pod Linuksem są takie programy jak XMMS, Xine, Mplayer itp. Mają one
swoje zalety i wady, ale na nich świat odtwarzaczy się nie kończy. Dla różnych środowisk znajdziemy wiele
innowacyjnych projektów. W przypadku KDE jednym z takich jest Amarok (w j.inuktitut oznacza wilka).
Użytkownicy tego środowiska powinni o nim słyszeć, ponieważ od dłuższego czasu stanowi część wielu
dystrybucji, choć nie wszedł jeszcze w skład pakietów samego KDE.
Wojciech Treter
P
rogram doczekał się wersji 1.4.5. Jest to jed-
nocześnie ostatnia z serii 1.4 Fast forward. Na-
stępna, 2.0, ukaże się najpewniej tego lata i bę-
dzie oparta o QT 4, czyli da się uruchomić tak-
że pod Windows.
Na wstępie
Cóż takiego jest w Amaroku, że wart jest uwagi? To praw-
dziwy kombajn do odtwarzania wszelakich plików mu-
zycznych, podcastów, radia internetowego, obsługi prze-
nośnych urządzeń etc. Nieco odmienna filozofia obsługi
oraz masa różnego rodzaju dodatków sprawiają, że na-
wet tak prosta pozornie czynność jak słuchanie muzyki
może stać się, jak mówią autorzy, dużo prostsza niż kie-
dykolwiek.
Do działania samego programu wymagane są pod-
stawowe pakiety: kdelibs, ruby (do obsługi skryptów),
oraz taglib (obsługa tagów ID3). Poza tym potrzebna jest
też baza danych – SQLite (standardowa), MySQL lub Post-
gresql oraz silnik audio (gdyż Amarok sam nie posiada
takowego, lecz korzysta domyślnie z silnika Xine). Dla do-
datkowych funkcji potrzeba pakietów kdebase, kdemulti-
media, k3b, libtunepimp, libvisual i SDL, libgpod, libifp. Kom-
pilacja tego wszystkiego nie ma większego sensu. Najpro-
ściej zdobyć paczki z dystrybucyjnego repozytorium,
wtedy najpewniej wszystkie zależności zostaną pobra-
ne.
Czas zacząć
Osoby korzystające dotąd z innych tego typu programów
pod Linuksem bądź Windows mogą być zaskoczone in-
terfejsem Amaroka. Jest on przejrzysty i intuicyjny, bar-
dziej efektywny niż efektowny, podobnie jak w window-
sowym programie foobar2000. Nie uświadczymy tu głów-
nego okna z graficznym skinem, ani zajmującej pół ekra-
nu wizualizacji.
Przy pierwszym uruchomieniu, program wyświetli
prosty w obsłudze kreator konfiguracji. Należy w nim
wybrać katalogi, w których Amarok wyszuka pliki muzy-
czne i skataloguje je. Bazę danych można pozostawić do-
myślną. Gdy kreator zakończy pracę, chwilę potrwa jeszcze
skanowanie wybranych katalogów. Na podstawie znale-
zionych plików muzycznych zostanie wstępnie zbudo-
wana ich kolekcja.
dla początkujących
Amarok
20
czerwiec 2007
dla początkujących
Amarok
21
www.lpmagazine.org
W tym momencie, jeśli podstawowe
elementy zainstalowano prawidłowo, prog-
ram jest gotowy do użycia. Rzuca się w oczy
jego główne okno. Jak widać jest ono nieco
inaczej niż zwykle urządzone. Główną część
zajmuje lista odtwarzania. Pod nią miesz-
czą się przyciski sterowania odtwarzaczem
oraz prosta wizualizacja. Natomiast w zasob-
niku systemowym mieści się ikona progra-
mu.
Aby na szybko odtworzyć kawałek, za-
glądamy w menu Odtwarzanie. Tam mamy
do wyboru: wskazać lokalne pliki do od-
twarzania, płytę Audio CD lub też strumień
Last.fm. Skompletowaną listę odtwarzania
można zapisać do późniejszego użytku, po-
dobnie jak da się użyć list z innych odtwa-
rzaczy, w formacie m3u. W menu Lista odtwa-
rzania inne przydatne opcje służą do nagra-
nia utwórów z listy na płytę(z pomocą k3b),
posortowania ich, zakolejkowania lub prze-
tasowania, jak również możliwe jest usu-
nięcie powtarzających się i martwych wpi-
sów.
Dalej w menu Tryb mamy możliwość
wybrania sposobu odtwarzania – losowo lub
po kolei, wedle albumów bądź utworów, czy
z powtórzeniami.
Ciekawiej robi się w menu Narzędzia.
Pierwsza opcja – Menedżer okładek – umożli-
wia pobranie okładek dla albumów znajdu-
jących się w kolekcji ze strony Amazon.com.
Działa doskonale dla zagranicznych wyko-
nawców, przy mniej znanych polskich nie-
stety zdarzają się pomyłki w doborze okład-
ki (np. podczas testu na albumie Farben Lehre.
W przypadku Myslovitz działało świetnie).
Zawsze jednak można tam wstawić własny
plik.
Menedżer kolejkowania pozwala ustawiać
kolejność odtwarzania wcześniej zakolejkowa-
nych utworów z listy.
Wizualizacje, jak słusznie nazwa wskazu-
je, to narzędzie do instalacji niestandardowych
wizualizacji do odtwarzanych plików. Do te-
go potrzeba jednak, aby w systemie była biblio-
teka libvisual, oraz wtyczka do Amaroka. Za-
leżnie od dystrybucji te rzeczy będą w osob-
nych pakietach, w jednym lub też nie będzie
ich wcale, co oznaczałoby konieczność samo-
dzielnej kompilacji. Jeśli uda nam się spełnić
zależności, wyświetli się okno z dostępnymi
wizualizacjami, gdzie wystarczy zaznaczyć
daną, by ją włączyć.
• Korektor – to zaś jest obecny chyba w każ-
dym odtwarzaczu equalizer, czyli narzę-
dzie do graficznej korekcji parametrów
dźwięku. Dostępnych jest kilka predefi-
niowanych ustawień dla różnych rodza-
jów muzyki, można też zapisać własne;
• Statystyki – tutaj mamy dostęp do list ut-
worów, które Amarok buduje na podsta-
wie częstotliwości ich słuchania, dzieląc
je na kategorie: najnowsze, najczęściej słu-
chane, ulubieni wykonawcy, albumy i ga-
tunki.
Dwie opcje w menu poniżej służą jeszcze do
ponownego przeszukania kolekcji np. gdy do-
daliśmy nowe pliki.
Skok w bok – kolekcja
Stworzenie kolekcji jest sprawą podstawową,
aby móc wykorzystać wiele funkcji Amaroka.
Jeśli nie dokonaliśmy tego na wstępie, bądź
chcemy zmienić przeszukiwane katalogi, wy-
bieramy z lewej strony gł. okna zakładkę Ko-
lekcja, gdzie u góry pod ikoną Konfiguracja ka-
talogów można dokonać zmiany przeszuki-
wanych folderów. Program przeskanuje po-
dane foldery i uporządkuje utwory wedle ta-
gów w nich zawartych.
Gotowe, można przyjrzeć się zawarto-
ści zakładek z lewej strony okna. W zakład-
ce Kontekst, kiedy nic nie jest odtwarzane,
wyświetlane są najnowsze oraz najchętniej
słuchane albumy. Jeśli załączymy wybrany
utwór, pokazane zostaną dane na temat czę-
stotliwości jego odtwarzania, jego etykieta
(jeśli nie ma, można dodać), lista najczęściej
słuchanych oraz wszystkich utworów dane-
go wykonawcy, jakie mamy. W tej części pa-
nelu znajdziemy także u góry zakładki Teksty
oraz Wykonawca. W pierwszej może być wy-
świetlany tekst słuchanej piosenki, w dru-
giej zaś informacje o wykonawcy pobiera-
ne z Wikipedii.
Zakładka Kolekcja zawiera listę albumów
w kolekcji. Z jej poziomu możliwe jest doda-
wanie, usuwanie i edycja utworów, stworze-
nie z nich listy odtwarzania czy przeniesienie
na zewnętrzne urządzenia.
Listy to zbiór predefiniowanych list od-
twarzania. Wśród różnych kategorii dostęp-
ne są np. „Inteligentne listy odtwarzania”(od-
twarzanie kolekcji wedle wybranych kryte-
riów) czy zbiór strumieni radiowych i shout-
castów oraz strumieni Last.fm.
Kolejna zakładka Pliki daje możliwość ręcz-
nego wyboru plików z dowolnej lokalizacji.
Magnatune daje możliwość przeglądania
i zakupu piosenek z tego internetowego skle-
pu. Aby pobrać listę dostępnych utworów, na-
leży kliknąć na przycisk Uaktualnij u dołu
okna.
Natomiast jeśli do komputera podłączy-
my przenośne urządzenia np. iPod'a czy od-
twarzacz mp3, będzie ono dostępne na za-
kładce Urządzenia, co umożliwi zarządzanie
zawartymi w nich zasobami.
Zmiany na lepsze
Domyślne ustawienia programu są wystar-
czające, zawsze jednak warto zajrzeć do me-
nu Ustawienia ->Konfiguracja: Amarok.
Na początku w sekcji Ogólne możemy okre-
ślić czy przy starcie będzie pokazywany ek-
ran startowy, czy ma być użyta ikona w zasob-
niku, oraz czy program ma wyświetlać okno
odtwarzacza (niewielkie okno na wzór okien
głównych innych tego typu programów).
Określimy tu również m.in. domyślną prze-
Rysunek 1.
Główne okno Amaroka podczas odtwarzania oraz Menadżer okładek i Korektor
22
czerwiec 2007
dla początkujących
Amarok
23
www.lpmagazine.org
dla początkujących
Amarok
glądarkę oraz parametry zapisu listy odtwa-
rzania.
Sekcja Wygląd ogranicza się do ustawień
stylu interfejsu. Można zezwolić na użycie
przez program motywu i ikon systemowych,
lub zdefiniować własne.
Zakładka Odtwarzanie, to ustawienia prze-
nikania utworów (poprzedni przechodzi płyn-
nie w kolejny) i wyciszania (utwór jest wyci-
szany pod koniec).
W dziale OSD dokonamy zmiany para-
metrów (położenie, wygląd) ekranowego po-
wiadomienia, jakie Amarok wyświetla przy
zmianie odtwarzanego utworu oraz innych
okazjach.
Sekcja Moduł, to wybór parametrów pra-
cy wybranego silnika odtwarzania.
Dalsze działy zawierają ustawienia kolek-
cji, dane profilu Last.fm oraz podłączonych
urządzeń przenośnych.
Skrypty
Amarok ma możliwość poszerzenia funkcjo-
nalności za pomocą skryptów. Mechanizm
ten wymaga, aby w systemie obecny był pa-
kiet Ruby. Gotowe skrypty dostępne są w in-
ternecie głównie na stronie www.kde-look.
org w sekcji Multimedia->Amarok Scripts. Moż-
liwe jest też tworzenie własnych skryptów,
jednak jest to proces zbyt obszerny by go tu
opisywać. Dla zainteresowanych dokumen-
tację znaleźć można pod adresem http://ama-
rok.kde.org/wiki/Script-Writing_HowTo .
Oto subiektywny wybór co ciekawszych
skryptów.
ReplayGain
Często zdarza się, że utwory z różnych źró-
deł mają różny poziom głośności. Trzeba
wtedy za każdym razem zmieniać usta-
wienia odtwarzacza, bądź "pokręcić gałką",
aby dało się właściwie słuchać. ReplayGain
służy wyeliminowaniu tego problemu. Po-
zwala na ustawienie dla wszystkich plików
z listy jednakowego poziomu głośności.
AmaroK XUL Remote
Skrypt dość oryginalny, wykorzystuje Fire-
foksa do sterowania Amarokiem poprzez
sieć lokalną. Wystarczy zainstalować odpo-
wiednie rozszerzenie do Firefoksa, następ-
nie podać w nim adres żądanego kompute-
ra i w ten sposób możliwe jest sterowanie
działaniem uruchomionego na nim Ama-
roka.
Lyrc
Dołączony do programu jeden ze skryptów
pobierający z internetu teksty słuchanych pio-
senek, wyświetlający je w zakładce Teksty
w bocznym panelu.
BlueamaroK
Umożliwia sterowanie działaniem Amaroka
przez telefon SonyEriccson podłączony po-
przez Bluetooth. Wymaga bibliotek bluez
oraz tcl.
Audio Format Converter
Narzędzie do konwersji formatów muzycz-
nych. Obsługuje zarówno wyjściowe jak i do-
celowe foramty: .flac, .ogg, .mp3, .mpc, .m4a, oraz
.wav, a także .wma i .ra, lecz tylko jako wyjścio-
we. Obsługuje się je z poziomu listy odtwarza-
nia, a po uruchomieniu konwersji można
normalnie używać odtwarzacza.
AmarokGaim
Uaktualnia status Gaim'a według nazwy
utworu aktualnie odtwarzanego.
Amarok Video Player
Rozwiązuje jeden z problemów Amaroka,
czyli brak możliwości odtwarzania filmów.
Dodaje do menu kontekstowego pliku op-
cję, która uruchamia odtwarzacz video (do-
myślnie KMplayer, można zmienić).
AmarokScreenSaver
Przydatny dla tych, którzy używają kompu-
tera do odtwarzania muzyki niekoniecznie
przy nim pracując. Skrypt wyświetla dane nt.
aktualnie odtwarzanej ścieżki przy włączo-
nym wygaszaczu ekranu.
RecordRadio
Dostarcza możliwość zapisu na dysk inter-
netowego radia i podcastów. Używa do te-
go celu aplikacji streamripper, którą trzeba
wcześniej zainstalować w systemie. Miejsce
i parametry zapisu plików można określić
przez zmianę ustawień skryptu w Menadże-
rze skryptów.
CopyCover
Zapisuje okładkę aktualnie odtwarzanego ut-
woru do katalogu, gdzie ów plik się znajduje.
Smart DJ
Pomaga wybrać z listy pliki, które są do siebie
najbardziej podobne pod względem brzmie-
nia.
Weekalarm
Rozszerzony skrypt alarmu z domyślnego
zasobu Amaroka. Pozwala ustawiać różne go-
dziny uruchomienia alarmu dla różnych dni
i tygodni, może służyć za budzik. Alarm po-
lega na rozpoczęciu odtwarzania zdefiniowa-
nej listy o określonej porze, ew. stopniowe
zwiększanie głośności odtwarzania oraz „do-
budzanie”.
Mp3Fixer
Służy do naprawy różnych defektów w pli-
kach dźwiękowych, np. niewłaściwej długo-
ści rzeczywistej w porównaniu z tą wyświe-
tlaną.
WabaroK
Dostarcza możliwość przeglądania kolek-
cji Amaroka za pomocą interfejsu HTML po-
przez przeglądarkę.
Amaroklcd
Wyświetla status odtwarzacza poprzez pro-
cesor monitora LCD, podobnie jak jego me-
nu OSD.
Dlaczego
Ten, kto przywykł do tradycyjnych linukso-
wych odtwarzaczy, może zadać sobie pyta-
nie: po co używać Amaroka? To oczywiście
zależy od indywidualnego wyboru, jednak
jest to program wygodny, funkcjonalny,
który łatwo można dostosować do potrzeb
przez dodanie nowych funkcji lub wyłą-
czenie niepotrzebnych. Warto więc rozwa-
żyć drobną zmianę przyzwyczajeń by z nie-
go korzystać. Subiektywnym zdaniem auto-
ra, jest to jeden z programów, których użyt-
kownicy Windows mogą nam pozazdroś
cić.
Rysunek 2.
Playlista w Amaroku