background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 
 
 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 
 
Marek Zalewski 
 
 
 
 

 
 
Posługiwanie się dokumentacją techniczną 731[04].O1.03

 

 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 

 

Wydawca

 

Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007
 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1

Recenzenci: 
dr inŜ. Anna Kordowicz-Sot 
mgr inŜ. Wojciech Klimasara 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne:  
mgr inŜ. Marek Zalewski 
 
 
 
Konsultacja: 
inŜ. Teresa Piotrowska 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  731[04].O1.03. 
„Posługiwanie się dokumentacją techniczną”, zawartego  w programie nauczania dla zawodu 
optyk-mechanik. 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

2

SPIS TREŚCI 
 

1.

 

Wprowadzenie 

2.

 

Wymagania wstępne 

3.

 

Cele kształcenia 

4.

 

Przykładowe scenariusze zajęć 

5.

 

Ćwiczenia 

11 

5.1.

 

Normalizacja w rysunku technicznym 

11 

5.1.1. 

Ć

wiczenia 

11 

5.2.

 

Podstawy sporządzania dokumentacji technicznej 

12 

5.2.1. 

Ć

wiczenia 

12 

5.3.

 

Rzutowanie prostokątne 

14 

5.3.1. 

Ć

wiczenia 

14 

5.4.

 

Rzutowanie aksonometryczne 

16 

5.4.1. 

Ć

wiczenia 

16 

5.5.

 

Odwzorowywanie rysunkowe zarysów przedmiotu 

18 

5.5.1. 

Ć

wiczenia 

18 

5.6.

 

Wymiarowanie rysunkowe 

20 

5.6.1. 

Ć

wiczenia 

20 

5.7.

 

Szkicowanie 

22 

5.7.1. 

Ć

wiczenia 

22 

5.8.

 

Tolerowanie wymiarów na rysunkach 

24 

5.8.1. 

Ć

wiczenia 

24 

5.9.

 

Tolerowanie kształtu i połoŜenia 

25 

5.9.1. 

Ć

wiczenia 

25 

5.10. Pasowania 

27 

5.10.1.   Ćwiczenia 

27 

5.11. Oznaczanie chropowatości powierzchni 

28 

5.11.1.   Ćwiczenia 

28 

5.12. Wprowadzenie do komputerowego wspomagania projektowania 

30 

5.12.1.   Ćwiczenia 

30 

6.

 

Ewaluacja osiągnięć ucznia 

32 

7.

 

Literatura 

50 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3

1. WPROWADZENIE

 

 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu 

zajęć  dydaktycznych  w  szkole  kształcącej  w  zawodzie

 

optyk-mechanik.  W  poradniku 

zamieszczono: 

 

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane, 
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

 

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
uczenia oraz środkami dydaktycznymi, 

 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

 

literaturę uzupełniającą. 

 Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania. 

 Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróŜnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

 Jako  pomoc  w  realizacji  jednostki  modułowej  dla  uczniów  przeznaczony  jest  Poradnik 

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika 
do nich adresowanego. 

 Materiał  nauczania  (w  Poradniku  dla  ucznia)  podzielony  jest  na  rozdziały,  które 

zawierają  podrozdziały.  Podczas  realizacji  poszczególnych  rozdziałów  wskazanym  jest 
zwrócenie uwagi na następujące elementy: 

 

materiał  nauczania  –  w  miarę  moŜliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować 
samodzielnie.  Obserwuje  się  niedocenianie  przez  nauczycieli  niezwykle  waŜnej 
umiejętności,  jaką  uczniowie  powinni  bezwzględnie  posiadać  –  czytanie  tekstu 
technicznego ze zrozumieniem, 

 

pytania  sprawdzające  mają  wykazać,  na  ile  uczeń  opanował  materiał  teoretyczny  i  czy 
jest  przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W  zaleŜności  od  tematu  moŜna  zalecić 
uczniom  samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów, 
w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, 
poniewaŜ  nauczyciel  sterując  dyskusją  moŜe  uaktywniać  wszystkich  uczniów  oraz 
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości, 

 

dominującą  rolę  w  kształtowaniu  umiejętności  oraz  opanowaniu  materiału  spełniają 
ć

wiczenia.  W  trakcie  wykonywania  ćwiczeń  uczeń  powinien  zweryfikować  wiedzę 

teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję 
ć

wiczeń  wraz  ze  wskazówkami  o  sposobie  ich  przeprowadzenia,  uwzględniając  róŜne 

moŜliwości  ich  realizacji  w  szkole.  Nauczyciel  decyduje,  które  z  zaproponowanych 
ć

wiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły. 

Prowadzący moŜe równieŜ zrealizować ćwiczenia, które sam opracował, 

 

sprawdzian  postępów  stanowi  podsumowanie  rozdziału,  zadaniem  uczniów  jest 
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając 
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie  określonego 
zakresu materiału. JeŜeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień 
wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są  wynikiem  niezrozumienia 
przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia  w  trakcie  nauczania. 
W tym  miejscu  jest  szczególnie  waŜna  rola  nauczyciela,  gdyŜ  od  postawy  nauczyciela, 
sposobu  prowadzenia  zajęć  zaleŜy  między  innymi  zainteresowanie  ucznia.  Uczeń 
niezainteresowany  materiałem  nauczania,  wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie  w pełni 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4

umiejętności  załoŜonych  w  jednostce  modułowej.  NaleŜy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak 
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania 
rozdziału moŜe stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności 
ucznia  z  tego  zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać 
uwagę  na  predyspozycje  ucznia,  ocenić,  czy  uczeń  ma  większe  uzdolnienia  manualne, 
czy moŜe lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych, 

 

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu 
całej  jednostki  modułowej  i  naleŜy  je  wykorzystać  do  oceny  uczniów,  a  wyniki 
osiągnięte  przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej 
nauczyciela  realizującego  tę  jednostkę  modułową.  KaŜdemu  zadaniu  testu  przypisano 
określoną  liczbę  moŜliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa 
uzaleŜniona jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel moŜe zastosować test według 
własnego  projektu  oraz  zaproponować  własną  skalę  ocen.  NaleŜy  pamiętać,  Ŝeby  tak 
przeprowadzić  proces  oceniania  ucznia,  aby  umoŜliwić  mu  jak  najpełniejsze  wykazanie 
swoich umiejętności.  

 Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to: 

 

pokaz, 

 

ć

wiczenie (laboratoryjne lub inne), 

 

projektów, 

 

przewodniego tekstu. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

Schemat układu jednostek modułowych 

731[04].O1.01 

Stosowanie zasad bezpieczeństwa  

i higieny pracy, ochrony 

przeciwpoŜarowej oraz ochrony 

ś

rodowiska 

731[04].O1 

Podstawy techniczne 

zawodu  

731[04].O1.04 

Wykonywanie 

podstawowych pomiarów 

warsztatowych 

731[04].O1.02 

Określanie właściwości 

materiałów stosowanych 

w przemyśle optycznym 

i precyzyjnym 

731[04].O1.05 

Wykonywanie podstawowych 

prac z zakresu ręcznej 

i mechanicznej obróbki 

materiałów 

731[04].O1.06 

Zastosowanie 

elektrotechniki i elektroniki 

w sprzęcie optycznym 

731[04].O1.03 

Posługiwanie się 

dokumentacją 

techniczną 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

5

2.

 

WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

 Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

stosować zasady wykonywania podstawowych konstrukcji geometrycznych, 

 

posługiwać się przyrządami kreślarskimi, 

 

obsługiwać komputer na poziomie podstawowym, 

 

korzystać z róŜnych źródeł informacji. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

6

3.

 

CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

rozróŜnić rodzaje dokumentacji technicznej, 

 

wykonać szkice prostych części maszyn, 

 

wykonać rysunek techniczny prostego modelu lub części maszyny, 

 

zwymiarować i opisać rysunek, 

 

określić pojęcia: tolerancja, pasowanie, chropowatość powierzchni, 

 

oznaczyć  na  rysunku  tolerancję  kształtu,  połoŜenia,  chropowatość  powierzchni  oraz 
obróbkę cieplną, 

 

rozpoznać oznaczenia i symbole graficzne stosowane w rysunku technicznym, 

 

wykonać rysunki techniczne prostych  części maszyn z wykorzystaniem komputerowych 
programów do wspomagania projektowania, 

 

odczytać schematy ideowe i montaŜowe oraz zinterpretować zawarte na nich oznaczenia,  

 

odczytać  rysunki  części,  rysunki  złoŜeniowe,  oraz  zinterpretować  zawarte  na  nich 
oznaczenia, 

 

skorzystać z Polskich Norm i katalogów. 

 
 
 
 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

7

 

4.

 

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 
Osoba prowadząca……………………………………………………….. 
Modułowy program nauczania: 

Optyk mechanik 731[04] 

Moduł:   

 

 

 

 

 

Podstawy techniczne zawodu731[04].O1 

Jednostka modułowa:  

 

 

Posługiwanie się dokumentacją techniczną   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

731[04].O1.03 

 

 

 

Temat: Rzutowanie prostokątne. 

Cel  ogólny:  Odwzorowanie  rysunkowe  kształtu  przedmiotu  przy  pomocy  rzutowania 

prostokątnego. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

określić zasady rzutowania prostokątnego, 

 

rozróŜnić płaszczyzny rzutowania, 

 

określić płaszczyznę ściany przedmiotu jako rzut główny, 

 

sporządzić rzuty prostokątne na odpowiednich płaszczyznach. 

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:  

 

organizowanie i planowanie zajęć, 

 

pracy w zespole, 

 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

metoda przewodniego tekstu, 

 

ć

wiczenia. 

 
Środki dydaktyczne

 

foliogramy, 

 

przybory kreślarskie, 

 

rzutnik, 

 

rzutnik multimedialny, 

 

ekran,  

 

komputer, 

 

modele brył,  

 

ekran, 

 

ołówki H, HB,  

 

prezentacje komputerowe. 

 

kartki papieru formatu A4. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów

 

praca indywidualna. 

 
Czas
: 90 minut. 
 
Zadanie dla ucznia

 

Odwzoruj kształty przedmiotu przy pomocy rzutowania prostokątnego na trzy rzutnie na 

podstawie modelu bryły. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

8

Przebieg zajęć: 
Faza wstępna 
1.

 

Określenie tematu zajęć. 

2.

 

Wyjaśnienie uczniom tematu zajęć.  

3.

 

Wyjaśnienie uczniom szczegółowych celów kształcenia. 

4.

 

Wyjaśnienie uczniom zasad realizacji ćwiczenia. 

 

Faza właściwa 

Uczniowie pracują indywidualnie. 

 

Faza I. Informacje 
 

Pytania prowadzące: 

1.

 

Jaki jest układ rzutni według europejskiej metody rzutowania E? 

2.

 

Jak się określa rzutnie I, II i III? 

3.

 

Jakie współrzędne określają odległość punktu od kaŜdej z rzutni? 

4.

 

Ile rzutni jest potrzebnych do odwzorowania rysunkowego przedmiotu? 

5.

 

Jakie  ustawienie  przedmiotu  względem  I  rzutni  gwarantuje  rzeczywiste  jego 
odwzorowanie? 

 

Faza II. Planowanie 
1.

 

Ile naleŜy uŜyć rzutni do odwzorowania kształtów przedmiotu? 

2.

 

Którą płaszczyznę modelu bryły naleŜy ustalić jako rzut główny? 

 

Faza III. Ustalenie 
1.

 

Uczniowie pracując indywidualnie ustalają ilość rzutni i je oznaczają. 

2.  Uczniowie wybierają płaszczyznę bryły jako rzut główny. 
3.  Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność ustaleń. 

 

Faza IV. Wykonanie 
1.  Uczniowie rysują na papierze formatu A4 układ rzutni i odpowiednio je oznaczają. 
2.  Uczniowie rysują na rzutni I rzut główny przedmiotu. 
3.  Uczniowie rysują na rzutniach II i III odpowiednie rzuty prostokątne przedmiotu. 

 

Faza V. Sprawdzanie 
1.  Nauczyciel sprawdza poprawność odwzorowania kształtów przedmiotu. 

 

Faza VI. Analiza końcowa 
 

Uczniowie wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im trudności. Nauczyciel 

powinien  podsumować  przebieg  ćwiczenia,  wskazać,  jakie  umiejętności  były  kształtowane, 
jakie wystąpiły nieprawidłowości. 

 

Zakończenie zajęć 
 

Uczniowie porządkują stanowiska pracy. 

 

Praca domowa 
 

Uczniowie  na  podstawie  otrzymanych  części  maszyn  mają  narysować  je  metodą 

rzutowania prostokątnego. 

 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 
 

Nauczyciel  na  podstawie  obserwacji  aktywności  uczniów,  poprawności  wykonania 

zadania oraz wypowiedzi uczniów podczas podsumowania zajęć, uzyskuje informacje i moŜe 
ocenić, czy cele zajęć zostały osiągnięte. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

9

Scenariusz zajęć 2 

 
Osoba prowadząca……………………………………………………….. 
Modułowy program nauczania:  

 

Optyk mechanik 731[04] 

Moduł:    

 

 

 

 

 

 

Podstawy techniczne zawodu 731[04].O1 

Jednostka modułowa:  

 

 

 

Posługiwanie się dokumentacją techniczną   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

731[04].O1.03 

 
 

Temat: Przekroje przedmiotów. 

Cel ogólny: Sporządzanie przekroju bryły. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

oznaczyć płaszczyznę przekroju bryły, 

 

oznaczyć płaszczyznę przekroju bryły symetrycznej, 

 

oznaczyć płaszczyznę przekroju łamanego bryły, 

 

zakreskować przekrój bryły, 

 

zakreskować przekrój bryły złoŜonej z kilku elementów, 

 

narysować w przekroju tzw. części złączne, 

 

narysować w przekroju Ŝebra elementów, 

 

oznaczyć przekrój. 

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:  

 

organizowanie i planowanie zajęć, 

 

pracy w zespole, 

 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

metoda przewodniego tekstu, 

 

ć

wiczenia. 

 
Środki dydaktyczne

 

foliogramy, 

 

rzutnik, 

 

ekran, 

 

modele brył, 

 

ołówki H, HB, 

 

kartki papieru formatu A4 z narysowanymi rzutami prostokątnymi przedmiotu, 

 

przybory kreślarskie, 

 

rzutnik multimedialny, 

 

komputer, 

 

ekran, 

 

prezentacje komputerowe. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów

 

praca indywidualna. 

 
Czas
: 45 minut. 
 
Zadanie dla ucznia

 

Sporządź przekrój rysunkowy przedmiotu przedstawionego na kartce formatu A4. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10

Przebieg zajęć: 
Faza wstępna 
1.

 

Określenie tematu zajęć. 

2.

 

Wyjaśnienie uczniom tematu zajęć.  

3.

 

Wyjaśnienie uczniom szczegółowych celów kształcenia. 

4.

 

Wyjaśnienie uczniom zasad realizacji ćwiczenia. 

 

Faza właściwa 

Uczniowie pracują indywidualnie. 

 

Faza I. Informacje 
 

Pytania prowadzące: 

1.

 

Jak oznacza się płaszczyznę przekroju bryły? 

2.

 

Jak oznacza się płaszczyznę przekroju bryły symetrycznej? 

3.

 

W jaki sposób kreskuje się przekrój bryły? 

4.

 

W jaki sposób określa się rysunkowo materiał „przekrojonej” bryły? 

5.

 

Jakie części złączne nie podlegają kreskowaniu? 

 

Faza II. Planowanie 
1.

 

Co decyduje o wyborze płaszczyzny przekroju? 

2.

 

Na którą rzutnię będzie rzutowany przekrój? 

 

Faza III. Ustalenie 
1.

 

Uczniowie pracując indywidualnie ustalają płaszczyznę przekroju. 

2.

 

Uczniowie ustalają rzut przekroju. 

3.

 

Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność ustaleń. 

 

Faza IV. Wykonanie 
1.

 

Uczniowie  rysują  na  papierze  formatu  A4  na  narysowanych  rzutach  przedmiotu 
płaszczyznę przekroju 

2.

 

Uczniowie rysują rzut przekroju. 

3.

 

Uczniowie kreskują przekrój 

4.

 

Uczniowie oznaczają przekrój. 

 

Faza V. Sprawdzanie 
1.

 

Nauczyciel sprawdza poprawność sporządzonego przekroju. 

2.

 

Nauczyciel sprawdza poprawność kreskowania przekroju. 

3.

 

Nauczyciel sprawdza poprawność oznaczenia przekroju. 

 

Faza VI. Analiza końcowa 
 

Uczniowie wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im trudności. Nauczyciel 

powinien  podsumować  przebieg  ćwiczenia,  wskazać,  jakie  umiejętności  były  kształtowane, 
jakie wystąpiły nieprawidłowości. 

 

Zakończenie zajęć 
 

Uczniowie porządkują stanowiska pracy 

 

Praca domowa 
 

Uczniowie na podstawie części maszyn mają narysować je w przekroju. 

 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 
 

Nauczyciel  na  podstawie  obserwacji  aktywności  uczniów,  poprawności  wykonania 

zadania oraz wypowiedzi uczniów podczas podsumowania zajęć, uzyskuje informacje i moŜe 
ocenić, czy cele zajęć zostały osiągnięte. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11

5. ĆWICZENIA

 

 

5.1. Normalizacja w rysunku technicznym

 

 

5.1.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Wyszukaj  w  normie  PN-ISO  129/AK:  1996  informacje  na  temat  ogólnych  zasad 

wymiarowania. Przedstaw wykaz tych zasad. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Normalizacja w rysunku technicznym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w Polskich Normach informacje o wymiarowaniu. 

 

 Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

papier formatu A4, flamastry, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

Ćwiczenie 2 

Wyszukaj  w  Internecie  korzystając  z  dowolnej  wyszukiwarki  symbol  i  numer  aktualnej 

normy  dotyczącej  rysunku  technicznego  w  zakresie  metod  rzutowania.  Wyniki  poszukiwań 
zapisz. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Normalizacja w rysunku technicznym. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w Internecie stronę internetową z wykazem norm, 

2)

 

wyszukać normy rysunku technicznego w zakresie metod rzutowania, 

3)

 

zapisać symbole i numer normy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

papier formatu A4, flamastry, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12

5.2. Podstawy sporządzania dokumentacji technicznej

 

 
5.2.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 

Narysuj na arkuszu formatu A3 obramowanie rysunku. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Podstawy  sporządzania  dokumentacji  technicznej.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na 
rodzaje i grubość linii. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  o  liniach,  ich  grubości 
i zastosowaniach, 

2)

 

wyszukać w normach zasady rysowania obramowania rysunku, 

3)

 

narysować obramowanie rysunku na przygotowanym arkuszu formatu A3. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

przybory kreślarskie, 

 

arkusz formatu A3, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Narysuj  na  arkuszu  formatu  A3  tabliczkę  uproszczoną.  UŜyj  do  tego  celu  arkusz 

z ćwiczenia 1. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Podstawy  sporządzania  dokumentacji  technicznej.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na 
rodzaje tabelek. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji o tabliczkach, 

2)

 

wyszukać w normach wymiary tabliczki podstawowej, 

3)

 

narysować tabliczkę podstawową zgodnie z normą. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

przybory kreślarskie, 

 

arkusz formatu A3, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14

5.3. Rzutowanie prostokątne

 

 

5.3.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 

Uzupełnij brakujące rzuty szkła 

optycznego zgodnie z zasadą rzutowania 
prostokątnego. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rysunek do ćwiczenia 1 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Rzutowanie  prostokątne.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  zasady  rzutowania 
prostokątnego. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o zasadach rzutowania prostokątnego, 

2)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o rzutniach, 

3)

 

odwzorować szkło optyczne zgodnie z zasadami rzutowania prostokątnego. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

przybory kreślarskie, 

 

arkusz papieru z rysunkami do ćwiczenia, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Dorysuj rzut główny szkła optycznego zgodnie z zasadą rzutowania prostokątnego. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Rzutowanie  prostokątne.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  zasady  rzutowania 
prostokątnego. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

 

 

Rysunek do ćwiczenia 2 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o zasadach rzutowania prostokątnego, 

2)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o rzutniach, 

3)

 

odwzorować szkło optyczne zgodnie z zasadami rzutowania prostokątnego. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

przybory kreślarskie, 

 

arkusz papieru z rysunkami do ćwiczenia, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

arkusze papieru formatu A4, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16

5.4. Rzutowanie aksonometryczne 

 

5.4.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Narysuj sześciokąt foremny w rzucie aksonometrycznym dimetrii ukośnej. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału 

Rzutowanie 

aksonometryczne. 

NaleŜy 

zwrócić 

uwagę 

na 

rzutowanie 

aksonometryczne w dimetrii ukośnej. 
 
 
 
 
 
 
 

 

Rysunek do ćwiczenia 1  

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  o  zasadach  rzutowania 
aksonometrycznego, 

2)

 

odwzorować figurę płaską w rzucie aksonometrycznym dimetrii ukośnej. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

 

przybory kreślarskie, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Narysuj zwierciadło w rzucie aksonometrycznym dimetrii ukośnej (wymiary dowolne). 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rysunek do ćwiczenia 2 

 

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału 

Rzutowanie 

aksonometryczne. 

NaleŜy 

zwrócić 

uwagę 

na 

rzutowanie 

aksonometryczne w dimetrii ukośnej. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  o  zasadach  rzutowania 
aksonometrycznego, 

2)

 

odwzorować zwierciadło w rzucie aksonometrycznym dimetrii ukośnej. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

przybory kreślarskie, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18

5.5. Odwzorowywanie rysunkowe zarysów przedmiotu 

 

5.5.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  wzoru  kreskowania  określ  rodzaj  materiału,  z  jakiego  został  wykonany 

przedmiot. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rysunek do ćwiczenia 1

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Odwzorowywanie  rysunkowe  zarysów  przedmiotu.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na 
kreskowanie przekrojów. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w normach informacje o wzorach kreskowania, 

2)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o przekrojach, 

3)

 

określić materiał na podstawie wzoru kreskowania. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

normy dotyczące wzorów kreskowania, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

Ćwiczenie 2 

Korzystając z zaznaczonej płaszczyzny przekroju narysuj przekrój A-A. 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Rysunek do ćwiczenia 2 

 

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Odwzorowywanie  rysunkowe  zarysów  przedmiotu.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na 
oznaczenie płaszczyzny przekroju. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o widokach i przekrojach, 

2)

 

sporządzić przekrój A-A przedmiotu. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

przybory kreślarskie, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20

5.6. Wymiarowanie rysunkowe  

 

5.6.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 

Zwymiaruj soczewkę przedstawioną na rysunku (wymiary dowolne).  

 

 
 
 
 
 
 

 
 

Rysunek do ćwiczenia 1  

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Wymiarowanie rysunkowe. NaleŜy zwrócić uwagę na zasady wymiarowania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o wymiarowaniu, 

2)

 

zwymiarować soczewkę zgodnie z normami. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

przybory kreślarskie, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Zwymiaruj soczewkę asferyczną zgodnie z normami (wymiary dowolne). 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Rysunek do ćwiczenia 2 

 

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Wymiarowanie rysunkowe. NaleŜy zwrócić uwagę na zasady wymiarowania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o wymiarowaniu, 

2)

 

zwymiarować przedmiot zgodnie z normami. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

kartka papieru formatu A4 z rysunkami soczewki, 

 

przybory kreślarskie, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

normy dotyczące wymiarowania, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22

5.7. Szkicowanie 

 

5.7.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 

Sporządź szkic figury w rzucie aksonometrycznym dimetrii ukośnej. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Wymiarowanie rysunkowe. NaleŜy zwrócić uwagę na zasady sporządzania szkiców. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rysunek do ćwiczenia 1 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o szkicowaniu, 

2)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o rzutowaniu prostokątnym, 

3)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o dimetrii ukośnej, 

4)

 

wykonać szkic figury zgodnie z załoŜeniami. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

przybory kreślarskie, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23

Ćwiczenie 2 

Sporządź szkic klina w rzucie aksonometrycznym dimetrii ukośnej. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rysunek do ćwiczenia 2 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Wymiarowanie rysunkowe. NaleŜy zwrócić uwagę na zasady sporządzania szkiców 
oraz sporządzania rysunków w dimetrii ukośnej. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o szkicowaniu, 

2)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o rzutowaniu prostokątnym, 

3)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o dimetrii ukośnej, 

4)

 

wykonać szkic klina zgodnie z załoŜeniami. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

przybory kreślarskie, 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24

5.8. Tolerowanie wymiarów na rysunkach 

 

5.8.1. Ćwiczenia

 

 

Ćwiczenie 1 

Oblicz odchyłki i tolerancje soczewki o średnicy 35 mm wiedząc, Ŝe wymiary graniczne 

wynoszą 

 34,8 mm i 

 35,2 mm. 

Dane: 

wymiar nominalny D = 35 mm, 
górny wymiar graniczny B

w

 = 35,02 mm, 

dolny wymiar graniczny A

w

 = 34,8 mm. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Tolerowanie wymiarów na rysunkach. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o odchyłkach i tolerancjach, 

2)

 

obliczyć odchyłki i tolerancje, 

3)

 

rozróŜnić zaleŜności zachodzące pomiędzy wymiarami i odchyłkami. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

Ćwiczenie 2 

Oblicz wymiary graniczne i tolerancję wymiaru 30

15

,

0

1

,

0

+

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Tolerowanie wymiarów na rysunkach. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o odchyłkach i tolerancjach, 

2)

 

obliczyć odchyłkę górną i dolną oraz tolerancję, 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

normy dotyczące rysunku technicznego, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25

5.9. Tolerowanie kształtu i połoŜenia 

 

5.9.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 
 

Oznacz  tolerancję  równoległości  powierzchni  A  szkła  optycznego  względem 

przeciwległej powierzchni z odchyłką równą 0,02 mm. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Tolerowanie  kształtu  i  połoŜenia.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  oznaczenie  tolerancji 
kształtu i połoŜenia. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rysunek do ćwiczenia 1  

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o tolerancjach kształtu, 

2)

 

wyszukać w normie informacje o znakach graficznych dotyczących tolerowania kształtu, 

3)

 

oznaczyć tolerancję równoległości zgodnie z normą. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

normy dotyczące tolerancji kształtu i połoŜenia, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26

Ćwiczenie 2 

Oznacz tolerancję okrągłości szkła optycznego z odchyłką nieprzekraczającą 0,2 mm. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Tolerowanie  kształtu  i  połoŜenia.  NaleŜy  zwrócić  uwagę  na  oznaczenie  tolerancji 
kształtu i połoŜenia. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rysunek do ćwiczenia 2 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o tolerancjach połoŜenia, 

2)

 

wyszukać  w  normie  informacje  o  znakach  graficznych  dotyczących  tolerowania 
połoŜenia, 

3)

 

oznaczyć tolerancję okrągłości zgodnie z normą. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

normy dotyczące tolerancji kształtu i połoŜenia, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27

5.10. Pasowania  

 
5.10.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 

Określ zasadę pasowania otworu 

 25

015

,

0

+

 z wałkiem 

 25 

023

,

0

007

,

0

+

+

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Pasowania. NaleŜy zwrócić uwagę na zasadę pasowania otworu. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o pasowaniach, 

2)

 

wyszukać  w normach odchyłki dla średnic otworów i wałków w zaleŜności od wartości 
ś

rednicy i Ŝądanej dokładności wykonania. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

normy dotyczące pasowań, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Dobierz wartości liczbowe odchyłek otworu i wałka dla pasowania 

 30 H7/h6 (zasada 

stałego otworu). 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Pasowania. NaleŜy zwrócić uwagę na zasadę pasowania otworu. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o pasowaniach, 

2)

 

wyszukać  w normach odchyłki dla średnic otworów i wałków w zaleŜności od wartości 
ś

rednicy i Ŝądanej dokładności wykonania. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

normy dotyczące pasowań, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

28

5.11. Oznaczanie chropowatości powierzchni 

 

5.11.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 

Oznacz chropowatość : 

 

powierzchni B – frezowanie dokładne, 

 

powierzchni A – szlifowanie. 

 
 
 
 
 
 

Rys. do ćwiczenia 1 [8]

 

 

Rysunek do ćwiczenia 1 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Oznaczanie chropowatości powierzchni. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o chropowatości powierzchni, 

2)

 

wyszukać w normie informacje o znakach graficznych dotyczących chropowatości, 

3)

 

oznaczyć chropowatość powierzchni zgodnie z normą. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

normy dotyczące chropowatości, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Określ rodzaj obróbki na podstawie zapisanych na rysunku parametrów R

a

 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rys. do ćwiczenia 2 

 

 

 

R

a

 0

,6

3

R

a

 2

,5

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

29

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Oznaczanie chropowatości powierzchni. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o chropowatości powierzchni, 

2)

 

wyszukać w normie informacje o znakach graficznych dotyczących chropowatości, 

3)

 

określić rodzaj obróbki powierzchni. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

normy dotyczące chropowatości, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

30

 

5.12. Wprowadzenie do komputerowego wspomagania 

projektowania 

 
5.12.1. Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 

Utwórz  szablon  rysunku  formatu  A4  zgodnie  z  przedstawionym  rysunkiem  i  Tabelą  1 

oraz zgodnie z Polskimi Normami. 

 

Tabela do ćwiczenia 1 
Nazwa warstwy 

Rodzaj linii 

Kolor 

Opis 

CONTINUOUS 

Biały 

 

KRESKOWANIE 

CONTINUOUS 

Błękitny 

Kreskowanie 

LINIE_CIĄGŁE 

CONTINUOUS 

Zielony 

Linie cienkie detali 

LINIE_KRESKOWE 

Acad_iso02w100 

Fioletowy 

Krawędzie niewidoczne 

OSIE 

Acad_iso10w100 

Czerwony 

Linie osiowe 

RYSUNEK 

CONTINUOUS 

Niebieski 

Linie konturowe detali 

WYMIARY 

CONTINUOUS 

Czerwony 

Wymiarowanie 

 
 
Aby rysować linie: 
 
1.

 

W menu Rysuj kliknij Linia. 

2.

 

Określ punkt początkowy. 

3.

 

Zakończ pierwszy segment linii przez 
określenie punktu końcowego. 

4.

 

Określ punkty końcowe innych 
segmentów linii. 

5.

 

Naciśnij ENTER, aby zakończyć lub 
zamknąć serię segmentów linii. 

 
 

Rysunek do ćwiczenia 1  

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Wprowadzenie do komputerowego wspomagania projektowania.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się z instrukcją zawartą w ćwiczeniu, 

2)

 

korzystać  z  norm  rysunku  technicznego  dotyczących  formatów  arkuszy,  linii 
rysunkowych i ich grubości, wzorów tabelek, 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

31

3)

 

korzystać z instrukcji AutoCAD-a, 

4)

 

stworzyć szablon rysunku. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

normy w zakresie rysunku technicznego, 

 

stanowisko komputerowe z oprogramowaniem typu CAD dla kaŜdego ucznia, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Narysuj  schemat  optometru  soczewkowego  przedstawionego  na  rysunku  (wymiary 

dowolne).  
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rysunek do ćwiczenia 2  

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Wprowadzenie do komputerowego wspomagania projektowania.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

narysować schemat przedstawiony na rysunku wykorzystując polecenia: „linia”, „okrąg”, 
„łuk” z opcją 3 punkty, „kreskuj”, „kopiuj”, ewentualnie „lustro”, 

2)

 

korzystać z trybu lokalizacji. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

stanowisko komputerowe z oprogramowaniem typu CAD dla kaŜdego ucznia, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

32

  

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
TEST 1 
Test 

dwustopniowy 

do 

jednostki 

modułowej 

„Posługiwanie 

się 

dokumentacją techniczną” 

 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru: 

−−−−

 

zadania  1,  2,  3,  4,  5,  9,  10,  11,  12,  13,  14,  15  16,  17,  18,  19,  20  są  z  poziomu 
podstawowego, 

−−−−

 

zadania 6, 7, 8, są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 
 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń nie otrzymuje punktów. 

 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

−−−−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego, 

−−−−

 

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz odpowiedzi1. c, 2. b, 3. b, 4. d, 5. d, 6. a, 7. a, 8. c, 9. c, 10. b, 11. a, 
12. d, 13. a, 14. d, 15. b, 16. b, 17. a, 18. c, 19. a, 20. b 

 

Plan testu 

 

Nr 

zadania 

Cel operacyjny 
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1

 

 

Określić format arkusza rysunkowego 
na podstawie wymiarów 

2

 

 

Określić rodzaj linii rysunkowych 

3

 

 

Zinterpretować rzuty prostokątne 
punktu 

4

 

 

Zinterpretować rzuty prostokątne 
odcinka 

5

 

 

Zinterpretować rzuty prostokątne 
figury płaskiej 

6

 

 

Zinterpretować rzuty prostokątne 
bryły 

PP 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

33

7

 

 

Odwzorować przedmiot przy pomocy 
rzutowania prostokątnego  
i aksonometrycznego 

PP 

8

 

 

Odwzorować przedmiot przy pomocy 
rzutowania prostokątnego  
i aksonometrycznego 

PP 

9

 

 

Oznaczyć płaszczyznę przekroju 

10

 

 

Określić prawidłowy przekrój 
przedmiotu 

11

 

 

Określić prawidłowy przekrój 
przedmiotu 

12

 

 

Określić prawidłowy przekrój łamany 
przedmiotu 

13

 

 

Zinterpretować kreskowanie przekroju 

14

 

 

Zinterpretować kreskowanie przekroju 

15

 

 

Zinterpretować wymiarowanie okręgu 

16

 

 

Zinterpretować wymiarowanie 
przedmiotu 

17

 

 

Zinterpretować wymiarowanie 
równoległe przedmiotu 

18

 

 

Zinterpretować wymiarowanie 
zaokrąglonego rowka 

19

 

 

Zinterpretować wymiarowanie 
przekroju kwadratowego 

20

 

 

Określić półwidok przedmiotu 
symetrycznego 

 
 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

34

Przebieg testowania 

 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

5.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 

6.

 

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

7.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 

8.

 

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 

9.

 

Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie 
zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test zawiera 20 zadań. Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwe odpowiedzi. Tylko 
jedna jest prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 
znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie 
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.

 

Na rozwiązanie testu masz 35 min. 

 
 

Powodzenia 

 
 
Materiały dla ucznia: 

−−−−

 

instrukcja, 

−−−−

 

zestaw zadań testowych, 

−−−−

 

karta odpowiedzi. 

  

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

35

A'

B'

C'

A''

B''

C''

B''' C'''

A'''

B''

A''

C''

B'''

C'''

A'''

A''

B''

C''

B'''

C'''

A'''

A''

B''

C''

C'''

B'''

A'''

A'

B'

C'

A'

B'

C'

A'

B'

C'

A

B

C

D

 

A'

A''

A'

A''

A'''

A'

A'''

A'''

A''

A'

A''

A'''

A

B

C

D

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1. 

 

Wymiary arkusza formatu A2 to  

a)

 

841x1189. 

b)

 

594x841. 

c)

 

420x594. 

d)

 

210x297. 

 
2. 

 

Krawędzie niewidoczne przedmiotu rysuje się linią 

a)

 

ciągłą grubą. 

b)

 

kreskową cienką. 

c)

 

punktową cienką. 

d)

 

falistą cienką. 

 
 
3. 

 

Rzutowanie prostokątne punktu A 
przedstawione jest na rysunku 

 
 
 
 
 
 
 
4. 

 

Rzutowanie prostokątne odcinka AB przedstawione jest na rysunku 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5. 

 

Rzutowanie prostokątne trójkąta ABC 
przedstawione jest na rysunku 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

A

B

C

D

A'

B'

A''

B''

B'''

A'''

B''

A''

B'''

A'''

A''

B''

B'''

A'''

A''

B''

B'''

A'''

A'

B'

A'

B'

A'

B'

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

36

 

 

6. 

 

Rzuty prostokątne bryły przedstawia 
rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

7. 

 

Rzuty aksonometryczne przedmiotu narysowanego w rzutach prostokątnych przedstawia 
rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
8. 

 

Rzuty prostokątne przedmiotu 
narysowanego w dimetrii ukośnej 
przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
9. 

 

Przekrój przedmiotu oznaczony zgodnie  
z polską Normą przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

A

B

C

D

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

37

 

 

 

 

10. 

 

Przekrój przedmiotu przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
11. 

 

Przekrój przedmiotu przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
12. 

 

Przekrój łamany przedmiotu 
przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
13. 

 

Kreskowanie przekroju przedstawiono na rysunku 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
14. 

 

Przekrój nita, którego oś leŜy w płaszczyźnie przekroju, 
przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

38

15. 

 

Oznaczenie wymiaru okręgu zgodnie z Polską 
Normą przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
16. 

 

Zwymiarowany zgodnie z Polską Normą 
rozstaw otworów Ø10 przedstawiono na 
rysunku 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
17. 

 

Prawidłowo rozmieszczone wymiary równoległe przedstawiono na rysunku 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

39

 

18. 

 

Wymiarowanie zaokrąglonego 
rowka zgodnie z Polską Normą, 
przedstawiono na rysunku 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
19. 

 

Na rysunku przedstawiono wymiarowanie przekroju 

a)

 

kwadratowego. 

b)

 

sześciokątnego. 

c)

 

okrągłego. 

d)

 

stoŜkowego. 

 
20. 

 

Przedmiot przedstawiony na rysunku jest narysowany jako 

a)

 

asymetryczny. 

b)

 

symetryczny. 

c)

 

kład. 

d)

 

półprzekrój. 

 

 

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

40

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko ............................................................................... 
 

Posługiwanie się dokumentacją techniczną 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

41

TEST 2 
Test 

dwustopniowy 

do 

jednostki 

modułowej 

„Posługiwanie 

się 

dokumentacją techniczną” 

 

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru: 

−−−−

 

zadania  1,  2,  3,  4,  8,  9,  10,  11,  12,  13,  14,  15,  16,  17,  18,  19,  20  21,  22  są  z  poziomu 
podstawowego, 

−−−−

 

zadania 5, 6, 7 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 
 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

−−−−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, 

−−−−

 

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−−−−

 

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz odpowiedzi1.  c,  2.  a, 3.  a,  4.  b, 5.  c,  6.  a, 7.  a,  8.  d, 9.  a,  10.  a,  11. a, 
12. c, 13. b, 14. a, 15. d, 16. a, 17. c, 18. a, 19. b, 20. c, 21. b, 22. a 

 

Plan testu 

 

Nr 

zadania 

Cel operacyjny 
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1

 

 

Określić rodzaj arkusza rysunkowego 
na podstawie wymiarów 

2

 

 

RozróŜnić rodzaje linii rysunkowych 

3

 

 

Przeliczyć wymiary w określonej 
podziałce 

4

 

 

Określić układ współrzędnych 
dimetrii ukośnej 

5

 

 

Określić prawidłowy rzut prostokątny 
przedmiotu wykonanego z drutu 

PP 

6

 

 

Określić prawidłowy rzut prostokątny 
figury bryły 

PP 

7

 

 

Wskazać bryłę w dimetrii ukośnej na 
podstawie rzutów prostokątnych 

PP 

8

 

 

Oznaczyć płaszczyznę przekroju 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

42

9

 

 

Określić prawidłowy przekrój 
przedmiotu 

10

 

 

Określić prawidłowe kreskowanie 
przedmiotu 

11

 

 

Określić prawidłowy przekrój łamany 
przedmiotu 

12

 

 

Określić porządkowe zasady 
wymiarowania 

13

 

 

Określić prawidłowo zwymiarowaną 
ś

rednicę wałka 

14

 

 

Ocenić poprawność wymiarowania 
określonego przedmiotu 

15

 

 

Określić składniki wymiaru 
tolerowanego 

16

 

 

Zinterpretować zapis wymiaru 
tolerowanego liczbowo 

17

 

 

Zinterpretować zapis pasowania 

18

 

 

RozróŜnić oznaczenia tolerancji 
kształtu i połoŜenia 

19

 

 

Zinterpretować tolerancję kształtu  
i połoŜenia 

20

 

 

Zastosować oznaczenia chropowatości 
powierzchni 

21

 

 

RozróŜniać rodzaje rysunków 

22

 

 

RozróŜniać rodzaje rysunków 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

43

Przebieg testowania 

 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

5.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 

6.

 

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

7.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 

8.

 

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 

9.

 

Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie 
zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test zawiera 22 zadań. Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwe odpowiedzi. Tylko 
jedna jest prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 
znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie 
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.

 

Na rozwiązanie testu masz 35 min. 

 

Powodzenia 

 

 
Materiały dla ucznia: 

−−−−

 

instrukcja, 

−−−−

 

zestaw zadań testowych, 

−−−−

 

karta odpowiedzi. 

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1. 

 

Rysunek przedstawia arkusz rysunkowy formatu 

a)

 

A5. 

b)

 

A4. 

c)

 

A3. 

d)

 

A2. 

 
2. 

 

Do rysowania krawędzi przedmiotu stosuje się linię 

a)

 

ciągłą grubą. 

b)

 

kreskową cienką. 

c)

 

falistą cienką. 

d)

 

przerywaną cienką. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

44

 

 

3. 

 

JeŜeli prostokąt przedstawiony na rysunku narysujesz w podziałce 1:5, to jego wymiary 
będą wynosić 

a)

 

a = 40 mm, b = 80 mm. 

b)

 

a = 50 mm, b = 90 mm. 

c)

 

a = 60 mm, b = 100 mm. 

d)

 

a = 70 mm, b = 110 mm. 

 

4. 

 

Prawidłowy układ osi współrzędnych stosowany w dimetrii ukośnej przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
5. 

 

Rzutowanie prostokątne przedmiotu 
wykonanego z drutu przedstawionego  
w dimetrii ukośnej przedstawia 
rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6. 

 

Rzuty prostokątne bryły przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

b=400

a=200

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

45

 

7. 

 

Bryłę  narysowaną  w  dimetrii  ukośnej  na  podstawie  rzutów  prostokątnych  tej  bryły 
przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
8. 

 

Prawidlowo zaznaczoną 
płaszczyznę przekroju A-A 
przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
9. 

 

Prawidlowy rzut przekroju pokazany jest na rysunku 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
10. 

 

Prawidłowo zakreskowany przekrój przedmiotu przedstawia rysunek 

 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

46

11. 

 

Rzut przekroju dokonany płaszczyzną A-A to 

 
 
 
 
 
 
 
12. 

 

Porządkowe zasady wymiarowania określają, Ŝe  

a)

 

wymiaruje się krawędzie niewidoczne przedmiotu. 

b)

 

linie wymiarowe mogą się ze sobą przecinać. 

c)

 

naleŜy pomijać wymiary oczywiste. 

d)

 

powtarza się wymiary. 

 

 

13. 

 

Prawidłowo zwymiarowaną 
ś

rednicę tulejki przedstawia 

rysunek 

 
 
 
 
 
14. 

 

Prawidłowo zwymiarowany przedmiot 
pokazano na rysunku 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
15. 

 

Wymiar tolerowany to wymiar, który posiada 

a)

 

tolerancję współosiowości. 

b)

 

pole tolerancji. 

c)

 

tolerancję symetrii. 

d)

 

dolny i górny wymiar graniczny. 

 
16. 

 

Na rysunku przedstawiono wymiar tolerowany liczbowo, liczba -0,01 oznacza 

a)

 

dolną odchyłkę. 

b)

 

górną odchyłkę. 

c)

 

tolerancję. 

d)

 

górny wymiar graniczny. 

 
 
 
 

 

B

C

A

D

 

 

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

47

Rz 3,2

szlifowa

ć

50

A

B

C

D

Ra 2,5

 

17. 

 

Pasowanie P7/h6 według zasady stałego wałka jest pasowaniem 

a)

 

luźnym. 

b)

 

mieszanym. 

c)

 

ciasnym. 

d)

 

wciskowym. 

 
18. 

 

Przedstawiony na rysunku znak oznacza tolerancję 

a)

 

płaskości. 

b)

 

zarysu przekroju wzdłuŜnego. 

c)

 

równoległości. 

d)

 

symetrii. 

 
19. 

 

Tolerancja kształtu dotyczy 

a)

 

prostopadłości. 

b)

 

walcowości. 

c)

 

przecinania się osi. 

d)

 

współosiowości. 

 
20. 

 

Oznaczenie chropowatości 
z parametrem Ra 
przedstawia rysunek 

 
 
21. 

 

Rysunek przedstawiający 
zatrzask, to rysunek 

a)

 

wykonawczy. 

b)

 

złoŜeniowy. 

c)

 

ideowy. 

d)

 

schemat. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

48

22. 

 

Rysunek przedstawiający końcówkę, to rysunek 

a)

 

wykonawczy. 

b)

 

złoŜeniowy. 

c)

 

ideowy. 

d)

 

schemat. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

49

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko ............................................................................... 
 

Posługiwanie się dokumentacją techniczną 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

21 

 

22 

 

Razem: 

 

 
 
 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

50

7. LITERATURA 

 
1.

 

Autodesk: Podręcznik uŜytkownika 2005. Copyright © 2004 Autodesk, Inc  

2.

 

Babiuch M.: AutoCAD 2000PL. Ćwiczenia praktyczne. Helion, Gliwice 2000 

3.

 

Burcan  J.:  Podstawy  rysunku  technicznego.  Wydawnictwa  Naukowo-Techniczne., 
Warszawa 2006 

4.

 

Buksiński  T.,  Szpecht  A.:  Rysunek  techniczny.  Wydawnictwa  Szkolne  i  Pedagogiczne, 
Warszawa 1998 

5.

 

Dobrzański  T.:  Rysunek  techniczny  maszynowy.  Wydawnictwa  Naukowo-Techniczne, 
Warszawa 2004 

6.

 

Lewandowski  T.:  Rysunek  techniczny  dla  mechaników.  Wydawnictwa  Szkolne 
i Pedagogiczne, Warszawa 1997 

7.

 

Waszkiewicz E. i S.: Rysunek zawodowy dla ZSZ. WSiP, Warszawa 1994 

8.

 

www.pkn.pl  

 
Literatura metodyczna: 
1.

 

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE,. Radom 2000