48

1/2001

mgr in¿. Julian Wiatr

czy wszystko

zosta³o

dobrze

przemyœlane?

komentarz do nowej normy „Instalacje

elektryczne w obiektach budowlanych”

Brak w ze-

s t a w i e -

niach obowi¹-

zuj¹cych norm doku-

mentu, który jednoznacznie pre-
cyzowa³by wymagania w zakre-
sie planowania i wyposa¿enia
instalacji elektrycznych w budyn-
kach mieszkalnych, zaowoco-
wa³ projektem normy pt.: „Ins-
talacje elektryczne w budynkach
mieszkalnych. Podstawowe pla-
nowanie i wyposa¿enie”.

Norma ta jest w za³o¿eniu

uzupe³nieniem obowi¹zuj¹cej
w naszym kraju od kilku lat nor-
my PN IEC 60364 „Instalacje
w obiektach budowlanych”, któ-
ra równie¿ budzi wiele kontro-
wersji wœród elektryków.

Dokument ten jest dos³ow-

nym t³umaczeniem z jêzyka an-
gielskiego na jêzyk polski
i w wielu wypadkach nie uw-
zglêdnia specyfiki s³ownictwa,
przez co niejednokrotnie jest Ÿle
rozumiana przez polskich odbior-
ców. Proponowany przez auto-
rów nowy zeszyt równie¿ zawie-
ra mnóstwo mankamentów.

W obecnej chwili, gdy Rejony

Energetyczne (RE) ¿¹daj¹ insta-
lowania uk³adów pomiarowych
w linii ogrodzenia, gdzie odleg-
³oœæ do budynku niejednokrot-
nie przewy¿sza odleg³oœæ 100
m, trudno mówiæ, ¿e instalacja
elektryczna zaczyna siê za licz-
nikiem. W takiej sytuacji, wew-
nêtrzna linia zasilaj¹ca stanowi

normaln¹ liniê kablow¹, zgodnie
z PN-76/E 05125 „Elektroener-
getyczne i sygnalizacyjne linie
kablowe. Projektowanie i budo-
wa.” Zatem definiowanie, ¿e in-
stalacja zaczyna siê za uk³adem
pomiarowym jest ma³o precy-
zyjne.

Podobnie dzieje siê w przy-

padku okreœlenia urz¹dzenia
ró¿nicowopr¹dowego, jako
s³u¿¹cego do ochrony przed
niebezpiecznymi pr¹dami oraz
przed po¿arem instalacji, które
jest ma³o precyzyjne. Zabezpie-
czenie przedlicznikowe s³u¿y
g³ównie dla celów ograniczenia
mocy.

W¹tpliwoœæ (g³ównie ze

wzglêdów eksploatacyjnych)

NowoϾ wydawnictwa

COSiW SEP

49

1/2001

budzi równie¿ stwierdzenie, ¿e
przewody uk³adane pod tyn-
kiem lub pod pod³og¹ mog¹
byæ prowadzone drog¹ najkrót-
sz¹.

Jedn¹ wielk¹ zagadk¹ jest

punkt dotycz¹cy oœwietlenia kla-
tek schodowych. W jaki sposób
autor projektu normy wyobra¿a
sobie przystosowanie prz y ³ ¹-
cza napowietrznego do przerób-
ki na przy³¹cze kablowe nie
wiadomo, poniewa¿ definiuje on
te zagadnienie ma³o precyzyjnie
w pkt. 4.3.3. Zamiast sform u ³ o-
wania u¿ytego w normie, czy nie
lepiej by³oby u¿yæ okreœlenia:
za³¹czenie powinno odbywaæ
siê rêcznie lub automatycznie,
a czas œwiecenia powinien
umo¿liwiæ dotarcie z parteru na
najwy¿sz¹ kondygnacjê.

Zwrot „zabezpieczenie przed

bezprawnym u¿ytkowaniem

energii” nic nam w³aœciwie nie
wyjaœnia, poniewa¿ nie wiado-
mo czy chodzi o kradzie¿ ener-
gii, czy o korzystanie z niej przez
osoby nieupowa¿nione.

Sprawa zabezpieczeñ obwo-

dów wy³¹cznikami ró¿nico-
wopr¹dowymi wysokoczu³ymi
– 30 mA – jednoznacznie zosta-
³a okreœlona w PN IEC 60364,
natomiast wielkoϾ znamiono-
w¹ zabezpieczeñ ma dobraæ
projektant na podstawie warun-
ków technicznych, wydanych
przez RE.

W ca³ym dokumencie naj-

wiêcej jednak kontrowersji budzi
okreœlenie, ¿e ka¿dy odbiornik
o mocy >2 kW powinien byæ za-
silany z osobnego obwodu,
a wytyczne dotycz¹ce przydzia-
³u mocy przyznaj¹ 12,5 kW na
mieszkanie zgazyfikowane lub
30 kW – na mieszkanie nie zga-

zyfikowane lub domek jednoro-
dzinny. W wielorodzinnym bu-
dynku nie zgazyfikowanym,
gdzie typowo jest 40 mieszkañ
(budynek czteropiêtrowy, cztero-
klatkowy) moc zainstalowana
wynios³aby P

i

= 40×30 =

1200 kW. Gdybyœmy chcieli ta-
k¹ moc instalowaæ w budynkach
wy¿ej wymienionych, które s¹
typowe dla wielu polskich osied-
li, to nawet przy wspó³czynniku
jednoczesnoœci k

j

= 0,4, przyj-

mowanym wed³ug opracowañ
Energoprojektu P

s

= 0,4×1200

= 480 kW, nale¿a³oby dla
potrzeb ka¿dego z budynków
instalowaæ stacjê transforma-
torow¹.

Na tak¹ rozbudowê energety-

ki, nie staæ nawet najbogatszych
pañstw œwiata, a co dopiero Pol-
ski. Jak wynika z tej krótkiej ana-
lizy, wiele problemów powinno
byæ du¿o dok³adniej przemyœ-
lanych przez autorów normy.

q

Zamów bezp³atny katalog

zawieraj¹cy

40 000 artyku³ów elektrycznych

i elektronicznych

w tym 3000 nowo œ c i

Tel.: [phone]

Fax: [phone]

www.elfa.se

jubileusz 55-lecia

Instytutu

Elektrotechniki

W paŸdzierniku 2001 roku
Instytut Elektrotechniki bê-
dzie obchodziæ jubileusz 55-
lecia swego istnienia. Prze-
widuje siê uroczyste posie-
dzenie Rady Naukowej
11.10.2001 r. o godz. 11.00,
w którym uczestniczyæ rów-
nie¿ bêd¹ zaproszeni goœ-
cie. Wyg³oszone zostan¹
trzy referaty o za³o¿ycielach
Instytutu. Po wypowiedziach
zaproszonych goœci,
odbêdzie siê krótki koncert
w wykonaniu artystów Filhar-
monii Warszawskiej oraz

przyjêcie.