Opis metody pomiaru:

Do pomiaru rezystancji próbek materiałów izolacyjnych należy użyć teraomomierza typu E6-

13A w raz z układem umieszczonym w komorze ekranowej. Do pomiarów rezystancji
powierzchniowej i skrośnej płaskich próbek materiałów izolacyjnych podczas ćwiczenia należy
zastosować jednakowy układ elektrod pomiarowych.

Trójelektrodowy układ elektrod pomiarowych, stosowanych do pomiaru rezystancji skrośnej

próbek płaskich materiałów izolacyjnych stałych, przedstawionych na poniższym rysunku.

Napięcie pomiarowe doprowadzone do elektrod 1 oraz 3,
natomiast elektroda 2 spełnia rolę elektrody ochronnej.

Stosując ten układ rezystywność skrośną możemy
policzyć ze wzoru:

=

∙ ( + )

4

∙

=

∙ ( + )

∙

Średnica "d" elektrody pomiarowej powinna nie być mniejsza jak czterokrotna grubość próbki "a".
Średnica winna być wybrana spośród wartości: 10mm, 25mm, 50mm, 100mm.
Szerokość szczeliny "g" między elektrodą pomiarową i ochronną powinna być mniejsza od
dwukrotnej grubości próbki lecz nie mniejsza od 2mm.

Po załączeniu napięcia stałego prąd w izolacji zmienia się (maleje) – a zatem rezystancja izolacji
rośnie. Jest to spowodowane zjawiskiem polaryzacji w stanie nieustalonym po załączeniu napięcia.
Rezystywność skrośną oblicza się na podstawie rezystancji zmierzonej po upływie czasu polaryzacji
przyjętego umownie jako 60 sekund od chwili włączenia napięcia. Stosunek rezystancji zmierzonej po

czasie t = 60 s do rezystancji po czasie t = 15 s jest tzw. wskaźnikiem absorpcji

. W przypadku

materiałów dla których stan nieustalony jest dłuższy niż 60 s należy wyznaczyć charakterystykę
pomiaru rezystancji w funkcji czasu. Pomiary rezystywności powinny być wykonywane w
temperaturze 20 ± 3℃. W przypadku innej temperatury otoczenia wynik pomiaru rezystancji
powinien być odniesiony do temperatury R

20

wg wzoru:

=

∙

∙(

)

Pomiarów dokonywaliśmy dla następujących materiałów: polichlorek winylu, preszpan, mikanit
komutatywny, guma etylenowo-propylenowa, płytka szklano-silikonowa, płytka szklano-epoksydowa,
płytka szklano-melaminowa oraz płytka bawełniano-fenelowa.
Zastosowanie poszczególnych materiałów jest różne.

Polichlorek winylu ma bardzo szerokie zastosowanie nie tylko w elektrotechnice ale także służy do
produkcji wykładzin, folii, rur, kształtek do instalacji w budynkach. W medycynie: dreny, strzykawki,
cewniki sondy; do wyrobu opakowań, płyt gramofonowych oraz w elektronice głównie do wykonania
izolacji w przewodach.

Preszpan jest specjalnym typem trwałej, prasowanej tektury przeznaczonej do izolacji urządzeń
elektrycznych. Wytwarzany jest przez filcowanie na mokro włókien roślinnych a następnie przez
warstwowanie, prasowanie i wygładzanie. Jest gładki, elastyczny i posiada dużą odporność
dielektryczną. Stosuje się go do izolacji przewodników elektrycznych w silnikach, transformatorach

olejowych i innych urządzeniach elektrycznych. Wytwarza się z niego szkielety cewek, stosuje się jako
izolacje międzywarstwowe i izolacje rdzeni. Wytwarza się z niego różnego rodzaju uszczelki a także
wykorzystywany jest w introligatorstwie (m. in. na okładki, artykuły biurowe, pudełka).

Mikanit Komutatywny to materiał pochodzenia naturalnego posiadający niezwykłe właściwości.
Wysoka odporność na wysoką temperaturę i niepalność mikanitu decydują o jego szerokim
zastosowaniu w energetyce. Jako izolator doskonale spełnia swoją funkcję.
Na rynku dostępny jest mikanit grzejnikowy o charakterze elektroizolacyjnym. Otrzymuje się w
bardzo charakterystyczny sposób – papier mikowy nasyca się żywicą silikonową, a następnie prasuje
w podwyższonej temperaturze. Mikanit grzejnikowy służy jako izolator elementów grzejnych.
Temperatura pracy dochodzi nawet do 800ºC. Sprzedawany jest w formie cienkich arkuszy, rur lub
stożków. Materiał posiada bardzo dobre parametry techniczne i właściwości, takie jak wytrzymałość
na zginanie, rozciąganie czy wytrzymałość dielektryczna.

Zastosowanie w przemyśle elektrycznym mają również specyficzne izolatory mikowe, wytwarzane z
miki i szkła – wzajemnie ze sobą stopionych. Po zmieleniu i wymieszaniu obu składników, podgrzewa
się je pod ciśnieniem, co powoduje że płatki miki są wchłaniane przez cząsteczki roztopionego szkła.
Po zastygnięciu powstaje niezwykle twarda i zbita masa, która jest bardzo trwała i wytrzymała.

Izolatory mikowo-szklane można formować i poddawać obróbce mechanicznej, przy zachowaniu
doskonałych właściwości chemicznych i fizycznych.

Z mikanitu wytwarzane są również same elementy grzejne – stosowane między innymi w suszarkach,
grzejnikach konwekcyjnych, tosterach, kawiarkach, podgrzewaczach powietrza.

Guma etylenowo-propylenowa - posiada bardzo dobre właściwości m.in. odporność na warunki
atmosferyczne (ozon), odporność na działanie wody, dobre właściwości na działanie wysokich
temperatur do +110 °C, elastyczność w niskich temperaturach do -40 °C, twardość w zakresie od 40-
90 Shore A. Dzięki swoim właściwościom znalazł szerokie zastosowanie w produkcji wyrobów dla
przemysłu motoryzacyjnego: opony, dętki, elementy amortyzujące i budownictwa. Są to m.in. profile
uszczelniające do stolarki tworzywowej, węże hydrauliczne, osłony kabli, oraz pokrycia dachowe.
Popularnym zastosowaniem jest wykonywanie nawierzchni bezpiecznych placów zabaw. Ponadto
EPDM szeroko stosowany jest w przemyśle spożywczym jako materiał na węże przesyłowe oraz
uszczelnienia.

Płytka szklano-silikonowa - charakteryzuje się niską chłonnością wody, bardzo dobra odpornością na
łuk elektryczny i prądy pełzające przez co znajduje szerokie zastosowanie np. w elektronice czy
energetyce. Zastosowania elektryczne średnionapięciowe i elektroniczne. Dobre właściwości
dielektryczne przy wysokich częstotliwościach. Dobre właściwości mechaniczne.

Płytka szklano-epoksydowa - laminat składający się z tkaniny szklanej nasycony żywicą epoksydową
może tez być nazywany tekstolitem szklanym lub rezotekstem szklanym. Zastosowanie w elektronice
do wyrobu tzw. laminatu.

Płytka szklano-melaminowa - charakteryzuje się bardzo dużą odpornością na łuk elektryczny oraz
prądy pełzające. Dobre właściwości mechaniczne

Płytka bawełniano-fenelowa - płyty tekstolitowe TCF to wysokociśnieniowy laminat zbrojony tkaniną
bawełnianą , charakteryzujący się wyjątkową stabilnością właściwości mechanicznych w szerokim
zakresie temperatur. Spośród powszechnie stosowanych tworzyw sztucznych konstrukcyjnych płyta
tekstolitowa TCF wyróżnia się bardzo dużą odpornością na przeciążenia mechaniczne i termiczne.
Zastosowania elektryczne średnionapięciowe. Dobre właściwości dielektryczne i obniżona chłonność
wody. Konstrukcyjne i elektryczne niskonapięciowe. Dobre właściwości mechaniczne. Zastosowania
konstrukcyjne (gęsto tkana tkanina). Bardzo wysokie właściwości mechaniczne. Zalecane na małe
elementy i do precyzyjnej obróbki mechanicznej.