www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

© 2004 Heden Media. Wszelkie prawa zastrzeżone

Wirtualne laboratorium z napędów i sterowania pneumatycznego

Minimalne wymagania

PC 133 MHz, 16 MB pamięci RAM, CD-ROM, 3,5 MB wolnej pamięci na dysku twardym,

Windows 95/98/Me/XP lub NT.

Instalacja i uruchomienie programu

Do uruchomienia programu VirtualPneumoLab wymagany jest program Macromedia Flash

Player, który dołączono na płycie CD.

W celu przeprowadzenia instalacji programu należy wykonać poniższe czynności:

1. Włożyć płytę CD do napędu.

2. Postępować zgodnie z poleceniami programu instalacyjnego.

3.

Uruchomienie programu VirtualPneumoLab następuje po wybraniu opcji

Uruchom

VirtualPneumoLab

w menu

Start/Programy/Heden Media-VirtualPneumoLab

Opis programu

I. Wstęp

Wirtualne laboratorium napędów i sterowania pneumatycznego składa się z aplikacji:

- Elementy - aplikacja zawierająca interaktywne animacje zasady działania poszczególnych

elementów,

- Laboratorium - aplikacja zawierająca interaktywne animacje pneumatycznych układów

sterowania, które są wizualizacją działania układów realizowanych na ćwiczeniach

laboratoryjnych,

- Sterowanie - aplikacja zawierająca interaktywne animacje pneumatycznych układów

sterowania urządzeń technologicznych,

- PneumoLab - aplikacja do komputerowo wspomaganego tworzenia znormalizowanych

schematów pneumatycznych układów sterowania z możliwością symulowania działania

opracowanych układów.

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

Dodatkowo do programu VirtualPneumoLab dołączono instrukcje siedmiu ćwiczeń

laboratoryjnych z zakresu napędów i sterowania pneumatycznego.

Poszczególne strony wirtualnego laboratorium do interaktywnych badań układów

pneumatycznych zawierają:

- zaprogramowane elementy i części pneumatycznych układów sterowania,

- elementy informacyjne (teksty, tabele, wykresy, cyklogramy itd.),

- elementy

sterujące (przyciski, przysłony itd.).

Wirtualne laboratorium umożliwia praktyczną realizację poszczególnych ćwiczeń

laboratoryjnych przed monitorem komputera. Jest to szczególnie ważne dla studentów studiów

zaocznych i ćwiczących w domu, bądź studentów, których uczelnie nie posiadają tablic

montażowych. Dodatkową korzyścią płynącą z zamieszczenia interaktywnych animacji i programu

do komputerowo wspomaganego opracowywania schematów pneumatycznych układów

napędowych i sterowania jest możliwość wcześniejszego opanowania materiału, który jest

przedmiotem realizowanych kolejno ćwiczeń.

Proces nauczania z wykorzystaniem multimedialnego oprogramowania do interaktywnych

badań układów napędu i sterowania pneumatycznego staje się bardziej obrazowy i interesujący,

ponieważ różni się od tradycyjnych systemów nauczania. Wykorzystanie zasady interaktywności

umożliwia szybsze i skuteczniejsze przyswajanie wiedzy.

Łatwe i szybkie odszukanie określonej animacji, jest możliwe dzięki umieszczeniu w tekście

instrukcji laboratoryjnych symboli. Napotkany w tekście symbol z komentarzem:



VirtualPneumoLab – Elementy/ Elementy wykonawcze/ Siłownik

pneumatyczny

oznacza ścieżkę dostępu do interaktywnej animacji (w tym wypadku siłownika pneumatycznego),

która znajduje się w aplikacji Elementy.

II. Opis środowiska

Uruchomienie programu VirtualPneumoLab następuje po kliknięciu ikony autorun.exe. Po

uruchomieniu programu na ekranie monitora użytkownik zobaczy okno przedstawione na

rysunku 1.

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

Rys. 1. Interfejs użytkownika programu VirtualPneumoLab

W celu uruchomienia określonej aplikacji programu należy kliknąć odpowiedni przycisk interfejsu

użytkownika.

1. VirtualPneumoLab – Elementy

Kliknięcie przycisku Elementy, znajdującego się w interfejsie użytkownika programu,

spowoduje wyświetlenie głównego okna aplikacji Elementy, przedstawionego na rysunku 1.1.

Rys. 1.1. Interfejs użytkownika aplikacji Elementy

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

W celu dostępu do grupy określonych elementów należy kliknąć symbol tej grupy. Na rysunku 1.2

przedstawiono okno wyświetlone po wciśnięciu grupy Elementy wykonawcze.

Rys. 1.2. Okno grupy Elementy wykonawcze

W celu dostępu do interaktywnych animacji określonego elementu należy kliknąć na jego symbol.

2. VirtualPneumoLab – Laboratorium

Kliknięcie przycisku Laboratorium, znajdującego się w interfejsie użytkownika programu,

spowoduje wyświetlenie głównego okna aplikacji Laboratorium, przedstawionego na rysunku 2.1.

Rys. 2.1. Interfejs użytkownika aplikacji Laboratorium

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

W celu dostępu do interaktywnych animacji pneumatycznych układów sterowania z zakresu

określonego ćwiczenia laboratoryjnego należy kliknąć na znajdujący się przy nim przycisk ze

schematem. Na rysunku 2.2 przedstawiono okno umożliwiające wybór animacji określonego układu

z ćwiczenia 1. Numery animacji odpowiadają numerom rysunków z instrukcji do ćwiczeń

laboratoryjnych.

Rys. 2.2. Okno aplikacji Laboratorium umożliwiające wybór interaktywnej animacji z ćwiczenia1

3. VirtualPneumoLab - Sterowanie

Kliknięcie przycisku Sterowanie, znajdującego się w interfejsie użytkownika programu,

spowoduje wyświetlenie głównego okna aplikacji Sterowanie, przedstawionego na rysunku
3.1.

Rys. 3.1. Interfejs użytkownika aplikacji Sterowanie

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

W celu dostępu do interaktywnych animacji pneumatycznych układów sterowania urządzeń

technologicznych należy kliknąć na określony przycisk ze szkicem. Na rysunku 3.2 przedstawiono

okno z interaktywną animacją układu sterującego dociskaniem szczęk imadła.

Rys. 3.2. Interaktywna animacja aplikacji Sterowanie

4. VirtualPneumoLab - PneumoLab

Kliknięcie przycisku PneumoLab, znajdującego się w interfejsie użytkownika programu,

spowoduje wyświetlenie głównego okna aplikacji PneumoLab.

Program PneumoLab jest narzędziem kreślarsko - symulacyjnym umożliwiającym

opracowanie znormalizowanych (ISO 1219) schematów pneumatycznych układów napędowych

i ich sterowań oraz dokładne odtworzenie działania opracowanego układu. Program może być także

wykorzystywany do wykrywania i usuwania błędów sterowania w układach pneumatycznych.

Opracowywanie schematów w programie jest łatwe i skuteczne dzięki wykorzystaniu metody „drag

and drop”, bezpośredniemu dostępowi do symboli elementów oraz automatycznemu rysowaniu

znormalizowanych przewodów.

Główne okno aplikacji PneumoLab, przedstawione na rysunku 4.1, składa się z trzech

obszarów.

I. Obszar symboli elementów pneumatycznych – umożliwia dostęp do symboli graficznych

elementów pneumatycznych, z których tworzy się schematy układów pneumatycznych.

II. Obszar roboczy - na którym tworzone są schematy układów pneumatycznych.

III. Pasek narzędzi -

Drukuj schemat,

Pomoc (instrukcja opracowywania schematów

pneumatycznych),

Informacje.

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

Rys. 4.1. Główne okno programu PneumoLab

3.1. Elementy pneumatyczne

Program PneumoLab umożliwia szybki, bezpośredni dostęp do określonych elementów

pneumatycznych. W poszczególnych grupach obszaru symboli elementów pneumatycznych

zgrupowano odpowiednio następujące symbole elementów pneumatycznych:

• Siłowniki:

- siłownik jednostronnego działania,

- siłownik dwustronnego działania;

• Rozdzielacze 3/2:

- zawór

rozdzielający 3/2 normalnie zamknięty, sterowany ręcznie przyciskiem,

- zawór

rozdzielający 3/2 normalnie zamknięty, sterowany pneumatycznie,

- zawór

rozdzielający 3/2 normalnie zamknięty, sterowany obustronnie pneumatycznie,

- zawór

rozdzielający 3/2 normalnie zamknięty, sterowany ręcznie przyciskiem z zatrzaskiem,

- zawór

rozdzielający 3/2 normalnie zamknięty, sterowany mechanicznie;

• Rozdzielacze 5/2:

- zawór

rozdzielający 5/2 normalnie zamknięty, sterowany ręcznie przyciskiem,

- zawór

rozdzielający 5/2 normalnie zamknięty, sterowany pneumatycznie,

- zawór

rozdzielający 5/2 normalnie zamknięty, sterowany obustronnie pneumatycznie;

• Logiczne:

- zawór podwójnego sygnału (zawór koniunkcji),

- przełącznik obiegu (zawór alternatywy);

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

• Sterujące:

- zawór

dławiący nastawny,

- zawór

dławiąco-zwrotny.

3.2. Tworzenie schematu

W celu opracowania schematu pneumatycznego określonego układu napędowo-sterującego

należy wykonać poniższe czynności:

1. Po najechaniu kursorem myszy na środek określonego elementu chwyć rączką za wyświetlony

symbol

i przeciągaj element w kierunku obszaru roboczego.

2. Po przeciągnięciu upuść element w żądanym miejscu obszaru roboczego.

3. Analogicznie przeciągnij i upuść wszystkie elementy niezbędne do opracowania schematu .

4. Aby wykasować zbędny element, wciskamy i przytrzymujemy przycisk Delete, po najechaniu

kursorem na symbol

i pojawieniu się rączki klikamy lewym przyciskiem myszy.

5. W celu połączenia elementów przewodami należy kliknąć lewym przyciskiem myszy na

określone przyłącze (kropka przy elemencie), przeciągnąć przewód w kierunku przyłącza

(kropki) drugiego elementu i kliknąć po najechaniu na przyłącze. Spowoduje to automatyczne

narysowanie przewodu.

6. Analogicznie łączymy pozostałe przewody (rysunek 4.2).

Rys. 4.2. Widok obszaru roboczego z opracowanym schematem

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

7. Aby wykasować zbędny przewód, dwukrotnie klikamy na przyłączu jednego z połączonych

elementów.

W celu opracowania schematu układu napędowo-sterującego z zastosowaniem zaworu

rozdzielającego 3/2 normalnie zamkniętego, sterowanego mechanicznie należy wykonać poniższe

czynności:

1. Po najechaniu kursorem myszy na środek określonego siłownika chwyć rączką za wyświetlony

symbol

i przeciągaj siłownik w kierunku obszaru roboczego.

2. Po przeciągnięciu upuść siłownik w żądanym miejscu obszaru roboczego.

3. Analogicznie przeciągnij i upuść zawór rozdzielający sterowany mechanicznie oraz pozostałe

elementy niezbędne do opracowania schematu.

4. W celu połączenia sterowania rozdzielacza należy kliknąć lewym przyciskiem myszy na

przyłącze rozdzielacz (kropka przy elemencie), przeciągnąć przewód w kierunku określonego

przyłącza (kropki) krańcówki przy siłowniku i kliknąć po najechaniu na przyłącze. Spowoduje

to automatyczne uaktywnienie krańcówki.

5. Aby wykasować połączenie zaworu rozdzielającego sterowanego mechanicznie, klikamy na

przyłączu jednego z połączonych elementów (krańcówka przy zaworze lub przy siłowniku).

Spowoduje to pojawienie się połączenia. Po ponownym kliknięciu połączenie zostaje

skasowane.

3.3. Symulacja

W celu przeprowadzenia symulacji działania opracowanego układu należy kliknąć na symbol

przycisku określonego zaworu rozdzielającego. Podczas symulacji następuje automatyczne

przesterowanie zaworów oraz przemieszczenie tłoczysk siłowników. Wizualizacja przepływu

sygnałów sterujących (wyświetlanie stanu układu) jest możliwa dzięki zmianie koloru aktywnych

przewodów. Schemat pneumatycznego układu napędowo- sterującego w trakcie symulacji

przedstawiono na rysunku 4.3.

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

www.hedenmedia.pl

Heden Media

www.hedenmedia.pl

Rys. 4.3. Symulacja działania opracowanego układu

Dzięki opcji symulacji możliwe jest sprawdzenie poprawności budowy, działania i sterowania

opracowanego układu. Sprawdzenie połączeń elementów układu pneumatycznego oraz

poszukiwanie zakłóceń w jego działaniu pozwala zlokalizować błędy w sterowaniu układu. Po

zlokalizowaniu przyczyn zakłóceń przechodzi się do usuwania błędów w opracowanych układach

pneumatycznych.

3.4. Drukowanie

W celu wydrukowania opracowanego układu należy kliknąć przycisk Drukuj schemat

na

pasku narzędzi.