Antropologia kulturowa

Strukturalizm (2)

Edmund Leach o CLS

„najbardziej charakterystyczną cechą
jego książek (…) jest
niezrozumiałość”

CLS ‘moje trzy kochanki’

geologia

psychoanaliza

marksizm

geologia

‘dwie zielone rośliny rozmaitych
gatunków’ po dwóch stronach ukrytej
szczeliny

o co chodzi w strukturalizmie?

świat poznajemy dzięki zmysłom

porządkujemy rzeczywistość niszcząc
ciągłość przestrzenie i czasu



widmo optyczne

transformacje modeli wziętych z
przyrody (tak jak je odbiera umysł
ludzki) – ‘trójkąty strukturalistów’

mózg ludzki stanowi wytwór przyrody

wytwory kultury uzyskują
uniwersalne (naturalne)właściwości
samego mózgu

te właściwości pozostają niewidoczne

uniwersalne cechy kultury ludzkiej
tylko na poziomie struktur (a nie
faktów bezpośrednich)

Trójkąt kulinarny

kultura

natura

nieprzetworzone

surowe

warzone

zgniłe

przetworzone

SUROWE

pieczone

(-)

(-)

powietrze

woda

(+)

(+)

wędzone

gotowane

WARZONE

ZGNIŁE

Algebra semantyczna

konwencje społeczne określające co
jest pokarmem

‘kategorie prestiżu społecznego’
wpisane w jedzenie (bez względu na
kulturę)



relacje pomiędzy tymi kategoriami

‘jedzenie pieczone ma wyższą rangę
niż jedzenie gotowane’ - uniwersalna
cecha kulturowa

jedzenie jest szczególnie ważne dla
antropologii - ustanawia bezpośrednią
tożsamość między nami (kultura) i
pożywieniem (natura)

„gatunki pożywienia, tak samo jak
gatunki totemiczne, są ‘dobrami,
którymi się myśli’”

Struktura mitu

badanie ‘społeczeństw bez historii’

‘mit to opowieść sakralna’



opowieść święta



baśń

mit nie jest usytuowany w czasie

zanika rozróżnienie ‘natura vs kultura’

„nieuświadomiona natura zjawisk
kulturowych”

mitologika (możliwa do odsłonięcia
nawet pomimo konieczności
tłumaczenia mitów, wyrwania ich z
kontekstu kulturowego)

źródła:



Freud - mity wyrażają podświadome
pragnienia, które bywają niezgodne ze
świadomym doświadczeniem
(kazirodztwo, życie i śmierć)

Źródła:



ogólna teoria informacji

przodkowie -> obecne pokolenie (A-> B)

szum komunikacyjny - konieczność
powtórzeń

‘partytura orkiestrowa’

przenoszenie kontekstów i interpretacji

zakończenie

człowieczeństwem jest to, co nie-
naturalne

„Mit i muzyka jawią się więc jako
dyrygenci orkiestry, której słuchacze
są milczącymi wykonawcami”