MEDYCYNA LABORATORYJNA

Podstawowe działy medycyny laboratoryjnej [in vitro]

a. Chemia kliniczna = biochemia kliniczna

[ opis technologii wykonania badania laboratoryjnego]

b. Hematologia laboratoryjna

[ badanie składników krwi i szpiku kostnego ]

c. Serologia i transfuzjologia

[ antygeny komórek krwi, przetaczanie krwi ]

d. Mikrobiologia medyczna

[ drobnoustroje chorobotwórcze ]

e. Diagnostyka laboratoryjna

[ zastosowanie testów laboratoryjnych w praktyce ]

International Society of Clinical Chemistry
and Laboratory Medicine

MEDYCYNA LABORATORYJNA

1. Podstawowe cele medycyny laboratoryjnej [in vitro]

Ocena stanu zdrowia pacjenta przy pomocy
testów laboratoryjnych in vitro [materiał biologiczny]
testów czynnościowych – np. Doustny test tolerancji glukozy

2. Podstawowe pytanie – czy określony wynik testu

laboratoryjnego może zmienić decyzję lekarską tzn.
pojęcie leczenia, zastosowana terapia, przewidywany
kierunek rozwoju choroby itp..

OZT

123

3040

882

134

880

110

2638

379

153

1534

249

28

3538

32

1850

806

3150

81

116

Żółtaczka

34

73

50

19

21

44

41

32

62

49

39

11

15

48

29

49

51

Przykład:

Grupa pacjentów z ostrym bólem

w podbrzuszu przyjęta na
ostrym dyżurze:

Alternatywa (m.i.)

a. Ostre zapalenie trzustki

b. Żółtaczka mechaniczna

c. Inne (wrzód żołądka)

Test diagnostyczny: oznaczanie

aktywności amylazy we krwi

Interpretacja: wartości testu > 90

potwierdzają OZT

MEDYCYNA LABORATORYJNA

Wartość graniczna

w zbiorze wyników pozwalająca na

optymalne różnicowanie chorych od zdrowych =

Wartość wyznaczana doświadczalnie

Cztery możliwości interpretacji wyniku badania laboratoryjnego

1.

Dodatni wynik badania + choroba = wynik prawdziwie
dodatni

2.

Ujemny wynik badania + choroba = wynik fałszywie
ujemny

3.

Dodatni wynik badania + zdrowy człowiek = wynik fałszywie
dodatni

4.

Ujemny wynik badania + zdrowy człowiek = wynik
prawdziwie ujemny

MEDYCYNA LABORATORYJNA

CZUŁOŚĆ DIAGNOSTYCZNA

PD x 100

PD = prawdziwie dodatni

PD + FU

FU = fałszywie ujemny

SPECYFICZNOŚĆ DIAGNOSTYCZNA

PU x 100

PU = prawdziwie ujemny

PU + FD

FD = fałszywie dodatni

czułość testu = odstek chorych z testem prawdziwie dodatnim
specyficzność testu = odsetek zdrowych z testem prawdziwie
ujemnym

określenie czy test wskazuje na występowanie schorzenia zależy
od przyjętych wartości granicznych (liczbowa granica pomiędzy
wartościami normalnymi i patologicznymi)

MEDYCYNA LABORATORYJNA

Medyczne laboratorium diagnostyczne

Poczekalnia

dla

pacjentów

Toaleta

dla

pacjentów

Pokój

pobrań

Krwi

Rejestracja

Pacjentów

Wyniki badań

Materiał z

Oddziałów
szpitalnych

Materiał
biologiczny

Medyczne laboratorium diagnostyczne

Segregacja materiału biologicznego

Laboratorium biochemiczne bakteriologiczne

Wirowanie materiału biologicznego

[krew – mocz – kał – płyn mózgowo-rdzeniowy]

Rozdział materiału na stanowiska (aparaty)

Medyczne laboratorium diagnostyczne

•Analizator biochemiczny (glukoza)

•Analizator immunochemiczny (hormony)

•Analizator hematologiczny (komórki krwi)

•Analizator do hemostazy (czynniki krzepnięcia krwi)

•Analizy specjalne – HPLC (stężenia leków we krwi)

Medyczne laboratorium diagnostyczne

•Analityka ogólna

•Analiza moczu (paski)

•Analiza osadu moczu

•Analiza kału (pasożyty)

Laboratorium biologii molekularnej

wirusologia

diagnostyka materiału do przeszczepu narządów

Bank krwi (immunohematologia)