ELEKTROWNIE I ELEKTROCIEPŁOWNIE
PROJEKT NR 1
Należy obliczyć całkowitą sprawność energetyczną brutto, netto oraz jednostkowe zużycie pary
odniesione do mocy elektrycznej brutto w elektrociepłowni przemysłowej, w której turbozespół
przeciwprężny oddaje moc cieplną Q
p
w parze o ciśnieniu p
p
. Należy przyjąć parametry pary
dolotowej p
0
i t
0
, sprawność wewnętrzną turbiny η
i
, i sprawność elektromechaniczną zespołu η
em
.
Należy założyć, że sprawność kotłowni wraz z rurociągami parowymi wynosi η
kr
, a względne
zużycie mocy elektrycznej na potrzeby własne ε. Należy również określić sprawności cząstkowe
wytwarzania mocy elektrycznej i cieplnej w tej elektrociepłowni oraz jednostkowe zużycie ciepła
przypadające na oba rodzaje mocy, zakładając kolejno dwie przeciwstawne metody podziału tego
zużycia: fizyczną i termodynamiczną. W przypadku metody termodynamicznej, założyć ciśnienie w
skraplaczu na poziomie p
k
=5[kPa].
Rys.1. Schemat układu cieplnego elektrociepłowni przeciwprężnej.
Rys. 2. Obieg przeciwprężny w układzie i, s.
ps
p
i
ps
pth
ps
pth
i
i
i
i
i
i
∆
∆
=
∆
≡
∆
⇒
≡
η
Całkowita sprawność energetyczna elektrociepłowni:
- brutto
,
p
p
EC
b
kr
T
P
Q
Q
η
η
+
=
&
&
- netto
(
)
1
,
p
p
EC
n
kr
T
P
Q
Q
ε
η
η
− +
=
&
&
gdzie:
p
P - moc elektryczna na zaciskach generatora,
p
Q&
- moc cieplna oddawana przez turbozespół,
kr
η
- sprawność kotłowni z rurociągami parowymi,
T
Q& - całkowita moc cieplna doprowadzona do turbozespołu,
ε
- względne zużycie mocy elektrycznej na potrzeby własne.
a) całkowita moc cieplna doprowadzona do turbozespołu:
(
)
0
T
p
q
Q
D
i
i
=
−
&
&
gdzie:
p
D
& - strumień masy pary odpowiadający oddawanej mocy cieplnej
0
i - entalpia pary dolotowej przy p
0
q
i
- entalpia wody (skroplin) przy p
p
Strumień masy pary, odpowiadający oddawanej mocy cieplnej:
(
)
p
p
p
p
q
p
p
q
Q
Q
D
i
i
D
i
i
=
−
→
=
−
&
&
&
&
gdzie:
p
i
- entalpia pary na wylocie z turbiny przy p
p
b) moc elektryczna brutto na zaciskach generatora:
(
)
0
p
p
p
em
P
D i
i
η
=
−
&
gdzie:
em
η
- sprawność elektromechaniczna turbozespołu
Jednostkowe zużycie pary przez turbozespół odniesione do mocy elektrycznej generatora, wyrażone
w [kg/kWh] (patrz poprzedni wzór):
em
p
p
p
p
i
P
D
d
η
∆
=
⋅
=
3600
10
6
,
3
6
&
Sprawności cząstkowe
Sprawności cząstkowe – odpowiadają przetwarzaniu energii paliwa odpowiednio na oba rodzaje
energii oddawanej: elektryczną i cieplną.
Istnieje wiele metod tego podziału, które wynikają z różnych kryteriów techniczno-ekonomicznych.
Dwie, skrajne metody podziału:
a)
metoda fizyczna,
b)
metoda termodynamiczna.
Ad. a) metoda fizyczna – podziału dokonuje się proporcjonalnie do spadków entalpii związanych
odpowiednio z mocą elektryczną P
p
i oddawaną mocą cieplną Q
p
, a więc na wytwarzanie mocy
elektrycznej przypada:
(
)
,
o
p
Te
T
p
o
p
o
q
i
i
Q
Q
D
i
i
i
i
−
=
=
−
−
&
&
&
a na wytwarzanie mocy cieplnej:
(
)
.
p
q
Tc
T
p
p
q
o
q
i
i
Q
Q
D
i
i
i
i
−
=
=
−
−
&
&
&
Sprawność obiegu przeciwprężnego odniesiona do mocy elektrycznej:
(
)
1,
p
o
p
EC
op
Te
D
i
i
Q
η
−
=
=
&
&
a sprawność cząstkowa całej elektrociepłowni przeciwprężnej związana z wytwarzaniem mocy
elektrycznej netto wynosi:
(
)
(
)
1
1
.
EC
EC
ne
kr
op
em
kr
em
η
η η η
ε
η η
ε
=
− =
−
Sprawność cząstkowa elektrociepłowni związana z wytwarzaniem mocy cieplnej oddawanej z
wylotu turbiny można zapisać odpowiednio w postaci
.
EC
nc
kr
η
η
=
Ad. b) metoda termodynamiczna – zakłada się, że spadek entalpii w turbinie, związany z
oddawaną mocą elektryczną, odnosi się do spadku entalpii możliwego do uzyskania w
równoważnym układzie kondensacyjnym, a więc na wytwarzanie mocy elektrycznej przypada:
(
)
,
o
p
o
p
Te
T
p
o
q
o
k
o
k
i
i
i
i
Q
Q
D
i
i
i
i
i
i
−
−
=
=
−
−
−
&
&
&
a na wytwarzanie mocy cieplnej odpowiednio:
(
)
.
p
k
p
k
Tc
T
p
o
q
o
k
o
k
i
i
i
i
Q
Q
D
i
i
i
i
i
i
−
−
=
=
−
−
−
&
&
&
Wobec tego sprawność obiegu przeciwprężnego odniesioną do mocy elektrycznej można zapisać w
następującej postaci:
(
)
.
p
o
p
EC
EC
o
k
op
ok
Te
o
q
D
i
i
i
i
Q
i
i
η
η
−
−
=
=
=
−
&
&
Sprawność cząstkowa całej elektrociepłowni związana z wytwarzaniem mocy elektrycznej netto jest
w tym przypadku określona wzorem:
(
)
(
)
1
1
.
EC
EC
EC
ne
kr
op
em
kr
ok
em
η
η η η
ε
η η η
ε
=
−
=
−
Sprawność obiegu odniesiona do wytwarzanej mocy cieplnej:
(
)
.
p
p
q
p
q
EC
o
k
op
Tc
o
q
p
k
D
i
i
i
i i
i
Q
i
i i
i
η
−
−
−
=
=
−
−
&
&
Sprawność cząstkowa całej elektrociepłowni związana z wytworzeniem mocy cieplnej określona jest
wzorem:
.
p
q
EC
EC
o
k
nc
kr
op
kr
o
q
p
k
i
i i
i
i
i i
i
η
η η
η
−
−
=
=
−
−
Na podstawie sprawności cząstkowych, określonych wyżej podanymi metodami, można obliczyć
jednostkowe zużycie ciepła w elektrociepłowni przeciwprężnej wyrażone w [kJ/kWh] albo w [kJ/kJ]
i odniesione odpowiednio:
- do mocy elektrycznej netto
3600
kJ
,
kWh
EC
ne
EC
ne
q
η
=
- do mocy cieplnej
1
kJ
.
kJ
EC
nc
EC
nc
q
η
=