Opór w badaniu

• jako otwarta, jawna odmowa albo formy zamaskowane
• odmowa udziału w badaniu
• odmowa odpowiedzi na określone pytania
• wykonania określonych zadań
• zmiana tematu
• teoretyzowanie
• tłumienie
• zaprzeczanie
• próby przerzucenia uwagi na diagnostę

• zmiany ekspresji i werbalizacji
• ironia
• autoironia
• milczenie
• formalizacja kontaktu
• napięcie
• niespójność strony werbalnej i niewerbalnej
• odpowiedzi zbyt ogólne lub abstrakcyjne
• zapominanie terminów
• zmienianie terminów
• atak na psychologa
• krytyka diagnozy, metod, warunków, całej

psychologii

• wesołkowatość

• źródła

–wstyd
–lęk przed odsłonięciem się
–lęk przed poznaniem własnych

nieakceptowanych cech, informacji
burzących ustalony obraz siebie

–lęk przed zmianą
–lęk przed popełnieniem błędu
–niepewność

Cechy diagnosty utrudniające wchodzenie

w dobry kontakt (za: Szustrowa, 2005):

– nawyk oceniania
– nadmierne poczucie odpowiedzialności za innych
– tendencja do dominacji
– lęk diagnosty przed wejściem w kontakt z

badanym (źródła sytuacyjne lub osobowościowe)

– niechęć pokazania własnych niekompetencji
– koncentrowanie się na sobie nie na relacji
– osobiste traktowanie ataków i zarzutów,
– niechęć do osoby badanej

Manipulacja w relacji diagnostycznej-

podstawowe techniki:

• moralizatorstwo
• prowokacje
• straszenie
• ośmieszanie, ironia
• pomniejszanie problemu
• przekazywanie fałszywych bądź zniekształconych

informacji

• fragmentaryzowanie
• rozpowszechnianie stereotypów
• ocenianie i wartościowanie zachowań czy wyborów osoby

badanej