Badanie ginelogiczne w praktyce-

endoskopia endokrynologia

Wojciech Niżański

Katedra Rozrodu, Wydzia

Katedra Rozrodu, Wydzia

ł

ł

Medycyny Weterynaryjnej

Medycyny Weterynaryjnej

Uniwersytet Przyrodniczy we Wroc

Uniwersytet Przyrodniczy we Wroc

ł

ł

awiu

awiu

!

Około 40% pustych kryć wynika z

nieumiejętnego ustalenia optymalnego

terminu unasienniania

Około 20% pustych kryć wynika z zaburzeń

płodności samca

Przed badaniem, leczeniem suki w kierunku

płodności należy skontrolować płodność samca

!!!

Badanie waginoskopowe

Diagnostyka

Sztuczna inseminacja

Monitorowanie cyklu

• wady wrodzone pochwy
• stany zapalne
• uszkodzenia
• guzy nowotworowe

Prawid

Prawid

ł

ł

owy obraz uj

owy obraz uj

ś

ś

cia cewki

cia cewki

moczowej

moczowej

Badanie waginoskopowe

Proestrus

Badanie waginoskopowe

Dni +2 +3 do +7 +8 cyklu rujowego

Badanie waginoskopowe

Dni +2 +3 do +7 +8 cyklu rujowego

Badanie waginoskopowe

Dioestrus

Badanie waginoskopowe

Proestrus

Badanie waginoskopowe

Proestrus

Badanie waginoskopowe

Proestrus

Badanie waginoskopowe

Dni +2 +3 do +7 +8 cyklu rujowego

Badanie waginoskopowe

Dni +2 +3 do +7 +8 cyklu rujowego

Badanie waginoskopowe

Dni +2 +3 do +7 +8 cyklu rujowego

Badanie waginoskopowe

Dioestrus

Badanie waginoskopowe

Dioestrus

Badanie waginoskopowe

Dioestrus

Diagnostyka stan

Diagnostyka stan

ó

ó

w patologicznych

w patologicznych

Zrost
okalający
w okolicy
ujścia
cewki
moczowej

Diagnostyka stan

Diagnostyka stan

ó

ó

w patologicznych

w patologicznych

Zrost
pionowy w
okolicy
ujścia
cewki
moczowej

Diagnostyka stan

Diagnostyka stan

ó

ó

w patologicznych

w patologicznych

Zrost
pionowy

Diagnostyka stan

Diagnostyka stan

ó

ó

w patologicznych

w patologicznych

Zrost
pionowy

Diagnostyka stan

Diagnostyka stan

ó

ó

w patologicznych

w patologicznych

Zrost
pionowy

Diagnostyka stan

Diagnostyka stan

ó

ó

w patologicznych

w patologicznych

Gruby zrost
pionowy z taśmami
łącznotkankowymi

Diagnostyka stan

Diagnostyka stan

ó

ó

w patologicznych

w patologicznych

taśmy
łącznotkankowe

Diagnostyka stan

Diagnostyka stan

ó

ó

w patologicznych

w patologicznych

szeroki zrost
pionowy, fałdy
charakterystyczne
dla fazy oestrus

Diagnostyka stan

Diagnostyka stan

ó

ó

w patologicznych

w patologicznych

silny
krwotoczny
stan zapalny

Diagnostyka stan

Diagnostyka stan

ó

ó

w patologicznych

w patologicznych

krwotoczny
stan zapalny

Diagnostyka stan

Diagnostyka stan

ó

ó

w patologicznych

w patologicznych

stan zapalny z
wykwitami w
postaci
pęcherzyków,
obecne również
polipy błony
śluzowej

Sztuczna inseminacja

Sztuczna inseminacja

Oznaczenie poziomu progesteronu lub LH

poziomy progesteronu:

a) anoestrus do wylewu LH:

0,5 ng/ml

b) szczyt LH:

1-2,5 ng/ml

c) owulacja

2,5-5 ng/ml

d) okres „płodny”

5-20 ng/ml

e) maksymalne stężenie (21-30 dnia po LH) 15-60 ng/ml

poziom LH w dniu „0” cyklu ok. 20 ng/ml-trwa krótko

Znaczenie oznaczeń LH i PRG

- ustalenie „0” dnia cyklu i terminu płodnego
- potwierdzenie owulacji i formowania CL
- określenie fazy lutealnej
- określenie fazy cyklu w połączeniu z cytologią pochwy
- określenie terminu porodu

-13 -12 -11 -10 -9 -8 -7 - 6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

7 m-cy

anoestrus

proestrus

6-11 dni

estrus
5-9 dni

diestrus
56-60 dni

estrogeny

60-70 pg/ml

8-15 pg/ml

LH

20 ng/ml

progesteron

0,5 ng/ml

1-2,5 ng/ml

owulacja

dojrzewanie

oocytów

szczyt

płodności

2,5-5 ng/ml

5-

2

0 ng/ml

szczyt
21 dnia
15-60ng/ml

tolerancja

zainteresowanie psów

Indeks eozynofilny >80%

waginoskopia

silny obrzęk

zapadnięcie

błony śluzowej

zapadnięcie+silne

ukątowania

Najkorzystniej określić „0”

dzień cyklu

Wartości bezwzlędne stężeń

są czasem mało miarodajne

Unasiennianie nasieniem

świeżym 2-5 dzień cyklu

Unasiennianie nasieniem

rozmrożonym 4-7 dzień cyklu

Test progesteronowy-

ustalenie teminu krycia

Oznaczenie progesteronu

Surowica (na skrzep)

Pobranie krwi

albo

Osocze (EDTA)

ELISA

EIA lub RIA

albo

Test ELISA

Test ELISA

C1 <1 ng/ml

C2 1-2,5 ng/ml

C3 2,5-8 ng/ml

C1 >8 ng/ml

Zasada postępowania przy wyznaczaniu

terminu unasienniania

INDEKS EOZYNOFILII >80%

Pomiary

PRG

Pomiary

PRG

Wyznaczenie dnia

„0”

Unasiennianie w terminie

płodnym

Test stymulacji hormonalnej

GnRH

buserelina

buserelina

i.v

i.v

. 0,1

. 0,1

µµµµ

µµµµ

g/kg

g/kg

surowica

surowica

estrogeny, LH

estrogeny, LH

surowica

surowica

estrogeny, LH

estrogeny, LH

90 min

↑

LH

~ estrogeny

↑

LH

↑

estrogeny

-

-

fizj

fizj

. funkcja przysadki

. funkcja przysadki

-

-

dysfunkcja jajnik

dysfunkcja jajnik

ó

ó

w

w

-

-

fizj

fizj

. funkcja przysadki

. funkcja przysadki

-

-

fizj

fizj

. funkcja jajnik

. funkcja jajnik

ó

ó

w

w

~ LH
~ estrogeny

-

-

dysfunkcja przysadki

dysfunkcja przysadki

-

-

dysfunkcja jajnik

dysfunkcja jajnik

ó

ó

w

w

Test stymulacji hormonalnej

hCG

i.v

i.v

. 50

. 50

j.m

j.m

/kg

/kg

surowica

surowica

estrogeny

estrogeny

surowica

surowica

estrogeny

estrogeny

90 min

↑

estrogeny

-

-

fizj

fizj

. funkcja jajnik

. funkcja jajnik

ó

ó

w

w

~ estrogeny

-

-

dysfunkcja jajnik

dysfunkcja jajnik

ó

ó

w

w

Oporność elektryczna śluzu

pochwowego

Badanie RTG

Badanie USG

Stężenie glukozy w śluzie pochwy

Badanie bakteriologiczne

Inne metody

Badanie hematologiczne, aktywność

enzymatyczna