SOFTWARE
38
PC
Format
3/2007
Arkusze papieru ściernego o ziarni-
stości 100, 240, 400, 800, 1200
Wodny papier ścierny o ziarnistości
np. 2000 lub 2500
Kawałek szyby
Drewniany klocek
Kawałek flaneli
Pasta do zębów
CD 3/2007
Grupa: UZUPEŁNIENA
Prime95 24.14
program do obciążania procesora
obliczeniami
Artykuł „Czyściej i chłodniej” z PC
Formatu 6/2006
Jak ulepszyć chłodzenie procesora
Wstępne szlifowanie powierzchni radiatora
Uwaga!
Co będzie ci potrzebne
Opisywane tu czynności stanowią
ingerencję w sprzęt, jej skutki mogą
być nieodwracalne. Informujemy, że
redakcja z dużą starannością przygo-
towuje i sprawdza wszelkie materiały.
Jednak liczba różnych możliwych pro-
duktów jest tak duża, że nie sposób
przewidzieć wszystkiego. Czytelnik
musi mieć świadomość, że wszelkich
napraw lub ulepszeń dokonuje na
własną odpowiedzialność.
Twój procesor za mocno się nagrzewa? Nie znaczy to jednak, że musisz wymieniać
zestaw chłodzący. W większości przypadków wystarczy ulepszenie domowym
sposobem miejsca zetknięcia procesora z radiatorem, na przykład dzięki
wyszlifowaniu powierzchni tego drugiego.
Gładkość i chłód
Powodem niewielkiej skuteczno-
ści chłodzenia procesora jest czę-
sto nierówna powierzchnia styku
procesora i radiatora. Dotyczy to
wielu radiatorów dostarczanych
wraz z procesorem, ale często tak-
że zewnętrznych zestawów. Ogól-
www.pcformat.pl/ocena
Oceń lub skomentuj na
nie mówiąc, spód radiatora jest tak
nierówny, że między procesorem
a radiatorem powstaje mnóstwo mi-
kroszczelin. Gromadzi się w nich
powietrze, które bardzo źle przewo-
dzi ciepło. W efekcie ciepło wytwa-
rzane przez procesor jest niezbyt
sprawnie przekazywane radiatorowi
i pozostaje w coraz bardziej nagrze-
wającym się procesorze.
W celu wypełnienia szczelin sto-
suje się pasty termoprzewodzące,
jednak często ich skuteczność pozo-
stawia wiele do życzenia. Efektyw-
ność zestawu chłodzącego można
też zwiększyć dzięki wygładzeniu
powierzchni samego radiatora, a na-
stępnie jej wypolerowaniu. W zależ-
ności od tego, w jakim stanie była ta
powierzchnia przed wygładzaniem,
spadek temperatury może wynosić
od 2 do 5 stopni Celsjusza. Koszt
takiej operacji nie przekracza kwoty
10 zł. Zobacz, jak się to robi.
Zanim zaczniesz szlifować powierzchnię radiato-
ra, zaopatrz się w kilka arkuszy papieru ściernego.
Muszą się one różnić między sobą ziarnistością
– od papierów o stosunkowo dużej ziarnistości
po papiery o ziarnie bardzo
drobnym. Ziarnistość papie-
rów jest oznaczana wskaźni-
kiem nadrukowanym na nie-
ściernej stronie arkusza
n
.
Im wartości są wyższe, tym
ziarna na papierze mniejsze.
Papier o małym wskaźniku (grubym ziarnie)
umożliwia szybkie oszlifowanie powierzchni
o dużej nierówności. W naszym przykładzie uży-
jemy dwóch gruboziarnistych papierów o wskaź-
nikach 240 i 400 oraz alternatywnie jednego
o ziarnistości 100. Papiery o drobniejszym ziar-
nie są oznaczone wyższymi wskaźnikami (np.
800–1200) i pozwalają na wygładzanie małych
wypukłości oraz wypolerowanie czyszczonej
powierzchni.
1
Wyłącz komputer. Zdejmij blachy obudowy
i zdemontuj zestaw chłodzący procesora.
W zależności od tego, jaki system mocowania
ma wentylator, odkręć śrubki mocujące go do
radiatora
n
lub podważ odpowiednie zatrzaski
n
.
Więcej na temat demontowania wentylatora do-
wiesz się z artykułu zamieszczonego na płycie
CD.
2
Zdejmij wentylator z radiatora, a następnie
odczep plastikową ramkę
n
Wyjmij sprężynę
mocującą
n
z wnętrza radia-
tora.
Dokładnie wy-
trzyj pastę ter-
moprzewodzącą
z jego spodu:
3
Na stole połóż kawałek szyby, a na niej pa-
pier ścierny o ziarnistości 240. Przylep ar-
kusz do szyby z czterech stron kawałkami taśmy
samoprzylepnej. Na papierze ściernym połóż
HARDWARE
Chlodzenie.indd 38
2007-01-24 10:20:28
Certyfikacja PitStop - Wydawnictwo BAUER
HARDWARE
39
PC
Format
3/2007
Jak ulepszyć chłodzenie procesora
Po wstępnym szlifowaniu sprawność radiatora
będzie większa. Pozostanie jeszcze wypolero-
wanie jego spodu tak, aby przypominał lustro.
Dzięki temu będzie jeszcze sprawniej odbierał
ciepło od procesora. Dodatkowo na zakończenie
polerowania skorzystamy z drobnoziarnistego
papieru wodnego i pasty do zębów.
1
Przyklej drobnoziarnisty (np. o oznaczeniu
2000) papier wodny do szyby. Nie zapomi-
naj o oczyszczeniu szyby i spodu radiatora.
2
Na powierzch-
nię papieru
wodnego nanieś
odrobinę wody, oko-
ło 3 ml
n
.
Na mokrą plamę po-
łóż radiator i rozpocznij szlifowanie. Wykonuj
takie same ruchy jak przy poprzednim szlifowa-
niu, pamiętając o tym, aby co jakiś czas obrócić
radiator o 90 stopni. Kontynuuj szlifowanie aż
do całkowitego zużycia wody.
3
Czyszczenie
na mokro po-
wtórz dwa razy, za
każdym razem do-
lewając dodatkowo
na papier odrobinę
wody. Po ukończe-
niu szlifowania zdej-
mij papier z szyby
i oczyść ją papie-
rowym ręcznikiem.
Pod bieżącą wodą
starannie umyj spód
radiatora
n
.
4
Drewniany klocek owiń flanelą:
Trudności ze szlifowaniem
W przypadku zestawów chłodzących do procesorów
Intela lub niektórych zestawów sprzedawanych osob-
no konstrukcja radiatora uniemożliwia szlifowanie
w taki sposób, jak pokazaliśmy w artykule. Zatrzaski
utrudniają położenie urządzenia na papierze ścier-
nym, trzeba więc zastosować nieco inną technikę
szlifowania.
1
Weź drewniany klocek o takich wymiarach, by
powierzchnią pokrywał szlifowaną część radia-
tora. Papier ścierny potnij na
małe pasma i owiń drewniany
klocek paskiem o najgrubszych
ziarnach (w naszym przykładzie
240). Końcówki możesz skleić
kawałkiem taśmy samoprzy-
lepnej
n
.
2
Połóż radiator na stole
spodem do góry
n
i rozpocznij szlifowanie, wyko-
nując koliste ruchy. Gdy zu-
żyjesz ten kawałek papieru,
zamień go na nowy o takiej
samej ziarnistości.
3
Ze względu na małą powierzchnię szlifującą
spód radiatora szlifuj papierem o tej samej
ziarnistości dwa razy, zanim zmienisz go na papier
o mniejszym ziarnie.
Ú
Końcowe szlifowanie i polerowanie
Połóż na podłodze radiator spodem do góry i na-
nieś na jego powierzchnię niewielką ilość pasty
do zębów (połowę tego, co nanosisz na szczo-
teczkę). Okrężnymi ruchami poleruj spód radia-
tora aż do zużycia pasty. Dolej trochę wody i jesz-
cze raz powtórz polerowanie.
5
Polerowanie pastą do zębów powtarzaj aż
do uzyskania na powierzchni radiatora
efektu przypominającego lustro
n
.
Różnica w porównaniu z pierwotnym wyglądem
spodu radiatora jest kolosalna:
6
Umyj spód radiatora pod bieżącą wodą.
Osusz go, a następnie odtłuść odrobiną
spirytusu. Jeśli radiator przed szlifowaniem dłu-
go pracował w komputerze, wyczyść łopatki
wentylatora. W artykule dołączonym na płycie
CD możesz przeczytać, jak się to robi.
7
Załóż sprężynę mocującą z powrotem na
jej miejsce, a następnie od nowa zmontuj
cały zestaw chłodzący.
8
Na powierzchnię procesora nanieś kroplę
pasty termoprzewodzącej o wielkości ziarn-
ka ryżu. Rozprowadź ją dokładnie po powierzch-
ni procesora
n
i załóż zestaw chłodzący.
Podłącz jego zasilanie do
odpowiedniego złącza na
płycie głównej
n
.
Po uruchomieniu kom-
putera możesz wyko-
rzystać program Prime,
by maksymalnie rozgrzać procesor. Programem
dołączonym do płyty głównej sprawdź, jaką ma
temperaturę. W naszym przykładzie temperatura
spadła z 41 do 38 stopni.
Na wypadek gdyby zaistniała potrzeba po-
nownego zdjęcia zestawu chłodzenia z procesora,
musimy ostrzec, że siły przyciągania działające
między tak wygładzonymi powierzchniami są
dużo większe niż w wypadku zwykłych proce-
sorów. Procesor i radiator będą do siebie przy-
legały tak mocno, jakby zostały zlepione. Dlate-
go podczas wyjmowania zestawu chłodzącego
istnieje ryzyko wyciągnięcia wraz z radiatorem
umieszczonego w zamkniętej podstawce proceso-
ra. Mogą się wtedy urwać nóżki procesora. Przed
zdjęciem radiatora należy go więc nieznacznie
przekręcić w obie strony, by odkleił się od pro-
cesora, i dopiero go wyjąć.
blok radiatora stro-
ną przeznaczoną do
szlifowania, czyli
dołem do papieru:
4
Okrężnymi ru-
chami lub wy-
konując ósemki rozpocznij szlifowanie radiatora.
Dzięki takim ruchom zminimalizujesz ryzyko
powstania zarysowań. Jednocześnie co jakiś czas
przekręcaj radiator o dodatkowe 90 stopni. Czyn-
ność tę wykonuj aż do całkowitego zniwelowania
frezu
n
utworzonego przez fabryczne cięcie. Jeśli zauwa-
żysz, że oszlifowaniu ulegają tylko krawędzie
radiatora, przejdź na papier o ziarnistości 100.
Szlifuj radiator do chwili, aż spód zostanie wy-
równany. Nie przejmuj się rysami. Zostaną wy-
szlifowane później.
5
Odklej papier ścierny od szkła. Przetrzyj
wilgotną ściereczką szybę, by usunąć z niej
wszystkie zabrudzenia i opiłki powstałe z po-
przedniego szlifowania. Natomiast szlifowaną
powierzchnię radiatora przetrzyj wilgotnym
ręcznikiem papierowym.
6
Do szyby przylep kolejny, drobniejszy, pa-
pier ścierny, a potem następny o jeszcze
mniejszej ziarnistości i na każdym szlifuj po-
wierzchnię radiatora przez około 20–45 minut.
Po każdym kolejnym czyszczeniu spód radiato-
ra będzie coraz lepiej wypolerowany.
Chlodzenie.indd 39
2007-01-24 10:20:45
Certyfikacja PitStop - Wydawnictwo BAUER