www.shepherdserve.org
Mile widziane jest drukowanie, kopiowanie, dystrybucja lub 
rozsyłanie tego dokumentu w jakikolwiek sposób. 
Warunkiem jest zachowanie integralności i niezmienionej 
treści oraz nie czerpanie z tego zysków.
(c) 2007 David Servant 

Pozyskujący uczniów sługa Boży

Biblijne zasady przynoszenia owocu oraz pomnażania Bożego Królestwa

David Servant

Rozdział dwudziesty szósty 
Post
Post to dobrowolne powstrzymanie się na jakiś czas od spożywania żywności oraz/lub płynów.
Biblia  podaje wiele  takich przykładów.  Niektórzy  przez  okres   postu rezygnowali  z jedzenia 

czegokolwiek, inni ze spożywania tylko niektórych produktów żywnościowych. Przykładem tego 
ostatniego jest trzytygodniowy post Daniela, kiedy to nie jadł „wybornych potraw… mięsa ani 
wina” (Dn 10,3).

Znajdujemy też kilka przykładów ludzi, którzy nie przyjmowali ani jedzenia ani wody, ale ten 

rodzaj postu występuje rzadko i należy go traktować jako niezwykły, jeśli trwa ponad trzy dni. 
Kiedy na przykład Mojżesz pościł w ten sposób przez czterdzieści dni, gdy przebywał w obecności 
samego Boga, jego twarz jaśniała (zob. Wj 34,28-29). Niedługo potem powtórzył ten 40-dniowy 
post   (zob.   Pwt   9,9.18).   Były   to   dwa   zupełnie   nadnaturalne   posty   i   nikt   nie   powinien   w   tym 
względzie naśladować Mojżesza. Jest rzeczą niemożliwą, aby bez nadzwyczajnej pomocy Boga, 
przeżyć bez wody dłużej niż kilka dni. Odwodnienie prowadzi do śmierci. Natomiast większość 
zdrowych ludzi może przeżyć sporo tygodni bez jedzenia.

Po co pościć?
Pierwszorzędnym   celem   postu   są   korzyści   płynące   ze   spędzenia   dodatkowego   czasu   na 

modlitwie i szukaniu Pana. W Biblii nie ma prawie żadnej wzmianki o poście, który by się nie 
łączył z modlitwą, co sugeruje, że post bez modlitwy nie ma sensu. Na przykład obydwie wzmianki 
o poście w Dziejach Apostolskich mówią o modlitwie. W pierwszym przypadku (zob. Dz 13,1-3) 
prorocy i nauczyciele w Antiochii zwyczajnie „pełnili służbę Panu i pościli”. Wtedy otrzymali 
prorockie objawienie i w konsekwencji wysłali Pawła i Barnabę w ich pierwszą podróż misyjną. W 
drugim   przypadku   Paweł   i   Barnaba   wyznaczali   starszych   w   nowych   kościołach   w   Galacji. 
Czytamy:

Kiedy   w   każdym   kościele   wśród   modlitw   i   postów,   przez   włożenie   rąk   ustanowili   im 
starszych, polecili ich Panu, w którego uwierzyli (Dz 14,23),

Może tutaj Paweł i Barnaba naśladowali przykład Jezusa, który spędził całą noc na modlitwie, 

zanim   wybrał   dwunastu   (zob.   Łk   6,12).  Ważne   decyzje,   jak   ustanawianie   duchowych   liderów, 
muszą   być   „przemodlone”,   aż   będziemy   pewni,   jakie   jest   prowadzenie   Pana.   Dzięki   postowi 
możemy mieć więcej czasu na modlitwę w tej sprawie. Skoro Nowy Testament zaleca małżonkom 

chwilową abstynencję seksualną, aby mogli się bardziej oddać modlitwie (zob. 1Kor 7,5), to łatwo 
zrozumieć, iż chwilowe powstrzymanie się od jedzenia może służyć temu samemu celowi.

1

Kiedy zatem potrzebujemy się modlić o Boże kierownictwo w sprawie ważnych duchowych 

decyzji, post się przydaje. O wiele innych potrzeb można się modlić stosunkowo krótko. Nie trzeba 
na przykład pościć, aby się pomodlić Modlitwą Pańską. Modlitwy o Boże kierownictwo trwają 
dłużej   ze   względu   na   trudności   w   „rozróżnieniu   Bożego   głosu   w   naszych   sercach”,   jako   że 
„konkurują”   z   nim   nasze   niewłaściwe   pragnienia   czy   motywacje,   albo   zwyczajnie   brak   nam 
pełnego oddania się Bogu. Uzyskanie pewności co do Jego kierownictwa może wymagać dłuższego 
okresu modlitwy i w takim przypadku post jest korzystny.

Oczywiście,   samo   poświęcanie   czasu   na   modlitwę   o   jakikolwiek   dobry   cel   jest   duchowo 

korzystne. Dlatego post należy uważać za cudowny środek dający duchową siłę i skuteczność, o ile 
jest powiązany z modlitwą. Czytamy, że pierwsi apostołowie oddawali się „modlitwie i posłudze 
Słowa” (Dz 6,4). To z pewnością po części wyjaśnia sekret ich duchowej mocy i skuteczności.

Post niewłaściwy
Ustaliwszy   niektóre   biblijne   powody   postu   w   ramach   Nowego   Przymierza   rozważmy   też 

powody niebiblijne.

Niektórzy poszczą w nadziei, że dzięki temu Bóg szybciej odpowie na ich prośby. Jednak Jezus 

powiedział, iż odpowiedź na modlitwę zapewnia przede wszystkim wiara, a nie post (zob. Mt 
21,22). Post nie jest narzędziem „przymusu wobec Boga” lub sposobem zakomunikowania Mu: – 
Lepiej mi odpowiedz, bo zagłodzę się na śmierć! – To nie jest post biblijny, ale strajk głodowy! 
Pamiętamy, jak Dawid pościł i modlił się przez kilka dni o to, by jego dziecko urodzone z Batszeby 
przeżyło. Jednak umarło, gdyż Bóg karcił Dawida. Post nie zmienił sytuacji. Dawid nie modlił się z 
wiarą,  bo  nie  miał   żadnej   obietnicy,  na   której   mógłby  się  oprzeć.  Końcowy  efekt   pokazał,  że 
właściwie modlił się i pościł wbrew Bożej woli.

Post nie jest też warunkiem przebudzenia. Nie czytamy w Nowym Testamencie, aby ktoś pościł 

w   intencji   przebudzenia.  Apostołowie,   posłuszni   Jezusowi,   zwyczajnie   głosili   ewangelię.   Jeśli 
jakieś miasto ich nie przyjmowało, posłuszni Jezusowi, strzepywali kurz ze swoich stóp i szli do 
następnego (zob. Łk 9,5; Dz 13,49-51). Nie pozostawali na miejscu i nie pościli, próbując „zburzyć 
duchowe warownie” w oczekiwaniu na przebudzenie. Muszę wszak dodać, iż post połączony z 
modlitwą z pewnością może przynieść korzyść sługom ewangelii, czyniąc ich skuteczniejszymi 
nosicielami przebudzenia. Wielu z duchowych gigantów, o których czytamy w historii Kościoła, 
miało w zwyczaju modlić się i pościć.

Post nie jest środkiem „ujarzmiania ciała”, jako że chęć jedzenia jest pragnieniem uprawnionym 

i nie grzesznym, w odróżnieniu od oczywistych „żądz ciała”, wymienionych w Ga 5,19-21. Z 
drugiej strony post  jest  ćwiczeniem w opanowaniu ciała, a ta cnota jest potrzebna do chodzenia 
według Ducha a nie według ciała.

Poszczenie w celu udowodnienia swojej duchowości czy pokazania oddania Bogu to strata czasu 

i oznaka obłudy. Właśnie dlatego pościli faryzeusze i Jezus ich za to potępił (zob. Mt 6,16; 23,5).

Niektórzy poszczą, aby zdobyć zwycięstwo nad szatanem. Ale to niebiblijne. Pismo obiecuje, że 

jeśli odeprzemy szatana wiarą w Boże Słowo, ucieknie od nas (zob. Jk 4,7; 1P 5,8-9). Post nie jest 
konieczny.

Ale czyż Jezus nie powiedział, że niektóre demony można wypędzić tylko przez „modlitwę i 

post”?

1

. Angielskie tłumaczenie Króla Jakuba [a także polska Biblia Gdańska] zalecają obopólną zgodę małżonków na 

powstrzymanie się od fizycznego współżycia, aby oddać się „postowi i modlitwie”. Współczesne tłumaczenia w 
większości mówią tylko o modlitwie.

Kiedy Jezus usłyszał wiadomość, że uczniowie nie potrafią uwolnić chłopca z władzy demona, 

najpierw ubolewał nad ich brakiem wiary (zob. Mt 17,17). Gdy uczniowie Go zapytali, dlaczego 
zawiedli,   odpowiedział,   że   właśnie   z   powodu   ich   małej   wiary   (zob.   Mt   17,20).   Mógł   też   na 
marginesie dodać: „Tego rodzaju demonów nie można wypędzić inaczej, jak tylko przez modlitwę i 
post” (Mt 17,21). Powiedziałem, że mógł te słowa dodać na marginesie, gdyż są dowody, iż tego 
zdania   nie   było   w  oryginalnej  Ewangelii   Mateusza   (zob.   przekład   ekumeniczny   Nowego 
Testamentu), co oznacza, że Jezus mógł wcale tych słów nie powiedzieć.

Marek, relacjonując to samo wydarzenie, przytacza takie oto słowa Jezusa: „Tego rodzaju nie 

można wypędzić żadną inną mocą, jak tylko przez modlitwę” (Mk 9,29), a przypisy przekładu 
ekumenicznego podają, że w wielu rękopisach zostały w tym miejscu dodane słowa „i post”.

Gdyby Jezus faktycznie te słowa wypowiedział, to konkluzja, iż post jest konieczny do tego, by 

skutecznie wypędzać demony, i tak byłaby niewłaściwa. Jeśli Jezus komuś udziela władzy nad 
demonami, jak w przypadku dwunastu apostołów (zob. Mt 10,1), to ta osoba tę władzę ma, zaś post 
nie może jej wzmocnić. Oczywiście, post może dać nam więcej czasu na modlitwę, co potęguje 
duchową wrażliwość i wiarę w udzielone nam przez Boga pełnomocnictwo.

Pamiętajmy   też,   że   jeśli   Jezus   faktycznie   wypowiedział   tamto   zdanie,   dotyczyło   ono   tylko 

jednego  rodzaju demona. Chociaż uczniowie tym razem nie potrafili wypędzić tego konkretnego 
demona, to skutecznie wypędzili wiele innych demonów (zob. Łk 10,17).

Chodzi   o   to,   że   nie   musimy   pościć,   żeby   odnieść   zwycięstwo   nad   szatańskimi   atakami 

skierowanymi przeciw nam.

Nadmierne podkreślanie znaczenia postu
Niestety,   niektórzy   wierzący   uczynili   z   postu   religię,   umieszczając   go   na   pierwszorzędnym 

miejscu w swoim chrześcijańskim życiu. Natomiast w nowotestamentowych Listach nie ma ani 
jednej wzmianki o  poście.

2

  Nie  ma żadnych wskazówek, skierowanych do wierzących, jak lub 

kiedy pościć. Nie ma też zachęty do poszczenia. To wskazuje, że post nie jest głównym wymogiem 
w naśladowaniu Jezusa.

O   poście   częściej   wspomina   Stary  Testament.   Zwykle   był   powiązany   albo   ze   smutkiem   po 

śmierci bliskiej osoby czy w czasie pokuty, albo z żarliwą modlitwą w okresach narodowego lub 
osobistego kryzysu (zob. Sdz 20,24-28; 1 Sm 1,7-8; 7,1-6; 31,11-13; 2 Sm 1,12; 12,15-23; 1Krl 
21,20-29; 2Krn 20,1-3; Ezd 8,21-23; 10,1-6; Ne 1,1-4; 9,1-2; Est 4,1-3.15-17; Ps 35,13-14; 69,11; 
Iz 58,1-7; Dn 6,16-18; 9,1-3; Jl 1,13-14; 2,12-17; Jon 3,4-10; Za 7,4-5). Uważam, że nadal są to 
uzasadnione powody postu.

Stary Testament naucza, że oddawanie się postowi wówczas, gdy zaniedbuje się ważniejsze 

przykazania, jak troszczenie się o ubogich, jest pozbawione równowagi (zob. Iz 58,1-12; Za 7,1-4).

Z   pewnością   nie   można   Jezusa   oskarżyć   o   nadmierne   promowanie   postu.   Faryzeusze 

krytykowali Go za to, że go nie praktykuje (zob. Mt 9,14-15). Zganił ich za to, że przedkładali post 
nad ważniejsze sprawy duchowe (zob. Mt 23,23; Łk 18,9-12).

Z drugiej strony Jezus w Kazaniu na górze mówił swoim naśladowcom o poście. Pouczał, by 

pościli z właściwych pobudek, i wyraził oczekiwanie, iż będą od czasu do czasu pościć. Obiecał im, 
iż Bóg wynagrodzi ich post. Sam też do pewnego stopnia praktykował post (zob. Mt 17,21). I 
zapowiedział, że nadejdzie czas, gdy uczniowie będą pościć, kiedy zostanie od nich zabrany (zob. 
Łk 5,34-35).

2

. Jedynym wyjątkiem byłaby pawłowa wzmianka o poście małżonków w 1Kor 7,5, ale znajdujemy ją tylko w 

angielskiej Biblii Króla Jakuba [oraz w polskiej Biblii Gdańskiej]. O wymuszonym poście czytamy w Dz 27,21.33-34; 
1Kor 4,11 oraz 2Kor 6,5; 11,27. Nie były to jednak posty mające jakiś duchowy cel, ale spowodowane trudnymi 
okolicznościami lub brakiem pożywienia.

Jak długo należy pościć?
Jak wspomniałem wcześniej, wszystkie 40-dniowe posty opisane w Biblii można sklasyfikować 

jako   nadnaturalne.   Rozważaliśmy   dwa   posty   Mojżesza,   odbywane   w   obecności   Boga.   Eliasz 
również pościł przez czterdzieści dni, ale wcześniej był karmiony przez anioła (zob. 1Krl 19,5-8). 
Czterdziestodniowy post Jezusa był również wyraźnie nadnaturalny. Został poprowadzony przez 
Ducha Świętego na pustynię. Tam pod koniec postu doświadczał nadnaturalnych pokus ze strony 
szatana. Wreszcie odwiedzili go aniołowie (zob. Mt 4,1-11). Posty 40-dniowe nie są biblijną normą.

Jeśli ktoś dobrowolnie powstrzymuje się od spożycia posiłku, aby poświęcić czas na szukanie 

Pana, to wtedy pości. Pomysł, żeby post trwał po kilka dni, jest błędny.

Oba posty wspomniane w Dziejach Apostolskich, o jakich mówiliśmy (zob. Dz 13,1-3; 14,23), 

najwyraźniej nie były bardzo długie. Mogły polegać na rezygnacji z jednego posiłku.

Ponieważ post służy głównie szukaniu Pana, zalecałbym, aby pościć tak długo, aż uzyskamy to, 

czego pragniemy od Boga.

Pamiętajmy, post nie jest po to, by zmuszać Boga do odpowiedzi. Może tylko poprawić naszą 

wrażliwość   na  Ducha  Świętego.  Bóg  do  nas   mówi  niezależnie  od  tego,  czy  pościmy  czy  nie. 
Trudność polega na tym, by odróżnić Jego kierownictwo od własnych pragnień.

Kilka rad praktycznych
Post wpływa na nasze ciało w różnoraki sposób. Możemy odczuwać osłabienie, zmęczenie, bóle 

głowy, nudności, oszołomienie, skurcze żołądka, itd. Jeśli ktoś ma nawyk picia kawy, herbaty lub 
innych napojów z kofeiną, niektóre z tych objawów można wytłumaczyć odstawieniem kofeiny. W 
takich wypadkach dobrze jest wyeliminować te napoje ze swojej diety na kilka dni przed postem. 
Jeśli ktoś pości w miarę regularnie, odkryje, że każdy kolejny post znosi łatwiej, chociaż zwykle 
odczuje osłabienie przez pierwszy tydzień lub dwa.

Podczas postu trzeba pić dużo czystej wody, aby się nie odwodnić.
Post należy przerywać ostrożnie i powoli, zwłaszcza jeśli był długotrwały. Gdy nasz żołądek nie 

trawił stałego pożywienia przez trzy dni, byłoby nierozsądne nagle zjeść coś ciężkostrawnego. 
Lepiej zacząć od soków i potraw lekkostrawnych. Po dłuższym poście układ trawienny potrzebuje 
dłuższego czasu do przystosowania się, żeby jeść normalnie. Zrezygnowanie z jednego czy dwóch 
posiłków nie wymaga okresu przejściowego.

Niektórzy są przekonani, że ostrożne i umiarkowane poszczenie wpływa pozytywnie na nasze 

zdrowie, i ja podzielam ten pogląd. Wysłuchałem świadectw wielu ludzi chorych, którzy podczas 
postu wyzdrowieli. Uważa się, że post to sposób na odpoczynek dla organizmu i jego oczyszczenie. 
Z   tego   powodu   pierwszy   post   może   być   najtrudniejszy.   Taka   osoba   najbardziej   potrzebuje 
oczyszczenia swych organów wewnętrznych.

Odczucie   fizycznego   głodu   zwykle   ustaje   po   okresie   dwóch   do   czterech   dni   postu.   Kiedy 

powraca (zwykle po kilku tygodniach), jest to znak, aby ostrożnie post kończyć, jako że zaczyna się 
faza głodzenia organizmu, który po wykorzystaniu całego nagromadzonego tłuszczu zaczyna spalać 
żywotne komórki. Czytamy, że Jezus poczuł głód po 40 dniach postu i wtedy go zakończył (zob. Mt 
4,2).