Polityka pieniężna i bank centralny – ćwiczenia 1 

 

 

1 

Zadanie 1. Porównaj politykę pieniężną i fiskalną według kryteriów zawartych w tabeli. 
 
Kryterium 

Polityka pieniężna 

Polityka fiskalna 

Podmiot odpowiedzialny 

 
 

 

 
Sposób podejmowania  
decyzji 
 

 

 

Cele 

 
 
 
 

 

Instrumenty 

 
 
 
 

 

 
 
Zadanie 2. W poniższej tabeli zawarto kryteria podziału polityki pieniężnej. Opracuj jedno z 
kryteriów oznaczone numerem od 1 do 3 na podstawie literatury podstawowej.   
 
Kryterium 

Opis: 

Płaszczyzna polityki 
pieniężnej (1) 

 
 
 

Amerykańska klasyfikacja 
polityki pieniężnej (P) 

 
 
 

Okres oddziaływania (2) 

 
 
 

Kierunek oddziaływania (3) 

 
 
 

 
 
Zadanie  3.  Przeanalizuj  rozdział  1  Ustawy  o  NBP.  Przypisz  wymienione  tam  zadania  i 
funkcje NBP do funkcji banku centralnego w gospodarce rynkowej.  
 
 

 

 

 

Polityka pieniężna i bank centralny – ćwiczenia 1 

 

 

2 

Zadanie  4.  Masz  do  wyboru  wyłącznie  gotówkę  i  papiery  wartościowe  dłużne  (obligacje). 
Dziś kupiłeś obligację o cenie nominalnej 1.000 zł. Zapłaciłeś za nią 900 zł. Termin wykupu 
– za rok. Rynkowa stopa procentowa wynosi 10%. 
1.  Wylicz rentowność obligacji. 
2.  Czy jej zakup jest dobrą inwestycją w świetle warunków rynkowych?  
 
Dziś (po tym jak kupiłeś obligację) wzrosła rynkowa stopa procentowa. Wynosi teraz 20%. 
3.  Czy zakup obligacji był dobrą inwestycją w świetle nowych warunków rynkowych?  
 
Załóżmy, że istnieje rynek wtórny dla tych papierów wartościowych.  
4.  Co musisz zrobić, żeby sprzedać na nim obligacje wobec nowych warunków?   
 
5.  Sformułuj wnioski dotyczące relacji  między rynkową stopą procentową a ceną papierów 

wartościowych.  

 
6.  Stopa procentowa a motyw spekulacyjny popytu na pieniądz – uzupełnij zdania: 
 

Gdy  podmioty  gospodarcze  oczekują  wzrostu  stóp  procentowych  będą 
____________________ 

obligacje. 

Dzięki 

temu 

chcą 

uniknąć_________________________. 

Popyt 

na 

gotówkę 

___________________________. 
 
Gdy  podmioty  gospodarcze  oczekują  spadku  stóp  procentowych  będą 
____________________  obligacje.  Dzięki  temu  będą  mogły  dodatkowo 
_________________________. 

Popyt 

na 

gotówkę 

___________________________. 
 

  
Zadanie 5. Wylicz podaż pieniądza w gospodarce wiedząc, że (dane w miliardach jednostek): 

1.  depozyty a vista (bieżące) gospodarstw domowych – 50 
2.  gotówka w kasach banków – 5 
3.  depozyty  budżetu państwa (rządu), dla których przewidziano sześciomiesięczny termin 

wypowiedzenia – 5 

4.  gotówka w posiadaniu gospodarstw domowych – 8 
5.  gotówka w posiadaniu przedsiębiorstw - 2 
6.  obligacje z rocznym terminem zapadalności – 20 
7.  papiery  wartościowe  sprzedane  przedsiębiorstwom  z  udzielonym  przez  bank 

przyrzeczeniem odkupu – 10 

8.  depozyty overnight przedsiębiorstw – 40 
9.  ośmiomiesięczne depozyty przedsiębiorstw – 60 
10. depozyty gminy Kołobrzeg z pierwotnym terminem 4 lata, zwrot depozytów nastąpi za 

rok - 3 

 

 

 

Polityka pieniężna i bank centralny – ćwiczenia 1 

 

 

3 

11. lokaty oszczędnościowe gospodarstw domowych o terminie 18 miesięcy – 35 
12. czteroletnie papiery dłużne – 15 
13. akcje w posiadaniu gospodarstw domowych - 25 
14. jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego – 1 
15. depozyty gmin z miesięcznym terminem wypowiedzenia - 5 
16. roczne depozyty banków – 12 
17. jednostki uczestnictwa w funduszach zrównoważonych - 2 

Wylicz udział pieniądza gotówkowego w podaży pieniądza ogółem.  
 
Zadanie 6. Uzupełnij dane dotyczące podaży pieniądza na koniec grudnia 2011 r. i na koniec 
grudnia 2012 r. wiedząc, że: 

a.  w żadnym z okresów nie było depozytów z terminem wypowiedzenia do 3M, 
b.  wartość operacji z przyrzeczeniem odkupu w  2012 r. wzrosła o 100% , 
c.  szeroka podaż pieniądza na koniec 2011 r. była o 3 mld jednostek pieniężnych niższa 

niż rok później, 

d.  gotówka w obiegu w 2012 r. wzrosła o 50% w porównaniu z rokiem poprzednim, 
e.  w grudniu 2012 r. depozyty z terminem do 2 lat stanowiły 25% podaży pieniądza 
f.  nie  zmieniła  się  wartość  dłużnych  papierów  wartościowych  oraz  jednostek 

uczestnictwa  w  funduszach  rynku  pieniężnego  w  2012  r.  w  porównaniu  z  rokiem 
2011.  

Porównaj i skomentuj udział pieniądza gotówkowego w M3 w obu okresach. 
 
Tabela 1. Składowe podaży pieniądza w kraju X w mld jednostek pieniężnych 

Składowe podaży pieniądza 

2011 

2012 

gotówka w obiegu 

2    

depozyty bieżące 

  

6 

M1 

8    

depozyty z terminem do 2Y 

4    

depozyty z terminem wypowiedzenia do 3M 

  

  

M2 

  

  

operacje z przyrzeczeniem odkupu 

  

2 

dłużne papiery wartościowe z terminem do 2Y 

1    

jednostki uczestnictwa w funduszach r. pieniężnego  

  

  

M3 

  

20 

 
Zadanie  7.  Stopa  rezerwy  obowiązkowej  w  kraju  Spokojnym  wynosi  5%.  Klient  otwiera 
rachunek bankowy i wpłaca gotówką 5.000 jednostek pieniężnych.  
1.  Przedstaw proces kreacji depozytów kolejno w bankach A, B, C, D.  
2.  Oblicz zmianę podaży pieniądza, jaka dokonała się dzięki operacjom  kolejnych banków.  
3.  Bank D udzieli kredytu, ale jest to kredyt gotówkowy. Jak wpłynie to na proces kreacji? 
4.  Oblicz,  jaka  byłaby  całkowita  zmiana  podaży  pieniądza  w  systemie  bankowym,  gdyby 

proces kreacji nieprzerwanie trwał dalej. 

 
 

 

 

 

Polityka pieniężna i bank centralny – ćwiczenia 1 

 

 

4 

Projekt do samodzielnego wykonania 

Wskaż  PROBLEM  związany  z  szeroko  rozumianą  polityką  pieniężną,  a  nawet 
makroekonomią.  Przygotuj  raport  zawierający  charakterystykę  problemu  popartą  literaturą  i 
danymi statystycznymi oraz zaproponuj rozwiązanie/oceń zachowanie decydenta itp.  

Uwagi do wykonania zadania: 

1.  Raport z wykonania projektu należy złożyć na przygotowanej formatce (wzór raportu 

dostępny na Moodle). 

2.  Przestrzegaj zasad  edytorskich  narzuconych we wzorze. Prace napisane  niezgodnie  z 

wymogami,  nie  będą  ocenione  (0  punktów).  Taki  wymogi  obowiązują  przy  pisaniu 
prac magisterskich w WSB w Poznaniu. To się przyda! 

3.  Objętość raportu powinna mieścić się w zakresie 5-10 stron.  
4.  Lider  zespołu  przesyła  raport  przez  platformę  w  terminie  do  7  dni  po  ostatnich 

zajęciach.  Pliki  należy  przesyłać  w  formacie  docx  (program  word,  wcześniejsze 
wersje  ok),  co  umożliwi  elektroniczną  recenzję  i  sprawdzenie  zapożyczeń  ukrytych 
(plagiat). 

5.  Jak  najszybciej  sformułujcie  zespół  projektowy.  Prac  nie  można  pisać  samodzielnie 

ani w parach.  

6.  Prace  pisane  niesamodzielnie  (w  tym  bez  wskazania  źródeł)  zostaną  ocenione  na  0 

punktów.  

7.  Pamiętaj o terminie oddania prac.  

 
Projekt można wysłać w dowolnym momencie, byleby dotarł do wyznaczonego terminu, który 
mija  7  dni  po  zakończeniu  spotkań.  Wraz  z  realizacją  kolejnych  tematów  Wasza  wiedza  na 
tematy  związane  z  polityką  pieniężną  będzie  większa,  ale  mniej  będzie  czasu  na  wykonanie 
zadania. Sami obierzcie strategię prac.  
 

8.  Lista  przykładowych  tematów  znajduje  się  na  moodle.  Samodzielne  sformułowanie 

problemu  jest  jednak  wyżej  punktowane.  Temat  projektu  prześlij/przekaż  do 
akceptacji prowadzącemu ćwiczenia.  

9.  MAGISTER  to  łacinie  nauczyciel,  mistrz.  Ten  projekt  jest  jednym  z  kroków,  jakie 

prowadzą  Cię  do  zdobycia  tego  tytułu.  Postaraj  się.  Formułuj  i  uzasadniaj  swoje 
opinie. Bądź krytyczny.  

 
Zasady oceny projektu (łącznie 20 punktów): 
1.  formalna strona projektu (łącznie 5 punktów): 
  terminowość oddania pracy (nieoddanie w terminie = niesprawdzenie pracy), 
  przestrzeganie wytycznych edytorskich (nieprzestrzeganie = niesprawdzenie pracy), 
  czytelność wykresów/tabeli, ich prawidłowy opis (od 0 do 2 pkt.), 
  schludność pracy (tzw. wrażenie ogólne) (od 0 do 3 pkt.); 
2.  merytoryczna strona projektu (łącznie 12 punktów): 

 

 

 

Polityka pieniężna i bank centralny – ćwiczenia 1 

 

 

5 

  samodzielne wskazanie problemu badawczego (nie z listy - 2 punkty), 
  dobór tytułu (od 0 do 1 pkt.), 
  analiza literatury związanej z tematem (od 0 do 2 pkt.), 
  materiał statystyczny ilustrujący zagadnienie (od 0 do 2 pkt.), 
  charakterystyka problemu  (od 0 do 2 pkt.), 
  wnioski/ocena własna  (od 0 do 3 pkt.), 
3.  językowa strona projektu (ortografia, interpunkcja, gramatyka, styl adekwatny do zadania) 

-  od 0 do 3 pkt.). 

 
UWAGA! Projekty zostaną ocenione PO terminie ich przesyłania!