Polityka pieniężna i bank centralny – ćwiczenia 1
1
Zadanie 1. Porównaj politykę pieniężną i fiskalną według kryteriów zawartych w tabeli.
Kryterium
Polityka pieniężna
Polityka fiskalna
Podmiot odpowiedzialny
Sposób podejmowania
decyzji
Cele
Instrumenty
Zadanie 2. W poniższej tabeli zawarto kryteria podziału polityki pieniężnej. Opracuj jedno z
kryteriów oznaczone numerem od 1 do 3 na podstawie literatury podstawowej.
Kryterium
Opis:
Płaszczyzna polityki
pieniężnej (1)
Amerykańska klasyfikacja
polityki pieniężnej (P)
Okres oddziaływania (2)
Kierunek oddziaływania (3)
Zadanie 3. Przeanalizuj rozdział 1 Ustawy o NBP. Przypisz wymienione tam zadania i
funkcje NBP do funkcji banku centralnego w gospodarce rynkowej.
Polityka pieniężna i bank centralny – ćwiczenia 1
2
Zadanie 4. Masz do wyboru wyłącznie gotówkę i papiery wartościowe dłużne (obligacje).
Dziś kupiłeś obligację o cenie nominalnej 1.000 zł. Zapłaciłeś za nią 900 zł. Termin wykupu
– za rok. Rynkowa stopa procentowa wynosi 10%.
1. Wylicz rentowność obligacji.
2. Czy jej zakup jest dobrą inwestycją w świetle warunków rynkowych?
Dziś (po tym jak kupiłeś obligację) wzrosła rynkowa stopa procentowa. Wynosi teraz 20%.
3. Czy zakup obligacji był dobrą inwestycją w świetle nowych warunków rynkowych?
Załóżmy, że istnieje rynek wtórny dla tych papierów wartościowych.
4. Co musisz zrobić, żeby sprzedać na nim obligacje wobec nowych warunków?
5. Sformułuj wnioski dotyczące relacji między rynkową stopą procentową a ceną papierów
wartościowych.
6. Stopa procentowa a motyw spekulacyjny popytu na pieniądz – uzupełnij zdania:
Gdy podmioty gospodarcze oczekują wzrostu stóp procentowych będą
____________________
obligacje.
Dzięki
temu
chcą
uniknąć_________________________.
Popyt
na
gotówkę
___________________________.
Gdy podmioty gospodarcze oczekują spadku stóp procentowych będą
____________________ obligacje. Dzięki temu będą mogły dodatkowo
_________________________.
Popyt
na
gotówkę
___________________________.
Zadanie 5. Wylicz podaż pieniądza w gospodarce wiedząc, że (dane w miliardach jednostek):
1. depozyty a vista (bieżące) gospodarstw domowych – 50
2. gotówka w kasach banków – 5
3. depozyty budżetu państwa (rządu), dla których przewidziano sześciomiesięczny termin
wypowiedzenia – 5
4. gotówka w posiadaniu gospodarstw domowych – 8
5. gotówka w posiadaniu przedsiębiorstw - 2
6. obligacje z rocznym terminem zapadalności – 20
7. papiery wartościowe sprzedane przedsiębiorstwom z udzielonym przez bank
przyrzeczeniem odkupu – 10
8. depozyty overnight przedsiębiorstw – 40
9. ośmiomiesięczne depozyty przedsiębiorstw – 60
10. depozyty gminy Kołobrzeg z pierwotnym terminem 4 lata, zwrot depozytów nastąpi za
rok - 3
Polityka pieniężna i bank centralny – ćwiczenia 1
3
11. lokaty oszczędnościowe gospodarstw domowych o terminie 18 miesięcy – 35
12. czteroletnie papiery dłużne – 15
13. akcje w posiadaniu gospodarstw domowych - 25
14. jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego – 1
15. depozyty gmin z miesięcznym terminem wypowiedzenia - 5
16. roczne depozyty banków – 12
17. jednostki uczestnictwa w funduszach zrównoważonych - 2
Wylicz udział pieniądza gotówkowego w podaży pieniądza ogółem.
Zadanie 6. Uzupełnij dane dotyczące podaży pieniądza na koniec grudnia 2011 r. i na koniec
grudnia 2012 r. wiedząc, że:
a. w żadnym z okresów nie było depozytów z terminem wypowiedzenia do 3M,
b. wartość operacji z przyrzeczeniem odkupu w 2012 r. wzrosła o 100% ,
c. szeroka podaż pieniądza na koniec 2011 r. była o 3 mld jednostek pieniężnych niższa
niż rok później,
d. gotówka w obiegu w 2012 r. wzrosła o 50% w porównaniu z rokiem poprzednim,
e. w grudniu 2012 r. depozyty z terminem do 2 lat stanowiły 25% podaży pieniądza
f. nie zmieniła się wartość dłużnych papierów wartościowych oraz jednostek
uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego w 2012 r. w porównaniu z rokiem
2011.
Porównaj i skomentuj udział pieniądza gotówkowego w M3 w obu okresach.
Tabela 1. Składowe podaży pieniądza w kraju X w mld jednostek pieniężnych
Składowe podaży pieniądza
2011
2012
gotówka w obiegu
2
depozyty bieżące
6
M1
8
depozyty z terminem do 2Y
4
depozyty z terminem wypowiedzenia do 3M
M2
operacje z przyrzeczeniem odkupu
2
dłużne papiery wartościowe z terminem do 2Y
1
jednostki uczestnictwa w funduszach r. pieniężnego
M3
20
Zadanie 7. Stopa rezerwy obowiązkowej w kraju Spokojnym wynosi 5%. Klient otwiera
rachunek bankowy i wpłaca gotówką 5.000 jednostek pieniężnych.
1. Przedstaw proces kreacji depozytów kolejno w bankach A, B, C, D.
2. Oblicz zmianę podaży pieniądza, jaka dokonała się dzięki operacjom kolejnych banków.
3. Bank D udzieli kredytu, ale jest to kredyt gotówkowy. Jak wpłynie to na proces kreacji?
4. Oblicz, jaka byłaby całkowita zmiana podaży pieniądza w systemie bankowym, gdyby
proces kreacji nieprzerwanie trwał dalej.
Polityka pieniężna i bank centralny – ćwiczenia 1
4
Projekt do samodzielnego wykonania
Wskaż PROBLEM związany z szeroko rozumianą polityką pieniężną, a nawet
makroekonomią. Przygotuj raport zawierający charakterystykę problemu popartą literaturą i
danymi statystycznymi oraz zaproponuj rozwiązanie/oceń zachowanie decydenta itp.
Uwagi do wykonania zadania:
1. Raport z wykonania projektu należy złożyć na przygotowanej formatce (wzór raportu
dostępny na Moodle).
2. Przestrzegaj zasad edytorskich narzuconych we wzorze. Prace napisane niezgodnie z
wymogami, nie będą ocenione (0 punktów). Taki wymogi obowiązują przy pisaniu
prac magisterskich w WSB w Poznaniu. To się przyda!
3. Objętość raportu powinna mieścić się w zakresie 5-10 stron.
4. Lider zespołu przesyła raport przez platformę w terminie do 7 dni po ostatnich
zajęciach. Pliki należy przesyłać w formacie docx (program word, wcześniejsze
wersje ok), co umożliwi elektroniczną recenzję i sprawdzenie zapożyczeń ukrytych
(plagiat).
5. Jak najszybciej sformułujcie zespół projektowy. Prac nie można pisać samodzielnie
ani w parach.
6. Prace pisane niesamodzielnie (w tym bez wskazania źródeł) zostaną ocenione na 0
punktów.
7. Pamiętaj o terminie oddania prac.
Projekt można wysłać w dowolnym momencie, byleby dotarł do wyznaczonego terminu, który
mija 7 dni po zakończeniu spotkań. Wraz z realizacją kolejnych tematów Wasza wiedza na
tematy związane z polityką pieniężną będzie większa, ale mniej będzie czasu na wykonanie
zadania. Sami obierzcie strategię prac.
8. Lista przykładowych tematów znajduje się na moodle. Samodzielne sformułowanie
problemu jest jednak wyżej punktowane. Temat projektu prześlij/przekaż do
akceptacji prowadzącemu ćwiczenia.
9. MAGISTER to łacinie nauczyciel, mistrz. Ten projekt jest jednym z kroków, jakie
prowadzą Cię do zdobycia tego tytułu. Postaraj się. Formułuj i uzasadniaj swoje
opinie. Bądź krytyczny.
Zasady oceny projektu (łącznie 20 punktów):
1. formalna strona projektu (łącznie 5 punktów):
terminowość oddania pracy (nieoddanie w terminie = niesprawdzenie pracy),
przestrzeganie wytycznych edytorskich (nieprzestrzeganie = niesprawdzenie pracy),
czytelność wykresów/tabeli, ich prawidłowy opis (od 0 do 2 pkt.),
schludność pracy (tzw. wrażenie ogólne) (od 0 do 3 pkt.);
2. merytoryczna strona projektu (łącznie 12 punktów):
Polityka pieniężna i bank centralny – ćwiczenia 1
5
samodzielne wskazanie problemu badawczego (nie z listy - 2 punkty),
dobór tytułu (od 0 do 1 pkt.),
analiza literatury związanej z tematem (od 0 do 2 pkt.),
materiał statystyczny ilustrujący zagadnienie (od 0 do 2 pkt.),
charakterystyka problemu (od 0 do 2 pkt.),
wnioski/ocena własna (od 0 do 3 pkt.),
3. językowa strona projektu (ortografia, interpunkcja, gramatyka, styl adekwatny do zadania)
- od 0 do 3 pkt.).
UWAGA! Projekty zostaną ocenione PO terminie ich przesyłania!