Zestawienie leków fotoalergizujących

i fototoksycznych.

Uwaga: Poniższe zestawienie nie ma charakteru wyczerpującego. Zawiera informacje
dotyczące najczęściej stosowanych substancji leczniczych i preparatów. Ewentualne i

potencjalne zagrożenie związane z ekspozycją na promieniowanie UV a dotyczące
innych substancji powinno być zweryfikowane przez lekarza przepisującego lek lub

farmaceutę.

Definicje:

•

Fotoalergizacja (fotosensytyzacja) : nadwrażliwość na promieniowanie UV

(część promieniowania słonecznego) spowodowana zmianami na poziomie
chemicznym cząsteczki leku prowadzącą do wytworzenia przeciwciał

skierowanych przeciwko produktowi tej przemiany. Wymaga więcej niż jednej
ekspozycji. Występuje zazwyczaj kilka dni po działaniu promieniowania i

zwykle objawia się jako wysypka, zaczerwienienie, świąd skóry, które mogą
dotyczyć także nienaświetlonych partii ciała.

•

Fototoksyczność: reakcja polegająca na absorpcji promieniowania UV przez

cząsteczkę leku (zmiana stanu kwantowego - proces fizyczny) a następnie
uwolnienie zmagazynowanej w ten sposób energii prowadzące do śmierci

komórek skóry występujące tylko w partiach naświetlonych.

Grupa

terapeutyczna

Substancja

Przykładowe

nazwy

handlowe

Foto-

toksyczność

Foto-

alergizacja

Antybiotyki

i inne

przeciw-

bakteryjne

Doksycyklina

Doxycyclinum,

DoxyratioM,

Unidox

Tak

Nie

Tetracyklina

Tetracyclinum

tabletki,

Tetracyclinum

maść

Tak

Nie

Ciprofloksacyna

Cipronex,

Ciphin, Ciloxan,

Ciprinol,

Proxacin,

Cipropol,

Tak

Nie

Ofloksacyna

Floxal, Tarivid

Tak

Nie

Levofloksacyna

Levoxa,

Oftaquix,

Oroflacina

Tak

Nie

Sulfonamidy

Bactrim,

Biseptol,

Argosulfan

Tak

Nie

Grupa

terapeutyczna

Substancja

Przykładowe

nazwy

handlowe

Foto-

toksyczność

Foto-

alergizacja

Niesteroidowe

leki

przeciwzapalne

Ibuprfen

Ibum, Ibupar,

Nurofen,

Ibuprom,

Ibuprom Zatoki,

Rhinafen

Tak

Nie

Ketoprofen

Ketonal,

Profenid,

Fastum,

ketospray,

Opokan-Keto,

Refastin

Tak

Tak

Naproksen

Naproxen, Apo-

Napro, opocan

Actigel, Pabi-

Naproxen, Naxii

Tak

Nie

Celekoksib

Celebrex

Nie

Tak

Leki

moczopędne

Furosemid

Furosemidum

Tak

Nie

Hydrochlorotiazyd

Hydrochlorothia

zidum

Tak

Nie

Leki

przeciw-

cukrzycowe

Glipizyd

Glipizide BP,

Glibenese GITS

Nie

Tak

Retinoidy

Isotretinoina

Izotek,

Aknenormin,

Axotret, Izotrex,

Izotek, Curacne,

Tretinex,

Tak

Nie

Statyny

Atorwastatna

Apo-atorva,

Atoris, Atrox,

Atorvasterol,

Atorvox,

Atractin,

Corator,

Lambrinex,

Larus, Sortis,

Storvas,

Torvacard,

Torvalipin,

Tulip

Tak

Tak

Symwastatyna

Egilipid, Apo-

Simva,

Simcovas,

Simgal,

Simvacard,

Simratio,

Simvachol,

Simvahexal,

Simvastatin,
Simvasterol,

Tak

Tak

Grupa

terapeutyczna

Substancja

Przykładowe

nazwy

handlowe

Foto-

toksyczność

Foto-

alergizacja

Vasilip, Vastan,

Zifam, Zocor

Leki przeciw-

grzybicze

Itrakonazol

Orungal, Trioxal

Tak

Tak

Leki neuro-

leptyczne

Chlorpromazyna

Fenactil

Tak

Tak

Perazyna

Perazin,

Pernazinum

Tak

Tak

Antagoniści

wapnia

Dilitiazem

Dilzem,

Oxycardil

Tak

Nie

Leki przeciw-

arytmiczne

Amiodaron

Cordarone,

Opacorden

Tak

Nie

Leki przeciw-

nowotworowe

5-FU

-

Tak

Tak

Paklitaksel

-

Tak

Nie

Hormonalne

środki anty-

koncepcyjne

-

-

Nie

Tak

Inhibitory

receptora

epider-

malnego

czynnika

wzrostu

Cetuximab,

panitumumab,

erlotinib,

gefitinib,

lapatinib,

vandetanib

-

Tak

Tak

Inhibitory

angiogenzy

Bwacyzumab,

Ranibyzumab

Avastin,

Lucentis

Tak

Tak

Przygotwał: mgr farm. Marcin Bujewski (Apteka Magisterska, Wrocław),

Weryfikacja merytoryczna: dr Anna Sieja-Bujewska (OPTIMUM, Profesorskie

Centrum Medyczne, Wrocław)

Uwaga: Dokument ten jest własnością intelektualną Cytotechnika Polsa Sp. z o.o. z
siedzibą we Wrocławiu. Właściciel zezwala na powielanie dokumentu w całości w

celach niekomercyjnych, naukowych i dydaktycznych. Kopiowanie oraz powielanie w
częściach bez zezwolenia Cytotechnika Polska Sp. z o.o. zabronione.