background image

BADANIA MARKETINGOWE 2

AGNIESZKA DEJNAKA

background image



Dane wtórne – fakty i liczby zebrane przed 
projektem. Pomiar danych wtórnych – zbieranie 
poszukiwanych danych b

ę

d

ą

cych wynikiem 

pomiarów pierwotnych lub wtórnych 
przeprowadzonych uprzednio przez okre

ś

lone 

przeprowadzonych uprzednio przez okre

ś

lone 

osoby lub instytucje do innych celów.

background image



System informacji wtórnej wewn

ę

trznej – musi 

obejmowa

ć

 zestaw informacji umo

Ŝ

liwiaj

ą

cych 

analiz

ę

 zarz

ą

dzania marketingiem i sprzeda

Ŝą

 oraz 

analiz

ę

 ogólnej działalno

ś

ci przedsi

ę

biorstwa w 

zakresie zarz

ą

dzania zaopatrzeniem, produkcj

ą

zakresie zarz

ą

dzania zaopatrzeniem, produkcj

ą

inwestycjami, finansami, zasobami ludzkimi oraz 
tworzenia strategii rozwoju firmy.

background image



System informacji wtórnej zewn

ę

trznej 

zagranicznej 

ź

ródła tych informacji dzielimy na 

nast

ę

puj

ą

ce grupy:



Oficjalna statystyka i dokumentacja mi

ę

dzynarodowa,



Oficjalna statystyka i dokumentacja narodowa,



Oficjalna statystyka i dokumentacja narodowa,



Zagraniczne materiały informacyjne publikowane przez 
wyspecjalizowane instytucje narodowe (np. izby 
handlowe, zrzeszenia i instytucje bran

Ŝ

owe, instytuty 

badania koniunktury i cen, agencje badawcze),



Inne publikacje (np. monografie rynków, czasopisma 
ogólnoekonomiczne, fachowe, bran

Ŝ

owe).

background image

Ź

RÓDŁA DANYCH PIERWOTNYCH



Badanie ankietowe – gromadzenia danych 
pierwotnych przez zbieranie odpowiedzi na 
przygotowane uprzednio pytania, zadawane 
badanym osobom.

background image



Metody jako

ś

ciowe – obserwacje – polega na 

postrzeganiu celowym, zamierzonym i 
prowadzonym według ustalonego z góry planu. 
Obserwacja jest wykorzystywana do badania 
zdarze

ń

, zachowa

ń

 i zjawisk, które mo

Ŝ

na bez 

zdarze

ń

, zachowa

ń

 i zjawisk, które mo

Ŝ

na bez 

ingerencji prowadz

ą

cego badanie zobaczy

ć

 lub 

zarejestrowa

ć

 za pomoc

ą

 specjalnych urz

ą

dze

ń

.

background image



Metody jako

ś

ciowe – wywiady pogł

ę

bione

grupowe – polegaj

ą

 na uzyskiwaniu rezultatów 

wygenerowanych wspólnie przez uczestników 
badania. Ich celem jest poznanie i zrozumienie 
zachowa

ń

 konsumentów w okre

ś

lonych sytuacjach.

zachowa

ń

 konsumentów w okre

ś

lonych sytuacjach.

background image



Metody jako

ś

ciowe – wywiady pogł

ę

bione 

indywidualne – uzyskiwanie szczegółowego 
wywiadu od jednego respondenta, bez wpływu 
osób trzecich, podczas badania zło

Ŝ

onych, 

wieloetapowych procesów post

ę

powania nabywcy 

wieloetapowych procesów post

ę

powania nabywcy 

i/lub kiedy s

ą

 poruszane zagadnienia 

kontrowersyjne, osobiste, intymne.

background image



Metody jako

ś

ciowe – techniki projekcyjne 

polegaj

ą

 na zastosowaniu projekcji, czyli 

podstawowych mechanizmów obronnych 
człowieka, dzi

ę

ki którym ego broni si

ę

 przed 

niepo

Ŝą

danymi lub stłumionymi pop

ę

dami, 

niepo

Ŝą

danymi lub stłumionymi pop

ę

dami, 

pragnieniami, przypisuj

ą

c je innym. W ramach 

projekcji najcz

ęś

ciej przenosi si

ę

 własne cechy, 

my

ś

li i postawy na oceniane osoby, rzeczy i 

zjawiska.



background image



Metody jako

ś

ciowe – eksperymenty – forma 

do

ś

wiadczenia badawczego polegaj

ą

ca na 

ustaleniu wpływu wybranego czynnika (zmienna 
niezale

Ŝ

na) na okre

ś

lone zjawisko (zmienna 

zale

Ŝ

na), przy czym zmienna niezale

Ŝ

na podlega 

zale

Ŝ

na), przy czym zmienna niezale

Ŝ

na podlega 

celowemu kształtowaniu przez eksperymentatora.

background image

PROCEDURA BADANIA 
MARKETINGOWEGO



OKRE

Ś

LENIE PROBLEMU BADAWCZEGO





Etap ten decyduje o powodzeniu bada

ń

, poniewa

Ŝ

 

dokładne okre

ś

lenie, sformułowanie problemu 

stanowi połow

ę

 rozwi

ą

zania.

stanowi połow

ę

 rozwi

ą

zania.



Wa

Ŝ

ne by odró

Ŝ

ni

ć

 problem od jego symptomów.



Po u

ś

wiadomieniu sobie przez badacza istoty 

problemu decyzyjnego problem ten musi zosta

ć

 

sprecyzowany w postaci jednego lub kilku pyta

ń

 

badawczych stanowi

ą

cych przedmiot współpracy 

mi

ę

dzy badaczem i analitykiem (pytanie badacza 

jest wersj

ą

 techniczn

ą

 problemu marketingowego 

sformułowanego przez decydenta).

background image



FORMUŁOWANIE HIPOTEZ





Hipoteza jest to przypuszczenie, orzeczenie 
niezupełnie pewne o wyst

ę

powaniu danego 

zjawiska b

ą

d

ź

 o jego wielko

ś

ci, cz

ę

stotliwo

ś

ci w 

zjawiska b

ą

d

ź

 o jego wielko

ś

ci, cz

ę

stotliwo

ś

ci w 

stosunku do innych zjawisk lub o zale

Ŝ

no

ś

ci mi

ę

dzy 

zjawiskami.



Hipoteza tworzy mo

Ŝ

liw

ą

 odpowied

ź

 na pytanie 

postawione w badaniach – musi by

ć

 tak 

sformułowana by było mo

Ŝ

liwe jej zweryfikowanie.

background image



OPRACOWANIE PLANU BADA

Ń





Wybór typu bada

ń

:



Eksploracyjne (poszukiwawcze) – maj

ą

 na celu 

zidentyfikowanie natury problemu, formułowanie hipotez, które 
nast

ę

pnie b

ę

d

ą

 wyra

Ŝ

one w formie pyta

ń

 badawczych. Po 

badaniach eksploracyjnych nast

ę

puj

ą

 badania opisowe i 

przyczynowo-skutkowe.



Opisowe – poszukiwanie odpowiedzi na pytania: kto? Co? 



Opisowe – poszukiwanie odpowiedzi na pytania: kto? Co? 
Gdzie? Kiedy?. Rodzaje: długotrwałe (panele), krótkotrwałe 
(fotografia rynku w danym momencie), błyskawiczne.



Przyczynowo-skutkowe – najbardziej zaawansowane. Cel: 
wyja

ś

nienie rozwoju i kształtowania si

ę

 zjawisk przez 

okre

ś

lenie zwi

ą

zków przyczynowo-skutkowych mi

ę

dzy 

zmiennymi (przywidywanie i optymalizowanie poziomu 
inwestycji marketingowej).

background image



Wybór zmiennych do obserwowania i pomiaru,



Wybór 

ź

ródeł informacji,



Wybór metod gromadzenia i rejestrowania 
informacji,

Wybór instrumentów pomiarowych oraz metod 



Wybór instrumentów pomiarowych oraz metod 
analizy informacji.

background image



WYBÓR METOD GROMADZENIA DANYCH





Kryteria wyboru metod gromadzenia 

danych:

Typ bada

ń

 – np. w rozpoznawczych nie stosuje si

ę

 



Typ bada

ń

 – np. w rozpoznawczych nie stosuje si

ę

 

eksperymentu.



Wizja rynku – wizja rynku jako mechanizmu –
metody eksperymentalne, natomiast metody bada

ń

 

jako

ś

ciowych odpowiadaj

ą

 wizji rynku jako kategorii 

subiektywnej, trudnej do manipulowania i pomiaru.



Dost

ę

pne zasoby finansowe i ludzki.

background image



ANALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE DANYCH





Edycja – sprawdzanie, czy dane s

ą

 kompletne, 

logiczne i czy zostały zebrane zgodnie z instrukcj

ą

Ale równie

Ŝ

 uzupełnianie danych, poprawa ich 

Ale równie

Ŝ

 uzupełnianie danych, poprawa ich 

czytelno

ś

ci oraz sprawdzenie zawarto

ś

ci 

merytorycznej.



Kodowanie – proces identyfikacji i weryfikacji 
ka

Ŝ

dej odpowiedzi przez przydzielenie jej numeru 

lub innego symbolu (wprowadzenie danych do 
komputera).

background image



SPORZ

Ą

DZANIE RAPORTU Z BADA

Ń





Raport:



Prezentuje wyniki bada

ń

,



Ma okre

ś

lon

ą

 form

ę

,



Jasno i wyczerpuj

ą

co informuje o odkryciach 

badawczych,



Informuje o metodologii, rezultatach, wnioskach i 
zaleceniach.

background image



OBSERWACJE

background image



Obserwacja – metoda gromadzenia danych 
pierwotnych polegaj

ą

ca na postrzeganiu celowym, 

zamierzonym i prowadzonym według ustalonego z 
góry planu. Jest ona wykorzystywana do badania 
zjawisk, zdarze

ń

 i zachowa

ń

, które mo

Ŝ

na bez 

zjawisk, zdarze

ń

 i zachowa

ń

, które mo

Ŝ

na bez 

ingerencji prowadz

ą

cego badanie zobaczy

ć

 lub 

zarejestrowa

ć

 za pomoc

ą

 specjalnych urz

ą

dze

ń

.

background image



Obserwacja niekontrolowana – rejestrowanie 
zachowa

ń

 i zjawisk przebiegaj

ą

cych w warunkach 

naturalnych, bez jakiegokolwiek oddziaływania 
obserwatora.



Obserwacja kontrolowana (uczestnicz

ą

ca) – takie 

oddziaływanie na badan

ą

 osob

ę

, by mo

Ŝ

na było 

uzyska

ć

 od niej jak najwi

ę

cej potrzebnych informacji, np. 

uzyska

ć

 od niej jak najwi

ę

cej potrzebnych informacji, np. 

rozmowa z nie

ś

wiadomym swej roli respondentem.



Obserwacja kontrolowana/niekontrolowana ukryta 
badaj

ą

cy celowo ukrywa czynno

ść

 obserwacji obiektu.



Obserwacja kontrolowana/niekontrolowana jawna 
stosuje si

ę

 zazwyczaj, gdy nie ma mo

Ŝ

liwo

ś

ci jej 

ukrycia. Wada: wywołanie nienaturalnego zachowania 
osoby badanej.

background image



Obserwacje w warunkach naturalnych 
obserwacje badanego obiektu w jego zwykłym 
otoczeniu.



Obserwacje laboratoryjne – prowadzone w 
specjalnie stworzonych warunkach według 

specjalnie stworzonych warunkach według 
ustalonego scenariusza (standaryzowane).

background image



Ankieta obserwacyjna – wypełnianie 
kwestionariuszy przez ankieterów na podstawie 
dokonanych przez nich obserwacji.



Zalety obserwacji – stosunkowo niewielka 
pracochłonno

ść

, du

Ŝ

a sprawno

ść

 badania i na ogół 

pracochłonno

ść

, du

Ŝ

a sprawno

ść

 badania i na ogół 

niskie koszty.



Wady obserwacji – niedoskonało

ść

 zmysłów 

ludzkich, subiektywizm obserwatora, mo

Ŝ

liwo

ść

 

wzajemnego oddziaływania na siebie obserwatora i 
osoby obserwowanej, niemo

Ŝ

no

ść

 ustalenia 

motywów obserwowanych zachowa

ń

.

background image



WYWIADY GŁ

Ę

BINOWE I ZOGNISKOWANE

background image



Pogł

ę

bione wywiady grupowe – uzyskiwanie 

rezultatów wygenerowanych wspólnie przez 
uczestników badania. Cel: poznanie i zrozumienie 
zachowa

ń

 konsumentów w okre

ś

lonych sytuacjach. 

Najcz

ęś

ciej w badaniach nad kształtowaniem 

Najcz

ęś

ciej w badaniach nad kształtowaniem 

nowych produktów oraz kampanii reklamowych lub 
jako badania pomocnicze przed i po sonda

Ŝ

ach 

(ankietach) ilo

ś

ciowych.

background image



Niezb

ę

dne jest opracowanie scenariusza 

okre

ś

laj

ą

cego cel/cele badania, kryteria doboru 

próby, liczb

ę

 i miejsce przeprowadzenia 

wywiadu, szczegółowy plan wywiadu 
uwzgl

ę

dniaj

ą

cy kolejno

ść

 poruszanych 

zagadnie

ń

.

zagadnie

ń

.



Moderator – osoba prowadz

ą

ca wywiad. Musi 

posiada

ć

 specjalne predyspozycje oraz 

przygotowanie i pewne do

ś

wiadczenie. Wybiera 

stopie

ń

 własnej ingerencji w przebieg dyskusji.



Liczebno

ść

 grupy: na ogół 6 – 8 osób (Europa) i 

10 – 12 w USA. Nale

Ŝ

y d

ąŜ

y

ć

 do jak najwy

Ŝ

szej 

homogeniczno

ś

ci grupy.

background image



Rodzaje:



Stopie

ń

 koncentracji uwagi respondentów na 

problemie badawczym:



Zogniskowany wywiad grupowy – wysoki stopie

ń

 koncentracji 

uwagi respondentów na ustalonym problemie badawczym (7 –
9 osób).



Pozostałe wywiady grupowe

background image



Miniwywiady grupowe – 4 do 6 osób. Sprawy powa

Ŝ

ne, 

osobiste, dra

Ŝ

liwe.



Z par

ą

 respondentów – np. badania par mał

Ŝ

e

ń

skich 

dotycz

ą

ce wybranych decyzji rodzinnych.



Z trzema respondentami – ka

Ŝ

da osoba reprezentuje inn

ą

 

postaw

ę

 wobec danego produktu czy zjawiska.

background image



Cz

ę

stotliwo

ść

 wywiadów:



Powtórzony wywiad grupowy – dwukrotne przeprowadzenie 
wywiadu z t

ą

 sam

ą

 grup

ą

 respondentów.



Panel wra

Ŝ

liwo

ś

ci – do 6 spotka

ń

 powtarzanych w tej samej 

grupie. W przypadku szczególnie zło

Ŝ

onych, trudnych 

problemów badawczych.

problemów badawczych.



Czas trwania wywiadów:



Skrótowy wywiad grupowy – nie dłu

Ŝ

ej ni

Ŝ

 1 godzina. Pełna 

koncentracja na problemie, post

ę

powanie zgodne ze 

ś

cisłym 

scenariuszem.



Rozszerzony wywiad grupowy – ok. 3 – 4 godziny. 
Wykorzystanie technik wspomagaj

ą

cych w celu 

zaanga

Ŝ

owania respondentów w okre

ś

lone procesy twórcze i 

wypełnienia postawionych zada

ń

. Wykorzystanie ró

Ŝ

nych 

technik projekcyjnych (psychodrama, kola

Ŝ

)

background image



Inne:



Burza mózgów – brak skr

ę

powania wymaganiami formalnymi. 

Ma na celu wyłonienie najbardziej ciekawych pomysłów w 
wyniku wymiany intuicyjnych s

ą

dów.



Metoda delficka – staranne przygotowanie sesji powtarzalnych 
bada

ń

 ankietowych kierowanych do wybitnych specjalistów z 

bada

ń

 ankietowych kierowanych do wybitnych specjalistów z 

Ŝ

nych dziedzin, pracuj

ą

cych niezale

Ŝ

nie i nie wiedz

ą

cych o 

tym, 

Ŝ

e bior

ą

 udział we wspólnym badaniu, a nast

ę

pnie 

stopniowe uwzgl

ę

dnianie ich opinii przez informowanie 

respondentów o wynikach poprzedniej ankiety.

background image



Zogniskowane wywiady grupowe – cz

ę

sto w 

badaniach jako

ś

ciowych. Niewielka liczba osób 

omawia kwestie i wykonuje zadania postawione 
przez moderatora. U

Ŝ

yteczne przy rozwi

ą

zywaniu 

problemów: eksploracyjnych – identyfikowanie 

problemów: eksploracyjnych – identyfikowanie 
natury nowego zjawiska, poprzedza badania 
ilo

ś

ciowe, diagnostycznych – wskazuj

ą

 przyczyny 

zjawisk, w których rezultaty bada

ń

 ilo

ś

ciowych s

ą

 

trudne do wytłumaczenia (np. niski poziom 
sprzeda

Ŝ

y), oceny postaw, motywacji nabywców, 

korelacyjnych – generowanie nowych idei i 
rozwi

ą

za

ń

.

background image



Etapy: planowanie – okre

ś

lenie warunków 

organizacyjno-lokalowych, kryteria selekcji 
uczestników, miejsce i czas realizacji badania 
(zale

Ŝ

y od liczby wywiadów), rekrutacja 

uczestników badania – kryteria selekcji wynikaj

ą

 z 

celu badania, kryteria demograficzne i inne, np. 

celu badania, kryteria demograficzne i inne, np. 
asertywno

ść

 czy pomysłowo

ść

, przygotowanie 

scenariusza – główne zagadnienia dotycz

ą

ce 

dyskusji wraz z okre

ś

lonymi ramami czasowymi, 

moderowanie – realizacja scenariusza, analiza i 
interpretacja wyników, przygotowanie raportu – do 
analizy jako

ś

ciowej wykorzystuje si

ę

 pami

ęć

 

moderatora, obserwatorów oraz notatki, 
transkrypcj

ę

, zapis na ta

ś

mie wideo 

background image



Pogł

ę

bione wywiady indywidualne – uzyskanie 

szczegółowych informacji od jednego respondenta, 
bez wpływu osób trzecich, podczas badania 
zło

Ŝ

onych, wieloetapowych procesów 

post

ę

powania nabywcy i/lub kiedy s

ą

 poruszane 

post

ę

powania nabywcy i/lub kiedy s

ą

 poruszane 

zagadnienia kontrowersyjne, osobiste, intymne. 
Czas: ok. 30 min do 1,5 godziny

background image



Podział:



Wg stopnia standaryzacji:



Wywiad cz

ęś

ciowo ustrukturowany (zogniskowany) –

scenariusz zawiera istotne tematy, które powinny by

ć

 

poruszone, ale pytania nie s

ą

 z góry ustalone. 1 godz. 

do 1,5.



Wywiad nie ustrukturowany – swobodna rozmowa 
badacza z respondentem. 1 godz. do 1,5.



Wg czasu trwania wywiadu:



Długi – bogactwo poruszanych problemów, 
uporz

ą

dkowanych według pyta

ń

 otwartych zawartych w 

kwestionariuszu w ustalonej kolejno

ś

ci. Mało elastyczny.



Krótki – ok. 30 min. Rozmowa na 

ś

ci

ś

le, w

ą

sko 

okre

ś

lony temat. Scenariusz wykorzystywany jest 

elastycznie, dostosowany do przebiegu rozmowy.

background image

D

ZI

Ę

KUJ

Ę