background image

Procedura „Przyjmowanie materiału do badań laboratoryjnych”. 

 

1. Cel Procedury. 

Celem  niniejszej  procedury  jest  przedstawienie  sposobu  przyjmowania  materiału  do 

badań laboratoryjnych w Punkcie Przyjęcia Materiału. 

 

2. Zakres obowiązywania procedury i kogo dotyczy. 

           Procedura obowiązuje pracowników Punktu Przyjęcia Materiału. 

 

3. Szczegółowy opis postępowania. 

Pracownicy  Punktu  Przyjęć  Materiału  sprawdzają  kaŜdą  próbkę  materiału  otrzymaną 

od zleceniodawcy i z Punktu Pobierania Próbek. Sprawdzenie próbek obejmuje: 

 

sprawdzenie poprawności wypełnienia skierowania na badanie i kompletności oraz 

czytelności danych zawartych na skierowaniu; 

 

sprawdzenie zgodności oznakowania próbki z danymi na skierowaniu; 

 

sprawdzenie  ilości  dostarczonego  materiału  i  jego  przydatności  do  wykonania 

zleconych badań; 

 

sprawdzenie czasu jaki upłynął pomiędzy pobraniem materiału, a dostarczeniem go 

do Punktu Przyjęcia Materiału; 

 

sprawdzenie  temperatury  w  jakiej  był  transportowany  materiał  (o  ile  ma  to 

znaczenie dla zleconych badań); 

 

sprawdzenie  czy  materiał  nie  został  uszkodzony  przed  dostarczeniem  do 

laboratorium  i  czy  nie  doszło  w  inny  sposób  do  naruszenia  integralności  próbki 

uniemoŜliwiającej wykonanie zleconych badań. 

   

Nieprawidłowe  lub  niepełne  wypełnienie  formularza  skierowania  powoduje,  Ŝe 

badanie  materiału,  do  którego  dołączone  jest  skierowanie  nie  zostanie  wykonane.  W 

przypadku,  gdy  istnieją  trudności  w  uzyskaniu  próbki  pierwotnej  lub  w  przypadku  próbek 

niestabilnych  (np.  płyn  mózgowo-rdzeniowy,  biopsja,  badania  gazometryczne,  itp.) 

laboratorium  moŜe  rozpocząć  badania  próbki  z  dołączonym  niepoprawnie  wypełnionym 

skierowaniem,  lecz  wynik  badania  nie  będzie  wydany  dopóki  zleceniodawca  nie  weźmie 

odpowiedzialności za identyfikację próbki i nie poprawi błędnych danych na skierowaniu lub 

nie uzupełni brakujących danych na skierowaniu. 

background image

Laboratorium,  w  trosce  o  jakość  i  wiarygodność  wyniku,  moŜe  odrzucić  próbkę  i  

odstąpić od wykonania badania w przypadku, gdy sprawdzenie próbki wykazało, Ŝe doszło do 

nieprawidłowości  związanych  z  pobraniem  i  transportem  próbki  lub  do  uszkodzenia  próbki. 

Sytuacja  taka  kaŜdorazowo  zostaje  dokładnie  opisana  przez  pracownika  laboratorium,  który 

podjął  decyzję  o  odstąpieniu  od  pobrania  materiału,  a  decyzja  o  odstąpieniu  od  pobrania 

materiału  i  wykonania  badania  musi  być  zatwierdzona  przez  kierownika  laboratorium  lub 

osobę  przez  niego  upowaŜnioną.  Dokumentem  słuŜącym  pomocą  przy  ocenie  próbek  jest 

instrukcja  „Dopuszczalne  czasy  trwania  fazy  przedlaboratoryjnej  i  warunki  transportu  dla 

badań wykonywanych w laboratorium”, która stanowi załącznik 3 do niniejszej procedury. 

Laboratorium  prowadzi  rejestr  próbek  przyjętych  i  rejestr  próbek  odrzuconych  z 

wykorzystaniem  formularzy  „Rejestr  próbek  przyjętych”  i  „Rejestr  próbek  odrzuconych”, 

które to dokumenty stanowią odpowiednio załącznik 1 i załącznik 2 do niniejszej procedury. 

KaŜdorazowo w przypadku odrzucenia próbki przesłanej do laboratorium wyznaczony 

pracownik  laboratorium  jest  zobowiązany  do  niezwłocznego  przekazania  tej  informacji 

zleceniodawcy  drogą  telefoniczną  i  odnotowania  tego  faktu  w  „Rejestrze  próbek 

odrzuconych” z podaniem godziny i daty przekazania informacji oraz danych osoby, która tą 

informację przyjęła. 

Wszyscy  zleceniodawcy,  którzy  podpisali  z  laboratorium  umowę  o  wykonywanie 

badań laboratoryjnych są zobligowani do zapoznania się z niniejszą procedurą i potwierdzenie 

tego  faktu  podpisem  osoby  reprezentującej  zleceniodawcę.  Takie  potwierdzenie  zapoznania 

się  zleceniodawcy  z  niniejszą    procedurą  stanowi  załącznik  do  umowy  z  kaŜdym  ze 

zleceniodawców. 

 

4. Dokumenty związane. 

 

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 23.03.2006 

w sprawie standardów jakości  

dla 

medycznych 

laboratoriów 

diagnostycznych 

mikrobiologicznych 

(Dz.U.06.61.435)

 

 

Norma  PN-EN  ISO/IEC  15189:2003  “Laboratoria  medyczne  –  specyficzne 

wymagania dotyczące jakości i kompetencji.” 

 

5. Załączniki. 

 

Załącznik 1 – Formularz „Rejestr próbek przyjętych” 

 

Załącznik 2 - Formularzy „Rejestr próbek odrzuconych” 

background image

 

Załącznik  3  –  Załącznik  nr  3  do  Rozporządzenie  Ministra  Zdrowia  z  dn. 

23.03.2006 

w  sprawie  standardów  jakości  dla  medycznych  laboratoriów 

diagnostycznych i mikrobiologicznych (Dz.U.06.61.435)

 uzupełniony o informacje 

dotyczące badań nie ujętych w tym dokumencie.