plik

Zdarza się, że w praktyce gospodarczej występują koszty

dotyczące nie jednego, lecz wielu okresów sprawozdawczych.

Jest to zjawisko kosztów rozliczanych w czasie.

Problem dokonywania międzyokresowego rozliczania kosztów

wynika z nierównomierności powstawania kosztów jak i z

dwóch zasad rachunkowości:

zasady periodyzacji - zgodnie z którą operacje gospodarcze

powinny być

ujmowane z podziałem na okresy

sprawozdawcze, których dotyczą,

2. zasady współmierności kosztów i przychodów

Rozbieżności w czasie między poniesieniem kosztów a

wytworzeniem efektów działalności mają charakter

dwojaki:

poniesione koszty wyprzedzaj powstanie produktów,

koszty są poniesione po powstaniu produktów.

Z tego punktu widzenia wyróżnia się:

1. rozliczenia międzyokresowe kosztów czynne (aktywne),
2. rozliczenia międzyokresowe kosztów bierne (pasywne)

W przypadku rozliczeń międzyokresowych kosztów

czynnych najpierw występuje wydatek, a następnie

pojawia się koszt, a w odniesieniu do rozliczeń

międzyokresowych kosztów biernych sytuacja jest

odwrotna. W koszty zalicza się pewne elementy, które

wydatkiem staną się w okresach późniejszych.

ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE KOSZTÓW

CZYNNE

występują wtedy, gdy poniesione koszty wyprzedzają

powstanie produktów (efektów)

Koszty te stanowią składnik aktywów bilansu – koszty

przyszłych okresów

Są one następnie rozliczane na okresy przyszłe, w ślad

za powstającymi produktami (efektami). Szczególnym

przypadkiem czynnych rozliczeń międzyokresowych

kosztów są koszty zakupu. Koszty te powstają bowiem w

chwili zaopatrzenia i stają się np. kosztami produkcji

wtedy, gdy nabyte zapasy zostaną zużyte w tej

działalności

DO CZYNNYCH ROZLICZEŃ MIĘDZYOKRESOWYCH
KOSZTÓW MOŻNA ZAKWALIFIKOWAĆ, np:

prenumeratę czasopism,

ubezpieczenia majątkowe,

czynsze i dzierżawy,

podatek od nieruchomości,

roczną opłatę za wieczyste użytkowanie gruntów,

amortyzację środków trwałych odpisana jednorazowo w
koszty,

roczny odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń
Socjalnych.

ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE KOSZTÓW

BIERNE

występują wówczas, gdy w momencie powstawania
produktów nie zostały jeszcze poniesione wszystkie
koszty związane z tymi produktami.

Należy wówczas zaliczyć do kosztów produktów część
kosztów przewidywanych. Zabieg ten nazywa się
tworzeniem rezerw na koszty. Utworzenie rezerwy
powoduje podwyższenie kosztów, a tym samym
obniżenie zysku (wyodrębnienie jego części).

Rezerwa jest składnikiem pasywów bilansu.

Zgodnie z

ustawą

o rachunkowości dokonuje się

biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w

wysokości przypadającej na dany miesiąc ściśle

określonych świadczeń wykonanych na rzecz

przedsiębiorstwa, lecz jeszcze nie stanowiących

zobowiązania oraz prawdopodobnych kosztów,

których kwota bądź data powstania zobowiązania z ich

tytułu nie są jeszcze znane.

DO BIERNYCH ROZLICZEŃ
MIĘDZYOKRESOWYCH KOSZTÓW MOŻNA
ZAKWALIFIKOWAĆ MIĘDZY INNYMI:

koszty napraw gwarancyjnych oraz z tytułu rękojmi
(koszty te występują u producentów i handlowców
złożonych produktów długotrwałego użytku),

rezerwy na przewidywane koszty, np.. remontów,

rezerwy na przewidywane odsetki

Do ewidencji rozliczeń międzyokresowych kosztów (zarówno
czynnych i biernych) służy konto:

ROZLICZENIAE MIĘDZYOKRESOWE KOSZTÓW

Zakładając stosowanie układu rodzajowego kosztów, koszty
rozliczane w czasie przenoszone są na konta rozliczeń
międzyokresowych kosztów za pośrednictwem konta 49 -
,,Rozliczenie kosztów".

Raty odpisów miesięcznych są zaś rozliczane z reguły na konta
układu kalkulacyjnego. Kolejność wymienionych księgowań jest
uzależniona od charakteru rozliczeń międzyokresowych kosztów
(czynne czy bierne)

Objaśnienia do schematu

1. Zaksięgowanie kosztu rodzajowego rozlicznego w

czasie (koszt poniesiony w danym okresie dotyczący
okresów przyszłych)

2. Przeniesienie kosztu rodzajowego na konto

,,Rozliczenie międzyokresowe„

3. Zarachowanie do kosztów bieżącego okresu części

kosztu rozliczanego w czasie

RMK BIERNE

Różne konta

Koszty według
rodzaju

Rozliczenie
kosztów

Rozliczenie
międzyokresowe

Koszty według typów
działalności

(2)

(3)

(1)

(4)

Objaśnienie do schematu

Zaliczenie do kosztów bieżącego okresu kosztu, który zostanie

poniesiony w przyszłości

Zaksięgowanie kosztu rodzajowego według otrzymanych faktur,

rachunków, na który była utworzona rezerwa

Przeniesienie kosztu rodzajowego na konto „Rozliczenia

międzyokresowe”

Rozliczenie utworzonej rezerwy z rzeczywistymi kosztami w

przypadku różnic między tymi wielkościami

PRZYKŁAD (rozliczenia międzyokresowe kosztów)

Salda początkowe wybranych kont na 1 stycznia:

400
200

1 100

114
300

Rozliczenia międzyokresowe kosztów

z tytułu prenumeraty czasopisma „Młody
Księgowy” od września ubiegłego roku na 8
miesięcy (Dt)

z tytułu utworzenia rezerwy na koszty napraw
gwarancyjnych wyrobów sprzedanych (Ct)

2. Środki trwałe
3. Materiały
4. Rachunek bankowy

Lp. Dowód

Treść operacji

Kwota

Otrzymano rachunek za czynsz z tytułu dzierżawy lokalu
biurowego za I półrocze.

600

Dokonano rocznego odpisu na ZFŚS od wynagrodzeń
pracowników:
a) bezpośrednio produkcyjnych,
b) pośrednio produkcyjnych.

700
500

3. Fa,

OT Zakupiono

niskocenne

środki trwałe wydane bezpośrednio do

użytkowania:

−

wartość zakupionych środków trwałych

−

VAT 22%

−

suma faktury

250
......
......

4. PK Naliczono

amortyzację od zakupionych środków trwałych. ......

Poniesiono koszty napraw gwarancyjnych wyrobów
sprzedanych wykonanych przez wydziały pomocnicze
producenta:
a)  wynagrodzenie brutto,
b)  części zamienne,
c)  narzuty na wynagrodzenia (20%).

40
15

......

6. PK Przeksięgowano koszty wykonanych napraw

......

7. WB Otrzymano

środki z zaciągniętej pożyczki 800