Historia myśli psychologicznej - ćwiczenia
Kant:
Żeby zrozumieć jakiej ewolucji podległa koncepcja duszy platońskiej (empiryzm klasyczny) to trzeba opowiedzieć o
trzech rzeczach:
– problem psychofizyczny
– dusza podległa (w wyniku tego co się działo w nurcie platońskim) pewnej ewolucji, która da się
przedstawić jako:
– dusza została zsubiektywizowana, zpsychologizowana, zintelektualizowana (stała się coraz
bardziej intelektem a nie czymś ożywiającym);
– odsubstancjalizowanie/fenomenalizacja duszy
Istotą platońskiej koncepcji duszy to, że człowiek to dusza i ciało (szeroko rozumiane rzeczy, a nie
aktywność, czynność, sposób postępowania). Te dwa tworzywa w Platońskiej koncepcji są
niewspółmierne, nie są podobne do siebie. Dusza wieczna, przed ciałem i po ciele. Dusza i ciało –
najbardziej się od siebie różnią.
Istnieje jednak Pproblem: Jak tak rozumiana dusza wchodzi w kontakt z ciałem, że go ożywia? Jak
dusza może działać na ciało skoro są kompletnymi przeciwieństwami ? – ten problem zwany jest
psychofizycznym. Obecnie używa się pojęcia “Mind Body Problem”.
Madsen: problem psychofizyczny jest najważniejszym psychologii.
Ryle – problem psychofizyczny jest nie ważny.
Ingarden – ten problem jest nierozwiązywalny bo, aby go rozwiązać musielibyśmy mieć
doświadczenia poszczególnych rzeczy bez tej drugiej. Skoro nie mamy takich doświadczeń to nie
możemy tego połączyć.
Odróżnienie tych dwóch substancji – DUALIŚCI
Redukcja do jednej substancji - MONIŚCI
– Berkeley – idealizm subiektywny (spirytualizm) - nie ma materii, wszystko jest duchem
(istnieć to być spostrzeganym)
– Spinoza, Young - monizm neutralny - to co nazywamy duchem i materią to dwa sposoby
przejawiania się trzeciej substancji o nieznanej naturze.
– Monizm materialistyczny – nie uznaje duchowości. To co jest psyche, duszą to:
a) w XIX w. była szkoła, w której mówiono, że psychika ma się tak do mózgu jak żółć do
wątroby. Mózg pracując wytwarza pewną substancję zwaną psychiką, którą narazie nie można
zbadać.
b) relacja między mózgiem, a psychiką to tancerz i taniec. Taniec nie jest ani przedmiotem, ani
substancją. Jest funkcją lub wynikiem pewnej aktywności. Wynik tego nie może istnieć
samodzielnie. Psychika nie może istnieć bez mózgu. Psychika jest wyższą czynnością mózgu.
c) fizykalizm – prawa rządzące umysłem nie mogą być inne niż prawa rządzące resztą świata –
prawa fizyki. Nie mogą przeczyć prawom fizyki.
DUALISTYCZNE ROZWIĄZANIA:
– Interakcjonizm (wzajemny wpływ)
– Paralelizm (równoległy, niezależny)
Kartezjusz był interakcjonistą, tak jak Popper i Eccles.
Kartezjusz wymyślił, że dusza kontaktuje się z ciałem w szyszynce. Krytycy nazwali to katastrofą
Kartezjańską.
Augustyn – grzech pierworodny jest przekazywany drogą płciową.
Augustyn – Daj Boże serce czyste, ale nie dzisiaj.