Kazus 1.
Marianna, pilna studentka prawa na UJ czując presję zbliżającego się egzaminu z prawa cywilnego,
kupiła od Janusza 10 tomów "Systemu prawa prywatnego" i komentarz do Kodeksu Cywilnego.
Wpłaciła pieniądze i czekała na przesyłkę. Kiedy w końcu listonosz zapukał do drzwi i dostarczył
paczkę, okazało się, że w książkach brakuje wielu stron a niektóre z nich są zaplamione. Janusz
ignorował maile Marianny, w których ta zgłaszała problem. Ostatecznie dziewczyna postanowiła
odstąpić od umowy i wysłała nieuczciwemu sprzedawcy stosowną wiadomość. Ten dopiero wtedy
zareagował i oświadczył, że Marianna powinna odesłać mu książki i ponieść koszty wysyłki.
Marianna zignorowała go i odesłała mu książki w ten sposób, że koszty będą obciążać jego. Jednakże
na poczcie paczka uległa uszkodzeniu i część książek została zalana. Janusz żąda naprawienia szkody
od Marianny, która broni się twierdząc, że przecież książki w tym momencie ciągle stanowiły jej
własność, a nie Janusza.
Oceń sytuację prawną i wypisz wszystkie roszczenia występujące w kazusie.
Kazus 2
Osobista stylistka gwiazd Alexandra zobowiązała się uszyć dla pewniej znanej piosenkarki strój
sceniczny – balowa suknię, w którym ta miała wystąpić na międzynarodowym festiwalu. Taka usługa
miała kosztować piosenkarkę 3.300 zł. Piosenkarka nie zapłaciła w terminie płatności wyznaczonym
na 12.01.2010 r. Alexandra zauważyła to dopiero po 3 latach, ale była przyzwyczajona do tego, ze
gwiazdy zwykły zapominać o przyziemnych sprawach, dlatego nie przejęła się tym – pomyślała, że
gwiazda estrady zapłaci jej wraz z terminem płatności za wykonywane w jej pracowni buty, co miało
nastąpić 15.03.2012 r.. Ponadto kto jak kto, ale ta ozdoba zagranicznych scen na pewno jej zapłaci –
znały się nie od dziś, a wyrazem zaufania były pożyczki udzielane sobie nawzajem prze ostatnie lata,
wszystkie w końcu zwrócone z odsetkami. Kiedy nadszedł termin płatności kolejnej raty tego typu
pożyczki udzielonej gwieździe, mistrzyni igły poważnie zaniepokoiła się, że nigdy nie odzyska swych
pieniędzy. Gdy gwiazda przelała wreszcie 1.500 zł, nie precyzując, który dług spłaca, ulga była tylko
częściowa – nadal nie uregulowano 4.500 zł. Stylistka Alexandra postanowiła udać się do prawnika z
zapytaniem, który dług piosenkarki ma uznać za spłacony i prosić go o radę, jak może odzyskać swoje
pieniądze.
Kazus 3
Ośmioletni Jarek odziedziczył po swojej babci nieruchomość lokalową. Jego ojciec jako
przedstawiciel ustawowy wynajął w imieniu Jarka lokal Alinie. Tuż przed rozpoczęciem sezonu
zimowego Alina zauważyła, że jeden z kaloryferów w mieszkaniu jest w znaczącym stopniu
skorodowany. Zgłosiła problem ojcu Jarka z prośbą o niezwłoczną wymianę kaloryfera.
Bezskutecznie. Kiedy zaczęto grzać z przerdzewiałego kaloryfera zaczęła sączyć się woda. W
konsekwencji zamókł i uległ uszkodzeniu dywan. Alina zażądała od Jarka zapłaty ośmiuset złotych
tytułem odszkodowania za zniszczony dywan. Ojciec Jarka odmówił zadośćuczynienia temu żądaniu
podnosząc, że jego syn wynajmujący mieszkanie Alinie nie ponosi winy ze względu na swój wiek.
Zaoferował równocześnie natychmiastową wymianę kaloryfera.
Czy żądanie Aliny jest uzasadnione?
Kazus 4 - egzaminacyjny z dnia 16.06.2009 r.
Wojciech był pełnomocnikiem Tomasza. Tomasz udzielił Wojciechowi pełnomocnictwa ogólnego do
prowadzenia spraw swojego pensjonatu. Wojciech w imieniu Tomasza zamówił u stolarza Karola
wykonanie pięciu szaf, które miały być dostarczone do dnia 17 maja. Gdy Wojciech pojawił się u
Karola 18 maja, okazało się, że Karol nawet nie podjął prac. W związku z tym Wojciech, działając w
imieniu Tomasza odstąpił od razu od umowy (nie wyznaczając żadnych dodatkowych terminów) i
domaga się także w imieniu mocodawcy zwrotu zapłaconego Karolowi wynagrodzenia.
Czy zasadnie?
Kazus 5
Zadłużona spółka A pożyczyła od spółki B 500.000 zł. Pożyczkobiorca w formie pisemnej zobowiązał
się do zwrotu gotówki w ciągu miesiąca, a gdyby nie było to możliwe - zobowiązał się w zamian za
zwolnienie go z długu do przeniesienia na rzecz pożyczkodawcy własności nieruchomości wskazanej
w umowie. Dwa miesiące po upływie terminu zwrotu pożyczki, 2 marca 2000 r., strony zawarły
umowę przenoszącą własność tej nieruchomości na spółkę B, którą ujawniono w dziale II księgi
wieczystej (własność). Po kilku latach, gdy sytuacja spółki A znacznie się poprawiła, spółka ta
próbuje odzyskać swą dawną nieruchomość kwestionując ważność umowy sprzedaży – jej zdaniem
dla skutecznego przeniesienia własności nieruchomości formę aktu notarialnego powinna mieć także
umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości, na podstawie której spółka A
uzyskała pożyczkę (zgodnie z art. 158 k. c.).
Jesteś radcą prawnym spółki B – jak możesz przekonać sąd, że umowa przenosząca własność na rzecz
tej spółki była ważna?
Zobacz: SN IV CSK 149/08
Kazus 6
Anna prowadziła przedsiębiorstwo organizujące przeprowadzki. Paulina zleciła jej przewiezienie
rzeczy ze starego do nowego mieszkania. Janusz, jeden z pracowników Anny, przenosił z mieszkania
do samochodu zabytkową wazę. Na schodach zasłabł i upuścił wazę, która została całkowicie
zniszczona. Zasłabnięcie Janusza było spowodowane zbyt dużą dawką leku, który właśnie Janusz
zaczął przyjmować. Jak się okazało, farmaceuta pomylił się przepisując dawkowanie leku z recepty na
opakowanie lekarstw. Paulina zażądała od Anny zapłaty 8000 zł tytułem odszkodowania za
zniszczoną wazę. Anna broni się, wskazując, że nie ponosi winy w wyborze pracownika, który był
doświadczonym tragarzem. Ponadto jej zdaniem odpowiedzialność wyłącza także brak winy po
stronie pracownika, który nie mógł przecież wiedzieć o błędzie farmaceuty.
Oceń stanowiska stron
Kazus 7 - egzaminacyjny z 15.06.2011 r.
A sprzedał B używany samochód dostawczy. W umowie strony postanowiły, że własność samochodu
przejdzie na B z chwilą jego odbioru, którego termin ustalono na dzień 10 maja 2010 r. W tym dniu B
był też zobowiązany do zapłaty ceny. Termin odbioru upłynął bezskutecznie, w okresie dwóch
kolejnych miesięcy A wzywał B trzykrotnie do odbioru samochodu, ostatecznie B, powołując się
bezzasadnie na nieważność umowy sprzedaży, oświadczył, że nie odbierze samochodu i nie zapłaci
ceny. A sprzedał samochód kolejnemu nabywcy C, ale za cenę niższą od ustalonej w umowie z B. A
domaga się od B zapłaty kwoty stanowiącej różnicę między ceną ustaloną w umowie zawartej z B a
ceną uzyskaną od C, zaś B domaga się od A naprawienia szkody wynikłej z niewykonania umowy
sprzedaży.
Czy roszczenia A i B są zasadne?
Kazus 8
X zawarł umowę z Y. Y spóźnił się ze swoim świadczeniem, w związku z tym X wyznaczył mu
dodatkowy, 20-minutowy termin. Termin ten upłynął bezskutecznie, ale X złożył oświadczenie o
odstąpieniu dopiero po miesiącu. Czy umowa nadal wiąże strony?
Kazus 9
A i B zawarli umowę, zgodnie z którą A miał dostarczyć piwo na imprezę a B cięższe alkohole. Żaden
z nich nie spełnił swojego świadczenia, ale obaj wyznaczyli dodatkowy termin. Po jego upływie obaj
od umowy odstąpili (pierwszy zrobił to B). Teraz obaj żądają odszkodowania.
Kazus 10.
Franciszek darował Mariuszowi samochód. Ponieważ Mariusz był rażąco niewdzięczny Franciszek
skutecznie odwołał darowiznę. Domagał się zatem zwrotu pojazdu od Mariusza. Mariusz nie zwrócił
pojazdu. Jechał nim bardzo szybko, wpadł w poślizg i rozbił pojazd. Zakład ubezpieczeń wypłacił
Mariuszowi odszkodowanie z tytułu auto casco. Czego może się domagać Franciszek od Mariusza?
Kazus 11
Kazimierz był zobowiązany z tytułu naprawienia szkody do zapłaty Januszowi kwoty 10 tys. zł.
Kazimierz umarł. Do spadku po nim doszedł z ustawy Karol, który przyjął spadek wprost, nie wiedząc
o istniejącym zobowiązaniu. Po roku zgłosił się Janusz. Czego może się domagać od Karola?
a) Jak będzie wyglądać sytuacja, jeżeli termin do zapłaty upłynął za życia Kaziemierza.
b) Jak będzie wyglądać sytuacja, jeżeli Karol od początku wiedział o zobowiązaniu do zapłaty?
Kazus 12
Stefan zakupił w fabryce X lakiery tam produkowane. Dostawa miała nastąpić do 15 kwietnia. 14
kwietnia fabryka całkowicie spłonęła wskutek okoliczności niezależnych od przedsiębiorcy. Spłonęły
również magazyny z lakierami. Stefan domaga się wykonania zobowiązania, względnie naprawienia
szkody wynikłej z jego niewykonania (minęło już kilka miesięcy od tych zdarzeń). Czy zasadnie?
TEST – (NIE)WYKONANIE I NIENALEŻYTE WYKONANIE ZOBOWIĄZANIA
1. Gdy miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone ani nie wynika z właściwości
zobowiązania, dłużnik powinien spełnić świadczenie:
a. W aktualnym miejscu zamieszkania wierzyciela, gdy oddaje dług niepieniężny
b. W siedzibie wierzyciela z dnia zawarcia umowy, gdy oddaje dług pieniężny
c. W swoim miejscu zamieszkania, gdy oddaje dług pieniężny
d. W miejscu zamieszkania wierzyciela z chwili spełnienia świadczenia, gdy oddaje dług
pieniężny
2. Dłużnik może złożyć przedmiot do depozytu sądowego:
a. Gdy wierzyciel odmawia pokwitowania świadczenia
b. Jeżeli z powodu okoliczności dot. dłużnika świadczenie nie może być spełnione
c. Jeżeli wierzyciel zniszczył pisemne oświadczenie o utracie dokumentu stwierdzającego
zobowiązanie dłużnika
d. Zawsze, gdy uważa to za stosowne
3. Złożenie przedmiotu do depozytu sądowego:
a. Ma takie skutki, jak spełnienie świadczenia, o ile wierzyciel odbierze przedmiot
świadczenia z depozytu
b. Ma takie skutki, jak spełnienie świadczenia, o ile zostanie dokonane ważnie
c. Ma takie skutki, jak odstąpienie od umowy wzajemnej
d. Jest niemożliwe w stosunku do przedmiotów, które nie zmieszczą się w sądowym
depozycie
4. Zgodnie z k. c. w razie wątpliwości termin spełnienia świadczenia poczytuje się:
a. Za zastrzeżony na korzyść wierzyciela
b. Za zastrzeżony na korzyść dłużnika
c. Za zastrzeżony na korzyść obu stron
d. K. c. nie zawiera takiego przepisu
5. Prawdziwe jest stwierdzenie
a. Korzystający z prawa zatrzymania na rzeczy może z niej korzystać w trakcie jego
wykonywania
b. Dłużnik zawsze może żądać pokwitowania świadczenia wierzycielowi w szczególnej
formie, gdyż i tak on ponosi jego koszty
c. Świadczenie do rąk domownika wierzyciela okazującego pokwitowanie wystawione przez
wierzyciela zwalnia dłużnika nawet, gdy było zastrzeżone, że świadczenie ma być
spełnione do rak własnych wierzyciela
d. Żadne z powyższych zdań nie jest prawdziwe
6. Przyjęcie świadczenia przez wierzyciela to:
a. Czynność faktyczna
b. Czynność prawna
c. Czynność o charakterze osobistym, która nie może być dokonana przez pełnomocnika
d. Żadna z odpowiedzi nie jest prawidłowa
7. Jeżeli dłużnik spełnił świadczenie do rąk niepełnoletniej córki wierzyciela, czego wierzyciel
nie potwierdził:
a. Nie jest zwolniony z obowiązku świadczenia
b. Jest zwolniony z obowiązku świadczenia – niezależnie od tego, czy wierzyciel skorzystał
z tego świadczenia
c. Jest zwolniony z obowiązku świadczenia, ale tylko w takim zakresie, w jakim wierzyciel z
niego skorzystał
d. Ma roszczenie o potwierdzenie spełnienia świadczenia
8. Gdy dłużnik jest w zwłoce ze świadczeniem pszenicy:
a. Wierzyciel może nabyć na koszt dłużnika taką samą ilość pszenicy lepszego gatunku
b. Wierzyciel może nabyć na koszt dłużnika taką samą ilość pszenicy gorszego gatunku
c. Wierzyciel może żądać zwrotu kosztów, jakie poniósł na zakup tej samej ilości i – w
braku bliższego określenia – średniego gatunku pszenicy
d. Nie może żądać odszkodowania
9. Można żądać odsetek od zaległych odsetek:
a. W przypadku pożyczek krótkoterminowych udzielanych przez banki
b. Wyłącznie od chwili wytoczenia o nie powództwa
c. Wyłącznie, gdy wynika to z czynności prawnej
d. Żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa
10. Oprocentowanie odsetek za opóźnienie:
a. Musi być określone w umowie
b. Jest określone ustawowo
c. Nigdy nie może przekroczyć wysokości odsetek maksymalnych określonej w ustawie
d. Żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa