ENDEL GDAŃSKI FORMĄ PROTESTU PRZECIWKO NIETOLERANCJI:

Charakterystyka Mendla Gdańskiego:

1) starzec samotnie wychowujacy wnuka
2) nie wtydzi się swojego pochodzenia i religii
3) jest żydem
4) szanowany przez sąsiadów
5) przywiązany do rodziny i do Polski
6) jest introligatorem
7) refeleksyjny- analizuje procesy społeczne problemy Żydów

PODZIAŁ POSTAW POSTACI:

Pozytywne:

1) Mendel Gdańskiego
2) student wykazuje się heroizmem
3) sąsiadki Mendla
4) ksiądz

Negatywne: 

1) Zegarmistrz
2) tłum

Wymowa noweli:

1) nienależy się wstydzić swojego pochodzenia
2) tekst stanowi protest przeciwko nietolerancji
3) krytyka stereotypów schematycznego myślenia
4) tekst stanowi apel o asymilację Żydów.

Nowela ukazuje przykłąd tzw. kozła ofiarnego