background image

MASZYNA ASYNCHRONICZNA  

1.  Oblicz  sprawność  silnika  dla  warunków  znamionowych przy  zadanej  mocy  strat i 

mocy znamionowej.

 

P

P

P

P

P

mech

mech

N

el

mech

N

+

=

 

=

 

η

η

 

 

2.  Jak  na  podstawie  mocy znamionowej  i  znamionowej  prędkości  oblicza  się 
znamionowy moment silnika?

  

 

N

N

N

N

N

N

N

N

N

N

P

P

T

P

T

η

η

η

ω

ω

55

,

9

2

60

60

2

=

 

=

 

=

 

=

 

 

 

3.  Wyznacz sprawność silnika  jeśli moc pobierana z sieci jest równa 30 kVA, cosφ=0,8, 
prędkość obrotowa wynosi 1460 obr/min, a moment obciążenia jest równy 130 Nm.

  

83

,

0

8

,

0

10

30

60

1460

2

130

cos

60

2

130

min

/

1460

8

,

0

cos

30

3

=

=

=

 

=

 

=

=

=

Nm

S

n

T

P

P

Nm

T

obr

n

kVA

S

el

mech

N

ϕ

η

ϕ

 

 

4.  Oblicz  sprawność  prądnicy dla  warunków  znamionowych przy  zadanej  mocy 
znamionowej i mocy strat.

  

P

Pel

P

P

P

el

mech

el

+

 

=

 

 

=

 

η

η

 

 
 
 
 
 
 

background image

5.  Kiedy  w  maszynie  mówimy  o  stanie  elektromagnetycznie  ustalonym,  kiedy o 

elektromechanicznie ustalonym, a kiedy o cieplnie ustalonym?

  

Stan elektromagnetyczny ustalony – ustalone prądy i strumienie 
Stan elektromechanicznie ustalony –  kiedy prędkość jest ustalona 
Stan cieplnie ustalony – stała temperatura, tworzona = oddanej do otoczenia, nie kumulują się 

 

 

6.  Podaj  wartości  prędkości  synchronicznych  w  Polsce,  tj.  dla  f=50  Hz,  dla  

maszyn o liczbie biegunów: 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 24.

  

 

p

f

n

Hz

f

1

1

60

50

 

=

 

=

 

Liczba biegunów         

Prędkość synchroniczna 

1500 

750 

500 

378 

10 

300 

12 

250 

14 

214,29 

16 

187,5 

24 

125 

 
 

7.  Co trzeba zrobić w celu zmiany kierunku prędkości obrotowej silnika (prędkości pola 

wirującego)?

  

Zmiana kierunku obrotu silnika 
Zamieniamy między sobą w silniku 3-fazowym dwie dowolne fazy 

 

8.  Przedstaw schemat zastępczy maszyny indukcyjnej i opisz parametry tego schematu.

  

 
 

 

 

jX

 1 

– reaktancja rozproszenia stojana 

jX

2

’ – rezystancja rozproszenia wirnika 

jX

g

 – reaktancja strumienia głównego 

R

1

 – oporność stojana (czynna) 

R

2

’ – oporność wirnika (czynna) 

R

Fe

 – straty w rdzeniu 

R

z

’(1-s)/s – moc urzyteczna 

background image

 

9.  Podaj,  co  reprezentuje  moc czynna wydzielana  w  elementach  czynnych schematu 

zastępczego maszyn indukcyjnej.

  

 

'

2

2

'

1

'

2

'

2

1

1

1

1

2

1

1

2

1

1

1

1

1

1

z

Z

r

Z

Z

Z

Z

C

ele

mech

mech

ele

m

wir

Fe

C

wir

Fe

Fe

C

R

R

R

I

m

R

I

m

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

I

R

m

I

R

m

P

P

P

ϑ

µ

µ

µ

=

+

+

=

+

=

+

=

=

+

=

+

=

 

 

10. Przedstaw związek pomiędzy mocą pola wirującego, a mocą mechaniczną.

  

N

i

cuz

N

i

N

N

cuz

i

uz

cuz

i

i

Fe

eim

S

P

P

S

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

P

=

=

+

=

+

=

=

=

)

1

(

 

 

11. Na  podstawie  schematu  zastępczego  maszyny  indukcyjnej  napisz  zależność  

prądu stojana od poślizgu i napięcia zasilającego Istoj=f(U,s). Pomiń gałąź 
poprzeczną.

 

2

'

2

2

2

2

2

2

2

2

2

1

'

2

1

'

2

1

1

1

'

2

1

1

)

(

r

r

r

Z

r

Z

r

Z

Z

zo

Z

r

r

X

s

X

X

s

R

E

X

R

s

E

X

R

E

I

E

s

E

f

s

E

X

X

j

s

R

R

U

I

I

I

=

+

=

+

=

+

=

=

+

+

+

=

=

 

 
 
 
 
 
 
 

background image

12. W  jakim zakresie wartości poślizgu maszyna  indukcyjna pracuje  jako silnik, w  jakim 
jako prądnica a w jakim jako hamulec.  
13,Narysuj  charakterystykę  mechaniczną maszyny  indukcyjnej  w  zakresie pracy 
silnikowej, prądnicowej i hamulcowej.

  

 

14. 

Podaj wzór określający  przebieg  charakterystyki mechanicznej maszyny  (  tzw. wzór 
Klossa). 

  

 

N

K

K

N

N

S

S

S

S

T

T

+

=

2

max

 

 

15. Dla  silnika  indukcyjnego  trójfazowego  klatkowego  o  parametrach  znamionowych 

PN=22  kW,  UN=400V,  poł.  w  trójkąt,  cosφ=0,9,  sprawność  η=  0,9  wyznacz  
prąd znamionowy oraz prąd w uzwojeniu stojana.

  

 

N

N

n

N

N

N

n

N

ele

N

I

I

U

P

U

P

I

3

cos

3

cos

3

1

=

=

=

ϕ

η

ϕ

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

16. Dla silnika o zadanej mocy znamionowej PN, prędkości znamionowej nN, sprawności 
znamionowej ηN, napięcia  znamionowego UN,  częstotliwości  znamionowej  fN,  cosφN 
znamionowego i przeciążalności oblicz:  
a)  moment znamionowy  
b)  moc pobieraną z sieci w warunkach znamionowych  
c)  prąd znamionowy  
d)  moment maksymalny  
e)  poślizg znamionowy    
f)  poślizg  utyku  (założyć,  że  rezystancja  uzwojenia  stojana  jest  
pomijalnie mała, nie występują straty w rdzeniu, a reaktancja główna  
jest bardzo duża). 
 

)

1

(

)

)

)

cos

3

)

cos

3

)

55

,

9

)

2

1

1

1

+

=

=

=

=

=

=

λ

λ

λ

ϕ

ϕ

N

MAX

N

N

N

N

MAX

N

N

N

N

N

N

N

N

N

N

S

s

f

n

n

n

S

e

T

T

d

U

P

I

c

I

U

P

b

n

P

T

a

 

 

17. Przedstaw w postaci graficznej następujące zależności dla silnika indukcyjnego:  
a)  prąd uzwojenia stojana w funkcji prędkości  
b)  cosφ w funkcji mocy "na wale"  

c)  sprawności w funkcji mocy "na wale"

  

 
17. Przedstaw w postaci graficznej następujące zależności dla silnika indukcyjnego:  
 
a)  prąd uzwojenia stojana w funkcji prędkości  

I

r

I

1r

I

1

n

r

n

1

n

I

r

 

 
b)  cosφ w funkcji mocy "na wale"  

background image

1

P

r

P

max

cos 

ϕ

Ζ

cos 

ϕ

0

cos 

ϕ

 

 

c)  sprawności w funkcji mocy "na wale" 

P

r

P

mech

100%

η

%

 

 

18. Podaj jak wartość poślizgu utyku zależy od rezystancji uzwojenia wirnika.

 

 
18. Podaj jak wartość poślizgu utyku zależy od rezystancji uzwojenia wirnika. 

Τ

max

Τ

R

3

>R

2

>R

1

Β=0

s=R'

2

/X'

2

 

 
 
  

19. Podaj  jak  wartość  momentu  maksymalnego  maszyny  indukcyjnej  zależy  od:  

a)  skutecznej  wartości  i  częstotliwości  napięcia  zasilającego  uzwojenie  stojana,  b) 

rezystancji uzwojenia wirnika.

  

 
19. Podaj  jak  wartość  momentu  maksymalnego  maszyny  indukcyjnej  zależy  od:  
a) skutecznej  wartości  i  częstotliwości  napięcia  zasilającego  uzwojenie  stojana,  

Τ

max

Τ

T

max

=f(u,f)

n

 

background image

)

1

(

1

'

)

'

(

'

'

1

2

2

2

2

1

s

s

s

R

I

P

T

I

I

 −

=

=

=

ω

ω

 

 
b) rezystancji uzwojenia wirnika. 

s=1

U>U

N

U<U

N

U

N

s

max

s=0

n:n

r

 

(

)

(

)

??????????

???

'

'

'

'

'

'

)

'

(

)

1

(

2

2

2

1

2

2

1

2

1

2

2

1

2

2

1

1

2

1

2

1

1

2

2

1

1

+

+

+

=

=

+

+

+

=

=

=

=

=

U

T

X

X

s

R

R

U

X

X

s

R

R

U

I

I

s

R

n

s

R

I

m

T

s

r

r

r

r

ω

ω

ω

ω

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

20. W którym kierunku wypierany jest prąd w prętach uzwojenia klatkowego?

  

 

x

I

sk

f=50

k

 

 
Wypierany w górę. 
 
21. Przedstaw  na  rysunku  rozkład  skutecznej  wartości  gęstości  prądu  w  prostokątnym 
pręcie silnika klatkowego.   

22. Które parametry  schematu  zastępczego  zmieniają  się w wyniku wypierania prądu w 
uzwojeniu klatkowym?

  

 
W wyniku wypieranie prądu w uzwojeniu klatkowym zmienia się reaktancja dla strumienia 
rozproszenia  żłobkowego 
T się nie zmienia oraz S

max 

 
23. Porównaj  charakterystyki  mechaniczne  "zwykłego"  silnika  klatkowego  z 
charakterystykami silnika głębokożłobkowego i silnika dwuklatkowego.   

24. Przedstaw klasyczne metody regulacji prędkości obrotowej silnika indukcyjnego.

  

- regulacja napięcia zasilania 
- zmiana liczby par biegunów, 
- zmiana częstotliwości 
- dodatkowa rezystancja 
 
25. Narysuj  charakterystykę  T=f(n)  dla  a)  dwóch  skutecznych  wartości  napięcia 
zasilającego  przy  niezmiennej  częstotliwości,  b)  dla  dwóch  wartości  częstotliwości 
napięcia  zasilającego  przy  niezmiennej  wartości  skutecznej  tego  napięcia,  c)  dla dwóch 
napięć zasilających różniących się wartościami skutecznymi  i częstotliwością, przy czym 
U1/f1=U2/f2,  

26. Narysuj zależność T=f(n) dla trzech wartości rezystancji Rd w obwodzie wirnika silnika 
pierścieniowego, Rd=0, Rd=R2, Rd=4R2, gdzie R2 jest rezystancją uzwojenia wirnika.

  

26. Narysuj zależność T=f(n) dla trzech wartości rezystancji Rd w obwodzie wirnika silnika  
pierścieniowego, Rd=0, Rd=R2, Rd=4R2, gdzie R2 jest rezystancją uzwojenia wirnika. 
 

max

n

s=0

R    >   Rd    <    R

T

T

 

 
27. Oszacuj  zmianę  sprawności  silnika  indukcyjnego  pierścieniowego  w  sytuacji,  gdy 
poprzez dołączenie rezystancji dodatkowej do uzwojenia wirnika przy stałej mocy na wale, 
równej mocy znamionowej prędkość obrotowa spadła do 50% nN.  
 

background image

28. Omów sposoby ograniczania prądu podczas rozruchu silnika indukcyjnego.

  

- przełącznik gwiazda – trójkąt 
- rezystancja dołączona do wirnika 
- obniżane napięcie 
- zmiana częstotliwości 
 
29. W  zahamowanym  silniku  indukcyjnym  o  uzwojeniu  stojana  połączonym  w  trójkąt, 
zmieniono  połączenie  na  gwiazdę,  jak  zmieniły  się  prądy  przewodowe  i  prądy  w 
uzwojeni stojana silnika.  
30. Przedstaw  zależność  momentu  od  prędkości  obrotowej  dla  silnika  3-fazowego 
zasilonego jednofazowo.  
31. Przedstaw  zależność  momentu  od  prędkości  obrotowej  dla   jednofazowego  z 
kondensatorem rozruchowym.  
32. Narysuj schemat układu połączeń prądnicy asynchronicznej pracującej samodzielnie.