OZNACZANIE GLAZURY NA SUROWCACH MROŻONYCH
Wprowadzenie
Glazura jest to powłoka lodowa znajdująca się na powierzchni
zamrożonych surowców np. ryb lub bloków rybnych, tuszek drobiowych, tusz,
półtusz zwierząt rzeźnych i innych. Tworzy się w wyniku zanurzenia lub
zraszania uprzednio zamrożonego surowca w czasie kilkudziesięciu sekund w
wodzie lub roztworach wodnych.
Glazura stanowi powłokę ochronną przed dostępem powietrza do wnętrza
surowca i w ten sposób zabezpiecza go przed nadmiernym utlenianiem kwasów
tłuszczowych, a także chroni przed sublimacją lodu z tkanki mięśniowej w
czasie zamrażalniczego składowania.
Trwałość glazury jest ograniczona, gdyż w czasie przechowywania
zachodzi jej sublimacja, co powoduje zmniejszenie efektów ochronnych
powłoki lodowej.
Od ilości glazury na powierzchni surowców zależy ich trwałość stąd jej
ilość z jednej strony stanowi miarę efektywności powłoki ochronnej, a
jednocześnie wpływa na zmiany masy składowanych surowców
Zasada pomiaru
Pomiar ilości glazury można przeprowadzić metodą wagową lub
objętościową:
- z różnicy masy surowca przed i po glazurowaniu,
- w wyniku stopnienia glazury i zmierzeniu lub zważeniu jej ilości.
W tym przypadku może nastąpić nieznaczny wyciek swobodny soków
tkankowych powodujący zwiększenie ilości oznaczanej cieczy. Stąd też pomiar
winien być kontrolowany w czasie wykonywania doświadczenia z
zastosowaniem ściśle określonych warunków.
W celu wykonania pomiaru ilości glazury najlepiej zastosować mrożone
ryby całe lub oprawione do postaci tuszek.
Postępowanie
Przeznaczone do glazurowania indywidualnie mrożone ryby podzielić na
dwie partie i zważyć. Przed zważeniem usunąć bagietką z powierzchni ryb szron
i luźno przylegający lód. Ryby do glazurowania wyjmować z zamrażarki
pojedynczo i glazurować indywidualnie. Jeśli prowadzący zajęcia nie
zadecyduje inaczej, to jedną partię zaglazurować przez dwukrotne zanurzenie w
wodzie wodociągowej uprzednio ochłodzonej lodem do temperatury 1 - 3C, a
drugą partię ryb w wodzie (temp. 6 - 10C). Czas jednego zanurzenia ryby w
wodzie wynosi 20-30 sekund, po czym odłożyć rybę na tacę i po 10-20
sekundach powtórzyć zanurzenie po raz drugi. Po utworzeniu glazury ryby
ponownie zważyć i zawiesić na haczykach. Pod każdą rybę podstawić uprzednio
zważoną zlewkę 100-150 cm
3
i przykryć cały zestaw pokrowcem z folii
polietylenowej. Obserwować, w jakim momencie nastąpi całkowite stopnienie
glazury (sprawdzić - przesuwając szklaną bagietką po całej powierzchni ryby).
Uzyskane ilości płynu zważyć na wadze i obliczyć ilości glazury w gramach i
procentach. Po zakończeniu ćwiczenia ryby włożyć z powrotem do zamrażarki.
Jednocześnie obliczyć ilości glazury z różnicy masy ryby po i przed
glazurowaniem, podać wynik w gramach i procentach. Wyniki zestawić w
tabeli:
Wzór tabeli do ćwiczenia: oznaczanie ilości glazury
Ilość
glazury
Ilość glazury
Temperatura
wody
glazurującej
C
Masa ryby
przed
glazurowaniem
w g
Masa ryby po
glazurowaniu w
g
g
%
Masa
zlewki w
g
Masa zlewki +
płyn z glazury
w g
g
%
Różnica pomiędzy ilością glazury obliczonej wagowo i objętościowo -
stanowić może wyciek swobodny z ryby.
W przypadku, kiedy nie mamy masy ryb przed glazurowaniem
oznaczenie ilości glazury ogranicza się do pomiaru objętościowego. Przy czym
należy bacznie obserwować powierzchnię ryb (lód), aby uchwycić właściwy
moment zakończenia pomiaru.
Literatura:
Wymieniona poniżej literatura informuje o orientacyjnym zakresie materiału
związanego z ćwiczeniem, a nie stanowi wszystkich wymaganych informacji (patrz
ćwiczenie „Spis literatury”).
Bykowski P., Sikorski Z., Zimińska H.: Technologia chłodniczego utrwalania morskich
surowców żywnościowych (Rozdział Zamrażanie i przechowywanie zamrażalnicze morskich
surowców żywnościowych-Metody zapobiegania zmianom jakości mrożonych produktów
spożywczych pochodzenia morskiego).
Sikorski Z.E.: Technologia żywności pochodzenia morskiego (Rozdział Technologia
zamrażania i przechowywania zamrażalniczego-Przechowywanie i transport mrożonych ryb).
Jastrzębski W.: Technologia obróbki chłodniczej (Rozdział Zasady przechowywania
produktów spożywczych w chłodniach).
Podeszewki Z.: Technologia zabezpieczania surowców rybnych (Rozdział Zmiany
biochemiczne-Nieenzymatyczne zmiany pośmiertne (chemiczne).
Cziżow G.B.: Procesy cieplne w technologii chłodniczej produktów żywnościowych
(Rozdział
Zamrażanie
i
podmrażanie
produktów
żywnościowych-Glazurowanie
zamrożonych produktów).