background image

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/99

37

S

Sz

zk

ko

ołła

a K

Ko

on

ns

st

tr

ru

uk

kt

to

or

ów

w

Rozwiązanie 
zadania 39

W EdW  5/99  zamie−

szczony  był  układ  prze−
znaczony do wytwarzania
krótkich impulsów − rry

ys

su

u−

n

ne

ek

k A

A. 

Jak wspomniano, układ

nie  jest  ewidentnie  błęd−
ny − będzie poprawnie pra−
cował.  Jest  tylko  niepo−
trzebnie 

rozbudowany.

Spokojnie 

można 

usunąć  diodę  D2  i rezy−
stor 

R7, 

a

wejście 

bramki US2C dołączyć do
punktu  połączenia  rezy−
stora  R6  i kondensatora
C4. Odchudzony układ po−
kazany jest na rry

ys

su

un

nk

ku

u B

B.

Usunięcie diody i rezysto−
ra  jest  możliwe,  zarówno
w

przypadku  bramek

CMOS, jak i bramek TTL.

Każde  wejście  układu

CMOS ma obwód zabez−
pieczający,    zwykle  taki,
jak na rry

ys

su

un

nk

ku

u C

C. 

Dzięki  takiemu  zabez−

pieczeniu  ujemne  impul−
sy,  występujące  na  rezy−
storze  R4  (przy  zboczu
HL  na  wyjściu  bramki
US2B)  nie  są  groźne  dla

wejścia  bramki  US2C.
O uszkodzeniu  nie  może
być  mowy,  bo  obwody
zabezpieczające  chronią
skutecznie  przed  napię−
ciami  znacznie  wyższymi
niż 10...20V. Nie ma także
ryzyka 

zatrzaśnięcia

(latch−up)  pasożyt−
niczej  struktury  ty−
rystorowej  w ukła−
dzie CMOS, ponie−
waż  do  zadziałania
tego  “tyrystora”
potrzebny 

byłby

p r ą d

w e j ś c i o w y
bramki  więk−
szy niż 20mA.

Gdyby  za−

s t o s o w a n e
bramki pocho−
dziły  z rodziny
TTL,  również
nie ma obawy
uszkodzenia
p o d c z a s
ujemnego  im−
pulsu,  a jedy−
nie 

w

obwodzie 

w e j ś c i o w y m
bramki 

popłynie

wtedy 

większy

prąd.  Zagadnienia
te  były  opisywane
w początkowych
odcinkach 

cyklu

“Pierwsze 

kroki

w cyfrówce”.

Tym  razem  prawidło−

wych  odpowiedzi  było
mniej  niż  poprzednio,  co
świadczy,  iż  nie  wszyscy
“czują”  problem  wejść
i wyjść  układów  cyfro−
wych.  Warto  przypo−
mnieć  sobie  stosowny

materiał,  bo
pozwoli 

to

uniknąć  błę−
dów  i niedo−
róbek.

Nagrody  za

udział  w roz−
wiązaniu  te−
go 

zadania

otrzymują:  G

Grrzze

eg

go

orrzz  T

Ta

a−

lla

arre

ek

k z Międzyrzecza,

R

Ro

ob

be

errtt O

Olle

ejjn

niik

k ze Szcze−

cina  i J

Ja

arro

os

słła

aw

w  G

órrn

niic

ck

kii

z Opola.

Zadanie 
numer 43

Jeden  z Czytelników

nadesłał  blok  zasilający
pokazany na rry

ys

su

un

nk

ku

u D

D, 

który  według  założeń
ma  odcinać  zasilanie
dalszej  części  układu,
gdy  napięcie  wejścio−
we  spadnie  poniżej
pewnego  ustalonego
poziomu.  Gdy  napięcie
zasilające jest odpowie−
dnio  wysokie,  tranzy−

stor  MOSFET  przewo−
dzi.  Gdy  to  napięcie
nadmiernie  się  obniży,
tranzystor  zostanie  za−
tkany do czasu, gdy na−
pięcie  to  powróci  do
wymaganej wartości.

C

Co

o ttu

u n

niie

e g

grra

a?

C

Co

o b

by

ś zzm

miie

en

niiłł((−a

a))?

?

Odpowiedź można za−

wrzeć w jednym zdaniu.
Można  ją  także  podać
szersze 

uzasadnienie

oraz 

zmodyfikować

schemat.  Termin  nadsy−
łania odpowiedzi upływa
15 października 1999.

Ze  względu  na  dużą

ilość przesyłek do szko−
ły, rozróżnijcie drugie za−
danie  od  głównego,
a więc na kartkach i ko−
pertach  dopiszcie  pro−
szę  N

Niie

e  g

grra

a  4

43

3.  Ułatwi

mi to znacznie segrega−
cję “szkolnych” prac.

R

Ry

ys

s.. A

A

R

Ry

ys

s.. B

B

R

Ry

ys

s.. C

C

R

Ry

ys

s.. D

D

Co tu nie gra?

Co tu nie gra?

F

Fo

ott.. 5

5 M

Mo

od

de

ell W

Wiitto

olld

da

a W

Wa

arrd

dy

y

F

Fo

ott.. 6

6 M

Mo

od

de

ell W

Wo

ojjc

ciie

ec

ch

ha

a K

Ku

uźźm

miia

ak

ka

a

F

Fo

ott.. 7

7 M

Mo

od

de

elle

e J

Ja

arro

os

słła

aw

wa

a K

Ke

em

mp

py

y

F

Fo

ott.. 8

8 M

Mo

od

de

ell A

An

ntto

on

niie

eg

go

o B

Ba

arrw

wiio

ołłk

ka

a

F

Fo

ott.. 3

3 M

Mo

od

de

ell P

Piio

ottrra

a W

ójjtto

ow

wiic

czza

a

F

Fo

ott.. 4

4 M

Mo

od

de

elle

e F

Fiilliip

pa

a R

Ru

us

sa

a

background image

skuteczność  wszystkich  zaprezentowa−
nych układów uwarunkowana jest odpo−
wiednim  zamocowaniem  czujki  PIR
w stosunku do drzwi. Chodzi o to, by uzy−
skać  potrzebne  przebiegi,  uwzględniając
uwagi dotyczące rysunków 1...4.

Podsumowując zadanie, chciałbym je−

szcze  raz  stwierdzić,  że  bardzo  się  cie−
szę z dużej liczby rozwiązań i zapropono−
wanych koncepcji. Jednocześnie muszę

stwierdzić,  że  spora  liczba  uczestników
miała  kłopoty  z krótkim  i precyzyjnym
opisaniem  działania  swego  układu.
W każdym  razie  gratuluję  wszystkim
uczestnikom, których nazwiska pojawiły
się  w artykule.  Dwie  główne  nagrody
otrzymają: P

Piio

ottrr M

Młły

ńs

sk

kii ii J

Ja

arro

os

słła

aw

w K

Ke

em

m−

p

pa

a.  Inne  nagrody:  P

Pa

aw

we

ełł  K

Ko

orre

ejjw

wo

o,,  P

Piio

ottrr

W

ójjtto

ow

wiic

czz,, G

Grrzze

eg

go

orrzz K

Ka

ac

czzm

ma

arre

ek

k,, W

Wiitto

olld

d

W

Wa

arrd

da

a,, M

Miic

ch

ha

ałł K

Ko

ob

biie

errzzy

yc

ck

kii ii M

Ma

arrc

ciin

n W

Wiią

ą−

zza

an

niia

a..  Dodatkowo  drobne  upominki

otrzymają:  F

Fiilliip

p  R

Ru

us

s,,  M

Ma

arrc

ciin

n  K

Ka

arrtto

ow

wiic

czz,,

A

An

ntto

on

nii B

Ba

arrw

wiio

ołłe

ek

k ii W

Wo

ojjc

ciie

ec

ch

h K

Ku

uźźm

miia

ak

k.

Nagrody i punkty przydzielałem, kieru−

jąc  się  nie  tylko  elegancją,  pomysłowo−
ścią  i prostotą  rozwiązania,  ale  również
brałem  pod  uwagę,  czy  dany  uczestnik
ma  świadomość  występujących  ograni−
czeń  i sytuacji  nietypowych.  Aktualną
punktację  po  tym  zadaniu  znajdziecie
w tabeli. Punktacja uwzględnia nie tylko
oryginalność pomysłu, możliwość i celo−
wość  praktycznej  realizacji,  ale  również
wiek i możliwości autora.

Jak  zwykle  serdecznie  pozdrawiam

wszystkich  uczestników  i sympatyków
Szkoły.  Zachęcam  do  spróbowania  sił
w kolejnych zadaniach.

W

Wa

as

szz IIn

ns

sttrru

uk

ktto

orr

P

Piio

ottrr G

órre

ec

ck

kii

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 9/99 

38

S

Sz

zk

ko

ołła

a K

Ko

on

ns

st

tr

ru

uk

kt

to

or

ów

w

Punktacja
Szkoły Konstruktorów

Marcin Wiązania Gacki 29
Dariusz Knull 
Zabrze 20
Tomasz Sapletta 
Donimierz 18
Paweł Korejwo 
Jaworzno 15
Mariusz Nowak 
Gacki 15
Jarosław Kempa 
Tokarzew 12
Marcin Piotrowski 
Białystok 12
Jarosław Chudoba 
Gorzów Wlkp. 10
Roland Belka 
Złotów 8
Maciej Ciechowski 
Gdynia 8
Krzysztof Kraska 
Przemyśl 8
Czesław Szutowicz 
Włocławek 8
Rafał Wiśniewski 
Brodnica 8
Piotr Wójtowicz 
Wólka Bodzechowska 8
Barbara Jaśkowska 
Gdańsk 7
Jakub Mielczarek 
Mała Wola 7
Tomasz Gacoń i Paweł 
Kuchta 6
Marek Grzeszyk 
Stargard Szcz. 6
Grzegorz Kaczmarek 
Opole 6
Bartosz Niżnik 
Puławy 6
Marcin Przybyła 
Siemianowice 6
Bartłomiej Stróżyński 
Kęty 6
Paweł Bajurko 
Warszawa 5
Marcin Barański 
Koszalin 5
Michał Kobierzycki 
Grójec 5

R

Ry

ys

s.. 1

15

5 U

Uk

kłła

ad

d P

Piio

ottrra

a G

órre

ec

ck

kiie

eg

go

o