1

Języki Programowania

Środowisko BlueJ

2

http://www.bluej.org

2

3

Zaczynamy pracę z BlueJ

Klikamy dwukrotnie
na ikonę BlueJ

Otwieramy nowy
projekt

New Project

Pojawia się wiele
predefiniowanych
projektów (klas)

Wybieramy nazwę

przyklady

4

BlueJ, pierwsza klasa

nowa klasa

nazwa

Hello

powstała nowa klasa

Hello.java

prawym przyciskiem
myszy wywołujemy
menu kontekstowe,
z którego możemy
np. dokonać edycji

3

5

Edycja i kompilacja

Edytor podaje gotowy kod
źródłowy wcześniej
zapisanej klasy

Hello

Tworząc nową klasę trzeba
ten kod wpisać, a potem
można go modyfikować -

edytować

Gotowy kod można
poddać tłumaczeniu -

kompilacji

6

Tworzenie obiektów

Klasa

Hello

w oknie

BlueJ oznacza tylko, że
klasa ta została
poprawnie skompilowana,
na razie jednak nie można
z niej korzystać w
praktyce

U dołu okna widać, że
wcześniej zostały już
utworzone dwa obiekty
z klasy

Hello

o

nazwach

hello1

i

hello2

Tworząc kolejny obiekt z danej klasy należy
mu nadać unikatową nazwę, w tym przypadku
np.

hello3

. Konstruktor obiektów sam

podpowiada kolejne numery obiektów

4

7

Obiekty

– sedno programowania

Obiekty

są podstawą idei

progra-

mowania obiektowego

.

W

BlueJ

wszystkie własności

obiektów można przywołać przez
menu kontekstowe

Można przy tym obejrzeć
wewnętrzne właściwości obiektów
(

Inspect

) lub usunąć obiekt

(

Remove

)

8

Figury jako obiekty

Otwieramy zdefiniowaną
przykładową klasę

shapes

i tworzymy obiekty

klas

Circle
Square
Triangle

Możemy nadać własne
nazwy obiektów, np.:

kolo
kwadrat
trojkat

Lub zaakceptować
proponowane przez

BlueJ

nazewnictwo typu:

circle1
circle2
square1

Uwaga:

powszechnie przyjęta jest konwencja, że

nazwy

klas

zaczynają się od dużej, a nazwy

obiektów

od małej litery

5

9

Dlaczego nie widać kółka?

Dokonujemy

inspekcji

obiektu

kolo

wybierając

z menu kontekstowego
opcję

Inspect

10

isVisible = false

Otwiera się okno inspektora

Parametr

isVisible

ma wartość

false

Należy go zmienić,
ale w jaki sposób?

6

11

Metoda

makeVisible()

W menu kontekstowym obiektu
kolo znajdujemy

metodę

makeVisible()

Klikamy na tę opcję i ....
Koło pojawia się w oknie konsoli

BlueJ

12

Badanie metod

W podobny sposób powodujemy pojawienie
się obiektów

kwadrat

i

trojkat

Następnie wywołujemy kolejno metody:

obiekt

kwadrat

metoda

moveRight()

obiekt

kolo

metoda

moveDown()

obiekt

kwadrat

metoda

moveRight()

obiekt

kwadrat

metoda

moveUp()

7

13

Metody z argumentami

Zmienimy teraz wielkość koła wywołując
związaną z nim metodę

changeSize(int)

Otwiera się okno dialogowe, w które
wprowadzamy nową wartość średnicy
koła w pikselach

Typ parametru

int

oznacza, że jest on

liczbą całkowitą.
Wpisujemy wartość 100 i konsola
pokazuje większe koło o średnicy 100
pikseli

14

Kolejne obiekty

tworzymy kolejne dwa obiekty klasy

Circle

kolo2

kolo3

i przesuwamy jedno z nich o 100 pikseli w prawo a
drugie o 50 pikseli w dół, po czym uwidaczniamy je
metodą

makeVisible()

Na ekranie widzimy jednak tylko dwa niebieskie
koła. Gdzie jest trzecie koło?

Duże niebieskie koło (obiekt

kolo

) przesłania inne

niebieskie koło (obiekt

kolo3

)

Aby uwidocznić obiekt

kolo3

w jego menu

szukamy metody

changeColor(

string

)

8

15

Argumenty typu

string

Argumentem metody

changeColor(String)

jest łańcuch

znaków. W tym przypadku

BlueJ

pozwala

wybrać jeden z 6 kolorów. Wybieramy np.

”yellow”

Na konsoli pojawia się niewidoczne
dotąd żółte koło (obiekt

kolo3

)

16

Powtórna inspekcja



Wywołujemy inspektora obiektu

kolo

i widzimy, że ma on nowe

wartości pól:



diameter



xPosition



yPosition



isVisible



Pola opisujące obiekty mają najczęściej jeden z trzech

podstawowych typów:



int



String



boolean

9

17

Malarz

– program Java



Dotąd wszystkie operacje na klasach, obiektach i ich parametrach

(wartościach pól) wykonywaliśmy interaktywnie, przy pomocy myszy

i odpowiednich opcji w menu. Czy można te operacje

zaprogramować w języku Java?



W jaki sposób tworzyć obiekty i nadawać im nazwy używając zapisu

w języku Java, a w szczególności jak



Utworzyć obiekt klasy

Circle

i nadać mu nazwę, np.

kolo2



Utworzyć obiekt klasy

Square

i nadać mu nazwę, np.

kwadrat



Jak zaprogramować takie czynności?



Stworzymy w tym celu nową klasę i nazwiemy ją

Malarz

18

Nowa klasa

– Malarz

Otwieramy w

BlueJ

projekt

shapes

i tworzymy nową klasę

o nazwie

Malarz

Następnie zaczynamy edytować
nową klasę

10

19

Klasa Malarz



Po wywołaniu edycji nowej klasy

Malarz

BlueJ

otwiera okno

klasy z tzw. szkieletem klasy.

Kasujemy wszystko z wyjątkiem
definicji

class

Malarz



Oraz nawiasów klamrowych

{

}



Nawiasy obejmują przyszłą treść
tworzonej klasy

20

Co ma zawierać klasa Malarz



zakładamy, że klasa

Malarz

, a więc i obiekty utworzone

z tej klasy powinny:



tworzyć (rysować) obiekty w postaci kół, prostokątów i trójkątów i
nadawać im nazwy



zawierać metodę, np.

rysujDom( )

, która:



utworzy i umieści w odpowiednich miejscach obiekty składowe
tworzące rysunek domu



będzie je mogła powiększać lub zmniejszać



uwidoczni na konsoli poszczególne obiekty



będzie mogła zmieniać barwy elementów rysunku domu

11

21

Tworzenie obiektów



Tworzenie (konstrukcja) obiektów składa się z dwóch kroków:



rejestruje się nazwę obiektu



tworzy się nowy obiekt i zapamiętuje z nadana wcześniej nazwą

zarejestruj nazwę

slonce

dla

jeszcze nieutworzonego obiektu

klasy

Circle

utwórz nowy obiekt klasy

Circle

i nadaj mu nazwę

slonce

Uwaga:

Java rozróżnia wielkość liter, dlatego:

CIRCLE ≠ Circle ≠ circle

Circle slonce

;

slonce = new Circle( );

22

Rejestracja przy tworzeniu



Rejestrację i utworzenie (konstrukcję) obiektu można również
wykonać w jednym kroku. Aby w ten sposób utworzyć nowy obiekt
klasy

Circle

i nadać mu nazwę

slonce

należy napisać:

Circle slonce = new Circle( );

Rejestruj nazwę obiektu

slonce

, który należy do

klasy

Circle

Utwórz nowy obiekt klasy

Circle

12

23

Klasa Malarz z obiektami

Klasa może być już
kompilowana

Można tworzyć obiekty




W czasie kompilacji nie
wystąpiły żadne błędy

24

Malarz

prymitywista

W menu kontekstowym klasy

Malarz

wybieramy opcję

new Malarz(),

tworzymy

nowy obiekt tej klasy i
nadajemy mu nazwę

prymitywista

Następnie wchodzimy do
inspekcji obiektu

prymitywista

13

25

Inspekcja obiektu

prymitywista

Strzałki oznaczają odwołanie do obiektu <object reference>

Podwójne kliknięcie na
link wywołuje okno
inspektora
wskazywanego obiektu

Inspektor wskazuje, że prymitywista ma
pola o nazwach

slonce

,

sciana

,

okno

i

dach

Nie są to liczby, ale obiekty odpowiednio
klas:

Circle

,

Square

,

Square

i

Triangle

26

Malarz może już malować

Aby obiekt klasy Malarz mógł malować należy
klasę wyposażyć w metodę malowania.

Metody języka Java składają się z nagłówka i
ciała

Nagłówek

zawiera:

• typ wyniku – u nas brak –

void

• nazwę metody –

rysujDom

• listę parametrów – u nas pusta

( )

Ciało

zawiera opis czynności, które wykonuje

metoda:

•

slonce.makeVisible();

• slonce.changeColor(

”yellow”);

• slonce.moveHorizontal(100);

• itd...

14

27

Nagłówek metody

Nagłówek metody Javy

void

rysujDom( )

;

Typ wyniku wyprodukowa-
nego (obliczonego) przez
metodę. Jeśli metoda nie
zwraca żadnego wyniku
używa się słowa

void

Nazwa metody

–

zgodnie z konwencją
zaczyna się od małej
litery

Lista parametrów metody,
nawiasów nie można
pominąć, nawet gdy lista
jest pusta

Przykłady nagłówków innych metod

void

rysujAkwarium( )

;

void

makeVisible( )

;

void

changeColor(

String

kolor

)

;

void

moveHorizontal(

int

distance

)

;

28

Ciało metody

Ciało metody

, nazywane też blokiem zawiera następujące

elementy:

1.

Klamrę otwierającą blok

{

2.

Ciąg instrukcji, np.

deklaracje zmiennych

instrukcje przypisania

pętle

wywołania metod np.

slonce.makeVisible( );

....

3.

Klamrę zamykającą blok

}

15

29

Uruchamiamy

prymitywistę

wschód słońca
na kempingu ?

Tworzymy obiekt klasy

Malarz

i

nazywamy go

prymitywista

.

W menu kontekstowym obiektu

prymitywista

znajdujemy

metodę

void rysujDom()

i widzimy ....

Niezupełnie o to nam chodziło, ale na początek i tak nieźle ...

30

Zadanie domowe

Zmodyfikować klasę

Malarz

w taki sposób,

by obiekt tej klasy dysponował metodą wygenerowania
załączonego obrazu