Wanda Szuman
Podstawy Pedagogiki Specjalnej cz I
Wanda Szuman
Podstawy Pedagogiki Specjalnej cz I
Wanda Szuman
1890-1994
Wanda Szuman urodziła się 3 kwietnia 1890 r. w Toruniu, jako
córka Leona Szumana - znanego lekarza i działacza
społecznego,
edukację szkolną rozpoczęła w 1897 r. w 10 – letniej szkole w
Toruniu; potem kształciła się w Gimnazjum Sióstr Sacre –
Coeur we Lwowie,
w 1911 r. wyjechała do Krakowa i tam rok później ukończyła
V klasę w Seminarium dla Nauczycieli Szkół Ludowych
(Prywatne Seminarium Nauczycielskie Żeńskie Sebaldy
Munichowej),
w czasie I wojny światowej zorganizowała Komitet Niesienia
Pomocy Ofiarom Wojny w Królestwie Polskim oraz
zorganizowała kształcenie nauczycieli języka polskiego na
Pomorzu,
w latach 1921 – 1923 studiowała w dwuletnim Państwowym
Instytucie Pedagogicznym w Warszawie
Rys biograficzny
RYS BIOGRAFICZNY
w 1924 r. razem z Heleną Czerwińską zorganizowała Państwowe Kursy
Służby Społecznej dla Dziecka,
w 1926 r. odbyła praktykę w zakładach dla sierot, m.in.
u Korczaka i w Domu im. Ks. Baudouina w Warszawie,
w latach 1927-1932 została wykładowcą
w Państwowych Kursach Służby Społecznej w Warszawie,
w latach 1933 - 1939 była dyrektorką Katolickiego Seminarium dla
Wychowawczyń Przedszkoli
w Poznaniu; podjęła tajne nauczanie pracując jednocześnie w Polskim
Komitecie Opiekuńczym,
po zakończeniu wojny wróciła do Torunia
z przymusowego wysiedlenia i rozpoczęła pracę
w Liceum Wychowawczyń Przedszkoli i Pogotowiu Opiekuńczym,
Rys biograficzny
w 1948 r. kontynuowała samokształcenie, m.in.
w Instytucie Higieny Psychicznej w Warszawie,
we wrześniu 1952 r., mając 62 lata przeszła
na emeryturę, pozostała jednak nadal czynna zawodowo,
w 1959 r. utworzyła pierwszą w Polsce Poradnię
dla Rodziców Dzieci Niewidomych w Bydgoszczy,
w latach 70-tych upowszechniła prekursorską wówczas metodę
rehabilitacji osób niepełnosprawnych poprzez pracę artystyczną,
zmarła 1 grudnia 1994 r w wieku 104 lat.
Ciekawostki:
jej zainteresowania naukowe obejmowały głównie rozwój sierot i dzieci
chowanych w izolacji, dzieci niepełnosprawnych, niewidomych, głuchych;
była pionierką metody rehabilitacyjnej osób niepełnosprawnych poprzez pracę
artystyczną;
współpracowała z prof. Józefą Joteyko i prof. Marią Grzegorzewską; zdobyła
kwalifikacje nauczyciela przedmiotów pedagogicznych w średnich szkołach
ogólnokształcących i seminariach pedagogicznych,
wielokrotnie wyjeżdżała za granicę w ramach rocznego stypendium
Ministerstwa Oświaty, aby poznać system kształcenia wychowawców sierot w
Belgii, Francji i Anglii;
Ciekawostki:
•
jej działalność i przeprowadzane przez nią badania naukowe poświęcone były
m.in. problemom sieroctwa społecznego;
•
była założycielką toruńskiego PCK i przewodniczącą Komisji Szkolnej w
Toruniu;
•
prowadziła prace nad przygotowaniem systemu opieki nad sierotami w Polsce;
•
rozpoczęła kształcenie wychowawczyń dla ochronek, żłobków i przedszkoli;
•
propagowała wychowanie w rodzinie jako formę opieki nad sierotami;
•
w czasie II wojny światowej organizowała pomoc dla rodzin więźniów i
wysiedlonych po powstaniu warszawskim
Ciekawostki:
•
przetłumaczyła na język polski autobiografię H. Keller, „Historię mojego życia”,
•
w 1961 zainicjowała duszpasterstwo osób niewidomych i niedowidzących przy kościele ks.
Michaelitów w Toruniu. Rozpoczęła także współpracę z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika,
•
organizowała w Bibliotece Głównej UMK wystawy prac artystów, którymi się przez wiele lat
opiekowała. Cykl nosił tytuł: „Twórczość plastyczna osób z ciężkim kalectwem”,
•
w latach 1983 – 1985 wspólnie z prof. Andrzejem Wojciechowskim organizowała cotygodniowe
spotkania
z dziećmi niepełnosprawnymi umysłowo w celu ich rehabilitacji, połączonej z rozwijaniem
wrażliwości artystycznej.
Wanda Szuman wprowadziła do nauczania dzieci niewidomych kropkowy rysunek. Ta
metoda spotkała się z dużym uznaniem, zarówno w środowisku osób niewidomych i
widzących.
„Trudno sobie proszę pana wyobrazić po tych rysunkach, że
wiele z tych dzieci nigdy nie widziało! Ile jest warta nauka
rysunku Pani Szuman- trudno ocenić. Ile jest warta radość
dzieci odkrywających kropeczkami świat, ile są warte ich
wzruszenia, ich pogoda.”
wypowiedź plastyka J. Grotowskiego:
Prace wykonane przez niewidome dziecko metodą kropkową:
Prace wykonane przez niewidome dziecko metodą kropkową:
Od 1966 r. Wanda Szuman zajmowała się badaniami dotyczącymi
rozwoju artystycznego dzieci z różnymi dysfunkcjami i
niepełnosprawnościami. Interesowały ją szczególnie dzieci tzw.:
kalekie np. bez rąk lub niewidome. Celem pracy rewalidacyjnej i
działań było znajdowanie dla nich inspiracji dla życia, obudzanie ich
do twórczej pracy.
O pracy swojej, mówiła:
„Staram się po prostu pobudzić do życia drzemiące w człowieku siły, możliwości i
uzdolnienia”
Najważniejsze publikacje Wandy Szuman:
•
„Wychowanie niewidomego dziecka”;
•
„O dostępności rysunku dla dzieci niewidomych”;
•
„ Słowo Wstępne” do książki ks. Jana Sajewicza pt.: „Głos mają sieroty”;
•
„Rola opiekunów społecznych”;
•
„System umieszczania sierot w rodzinach”.
Pytania kontrone:
•
„Data, miejsce urodzenia śmierci Wandy Szuman
•
Rola i znaczenie Wandy Szuman w pedagogice specjalnej
•
Najważniejsze publikacje Wandy Szuman
Została odznaczona m.in.:
•
Odznaką Polskiego Związku Niewidomych
w 1966 za wybitne zasługi dla dobra niewidomych w PRL;
•
Odznaką Honorową PCK w 1969;
•
Złotą odznaką PTWK w dowód za uznania zasług na polu walki z kalectwem w 1971
roku;
•
Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
w 1975;
•
Medalem ZŁOTE ASROLABIUM – Nr 1, nadane 27. II 1980 przez Towarzystwo
Miłośników Torunia.
•
Orderem Uśmiechu 20. VI. 1986;
•
Medalem Papieskim „Pro Ecclesia et Pontifice 11. XI. 1986, odznaczenia dokonał
Ks. Bp Marian Przykucki;
•
Odznaką
„Bóg
zapłać”
nagrodził
Panią
Wandę
3. IV 1988 Miesięcznik „Powściągliwość i Praca”;
•
16. III 1992 Przewodniczący Rady Miejskiej Torunia Jan Adamniak wręczył Wandzie
Szuman akt nadania tytułu Honorowego Obywatela Miasta Torunia.