Ćwiczenie 1 – linia, okrąg, łuk

Materiały pomocnicze

Stosowane skróty:

<┘- enter

LKM – kliknięcie lewym klawiszem myszki

PKM – kliknięcie prawym klawiszem myszki

LKM ↓ - przesuwanie myszki przy wciśniętym i trzymanym lewym klawiszu

2xLKM – dwukrotne kliknięcie lewym klawiszem myszki

Program AutoCAD uruchamia się podobnie jak wszystkie inne programy pracujące w
środowisku Windows (najechanie kursorem na ikonkę i 2xLKM lub wybór polecenia z menu
systemu).

Po uruchomieniu pojawia się interaktywne okno edytora graficznego. Rysunek jest tworzony
w tzw. obszarze roboczym w wyniku interaktywnego dialogu użytkownik - program.
Komunikowanie się polega na:

prowadzeniu odpowiednich poleceń lub współrzędnych,

wyborze opcji,

wskazywaniu i wybieraniu obiektów rysunkowych.

Polecenia można wprowadzać przez:

wybór polecenia z menu górnego,

wybór ikony odpowiadającej poleceniu (jeżeli istnieje),

wpisanie polecenia w linii poleceń i zatwierdzenie,

użycie kombinacji klawiszy (jeżeli istnieje).

Polecenie wpisane w linii poleceń należy zatwierdzić. W programie AutoCAD polecenia
zatwierdza się przez:

naciśnięcie klawisza <┘

naciśnięcie klawisza spacji

wciśnięcie prawego klawisza myszki (PKM)

Pole dialogowe służy do komunikowania się z programem. W tym polu program wypisuje
niezbędne informacje i zapytania skierowane do użytkownika, a użytkownik może podawać
niezbędne informacje programowi (polecenia, opcje) w wierszu poleceń znajdującym się w
polu dialogowym. W przypadku wprowadzania informacji z klawiatury jest ona standardowo
wprowadzana w wierszu poleceń lub w odpowiednim oknie dialogowym. W programie jest
dostępna pomoc kontekstowa (wywołanie – klawisz F1 lub ikona), tzn. związana z aktualnie
wykonywanym poleceniem.

Nowy rysunek
Polecenie: nowy (skrót: Ctrl+N)
Menu górne: Plik\Nowy
Ikona:

Po wybraniu polecenia pojawia się okno dialogowe z opcjami umożliwiającymi wybór
szablonu rysunku.

Zapisanie rysunku
Polecenie: zapisz (skrót: Ctrl+S)
Menu górne: Plik\Zapisz

Ikona:

Jeżeli rysunek ma już nazwę wtedy program zapisuje plik bez pytania o nazwę. Jeżeli rysunek
nie ma jeszcze nazwy – program wyświetla okno dialogowe Zapisz rysunek jako i zapisuje
rysunek w pliku o podanej nazwie. Plik można zapisać pod inną nazwą używając polecenia
nzapisz (menu górne: Plik\Zapisz jako).

Otwarcie zapisanego rysunku

Polecenie: otwórz (skrót: Ctrl+O)
Menu górne: Plik\Otwórz
Ikona:

Ćwiczenie 1 – linia, okrąg, łuk

OBIEKTY GEOMETRYCZNE I ICH MODYFIKOWANIE
Polecenie: linia (skrót: l)
Menu górne: Rysuj\Linia
Ikona:

Po  wprowadzeniu  polecenia  w  wierszu  poleceń  pojawia  się  zapytanie:  Od  punktu:.  Należy
wprowadzić  punkt  początkowy  (patrz  dalej:  wprowadzanie  punktów).  Następnie  w  linii
poleceń pojawia się zapytanie: Do punktu:. Należy prowadzić punkt docelowy. W przypadku
rysowania  wieloboku  wprowadza  się  kolejne  punkty.  PKM  lub  <┘  przerywa  rysowanie.
Wprowadzenie  w  trakcie  rysowania  wieloboku  polecenia  z<┘  zamyka  rysowany  wielobok
(z=zamknij). Linie można rysować w trybie ortogonalnym (włączenie i wyłączenie klawiszem
funkcyjnym  F8  lub  przełącznikiem  ORTO  w  linii  stanu  –  2xLKM),  w  którym  rysowane  linie  są
prostopadłe  lub  równoległe  do  osi  X  y  Y  bieżącego  układu  współrzędnych.  Podczas
rysowania wieloboku jest możliwe cofnięcie rysowania (np. w przypadku pomyłki) dowolnej
liczby narysowanych linii poleceniem cofaj (skrót: c) wprowadzonym z klawiatury.

Wprowadzanie punktów
Punkt  można  wprowadzić  naprowadzając  kursor  graficzny  w  wybrane  miejsce  obszaru
roboczego i zatwierdzając LKM (współrzędne kursora są wyświetlane w obszarze roboczym).
Można  też  wprowadzić  współrzędne  punktu  w  wierszu  poleceń  (patrz  dalej:  Współrzędne
punktu). Może też to być punkt charakterystyczny (patrz dalej: Punkty charakterystyczne).

Sposób wyświetlania współrzędnych kursora można zmienić klawiszem F6.

Ćwiczenie
Narysować wielobok podobny do przedstawionego na rys. 6. Punkty wprowadzać używając
kursora myszki.

Przykładowe rozwiązanie:
Linia<┘
wprowadzić punkt A (naprowadzić kursor i LKM),
wprowadzić punkt B,
wprowadzić punkt C,
F8 (przejście w tryb ortogonalny),
wprowadzić punkt D,
wprowadzić punkt E,
wprowadzić punkt F,
wprowadzić punkt G,
F8 (wyjście z trybu ortogonalnego),
wprowadzić punkt H,
wprowadzić punkt I,
wprowadzić punkt J,
z<┘ (zamknięcie rysowanego wieloboku).

Rysunek 1. Wielobok do ćwiczenia polecenia linia.

Usuwanie obiektów
Polecenie: wymaż
Menu górne: Zmiana\Wymaż
Ikona
Polecenie  służy  do  usuwania  obiektów.  Po  wprowadzeniu  polecenia  wybiera  się  obiekty
(patrz: Wybieranie obiektów), które mają zostać usunięte. Wybrane obiekty zostają usunięte.

Wybieranie obiektów
Wybór  obiektów polega na ich wskazaniu i zatwierdzeniu wyboru. Kursor  wyboru ma kształt
kwadratu.  Jest  to  celownik,  za  pomocą  którego  wskazuje  się  obiekty.  Obiekty  można
wskazywać  bezpośrednio  lub  za  pomocą  prostokątnego  okna  (wskazuje  się  dwa
przeciwległe narożniki okna).
Przy wskazywaniu bezpośrednim na żądany obiekt najeżdża się celownikiem i LKM. Wskazane
obiekty  są  wyróżniane  innym  rodzajem  linii.  Należy  zwrócić  uwagę  na  różnicę  we
wskazywaniu obiektów przy rozwijaniu okna lewo-prawo i prawo-lewo.
Aby  usunąć  zaznaczenie  wskazanego  obiektu,  wskazuje  się  go  ponownie  przy  wciśniętym
klawiszu  Shift.  Aby  wskazane  obiekty  zostały  wybrane,  należy  wskazanie  zatwierdzić  (<┘,
PKM).

W podobny sposób wybiera się obiekty także do innych modyfikacji. Czasem wybór polega
jedynie na wskazaniu obiektu (bez zatwierdzenia), np. gdy modyfikacja może dotyczyć tylko
pojedynczego obiektu.

Ćwiczenie
Wymazać poprzednio narysowany wielobok.

Współrzędne punktu
Punkt  może  zostać  wskazany  precyzyjnie  przez  wprowadzenie  jego  współrzędnych.
Współrzędne  punktu  można  podawać  w  bezwzględnym  i  względnym  układzie
współrzędnych. Może to być układ prostokątny lub biegunowy.

Rysunek 2. Współrzędne w układzie bezwzględnym (prostokątnym, biegunowym) i względnym (prostokątnym,

biegunowym) P – wprowadzany punkt, Po – punkt poprzednio wprowadzony.

Przykłady wprowadzania współrzędnych w różnych układach:

a. Układ bezwzględny prostokątny: 10,23.5 – oznacza punkt o współrzędnych x=10 i

y=23,5 (należy zwrócić uwagę na znaczenie przecinka i kropki).

b. Układ bezwzględny biegunowy: 100<24 – oznacza punkt odległy od środka układu o

100 jednostek a odcinek łączący środek układu i wprowadzany punkt utworzy z
dodatnią półosią x kąt 24

, mierzony przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.

c. Układ względny prostokątny: @7,12 – oznacza, że punkt jest odległy od ostatnio

wprowadzonego o 7 jednostek w osi x i 12 jednostek w osi y.

d. Układ względny biegunowy: @15<45 – oznacza, że punkt jest odległy od ostatnio

wprowadzonego punktu o 15 jednostek, a odcinek wyznaczony przez punkty:
poprzednio wprowadzony i wprowadzony utworzy z dodatnią półosią x kąt 45

mierzony przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.

Punkty charakterystyczne
Obiekty  mają  przypisane  im  punkty  charakterystyczne.  Względem  siebie  obiekty  również
tworzą punkty charakterystyczne (przecięcie, prostopadłości, styczności). Gdy w linii poleceń
pojawia  się  zapytanie  o  punkt,  można  wówczas  wprowadzić  punkt  charakterystyczny
korzystając z menu kursora. Menu to wywołuje się przez PKM przy wciśniętym i przytrzymanym
klawiszu Shift (kursor myszki powinien znajdować się w obszarze roboczym). Czasem menu to
jest  dostępne  także  pod  środkowym  klawiszem  myszki  (jeżeli  klawisz  jest  aktywny).  Punkty
charakterystyczne można wybrać z palety ikon  Lokalizacja. Paletę można włączyć, gdy nie
jest  aktualnie  wyświetlana  (patrz  dalej:  Paski  narzędzi).  Paleta  ta  jest  także  ukryta  pod
rozwijalną  ikoną  w  palecie  narzędzi  _Standard  (paleta  widoczna  standardowo)  i  ma  ona
postać dowolnej ikony z palety Lokalizacja (tej, która używana była ostatnio). O tym, że jest
to ikona rozwijalna, świadczy zaczerniony trójkącik w jej prawym dolnym rogu.

Ćwiczenie
Narysować wieloboki w kilku układach współrzędnych

Rysowanie prostokątów
Polecenie: prostokąt
Menu górne: Rysuj\Prostokąt

Ikona:

wybraniu

polecenia

linii

poleceń

pojawia

się

zapytanie:

Fazuj/Poziom/zAokrągl/Grubość/Szerokość/<pierwszy  narożnik>:  Domyślnie  (nawias  <>)
należy wprowadzić punkt określający położenie pierwszego narożnika prostokąta. Następnie
wprowadza się punkt określający położenie przeciwległego narożnika (w wybranym układzie
współrzędnych).  Po  wybraniu  polecenia  prostokąt  są  także  dostępne  opcje  rysowania
prostokąta ze ściętymi (fazuj) lub zaokrąglonymi (zaokrągl) narożnikami. Prostokąt może także
zostać  narysowany  linią  określonej  szerokości  (szerokość).  Opcje  poziom  i  grubość  odnoszą
się do parametrów trójwymiarowych obiektu.

Rysowanie okręgów
Polecenie: okrąg
Menu górne (kilka opcij): Rysuj\Okrąg\...
Ikona:

W  menu  Rysuj\Okrąg\...  znajduje  się  6  opcji  rysowania  okręgu.  W  przypadku  wybrania
polecenia  przez  ikonę  lub  wpisania  z  klawiatury  w  linii  poleceń  pojawia  się  zapytanie:
3P/2P/SSR/<środek>. Zapis ten oznacza, że domyślnie należy określić położenie środka okręgu
(jest to wyróżnione nawiasem <>). Można też wybrać jedną z opcji oddzielonych ukośnikiem
„/”. I tak przez wpisanie w linii poleceń 3P<┘ zostanie wybrane rysowanie okręgu określonego
3  punktami,  2P<┘  –  2  punktami,  SSR<┘  –  rysowanie  w  opcji  styczny,  styczny,  promień.
Podobna  zasada  wyboru  obowiązuje  także  przy  innych  poleceniach.  W  niektórych
poleceniach w opcjach oddzielonych ukośnikiem „/” są wyróżnione niektóre litery (lub litera).
Są to skróty, które można wprowadzić zamiast pełnej nazwy opcji (np.  śrOdek – wyróżniona
litera O jest skrótem).

Przykładowe rozwiązanie:
prostok<┘
wprowadzić lewy dolny narożnik prostokąta (naprowadzić kursor i LKM),
wprowadzić prawy górny narożnik prostokąta (@200,100)<┘
Testować polecenia:
Rysuj\Okrąg\2 punkty
Rysuj\Okrąg\styczny styczny styczny
Rysuj\Okrąg\styczny styczny promień

Rysowanie łuków
Polecenie: łuk
Menu górne (kilka opcjj): Rysuj\Łuk\...
Ikona:

W menu górnym znajduje się 11 opcji rysowania łuku. Łuk w każdej opcji określony jest przez
trzy parametry.
W  przypadku  wyboru  polecenia  przez  ikonę  lub  wpisanie  polecenia  w  linii  poleceń
standardowo  jest  dostępna  opcja  rysowania  łuku  przechodzącego  przez  3  punkty.  Łuk
można  rysować  w  trybie  kontynuacji.  Ostatnio  wprowadzony  punkt  (np.  koniec  łuku  lub
odcinka)  jest  wówczas  początkiem  rysowanego  łuku,  poprzednio  rysowany  obiekt  określa
zwrot stycznej w punkcie początkowym, wprowadza się współrzędne końca łuku.
Podczas rysowania łuku należy zwrócić uwagę na ustalony kierunek odmierzania kąta.

Kopiowanie obiektów
Polecenie: kopiuj
Menu górne: Zmiana\Kopiuj (uwaga: nie mylić z: Edycja\Kopiuj!)

Ikona:

Po  wybraniu  polecenia  wybiera  się  obiekty  do  skopiowania.  W  linii  poleceń  pojawia  się
zapytanie: <punkt bazowy albo przesunięcie>/Wiele:. Można teraz wprowadzić kolejno dwa
punkty:  bazowy  i  docelowy  (wyznaczając  w  ten  sposób  wektor  przemieszczenia
kopiowanych elementów) lub podać wartość przesunięcia (w formacie  x,  y, wówczas po
zapytaniu  o  drugi  punkt  wystarczy  zatwierdzić  polecenie).  Przed  wybraniem  punktu
bazowego można wybrać opcję wiele (w<┘), wówczas można tworzyć wiele kopii, wskazując
kolejno nowe lokalizacje kopii aż do przerwania polecenia (PKM).

Obracanie obiektów
Polecenie: obrót
Menu górne: Zmiana\Obrót
Ikona:

Po wprowadzeniu polecenia wybiera się obiekty, które mają być obrócone, po czym podaje
się punkt bazowy, względem którego obiekty będą obracane. Następnie wprowadza się kąt
obrotu. Zamiast kąta obrotu (<kąt obrotu>) można wybrać opcję  odniesienie (d<┘). Podaje
się  wówczas  dwa  kąty:  kąt  odniesienia  i  kąt  docelowy.  Kąt  obrotu  jest  równy  różnicy:  kąt
docelowy – kąt odniesienia.

Rozbijanie obiektów
Polecenie: obrót
Menu górne: Zmiana\Rozbij

Ikona:

Niektóre  obiekty  składają  się  z  obiektów  prostych  (np.  prostokąt  składa  się  z  czterech
odcinków). Rozbicie obiektu złożonego pozwala na niezależne modyfikacje każdego z jego
elementów składowych.

Wydłużenie obiektów
Polecenie: wydłuż
Menu górne: Zmiana\Wydłuż
Ikona:

Polecenie  to  pozwala  na  przedłużenie  obiektu  do  osiągnięcia  punktu  wspólnego  z  innym
obiektem.  Przedłużać  można  m.in.  odcinki  i  łuki.  Po  wybraniu  polecenia  wybiera  się
(wskazanie +  zatwierdzenie)  obiekty,  do  których  będą  przedłużane  inne obiekty.  Następnie
wskazuje  się  obiekty,  które  mają  zostać  przedłużone.  Należy  wskazywać  punkty  znajdujące
się bliżej tego końca obiektu, który ma być przedłużony.
Uwaga: w przypadku przedłużania łuku należy pamiętać, że łuk nie może mieć 360

(należy

narysować okrąg)

Przycinanie obiektów
Polecenie: utnij
Menu górne: Zmiana\Utnij
Ikona:

Polecenie  to  pozwala  na  przycinanie  obiektów  do  innych  obiektów.  Ucinać  można  m.in.
odcinki i łuki. Po wybraniu polecenia wybiera się obiekty, do których będą przycinane inne
obiekty.  Obiekty  te  są  krawędziami  tnącymi.  Następnie  wskazuje  się  części  obiektów,  które
mają zostać ucięte.
Uwaga: w przypadku przedłużania łuku należy pamiętać, że łuk nie może mieć 360

(należy

narysować okrąg)

Odbicie lustrzane
Polecenie: lustro
Menu górne: Zmiana\Lustro
Ikona:

Polecenie  to  służy  do  tworzenia  lustrzanego  odbicia  obiektów.  Po  wybraniu  polecenia
wybiera  się  obiekty,  których  odbicie  lustrzane  będzie  tworzone.  Następnie  wprowadza  się
dwa punkty wyznaczające linię odbicia. W linii poleceń pojawia się zapytanie: Czy wymazać
wskazane  obiekty?  <N>.  W  przypadku  zatwierdzenia  otrzymuje  się  lustrzaną  kopię,  oryginał
pozostaje  bez  zmian,  a  w  przypadku  wyboru  opcji  T<┘  (Tak)  pozostaje  lustrzana  kopia,
obiekty pierwotne są usuwane.
Uwaga: w niektórych poleceniach AutoCAD-a występuje zapytanie <T> lub <N>. Odpowiada
to poleceniu Tak i Nie. Na każde z tych zapytań można odpowiedzieć: T<┘ lub N<┘.

Przesuwanie obiektów
Polecenie: przesuń
Menu górne: Zmiana\Przesuń
Ikona:

Polecenie  służy  do  przesuwania  obiektów  względem  układu  współrzędnych.  Po  wybraniu
polecenia wybiera się obiekty, które będą przesuwane, i zatwierdza wybór. Następnie można
podać  punkt  bazowy  i  docelowy  lub  wartość  przesunięcia  (analogicznie  jak  w  poleceniu
kopiuj).

Do obiektów geometrycznych występujących na rysunku zalicza się również kreskowanie (tzn.
wypełnienie  wzorem  wektorowym),  napisy  oraz  wymiarowanie.  Ze  względu  na  specyficzny
charakter  wymienionych  obiektów  (są  tworzone  z  elementów  składowych)  zostaną
przedstawione w kolejnych częściach.

Rozciąganie obiektów
Polecenie: rozciągnij
Menu górne: Zmiana\Rozciągnij
Ikona:

Rozciąganie  obiektów  polega  na  zmianie  jednego  lub  kilku  wybranych  obiektów  przez
przemieszczenie  niektórych  punktów  charakterystycznych  obiektów  o  zadaną  wielkość.
Obiekty do rozciągania wybiera się za pomocą okna. Obiekty, które całkowicie znalazły się
w  oknie  są  przesuwane,  natomiast  wybrane  częściowo  są  zmieniane  przez  przemieszczanie
niektórych  ich  punktów  charakterystycznych.  W  oknie  wyboru  powinien  się  znaleźć
przynajmniej  jeden  punkt  końcowy  obiektu.  Po  wybraniu  obiektów  można  podać  punkt
bazowy i docelowy lub wartość przesunięcia (analogicznie jak w poleceniu kopiuj).

Odsuwanie obiektów
Polecenie: odsuń
Menu górne: Zmiana\Odsuń
Ikona:

Tworzy koncentryczne okręgi, linie i krzywe równoległe. Można przesunąć obiekt na określoną
odległość  lub  poprzez  punkt.  Po  przesunięciu  obiektów  można  je  uciąć  lub  wydłużyć,  co
stanowi  efektywną  metodę  tworzenia  rysunków  zawierających  wiele  równoległych  linii  i
krzywych.

Kopiowanie wielokrotne
Polecenie: szyk
Menu górne: Zmiana\Szyk
Ikona:

Tworzy  wielokrotne  kopie  wybranych  obiektów  w  układzie  prostokątnym  lub  biegunowym.
Użyj opcji Szyk prostokątny do utworzenia szyku wierszy i kolumn kopii wybranego obiektu. Użyj
opcji  Szyk  biegunowy  do  utworzenia  szyku  przez  skopiowanie  wybranych  obiektów  wokół
punktu środkowego.

Ścinanie naroży
Polecenie: fazuj
Menu górne: Zmiana\Fazuj
Ikona:

Polecenie  fazuj  pozwala  na  ścinanie  naroża  między  dwoma  obiektami.  Po  wybraniu
polecenia  pojawia  się  komunikat:  (Tryb  UTNIJ)  Aktualne  fazy  Faza1=10.0000,  Faza2=10.0000
poliLinia/Fazy/Kąt/Utnij/Metoda/<wybierz  pierwszą  linię>:.  Polecenie  Fazuj  może  być
wykonane  w  jednym  z  dwóch  trybów:  UTNIJ  lub  BEZ  UCINANIA.  Po  wybraniu  polecenia
aktualny  tryb  jest  sygnalizowany.  Tryb  można  zmienić  wybierając  opcję  utnij  (U<┘)
bezpośrednio  po  wybraniu  polecenia  fazuj.  Pojawia  się  wówczas  zapytanie:  utnij/bez
ucinania  <bez  ucinania>:.  Należy  wybrać  odpowiednią  opcję.  Można  to  uczynić  używając
skrótów:  t<┘  (czyli  uTnij)  lub  u<┘  (czyli  bezUcinania).  Fazowane  obiekty  nie  mogą  być
segmentami  łukowymi.  Fazowane  obiekty  nie  muszą  mieć  punktów  wspólnych,  ale  ich
przedłużenia powinny się przecinać.
Fazowanie może być wykonane dwiema metodami:
- wielkości Faza1 i Faza2 można zamienić wybierając opcję fazy po wybraniu polecenia fazuj.
Następnie należy podać kolejno wymiary: Faza1 i Faza2
- druga metoda fazowania polega na podaniu długości i kąta ścięcia względem pierwszej
linii.  Można  ją  wybrać  przez  opcję  kąt  po  wybraniu  polecenia  fazuj.  Następnie  podaje  się
wielkości Faza i Kąt.
Uwaga:  jeżeli  obiekty  (linie)  przecinają  się  pod  kątem  prostym,  to  gdy  Faza1=Faza2  lub
Kąt=45

, wówczas jest to ścinanie typu a

Zaokrąglanie połączeń obiektów
Polecenie: zaokrągl

Menu górne: Zmiana\Zaokrągl
Ikona:

Polecenie  pozwala  na  zaokrąglenie  połączenia  między  dwoma  obiektami.  Po  wybraniu
polecenia  pojawia  się  komunikat:  (Tryb  UTNIJ)  Aktualny  promień  zaokrąglenia=10.0000
poliLinia/pRomień/Utnij/  <wybierz  pierwszy  obiekt>:.  Polecenie  Zaokrągl,  podobnie  jak
polecenie  Fazuj,  może  być  wykonane  w  jednym  z  dwóch  trybów:  UTNIJ  lub  BEZ  UCINANIA.
Aktualny  tryb  jest  sygnalizowany  po  wybraniu  polecenia.  Bezpośrednio  po  wybraniu
polecenia jest możliwa zmiana wielkości promienia zaokrąglenia (r<┘).
Uwaga: można tworzyć zaokrąglone połączenie między obiektami, których przedłużenia się
przecinają. Można stosować promień równy zeru (np. do połączenia obiektów).

Ćwiczenie 3 – warstwy, rodzaje linii i kolory,

W programie AutoCAD rysuje się zawsze w określonej warstwie. Warstwy można opisać jako
folie zerowej grubości, z których każda ma przypisane określone cechy. Folie te po nałożeniu
na  siebie  tworzą  gotowy  rysunek.  Cechy  warstwy  to  m.in.:  kolor,  rodzaj  linii,  widoczność,
aktywność. Standardowo dla nowego rysunku warstwą aktywną jest warstwa o nazwie „0”,
linia jest typu ciągłego i ma kolor biały (kolor wyświetlanej linii zależy od koloru tła w obszarze
rysunku: na białym tle jest to kolor biały, na czarnym – biały).
Niektóre  obiekty,  takie  jak  odcinek,  okrąg,  nie  mają  określonej  grubości.  Obiekty  takie
uzyskują  grubość  dopiero  na  wydruku  –  każdej  barwie  można  przed  wydrukiem  przypisać
określoną grubość linii (lub numer pisaka na ploterze pisakowym – a tym samym grubość).
Do sterowania warstwami służy paleta ikon _Przybory (wyświetlana standardowo).
Do  zarządzania  warstwami  służy  polecenie  warstwa  (ikona  warstwy  w  palecie  _Przybory,
menu górne: Format\Warstwa…). Po wprowadzeniu polecenia pojawia się okno dialogowe
Warstwy i rodzaje linii z dwiema zakładkami: Warstwa i Rodzaj linii.
W zakładce Warstwa wyświetlane są warstwy i ich atrybuty. Kolejne kolumny tabeli to:
nazwa – nazwa warstwy (nie może zawierać znaków specjalnych i odstępów), po wskazaniu
nazwy  warstwy  myszką  można  zmieniać  pozostałe  jej  atrybuty  lub  wybierając  przycisk
Aktualna: uczynić warstwę aktualną
widoczna – określenie widoczności warstwy – przyciskając lewy przycisk myszki można zmienić
widoczność  wybranej  warstwy,  w  warstwie  niewidocznej  można  rysować,  ale  rysowane
obiekty są niewidoczne,
zablokuj we wszystkich rzutniach – dotyczy rysowania z wykorzystaniem tzw. rzutni,
zablokuj w aktualnej rzutni – podobnie,
zablokuj w nowej rzutni – podobnie
zamknij – zamknięcie warstwy (nie można modyfikować obiektów w warstwie zamkniętej),
kolor  –  po  wybraniu  pola  pojawia  się  okno  dialogowe  wyboru  koloru,  ze  względów
praktycznych należy wybierać kolory standardowe,
rodzaj linii – po wybraniu pola pojawia się  okno dialogowe:  Wybierz rodzaj linii, służące do
wyboru rodzaju linii. Dodatkowe rodzaje linii można wczytać wybierając w tym oknie opcję:
Wczytaj…,
Do  założenia  nowej  warstwy  służy  przycisk  Nowa,  a  do  usunięcia  warstwy  (usunąć  można
tylko puste warstwy) przycisk Usuń.

Warstwy  i  niektóre  ich  atrybuty  są  widoczne  po  rozwinięciu  okienka  uproszczonego
sterowania  warstwami  z  palety  _Przybory;  w  oknie  tym  nie  można  zmieniać  koloru  i  nazwy
warstwy – można natomiast wybierać warstwę jako aktualną i ustalić jej widoczność.
Narysowane obiekty można przenieść do innej warstwy używając polecenia  cechy z palety
narzędzi  _Przybory  (menu  górne:  Zmiana\Cechy…).  Poleceniem  tym  można  też  zmieniać
kolor  i  rodzaj  linii  obiektu,  zaleca  się  jednak,  aby  kolor  i  rodzaj  linii  były  zawsze  zgodne  z
warstwą (JAKWARSTWA).
Uwaga
Współczynnik  skali  wzoru  linii  nieciągłych  można  zmienić  poleceniem  ltscale.  Początkowo
wartość  parametru  ltscale  wynosi  1.0,  wprowadzając  wartość  większą  od  1.0  wzór  się
wydłuża,  mniejszą  –  zagęszcza  się  go.  Jest  to  zmiana  globalna,  współczynnik  skali  wzoru
pojedynczej  linii  można  zmienić  wybierając  polecenie  cechy,  a  następnie  opcję    skala
rodzaju linii.

Kreskowanie  służy  do  wypełnienia  zamkniętego  obszaru  jednorodnym  kolorem  lub  tzw.
wzorem wektorowym.
Polecenie: kreskuj
Menu górne: Rysuj\Kreskuj
Ikona:
Polecenie korzystniej jest wybierać przez ikonę z górnego menu, gdyż wtedy pojawia się okno
dialogowe Kreskowanie do granic, które nie pojawia się w przypadku wpisania polecenia z
klawiatury.
Obszar do wypełnienia kreskowaniem można określić przez:

wybór punktu w obszarze zamkniętym (przycisk Wskaż punkty<),
wybór obiektów ograniczających obszar zamknięty (przycisk Wybierz obiekty<).

W  obszarze  wybranym  do  kreskowania  mogą  się  znajdować  tzw.  wyspy,  czyli  inne  obszary
zamknięte. Wyspy można usunąć (obszary te będą kreskowane) używając opcji: Usuń wyspy.

Wyboru opcji wzoru wypełnienia dokonuje się przez:
przycisk Wzór… – pojawia się okno dialogowe z listą nazw wypełnień i ich podglądem,
cechy  dziedziczone  –  wyboru  wzoru  dokonuje  ssie  przez  wskazanie  wzoru  użytego  już  w
rysunku.
W  oknie  dialogowym  Kreskowanie  do  granic  można  zmienić  m.in.  takie  cechy  wzoru  jak
skala i kąt.
Kreskowanie  może  być  zespolone  (traktowane  jak  pojedynczy  obiekt)  lub  rozbite  na
pojedyncze obiekty (atrybuty:  zespolone, rozbite). Po wybraniu obszaru i wzoru wypełnienia
zaleca  się  podgląd  kreskowania  (przycisk  Podgląd  kreskowania<),  a  następnie  (po
ewentualnych korektach np. skali i kąta) zakończenie polecenia (przycisk Zastosuj).

NAPISY
Napis jest typowym elementem rysunku technicznego. Może to być komentarz, uwaga, tekst
wypełniający tabelkę rysunkową.

Styl tekstu
polecenie: styl
menu górne: Fomat\Styl tekstu
Polecenie  pozwala  na  tworzenie  i  modyfikację  stylów  pisma.  Po  wprowadzeniu  polecenia
pojawia się okno dialogowe Styl tekstu, w którym można m.in.:
wybrać bieżący styl z listy istniejących stylów,
utworzyć nowy styl,
zmienić nazwę stylu,
usunąć styl,
wybrać czcionkę (nazwa, styl, wysokość),
ustalić efekty tekstu (odwrócony, wstecz, pionowy, współczynnik szerokości, kąt pochylenia).
Podczas  zmieniania  odpowiednich  opcji  w  oknie  dialogowym  Styl  tekstu  jest  dostępny
podgląd przykładowego tekstu (podgląd).

Pojedyncza linia tekstu
polecenie: tekst

polecenie  służy  do  wprowadzenia  pojedynczej  linii  tekstu.  Po  wprowadzeniu  polecenia
domyślnie  podaje  się  punkt  określający  początek  tekstu  (Justowanie/STyl/<początek
tekstu>:),  następnie  –  jeżeli  w  stylu  tekstu  ustalono  wysokość  liter  na  zero  –  wysokość  liter
(Wysokość  <2.5000>:),  kąt  obrotu  tekstu  (Kąt  obrotu  <0>:)  i  na  koniec  tekst  (Tekst:).  Jest
możliwe korzystanie z opcji:
justowanie – ustala się sposób justowania tekstu, opcje justowania są dostępne dla tekstów o
orientacji poziomej,
styl – wybiera się styl tekstu.
Podobnym  poleceniem  jest  dtekst  (menu  górne:  Rysuj/Tekst/Jeden  wiersz),  z  tym,  że
umożliwia wprowadzenie kolejno kilku wierszy tekstu następujących bezpośrednio po sobie, a
tekst jest wyświetlany w obszarze rysunku w trakcie pisania.

Edytor wielowierszowy
menu górne: Rysuj\Tekst\Wiele wierszy…
ikona:
Po  wybraniu  polecenia  jest  podawana  nazwa  aktualnego  stylu  oraz  wysokość  tekstu.
Następnie  należy  wskazać  pierwszy  narożnik  obszaru,  w  którym  będzie  się  znajdował  tekst
(Określ  pierwszy  narożnik:),  drugi  narożnik  lub  skorzystać  z  opcji  (Określ  przeciwny  narożnik
lub [Wysokość/Just/Obrót/Styl/sZerokość]:):

wysokość – wysokość paragrafu tekstu,
just – sposób justowania tekstu – jak w poleceniu tekst,
obrót – kąt obrotu tekstu,
styl – styl tekstu,
szerokość – szerokość paragrafu tekstu.
Po  określeniu  obszaru,  w  którym  będzie  się  znajdował  tekst,  pojawia  się  okno  dialogowe
edytora wielowierszowego. Edytor ten umożliwia:
wybór czcionki i jej atrybutów,
wstawienie znaku specjalnego,
wpisanie  ułamka  (ułamek  wpisuje  się  w  formie  a/b  –  z  kreską  ułamkową,  a^b  –  bez  kreski
ułamkowej, następnie zaznacza i używając opcji piętrowo/liniowo, zamienia na odpowiedni
ułamek)
określenie cech paragrafu (m.in. styl, justowanie),
odnalezienie ciągu znaków i zastąpienie go innym.
UWAGA:
W  przypadku  wystąpienia  trudności  z  wpisywaniem  polskich  liter  należy  tekst  wpisać  w  np.
notatniku,  skopiować  do  pamięci  podręcznej  i  wkleić  do  edytora  wielowierszowego.  Tekst
można też zapisać w pliku tekstowym (*.txt) i importować do edytora (opcja: import tekstu…).

Wymiarowanie
Nieodzownym  elementem  rysunku  technicznego  są  wymiary.  W  programie  AutoCAD  do
dyspozycji  jest  kilka  rodzajów  wymiarów.  Wymiary  te  są  zgrupowane  w  górnym  menu
Wymiary oraz palecie ikon Wymiar.
Elementy  typowego  wymiaru  przedstawia  RYSUNEK.  Każdą  z  tych  wielkości  można  zmienić
korzystając  z  okna  dialogowego  Style  wymiarowania  (menu  górne:  Format/Styl
wymiarowania, ikona z palety Wymiar).
W  oknie  dialogowym  Style  wymiarowania  można  wybrać  aktualny  styl  wymiarowania  z  listy
(Aktualny:),  zmienić  nazwę  stylu  (Nazwa:),  utworzyć  nowy  styl  na  bazie  aktualnego
(Nnazwa:), zapisać zmiany wprowadzone w stylu (Zapisz). Możliwe są także zmiany Geometrii
Formatu  i    Opisu  wybranego  typu  wymiarów  (Przodek  –  wszystkie  typy  wymiarów,  Liniowy  –
wymiary liniowe, Promieniowy – wymiary promieniowe, Kątowy – wymiary kątowe,  Średnica –
wymiary średnicowe, Współrzędne – wymiary współrzędnościowe, Lodnies – linie odniesienia):