BEZPIECZEŃSTWO EKOLOGICZNE PAŃSTWA WYKŁAD

Dr hab. inż. Grażyna Grelowska wykład

Dr Edyta Łooska

Konsultacje wtorek 15:00-17:00 115/9 dwiczenia

Zaliczenie przedmiotu:

Kolokwium 0,6

Wejściówki na dwiczeniach 0,2

Prezentacja na dwiczeniach 0,2

Obecnośd na dwiczeniach obowiązkowa (1 nieobecnośd)

Literatura:

Podniesieoski A., Podstawowe problemu ochrony środowiska w Polsce

Zacher L., Bezpieczeostwo ekologiczne – wymiary polityczne, międzynarodowe i globalne

Baturo W., Katastrofy i zagrożenia we współczesnym świecie

Małachowski K., Gospodarka a środowisko i ekologia

Górka K., Poskrobko B., Radecki W., Ochrona środowiska. Problemy społeczne, ekonomiczne i prawne

Mannion A.M., Zmiany środowiska Ziemi

Kozłowski S., Ekorozwój. Wyzwanie XXI wieku

16.10.2013

Bezpieczeostwo wewnątrzkrajowe, międzynarodowe

Gospodarcze, kulturowe, ideologiczne, ekologiczne – wewnętrzne

Ochrona środowiska ≠ bezpieczeostwo ekologiczne

Bezpieczeostwo:

- Sine cura – rzymskie uosobienie bezpieczeostwa i ufności; stan pewności, spokoju, zabezpieczenia,
oznacza ono brak zagrożenia oraz ochronę przed niebezpieczeostwami.

- The Oxford English Dictionary definiuje bezpieczeostwo jako „zespół uwarunkowao chroniących
przed zagrożeniem”

Podmiotowy podział bezpieczeostwa:

Na gruncie nauk politycznych bezpieczeostwo odnosi się do procesu zaspokajania potrzeb i

interesów uczestników życia międzynarodowego.

W tej sferze bezpieczeostwo dzielone jest na:

 Bezpieczeostwo wewnętrzne (harmonia wewnętrzna, stabilizacja)

 Bezpieczeostwo zewnętrzne, międzynarodowe (brak zagrożeo ze strony zewnętrznych

podmiotów)

*istotą bezpieczeostwa jest związek z zagrożeniem; zagrożenia to zjawiska oceniane przez każdą
osobę indywidualnie; zagrożenie to prawdopodobieostwo nastąpienia niekorzystnego zjawiska+

Przedmiotowy podział bezpieczeostwa:

Podział przedmiotowy bezpieczeostwa pozwala na wyodrębnienie rodzajów bezpieczeostwa i

analizę ustaleo teoretycznych w wyodrębnionych działach.

Można wyróżnid następujące rodzaje bezpieczeostwa:

 Polityczne,

 Militarne,

 Ekonomiczne,

 Społeczne,

 Kulturowe,

 Ideologiczne,

 Ekologiczne,

 Inne jeszcze nie wyodrębnione.

[art. 5, art. 7 Konstytucji RP]

Bezpieczeostwo ekologiczne to takie kształtowanie stosunków naturalnych i społecznych w

biosferze Ziemi, które tworzą właściwe warunki życia dla całej ludzkości, nie podważając zarazem
podstaw życia na naszej planecie. Stanowi ono przeciwieostwo lokalnej i globalnej katastrofy
ekologicznej, wyrażając porządek i ład panujący w środowisku, w którym żyje również człowiek.

*czynniki biotyczne i abiotyczne w środowisku; abiotyczne =gleba, woda, powietrze – zagrożenia
populacji w razie katastrofy]

Nurty definiujące bezpieczeostwo ekologiczne:



Nurt podkreślający potrzebę działao na rzecz likwidacji lub zmniejszenia do minimum
zagrożeo, spowodowanych przez skażenia i dewastację środowiska *negatywny, filozofia
neokatostofizmu, pokrywa się z ochroną środowiska do około 1970 roku+,



Nurt wskazujący potrzeby ochrony przez naturalnymi czynnikami przyrodniczymi mogącymi
zagrozid egzystencji człowieka *pozytywny; kreacyjny].

Działanie człowieka (gospodarcze, militarne naukowe)

Środowisko

Ludzie

Elementy środowiska oddziałowujące na społeczeostwo:

- powodzie

- huragany

- trzęsienia ziemi

- susze itp.

Źródła zagrożeo dla bezpieczeostwa RP w sferze ekologicznej:

 Negatywne skutki katastrof ekologicznych wewnątrz kraju i w paostwach ościennych *wylew

ropy w Bałtyku, zanik ryb+,

 Rozmieszczenie w kraju obiektów gospodarki stwarzających zagrożenie awarii *zakłady

celulozowe, ośrodek badawczo-rozwojowe w Świerku i reaktor+,

 Transport niebezpiecznych środków, materiałów i technologii,

 Ujemny wpływ działalności gospodarczej, wojskowej na środowisko naturalne,

 Nieefektywne wykorzystanie zasobów naturalnych oraz stosowanie ekologicznie szkodliwych

technologii *połów dorsza; fale telefonów komórkowych utrudnia dotarcie pszczołom do ula+.