BUDUJEMY DOM
3/2010
158
Ogrody
158
Ogród najlepiej jest
urz
ÈdziÊ wedïug
planu, bo daje nam to
pewno
ĂÊ, ĝe osiÈgniemy
zamierzony efekt.
Dopracowany projekt
przekszta
ïca nasze
pomys
ïy w realne
rozwi
Èzania, a ponadto
wytycza kolejno
ĂÊ
prac podczas realizacji
ogrodu.
Ogród
jak malowany
fot. Perrot
Planowanie
i urz
Èdzanie ogrodu
Ma
ïgorzata Cuch
OGRODY
Je
Ăli nie mamy czasu na samodzielne planowanie lub brakuje nam umiejÚtno-
Ăci czy wiedzy ogrodniczej, projekt najlepiej zamówiÊ u profesjonalisty. Takĝe
urz
Èdzenie ogrodu moĝna powierzyÊ profesjonalnej firmie (jest to bardzo wy-
godne rozwi
Èzanie, jeĂli nie mamy czasu na samodzielnÈ pracÚ ani rÚki do ro-
Ălin), która wykona za nas wszystkie prace we wïaĂciwej kolejnoĂci i udzie-
li rocznej gwarancji na posadzone ro
Ăliny (wymianie podlegajÈ te, które siÚ
nie przyj
Úïy albo chorujÈ). Moĝe byÊ to firma, która stworzyïa projekt nasze-
go ogrodu (w takim przypadku po zaakceptowaniu projektu zwykle nast
Úpuje
podpisanie umowy na realizacj
Ú ogrodu).
Mo
ĝemy takĝe zamówiÊ w firmie, która przygotowaïa projekt, peïnienie nad-
zoru autorskiego nad wykonaniem ogrodu, dzi
Úki czemu bÚdziemy mieÊ pew-
no
ĂÊ, ĝe wykonawca przeprowadzi wszystkie prace zgodnie z zaïoĝeniami pro-
jektu.
W dalszej cz
ÚĂci tekstu (na podstawie pytañ, jakie czÚsto pojawiajÈ siÚ w kon-
tek
Ăcie planowania ogrodu) powiemy z czym siÚ trzeba zmierzyÊ, zamawiajÈc
projekt zagospodarowania ogrodu i jego urz
Èdzenie oraz jak przebiega wspóï-
praca z wynaj
ÚtÈ firmÈ.
Kiedy najlepiej zamówi
Ê projekt ogrodu?
Projekt najlepiej zleci
Ê juĝ na etapie budowy domu albo nawet wtedy, gdy po-
wstaje jego plan. Im wcze
Ăniej to zrobimy, tym lepiej, czÚsto zdarza siÚ bowiem,
ĝe realizujÈc projekt ogrodu, trzeba ingerowaÊ w obiekty znajdujÈce siÚ juĝ na
dzia
ïce (np. przedwczeĂnie wykonany podjazd do garaĝu moĝe utrudniÊ mon-
ta
ĝ kabli instalacji elektrycznej do oĂwietlenia ogrodu lub systemu automatycz-
nego nawadniania).
Planowanie i urz
Èdzanie ogrodu
BUDUJEMY DOM
3/2010
159
Co si
Ú skïada na kompleksowy projekt ogrodu?
Czy mo
ĝna zamówiÊ tylko wybrane elementy
projektu?
Projekt zagospodarowania ogrodu mo
ĝe byÊ wykonany tradycyjnie
– technik
È rÚcznÈ lub w programie komputerowym (w skali od 1:100
do 1:500). W sk
ïad opracowania wchodzi:
– projekt koncepcyjny – plan ogrodu widziany z góry, przedstawia-
j
Ècy projektowane zagospodarowanie przestrzeni z uwzglÚdnieniem
istotnych elementów przysz
ïego ogrodu (ciÈgi komunikacyjne, roĂlin-
no
ĂÊ czy maïa architektura);
– projekt wykonawczy (techniczny) – rzut z góry, na którym przed-
stawione obiekty s
È zwymiarowane. OkreĂlona jest takĝe ich dokïad-
na lokalizacja. Projekt wykonawczy mo
ĝe byÊ poszerzony o dodatkowe
projekty cz
ÚĂciowe:
– odwodnienia, nawierzchni, nawadniania czy o
Ăwietlenia (pamiÚ-
tajmy,
ĝe do wykonania instalacji elektrycznej potrzebne sÈ upraw-
nienia, firma ogrodnicza mo
ĝe jedynie zaplanowaÊ funkcjonalne
rozmieszczenie lamp). Cz
ÚĂÊ opisowa doïÈczona do projektu wykonaw-
czego zawiera informacje o terenie, za
ïoĝeniach projektowych, zastoso-
wanych materia
ïach i technologiach, spis iloĂciowy roĂlin i spis zale-
ce
ñ dotyczÈcych ich uprawy;
– wizualizacje, przekroje, szkice i rysunki ukazuj
Èce detale;
– kosztorys – przedstawia koszt realizacji projektu z wyszczególnie-
niem kosztów za poszczególne prace.
Nie trzeba zamawia
Ê wszystkich elementów opracowania, ale wraz
z projektem koncepcyjnym warto zamówi
Ê wizualizacje, bo pomagajÈ
wyobrazi
Ê sobie przyszïy ogród, natomiast projekt wykonawczy bÚdzie
podstaw
È do samodzielnego urzÈdzenia ogrodu. WïaĂciciele dziaïek
z urz
Èdzonym juĝ ogrodem czÚsto decydujÈ siÚ na zamówienie jedne-
go, wybranego projektu, np. nawadniania czy o
Ăwietlenia.
Jakie koszty wi
ÈĝÈ siÚ z zamówieniem projektu
i jak maj
È siÚ one do wielkoĂci dziaïki?
Koszty zwi
Èzane z zamówieniem projektu zagospodarowania ogro-
du zale
ĝÈ gïównie od jego skomplikowania, liczby projektów czÚ-
Ăciowych oraz wielkoĂci dziaïki (im wiÚksza, tym koszt za kaĝdy
m
2
projektowanej dzia
ïki jest mniejszy) i mogÈ wynosiÊ od 500 zï do
kilku tysi
Úcy zïotych.
Niektóre firmy podaj
È koszt projektu zaleĝny od powierzchni
ogrodu. Inne natomiast koszt ten rozpatruj
È indywidualnie,
uwzgl
ÚdniajÈc specyfikÚ dziaïki i oczekiwania klienta.
Koszt projektu koncepcyjnego wynosi zwykle 1–3 z
ï/m
2
, w przypad-
ku gdy nie zamawiamy do tego projektu wykonawczego. Je
Ăli natomiast
nasze zamówienie obejmuje kompleksowy projekt ogrodu, to cena pro-
jektu koncepcyjnego b
Údzie nawet 2 razy niĝsza. Kaĝda wizualizacja
to dodatkowy koszt: min. 300 z
ï. Cena projektu wykonawczego (zaleĝ-
na od wielko
Ăci projektowanego ogrodu oraz zïoĝonoĂci projektu) wy-
nosi zwykle 2–10 z
ï/m
2
. Dodatkowa op
ïata moĝe byÊ konieczna za spo-
rz
Èdzenie kosztorysu prac zwiÈzanych z wykonaniem ogrodu. Do ceny
projektu doliczany jest tak
ĝe koszt pierwszego dojazdu do klienta.
Je
Ăli z jednÈ firmÈ podpisaliĂmy umowÚ na wykonanie projektu
ogrodu, a tak
ĝe na jego urzÈdzenie i pielÚgnacjÚ, za projekt prawdopo-
dobnie nie b
Údziemy pïaciÊ.
Jak d
ïugo czeka siÚ na projekt?
Wykonanie projektu ogrodu trwa od oko
ïo 2 tygodni do okoïo 2 mie-
si
Úcy. To takĝe zaleĝy od skomplikowania projektu, liczby projek-
tów cz
ÚĂciowych oraz wielkoĂci i ksztaïtu dziaïki. Termin ten powi-
nien by
Ê okreĂlony w umowie.
Jak wybra
Ê odpowiedniÈ firmÚ?
Projekt i wykonanie ogrodu najlepiej zleci
Ê profesjonalnej firmie
zajmuj
Ècej siÚ zagospodarowaniem ogrodów. Firmy, które dïugo
dzia
ïajÈ na rynku, majÈ wiÚksze doĂwiadczenie i prawdopodobnie
oferuj
È lepszÈ jakoĂÊ usïug, jednak sÈ zazwyczaj droĝsze.
Jakimi etapami przebiega wspó
ïpraca z projek-
tantem?
Na pocz
Ètku projektant oglÈda teren i przeprowadza z nami rozmo-
w
Ú, podczas której przekazujemy mu nasze oczekiwania co do funk-
cji i wygl
Èdu przyszïego ogrodu oraz zakresu projektu.
– Po podpisaniu umowy (powinna ona zawiera
Ê informacje o zakre-
sie projektu, terminie jego oddania czy warunkach p
ïatnoĂci) projektant
przyst
Úpuje do pracy nad projektem. Do tego potrzebna bÚdzie mapa te-
renu, na której uwzgl
Údnione bÚdÈ obiekty znajdujÈce siÚ w ogrodzie.
– Na kolejnym spotkaniu przedstawione zostan
È nam przynaj-
mniej 2 koncepcje projektowe poparte szkicami. Projektant z pew-
no
ĂciÈ zaproponuje ciekawe rozwiÈzania. Przygotujmy siÚ jednak na
to,
ĝe nie wszystkie nasze pomysïy da siÚ zrealizowaÊ ze wzglÚdu na
uwarunkowania przyrodnicze, lokalizacj
Ú dziaïki, przepisy praw-
ne, mo
ĝliwoĂci techniczne czy finansowe. Dopiero po wspólnym do-
pracowaniu koncepcji zagospodarowania ogrodu projektant wykona
ostateczn
È wersjÚ projektu.
Czy na rozmow
Ú z projektantem naleĝy przygoto-
wa
Ê jakÈĂ dokumentacjÚ lub informacje o terenie?
Projektant poprosi nas o map
Ú z naniesionÈ lokalizacjÈ domu lub
o podk
ïad geodezyjny. Potrzebna teĝ bÚdzie inwentaryzacja zieleni
i obiektów architektonicznych znajduj
Ècych siÚ na dziaïce, które
maj
È byÊ wkomponowane w projekt (pomiary w terenie moĝemy wy-
kona
Ê sami lub wykona je firma). Projektant moĝe poprosiÊ o przygo-
towanie planu przedstawiaj
Ècego przebieg instalacji podziemnych,
np. lokalizacj
Ú przewodów istniejÈcej instalacji elektrycznej (doku-
mentacja ta jest wa
ĝna szczególnie dla firmy, która zajmowaÊ siÚ bÚ-
Efektownie wygl
Èda wielopiÚtrowy ukïad roĂlinnoĂci, w którym z tyïu znajdu-
j
È siÚ drzewa i wysokie krzewy, przed nimi niĝsze krzewy i byliny, a najbliĝej
ro
Ăliny pïoĝÈce
BUDUJEMY DOM
3/2010
160
Ogrody
dzie realizacj
È projektu, bo w przypadku jej dostarczenia nie ponie-
sie odpowiedzialno
Ăci za ewentualne uszkodzenia instalacji podczas
prac). Dobrze, je
Ăli bÚdziemy znaÊ takĝe informacje na temat:
– usytuowania dzia
ïki (sÈsiedztwo, usytuowanie wzglÚdem stron
Ăwiata),
– wielko
Ăci dziaïki,
– ukszta
ïtowania terenu,
– rodzaju gleby,
– dost
ÚpnoĂci wody (gdy planowany jest system nawadniajÈcy).
Jaka jest prawid
ïowa kolejnoĂÊ wykonywania
poszczególnych etapów prac podczas urz
Èdza-
nia ogrodu i ile wynosz
È koszty za kaĝdy etap?
Koszt urz
Èdzenia ogrodu zaleĝy gïównie od jego wielkoĂci, zïoĝono-
Ăci prac, jakoĂci uĝytych materiaïów i rodzaju zastosowanego sprzÚ-
tu (warto wiedzie
Ê, ĝe ceny za te same usïugi ogrodnicze mogÈ byÊ bar-
dzo ró
ĝne, zaleĝÈ bowiem od wielu czynników, np. regionu kraju czy
renomy firmy). Prawd
È jest, ĝe nasz ogród bÚdzie kosztowaï tyle, ile
na niego wydamy. Pami
Útajmy, ĝe niewielki ogród (ok. 500 m
2
) mo
ĝna
urz
ÈdziÊ zarówno za 10 000, jak i za 110 000 zï.
Niektóre firmy podaj
È koszt urzÈdzenia ogrodu zaleĝny od wiel-
ko
Ăci jego powierzchni, wynosi on zazwyczaj 20–40 zï/m
2
(koszt ten
obejmuje zwykle projekt ogrodu oraz wykonanie zieleni – zakup ro-
Ălin i wykonanie nasadzeñ oraz trawnika).
Koszt wykonania ogrodu przez specjalistyczn
È firmÚ moĝe byÊ na-
wet dwukrotnie wy
ĝszy niĝ podczas wykonywania prac samodzielnie.
Konkurencja w
Ăród firm ogrodniczych jest spora, dlatego cenÚ usïug
warto negocjowa
Ê. Gdy szacowany koszt przekracza tymczasowo nasze
mo
ĝliwoĂci finansowe, lepiej wykonaÊ ogród w kilku etapach rozïoĝo-
nych w czasie, ni
ĝ dziaïaÊ niezgodnie z projektem (do poszczególnych
etapów prac mo
ĝemy wynajÈÊ odrÚbne firmy). Prawidïowa kolejnoĂÊ
prac jest nast
ÚpujÈca:
1. Oczyszczenie terenu (z pozosta
ïoĂci po budowie domu czy z sa-
mosiewu)
Koszt: od kilkuset do kilku tysi
Úcy zïotych (w przypadku niewiel-
kiego ogrodu, o powierzchni ok. 500 m
2
).
2. Prace ziemne (zmiana ukszta
ïtowania powierzchni terenu, ko-
panie fundamentów czy wykonanie wykopu pod zbiornik wodny)
Ukszta
ïtowanie terenu w ogrodzie o powierzchni ok. 1000 m
2
to z re-
gu
ïy koszt 5–9 tys. zï. RÚcznie wykopanie ziemi (z wywozem) kosztu-
je 60–120 z
ï/m
3
. Wi
Úksze roboty ziemne warto wykonaÊ spychaczem
czy kopark
È, bo koszt moĝe byÊ nawet trzykrotnie mniejszy niĝ za pra-
c
Ú rÚcznÈ. Wywrotka ziemi ogrodowej kosztuje Ărednio 700 zï, a piasku
–
Ărednio 300 zï.
3. Odwodnienie terenu (potrzebne jest zwykle w ogrodach, w któ-
rych gleba jest nieprzepuszczalna).
Koszt systemu odwodnienia (sk
ïadajÈcego siÚ z sieci perforowanych
rur u
ïoĝonych w rowach wypeïnionych ĝwirem i piaskiem) w ogrodzie
o pow. 1000 m
2
wynosi ok. 5000 z
ï.
4. Rozprowadzenie podziemnej cz
ÚĂci instalacji automatycznego
nawadniania i o
Ăwietlenia ogrodowego
Koszt systemu automatycznego nawadniania (materia
ïy i robocizna)
w ma
ïym ogrodzie, o powierzchni ok. 500 m
2
, wynosi zwykle 5–8 tys.
z
ï, a w ogrodzie o powierzchni ok. 1000 m
2
– 10–15 tys. z
ï.
Koszt o
Ăwietlenia ogrodu o powierzchni ok. 1000 m
2
to zazwyczaj
8–9 tys. z
ï
.
5. Prace budowlane (wykonanie nawierzchni, ogrodzenia, oczka
wodnego czy altany)
Nawierzchnia stanowi jeden z dro
ĝszych elementów ogrodu. Jej
koszt (materia
ï i wykonanie) w ogrodzie o powierzchni ok. 1000 m
2
wynosi zwykle 24–30 tys. z
ï. Koszt ten zaleĝy jednak od rodzaju uĝy-
tego materia
ïu. Najdroĝsze sÈ nawierzchnie z kamienia (z kostki ka-
miennej: 170–650 z
ï/m
2
; z p
ïyt kamiennych: kilkaset zï/m
2
), bo materia
ï
ten jest drogi, a ponadto trzeba wiedzie
Ê, ĝe im droĝszy materiaï, tym
wi
Úcej zapïacimy za wykonanie z niego nawierzchni. Tañsza jest na-
wierzchnia z betonowej kostki brukowej (80–350 z
ï/m
2
, przy czym naj-
W ogrodzie mo
ĝemy posadziÊ mïode krzewy o niewielkich rozmiarach, jednak wtedy na efekt bÚdziemy czekaÊ dïuĝej. RoĂlinnoĂÊ sadzimy dopiero po wyko-
naniu ogrodowych
Ăcieĝek
Przyjmuje si
Ú, ĝe Ăredni koszt
krzewu lub drzewka do ogrodu,
wraz z posadzeniem, to oko
ïo 35 zï
Planowanie i urz
Èdzanie ogrodu
BUDUJEMY DOM
3/2010
161
dro
ĝsza jest kostka imitujÈca kamieñ), pïyt betonowych (ok. 50 zï/m
2
)
czy
ĝwiru (30–80 zï/m
2
).
Materia
ïem najczÚĂciej stosowanym na ogrodzenia dziaïek jest
metalowa siatka osadzona na s
ïupkach z punktowym fundamentem.
Koszt takiego ogrodzenia to ok. 700 z
ï/20 m.
Cena oczka wodnego zale
ĝy gïównie od jego wielkoĂci i uĝytych ma-
teria
ïów (folia, laminat lub beton oraz kruszywo i kamienie). Moĝna
przyj
ÈÊ, ĝe koszt oczka czy strumienia to min. 600 zï/m
2
. Znacznie
mniej zap
ïacimy, jeĂli do budowy oczka uĝyjemy gotowej formy z la-
minatu (koszt: od kilkuset z
ï), którÈ moĝna kupiÊ w centrum ogrod-
niczym (zakup gotowych elementów ma
ïej architektury takĝe bÚdzie
bardziej op
ïacalny niĝ ich budowa).
6. Sadzenie ro
Ălin
Koszt ro
Ălin do obsadzenia ogrodu o powierzchni ok. 1000 m
2
wy-
nosi od kilkunastu do kilkudziesi
Úciu tysiÚcy zïotych, zaleĝnie od ga-
tunków u
ĝytych roĂlin oraz ich wielkoĂci (cena duĝego krzewu, któ-
rego wys. przekracza 1 m, mo
ĝe byÊ kilkakrotnie wyĝsza niĝ mïodej
ro
Ăliny tego samego gatunku o wys. ok. 30 cm). Do ceny roĂlin trzeba
doliczy
Ê koszt przygotowania podïoĝa i sadzenia. Przyjmuje siÚ,
ĝe Ăredni koszt krzewu lub drzewka do ogrodu, wraz z posadzeniem,
to ok. 35 z
ï.
7. Zak
ïadanie trawnika
Koszt trawnika z siewu (materia
ï i przygotowanie podïoĝa) to 5–20 zï/m
2
,
natomiast trawnika z rolki – 20–40 z
ï/m
2
. Dar
ñ z rolki, którÈ uzyskuje siÚ
przez siew nasion do gruntu (gotow
È darñ zdejmuje siÚ nastÚpnie maszy-
nami), jest prawie dwa razy ta
ñsza niĝ darñ wysiewana do podïoĝa znaj-
duj
Ècego siÚ na folii (ta ostatnia, choÊ delikatniejsza, lepiej siÚ przyjmuje).
8. Monta
ĝ nadziemnej czÚĂci instalacji
Koszt zraszacza to 50–70 z
ï. Za 5 lamp na niskich sïupkach zapïa-
cimy 1000–1200 z
ï.
Jak zaprojektowa
Ê zieleñ, nawierzchnie i nawadnianie ogrodu?
Projektowanie zieleni. Najistotniejszym elementem ogrodu jest zie-
le
ñ, bo to roĂliny, szczególnie drzewa i krzewy, sÈ jego gïównym budulcem.
Projektowanie ro
ĂlinnoĂci polega na doborze odpowiednich roĂlin i skom-
ponowaniu ich ze sob
È i z ogrodem. Projektowane roĂliny zaznacza siÚ na
planie dzia
ïki (drzewa i krzewy – najczÚĂciej okrÚgami, roĂliny zielne – pla-
m
È), w miejscach, gdzie planowane sÈ nasadzenia.
Najwa
ĝniejszym czynnikiem, jaki trzeba uwzglÚdniÊ podczas doboru ro-
Ălin, sÈ warunki siedliskowe w ogrodzie: rodzaj gleby, poziom wód grunto-
wych czy ekspozycja ogrodu wzgl
Údem stron Ăwiata (najlepiej wybraÊ te
ro
Ăliny, które tolerujÈ warunki panujÈce w naszym ogrodzie). Inne czynni-
ki to wymiary, jakie ro
Ăliny osiÈgnÈ po latach, okres kwitnienia czy wyma-
gana piel
Úgnacja (jeĝeli ogród ma sïuĝyÊ wyïÈcznie do wypoczynku i za-
bawy, najlepiej wybra
Ê roĂliny ïatwe w uprawie).
Kompozycje ro
Ălinne moĝna tworzyÊ z gatunków o kwiatach w tej sa-
mej tonacji kolorystycznej lub kontrastowym zabarwieniu. Drzewa
i krzewy rosn
Èce na dziaïce najlepiej skomponowaÊ z projektowanÈ roĂlinno-
ĂciÈ (nie trzeba bÚdzie staraÊ siÚ o pozwolenie na wycinkÚ, a dorosïe roĂliny
b
ÚdÈ stanowiÊ bujnÈ zieleñ juĝ w poczÈtkowym etapie zakïadania ogrodu).
Projektowanie nawierzchni. Uk
ïad komunikacyjny to jeden z waĝniej-
szych elementów ogrodu. Wykonanie projektu nawierzchni najlepiej powie-
rzy
Ê architektowi krajobrazu, który zaprojektuje caïy ogród, lub zamówiÊ
w firmie oferuj
Ècej kostkÚ, bo czÚsto jest on wliczony w jej cenÚ. Projekt
ten okre
Ăla przebieg Ăcieĝek ogrodowych, ksztaït i wielkoĂÊ podjazdu oraz
rodzaj u
ĝytych materiaïów. Do jego sporzÈdzenia potrzebny jest plan dziaï-
ki, na którym zaznaczone s
È istniejÈce i planowane w ogrodzie obiekty (bu-
dynki, ro
ĂlinnoĂÊ, elementy maïej architektury).
¥cieĝki sïuĝÈ wygodnej komunikacji, ale mogÈ byÊ równieĝ duĝÈ ozdobÈ
ogrodu. Powinny prowadzi
Ê do najczÚĂciej odwiedzanych obiektów, zapewni
to wygod
Ú i zapobiegnie wydeptywaniu trawnika. Na maïych dziaïkach wy-
starczy utwardzi
Ê ĂcieĝkÚ prowadzÈcÈ od furtki do domu oraz podjazd.
Podczas projektowania ogrodowej nawierzchni konieczne jest uwzgl
Úd-
nienie rodzaju gruntu, jaki wyst
Úpuje na dziaïce i przebiegu instalacji pod
ziemi
È. Wszystkie nawierzchnie powinno siÚ zaprojektowaÊ z niewielkim
spadkiem (co najmniej 2%). Nawierzchnie dochodz
Èce do samego budynku
powinny mie
Ê takĝe nachylenie podïuĝne: od Ăciany w kierunku ogrodu.
Projektowanie nawadniania. Warto te
ĝ pomyĂleÊ o automatycznym na-
wadnianiu ogrodu, które oszcz
Údza nasz czas i pieniÈdze (zuĝycie wody moĝe
by
Ê nawet o 50% mniejsze w stosunku do tradycyjnego podlewania). PracÈ
systemu nawadniaj
Ècego (kolejnoĂciÈ podlewania poszczególnych czÚĂci
ogrodu i czasem jego trwania) kieruje sterownik. Czujnik deszczu umiesz-
czony na wolnym powietrzu przesy
ïa do sterownika sygnaï, dziÚki czemu sys-
tem przestaje pracowa
Ê podczas opadów i uruchamia siÚ po ich ustÈpieniu.
Wykonanie projektu i zainstalowanie systemu automatycznego nawadniania
jest do
ĂÊ skomplikowane, dlatego prace te najlepiej zleciÊ fachowcom.
Aby zaprojektowa
Ê instalacjÚ, na planie dziaïki zaznacza siÚ ujÚcie wody
i wszystkie elementy, które mog
ïyby przeszkadzaÊ w prowadzeniu rurociÈgu
lub podlewaniu ro
Ălin (dom, nawierzchnie, oczko wodne czy roĂliny). NastÚpnie
okre
Ăla siÚ liczbÚ sekcji (system nawadniajÈcy dzieli siÚ bowiem na sekcje,
obejmuj
Èce fragmenty ogrodu o róĝnym rodzaju roĂlinnoĂci – o róĝnych wy-
maganiach w stosunku do wilgotno
Ăci gleby) i dobiera elementy systemu
(liczb
Ú, rozmieszczenie i rodzaj zraszaczy oraz dïugoĂÊ i ĂrednicÚ rur). Trzeba
uwzgl
ÚdniÊ przy tym rodzaj gleby i roĂlinnoĂci oraz ciĂnienie wody.
Je
Ăli dziaïka jest maïa, najpierw planuje siÚ ustawienie zraszaczy o najwiÚkszym zasiÚgu, które bÚdÈ nawadniaÊ gïównÈ czÚĂÊ ogrodu. NastÚpnie w po-
zosta
ïych miejscach planuje siÚ zraszacze o mniejszym zasiÚgu i linie kroplujÈce
BUDUJEMY DOM
3/2010
162
Prezentujemy sposoby wykonywania dokumentacji projektowej oraz wyceny na podstawie projektów
ogrodów wykonanych przez firmy zajmuj
Èce siÚ kompleksowym urzÈdzaniem ogrodów
Projekt nr 1
pow. ogrodu: 540 m
2
autor:
Squer
www.squer.pl
Kosztorys
Materia
ï/prace
Koszt brutto [z
ï]
Ziele
ñ
Materia
ï roĂlinny (roĂliny, trawa z rolki)
9400
Wykonanie nasadze
ñ i trawnika
5306
RAZEM
14 706
Nawierzchnie
Materia
ïy (kostka granitowa, kostka
betonowa, podbudowa nawierzchni)
9740
Transport
200
Wykonanie nawierzchni
6588
RAZEM
16 528
Projekt koncepcyjny
Legenda
Ro
ĂlinnoĂÊ:
Drzewo li
Ăciaste (np. dÈb czerwony, klon pospolity)
Krzew li
Ăciasty zimozielony (np. bukszpan wiecz-
niezielony, mahonia pospolita)
Krzew li
Ăciasty zrzucajÈcy liĂcie na zimÚ (np. de-
re
ñ biaïy, hortensja ogrodowa)
Krzewinki i byliny (np. barwinek mniejszy, serdusz-
ka okaza
ïa)
A
B
C
D
E
F
G
Obiekty:
A Trawnik
B
Drewniane belki pod pn
Ècza
C Altanka
Ămietnikowa
D
Murek oporowy z
ïupanego piaskowca
E Taras
Nawierzchnie:
F Kostka
granitowa
G
Kostka betonowa (plac,
Ăcieĝki)
ª
ª
Widok 1
Widok 1
Widok 2
Planowanie i urz
Èdzanie ogrodu
BUDUJEMY DOM
3/2010
163
Projekt systemu automatycznego nawadniania
Legenda
Uj
Úcie wody, sterownik, elek-
trozawory
Sekcja 1 – linia kropluj
Èca
Sekcja 2 – linia kropluj
Èca
Sekcja 3 – linia kropluj
Èca
Sekcja 4 – zraszacze
Przepusty
Kosztorys – System nawadniaj
Ècy
Materia
ï/prace
Koszt brutto
[z
ï]
Materia
ïy
2900
Monta
ĝ
(w tym prace ziemne)
2900
RAZEM
5800
Widok 2
przewody instalacji nawadniaj
Ècej biegnÈce pod
Ăcieĝkami umieszczono w przepustach – sztyw-
nych rurach (dzi
Úki temu ewentualna wymiana
przewodów nie b
Údzie problemem)
linie kropluj
Èce (sekcji 1, 2 i 3) nawadniajÈce krzewy, krzewinki, trawniki (linie te
to rury z polietylenu z otworami, przez które s
Èczy siÚ woda; uïoĝone sÈ na ziemi,
w miejscach, gdzie mog
ïyby byÊ widoczne, przykryte sÈ warstwÈ kory)
g
ïowice zraszaczy wynurzalnych
podlewaj
Ècych trawnik (sekcja 4)
zasi
Úgi zraszaczy
BUDUJEMY DOM
3/2010
164
Ogrody
Projekt nr 2
pow. ogrodu: ok. 900 m
2
autor:
Serwis
Domy i ogrody
www.domyiogrody.pl
Projekt koncepcyjny
Legenda
Ro
ĂlinnoĂÊ:
Drzewo
Krzew
Ro
Ăliny okrywowe
Obiekty:
A Sad
B Warzywnik/herbarium
C Trawnik
D Pergola
drewniana
E Altana
drewniana
F Wiata
drewniana
G Murki
kamienne
H Rze
ěby
I Oczko
wodne
Nawierzchnie:
J
Kostka betonowa (taras)
K
¿wir (podjazd, Ăcieĝki)
Kosztorys
Materia
ï/prace
Koszt brutto
[z
ï]
Ziele
ñ
Materia
ï roĂlinny
3500
Transport
500
Wykonanie nasadze
ñ
i trawnika
12 000
RAZEM
16 000
Nawierzchnie
Materia
ïy (kostka betonowa, ĝwir,
podbudowa nawierzchni)
1600
Transport
500
Wykonanie nawierzchni
2700
RAZEM
4800
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
K
ª
ª
Widok 1
Widok 2
Widok 1
Planowanie i urz
Èdzanie ogrodu
BUDUJEMY DOM
3/2010
165
165
Projekt systemu automatycznego nawadniania
Legenda
Uj
Úcie wody,
sterownik, elektrozawory
Sekcja 1 – zraszacze wynurzalne
Sekcja 2 i 3 – linia kropluj
Èca
Sekcja 4 – zraszacze wynurzalne
Sekcja 5 – linia kropluj
Èca
Zraszacz wynurzalny
Kosztorys – System nawadniaj
Ècy
Materia
ï/prace
Koszt brutto [z
ï]
Materia
ïy
6000
Transport
w cenie monta
ĝu
Monta
ĝ
8000
RAZEM
14 000
Widok 2
linia kropluj
Èca
(sekcji 2) podlewaj
È-
ca drzewa owocowe
i ro
Ăliny okrywowe
(linia nawadnia ro
Ăli-
ny bardzo efektyw-
nie, bo woda trafia
bezpo
Ărednio do
ich korzeni)
zraszacze
nawadniaj
Èce
warzywnik
(sekcja 1)
zraszacze (sekcji 4)
nawadniaj
Èce
trawnik (gdy nie
pracuj
È, schowane
s
È pod ziemiÈ
i nie stanowi
È utrud-
nienia dla pracy
kosiarki)
linia kropluj
Èca
podlewaj
Èca
krzewy (sekcja 3)
linia kropluj
Èca
podlewaj
Èca
krzewy (sekcja 5)
k
Èt podlewania
zraszaczy
dopasowano
do kszta
ïtu terenu