Podstawowe pojęcia
epidemiologii chorób zakaźnych
Beata Rutka, VI B
1. Dochodzenie epidemiologiczne
Zgodnie z
ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi dochodzenie
epidemiologiczne to zespół działań polegających na:
wykrywaniu zachorowań,
wykrywaniu czynnika etiologicznego
określaniu przyczyn, źródeł, rezerwuarów i
mechanizmów szerzenia się choroby zakaźnej lub
zakażenia;
2. Nadzór epidemiologiczny
Działania objęte pojęciem nadzoru
epidemiologicznego możemy, zgodnie ze
wspomnianą ustawą, podzielić na nadzór
indywidualny i
nadzór ogólny
2. Nadzór epidemiologiczny
Nadzór indywidualny obejmuje:
obserwację osoby zakażonej lub podejrzanej o
zakażenie, bez ograniczenia jej swobody
przemieszczania się
wykonywanie badań sanitarno-epidemiologicznych u
tej osoby w celu wykrycia biologicznych czynników
chorobotwórczych lub potwierdzenia rozpoznania
choroby zakaźnej
zebranie, analizę i interpretację informacji o
okolicznościach i skutkach zakażenia
2. Nadzór epidemiologiczny
Nadzór ogólny obejmuje systematyczne
gromadzenie, analizę oraz interpretację
informacji o zachorowaniach lub innych
procesach zachodzących w sferze zdrowia
publicznego, wykorzystywane w celu
zapobiegania i zwalczania zakażeń lub
chorób zakaźnych
2. Nadzór epidemiologiczny
Przepisy o zapobieganiu i zwalczaniu chorób
zakaźnych wyróżniają również nadzór
sentinel
– wybiórczy nadzór
epidemiologiczny, prowadzony przez
wybrany podmiot lub zespół podmiotów w
zakresie ich podstawowej działalności.
Nadzór ten nadaje się do analizy zdarzeń
względnie częstych jak np. zachorowania na
grypę w czasie epidemii.
3. Podejrzany o chorobę zakaźną
Mianem tym określa się osobę, u której
występują objawy kliniczne lub odchylenia
od stanu prawidłowego w badaniach
dodatkowych, mogące wskazywać na
chorobę zakaźną
4. Podejrzany o zakażenie
Określenie to odnosi się do osoby, u której
nie występują objawy zakażenia ani
choroby zakaźnej, lecz która miała styczność
ze źródłem zakażenia, a charakter czynnika
zakaźnego i okoliczności styczności
uzasadniają podejrzenie zakażenia
5. Stan epidemii i stan zagrożenia
epidemicznego
Stan epidemii to sytuacja prawna
wprowadzona na danym obszarze w związku
z
wystąpieniem epidemii. Ma na celu
podjęcie określonych przez prawo działań
przeciwepidemicznych i zapobiegawczych
dla zminimalizowania skutków epidemii
5. Stan epidemii i stan zagrożenia
epidemiologicznego
Stan zagrożenia epidemicznego od stanu
epidemii różni się tym, iż może być
wprowadzony w związku z ryzykiem
wystąpienia epidemii
5. Stan epidemii i stan zagrożenia
epidemiologicznego
Stan epidemii lub stan zagrożenia
epidemiologicznego ogłaszają i odwołują:
na obszarze województwa lub jego części -
wojewoda
, w drodze rozporządzenia, na wniosek
państwowego wojewódzkiego inspektora
sanitarnego
na obszarze więcej niż jednego województwa -
w drodze rozporządzenia, minister właściwy do
spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw administracji publicznej, na
wniosek
Głównego Inspektora Sanitarnego
5. Stan epidemii i stan zagrożenia
epidemiologicznego
Rozporządzenie wprowadzające wymienione stany
może wprowadzać m. in.:
czasowe ograniczenie określonego sposobu
przemieszczania się
czasowe ograniczenie lub zakaz obrotu i używania
określonych przedmiotów lub produktów
spożywczych
obowiązek wykonania określonych zabiegów
sanitarnych
obowiązek przeprowadzenia szczepień ochronnych
6. Epidemia
Prawo określa tym terminem wystąpienie na
danym obszarze zakażeń lub zachorowań na
chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej
niż we wcześniejszym okresie albo
wystąpienie zakażeń lub chorób zakaźnych
dotychczas niewystępujących
7. Endemia
Pojęcie to oznacza występowanie
przypadków tej samej choroby zakaźnej lub
niezakaźnej na określonym terenie,
utrzymujące się nawet przez wiele lat na tym
samym poziomie. Przykładowo można tu
wymienić ospę wietrzną bądź dżumę na
obszarze Mongolii.
8. Pandemia
Pandemia to epidemia choroby zakaźnej w
różnych środowiskach, na dużym obszarze –
w wielu krajach, a nawet na różnych
kontynentach w tym samym czasie.
Przykłady to pandemia grypy hiszpanki
(1918-
1919 r.) z kilkudziesięcioma milionami
ofiar śmiertelnych, czy też współczesna
pandemia AIDS
9. Nosicielstwo
Nosicielstwo to stan w którym u nosiciela (człowieka
lub zwierzęcia) po przechorowaniu choroby zakaźnej
lub w wyniku bezobjawowego zakażenia utrzymuje
się obecność czynnika zakaźnego mimo braku
objawów chorobowych.
Nosiciele zarazków są bardzo niebezpieczni
epidemiologicznie. Nie wykazują oni żadnych
objawów chorobowych, a jednak wydzielane przez
nich zarazki mogą zakażać innych ludzi.
Nosicielstwo dotyczy najczęściej układu
oddechowego i przewodu pokarmowego.
Bibliografia
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o
zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i
chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. 2008, Nr
234, Poz. 1570)
A. Zieliński: Nadzór epidemiologiczny,
Przegląd epidemiologiczny 2002, t. 56, nr 4,
s. 499-508
Encyklopedia internetowa „WIEM”
Dziękuję za uwagę i życzę
miłego dnia