Last updated: Nov 2004
Cel
Celem tego dokumentu jest wyjasnienie mozliwosci emigracji do Afryki Poludniowej jak rowniez odpowiedzenie na najczesciej
zadawane pytania dotyczace tego kraju.
Dokument ten zostal przygotowany jako rezultat licznych zapytan nadsylanych do mnie.
Emigracja do Afryki Poludniowej
W ciagu ostatnich kilku lat przepisy imigracyjne w Afryce Poludniowej ulegly znacznemu zaostrzeniu I mozliwosci znalezienia
legalnego zatrudnienia tutaj staly sie bardzo ograniczone. Nowe przepisy maja na celu ochrone miejsc pracy dla obywateli
poludniowoafrykanskich. Z tego co wiem: Przede wszystkim pracodawca musi udowodnic ze kogos o wymaganych kwalifikacjach
I doswiadczeniu zawodowym nie mozna znalezc w Afryce Poludniowej; wymaga sie aby miejsce pracy bylo kilkakrotnie
oglaszane w tutejszej prasie. Pozwolenia na prace wydaje sie niechetnie, na czas scisle okreslony, jest trudne do przedluzenia I
obwarowane warunkami jak na przyklad wymog nauczania kogos stad aby przejal prace po wygasnieciu pozwolenia. Prawa do
pracy nie dostaje automatycznie wspolmalzonek. W rezultacie, emigracja do Afryki Poludniowej stala sie prawdopodobnie tak
samo nielatwa jak emigracja do USA na przyklad (jesli nie trudniejsza).
Z uwagi na trudnosci I dosc dlugotrwala procedure, moze byc nielatwe znalezienie pracodawcy ktory zdecyduje sie na
zaoferowanie pracy komus kto prawa do pracy tutaj jeszcze nie ma chyba, ze jest bardzo wysokiej klasy specjalista.
Posiadanie pewnych zawodow moze ulatwic otrzymanie pozwolenia na prace (lekarze na przyklad).
Q&A:
“Praca na czarno/nielegalnie/bez pozwolenia, etc…” – Nie zachecalbym, place beda marne i bez zabezpieczen socjalnych a
opieka zdrowotna na przyklad jest tutaj bardzo kosztowna. Aczkolwiek ubezpieczenie zdrowotne I emerytalne moga byc
wykupione prywatnie, koszty sa dosc znaczne.
“Jak przepisy obejsc” – Jedna z metod jest znalezienie zatrudnienia w europejskim (na przyklad) przedstawicielstwie jakiejs firmy
poludniowoafrykanskiej I pozniejszy transfer. O innych sposobach mi nie wiadomo, wyjscie za maz/ozenienie sie nie gwarantuje
uzyskania pozwolenia na prace I znam to z doswiadczenia kolegi z biura - ozenil sie z Amerykanka ktora probowala potem
uzyskac pozwolenie na prace tutaj – poddala sie po pol roku.
“Czy to prawda ze praca rezerwowana jest dla ludnosci murzynskiej a bialych sie dyskryminuje” – I tak I nie :-) Jesli chodzi o
prace w instytucjach rzadowych – tak, ale generalnie nie w sektorze prywatnym gdzie o zatrudnieniu decyduje kompetencja
bardziej niz cokolwiek innego. Aczkolwiek sa naciski ze strony rzadu na zwiekszenie proporcji w zatrudnieniu ludnosci
murzynskiej (podobne do znanych bardziej z USA “Affirmative Actions”), z moich obserwacji nie wydaje mi sie aby mialo to
szczegolny wplyw na to kogo sie zatrudnia (jak dotad). Jest tu bardziej niz gdziekolwiek bardzo wyrazne rozgraniczenie
businessu od polityki, religii czy przekonan tak dlugo, jak nie maja one negatywnego wplywu na wyniki w pracy.
Przepisy imigracyjne sa takie same niezaleznie od kraju z ktorego sie pochodzi: UK, Honduras, USA, Chiny czy Polska.
“Jezyk” – Oficjalnych jezykow jest 11 (!) ale angielski I (w mniejszym stopniu) africaans sa powszechnie uzywane.
“Jakie warunki należy spełnić aby uznano mój dyplom w RPA?” - Normalnie wiekszosc jest uznawana. W gornictwie jest inaczej,
nalezy zdobyc certyfikacje tzw. "government ticket" - nie znam szczegolow. Bardziej istotne sa umiejetnosci I osiagniecia w pracy
niz to gdzie I z jakim wynikiem otrzymalo sie dyplom.
“Warunki mieszkaniowe” - Sredniej wielkosci dom (+/- 200 m2, ogrod, basen) w jednym z wiekszych miast mozna kupic za okolo
$300,000, zaleznie od miejsca. W mniejszych miastach albo gorszych dzielnicach za stosunkowo mniej, domy w bardziej
ekskluzywnych dzielnicach: kilka milionow dolarow.
“Warunki: praca, szkolnictwo, opieka zdrowotna, polityka” – Praca: 40 godzin tygodniowo, 8 dziennie, 7:30..16:30 z godzinna
przerwa na lunch, 5 dni w tygodniu. Podatek jest progresywny: najwyzszy - 40%, efektywny (po odliczeniach) okolo 25%.
Szkolnictwo - prywatne na wysokim poziomie ale drogie, panstwowe na bardzo roznym, dzieciom nalezy zwykle pomagac.
Opieka zdrowotna - prywatna na najwyzszym poziomie ale bardzo kosztowna, panstwowa - podobno w stanie fatalnym. Urlop -
40 dni rocznie. System polityczny bardzo przejrzysty, telewizja/prasa niezalezne.
“Przestepczosc” – Podobno jedna z najwyzszych na swiecie, szczegolnie w wiekszych miastach. Wystarczy powiedziec, ze na 6
samochodow jakie tu mialem, dwa zostaly skradzione. Osobiscie innych problemow nie mialem (szczesciarz? ;-)
“Ceny” – Najtanszy samochod to okolo $10,000, benzyna: okolo $0.8/l (cena ustalana miesieczniem zaleznie od ceny ropy I
kursu waluty)
“Waluta” – Na skutek spadku wartosci dolara amerykanskiegi, poludniowoafrykanski Rand (ZAR) umocnil sie znacznie, aktualny
kurs dostepny na stronie
“Obywatelstwo” – Paszport poludniowoafrykanski otrzymuje sie po okolo 5 latach posiadania prawa pobytu stalego.
“Ruch na drogach” – Lewostronny, do wypozyczenia auta potrzebne sa prawo jazdy I karta kredytowa, placi sie za kilometry
Disclaimer:
Opinie wyrazone powyzej sa moje wlasne. W sprawie szczegolow oraz odpowiedzi na inne pytania prosze zwracac sie do
konsulatu Afryki Poludniowej w kraju zamieszkania. Telefon konsulatu w Warszawie: +48 22 625 6228 (o ile sie nie zmienil w
miedzyczasie).