Pomiar ciśnienia
tętniczego
Katedra Nadciśnienia Tętniczego
i Diabetologii AM w Gdańsku
Pomiar ciśnienia
tętniczego
Katedra Nadciśnienia Tętniczego
i Diabetologii AM w Gdańsku
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
FAZA II
FAZA III
FAZA V
FAZA I
FAZA IV
skurczowe
ciśnienie
rozkurczowe
ciśnienie
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
TONY KOROTKOWA
Ciśnienie
w mankiecie
OSCYLACJE W MANKIECIE
TĘTNO NA T. PROMIENIOWEJ
5 sec.
86
156
200
160
120
80
40
0
detektor
Ciśnienie
w tętnicy
Ciśnienie
w mankiecie
T. RAMIENNA
Fala odbita
Fala padająca
Mankiet
otwarcie
zamknięcie
otwarcie
zamknięcie
sonda tętnicza (Arteriosonde, Kontron)
godziny dnia
[mmHg]
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
10
12
14
16
18
20
22
0
2
4
6
8
10
Konwencjonalny
pomiar ciśnienia
tętniczego
Średnie ciśnienie
tętnicze z okresu dnia
ABPM
- rozkurczowe ciśnienie tętnicze - częstość akcji serca
0
20
40
60
80
100
120
140
12
14
16
18
20
22
24
02
04
06
08
10
12
160
mm Hg, ud/min
godzina dnia
sen
- skurczowe ciśnienie tętnicze
ABPM
mm Hg
godziny dnia
120
140
160
9
11 13 15 17 19 21 23
1
3
5
7
ABPM - ładunek ciśnienia skurczowego
Częstość występowania nadciśnienia
Częstość występowania nadciśnienia
tętniczego w zależności od wieku
tętniczego w zależności od wieku
Pomiary ciśnienia wśród osób z nadciśnieniem w Polsce
20%
25%
55%
Nie mierzą
Dom
Przychodnia
33%
22%
45%
Kobiety
Mężczyźni
Szczęch i wsp. Nadc Tętn 2000;4:27-37
Czynniki związane ze sposobem
przeprowadzenia pomiaru
• Pomiaru dokonuje się po 5 minutach odpoczynku
w pozycji siedzącej z podpartymi plecami.
• Ramię, na którym jest dokonywany pomiar, powinno być
podparte oraz wolne od ściśle przylegającej odzieży.
• Mankiet należy umieścić na wysokości serca. Część
powietrzna mankietu powinna otaczać co najmniej 3/4, a
optymalnie cały obwód ramienia. Dla osób dorosłych
zaleca się stosowanie mankietu o szerokości 12-13 cm
i długości 35 cm.
• Szybkość obniżania ciśnienia w mankiecie ok. 2 - 3 mm Hg
/ s.
• Precyzja pomiaru: 2 mm Hg
• Za ciśnienie rozkurczowe należy przyjąć 5 fazę Korotkowa
(zanik tonów)
Czynniki związane ze sposobem
przeprowadzenia pomiaru
• Częstość akcji serca podaje się w przeliczeniu na 1
minutę. Minimalny czas zliczania uderzeń serca powinien
wynosić 30 sekund.
• Ponowny pomiar można przeprowadzać najwcześniej po
30 sekundach.
• U osób starszych, chorych na cukrzycę, jak również
w przypadku podejrzenia ortostatycznych spadków
ciśnienia należy dokonać pomiaru w pozycji stojącej.
• Przy okazji pierwszej wizyty należy zmierzyć ciśnienie na
obu ramionach. Następnie, przy zachowaniu pozostałych
warunków pomiaru, zmierzyć 3 x ciśnienie na ramieniu na
którym było ono wyższe. Przy kolejnych wizytach należy
dokonywać pomiaru ciśnienia na kończynie wybranej
podczas pierwszej wizyty.
Pomiary domowe
wybór aparatu - pomiar nadgarstkowy
137
153
80
87
60
80
100
120
140
160
SBP
DBP
Tradycyjny
Nadgarstkowy
255 chorych,
wiek 18-95 lat
śr. różnica CTK
16/6
mmHg
Zweiker i wsp. J Hypertens 2000;18: 1013-18
Zweiker i wsp. J Hypertens 2000;18: 1013-18
Czynniki związane z badaną osobą
Czynniki związane z aparatem
Czynniki związane ze sposobem przeprowadzenia
pomiaru
Czynniki związane z osobą przeprowadzającą pomiar
Problemy metodyczne związane z pomiarem ciśnienia
tętniczego
Czynniki związane z badaną osobą
• reakcja białego fartucha
• zjawisko nadciśnienia rzekomego
• używki (papierosy, kawa, etanol)
• stany lękowe lub dolegliwości bólowe chorego.
Czynniki związane z aparatem
• manometr
• mankiet