background image

 

 

Postępowanie z odpadami 

medycznymi powstałymi w 

trakcie udzielania 

świadczeń zdrowotnych. 

background image

 

 

                         Celem jest: 

 zapobieżenie powstawaniu zakażeń zakładowych - 

zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom oraz pacjentom 

 zapobieżenie rozprzestrzeniania się zakażeń i chorób 

zakaźnych poza obiektem służby zdrowia 

zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom firmy 

odbierającej i transportującej odpady medyczne oraz 

pracownikom zakładu unieszkodliwiania odpadów. 

zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom firmy 

transportującej odpady oraz pracownikom zakładu utylizacji 

niedopuszczenie do wywozu odpadów zakaźnych na 

składowisko odpadów komunalnych lub przekazania tych 

odpadów do zakładów odzysku odpadów. 

 ograniczenie zanieczyszczania środowiska odpadami 

niebezpiecznymi 

background image

 

 

dotyczy pracowników, 
którzy: 

1. wykonują czynności zawodowe, podczas których 

powstają odpady medyczne 

2. zajmują się pracami przy odpadach - usuwanie worków 

ze stelaży, opróżnianie pojemników na odpady i 

transportowanie odpadów do pojemników zbiorczych z 

pomieszczeń powstawania odpadu, przygotowanie 

odpadów do transportu 

3. transportują odpady do Magazynu Odpadów Medycznych 

4. odpowiadają za magazynowanie odpadów medycznych 

niebezpiecznych. 

background image

 

 

Odpady medyczne - to odpady 

powstające w związku z 
udzielaniem świadczeń 
zdrowotnych oraz prowadzeniem 
badań i doświadczeń naukowych w 
zakresie medycyny. 

background image

 

 

„odpady zakaźne”

są to odpady niebezpieczne, które zawierają 

żywe mikroorganizmy lub ich toksyny, o 
których wiadomo, że wywołują choroby 
zakaźne u ludzi lub innych żywych 
organizmów (odpady mające kontakt z 
krwią, ranami otwartymi, wydalinami, 
wydzielinami, chorymi zakaźnie i 
skażonymi płynami, a także ze skażonymi 
przedmiotami, powierzchniami).

 Należą do nich odpady o kodach: 

background image

 

 

180102* - Części ciała i organy oraz 

pojemniki na krew i konserwanty służące 
do jej przechowywania np.: 

- materiały pooperacyjne, poporodowe, 

podsekcyjne, rozpoznawalne szczątki 
ciała ludzkiego, organy, łożyska, tkanki 

- krew, i jej produkty zawierające surowicę 
- pojemniki po krwi i aparaty po jej 

przetoczeniu 

background image

 

 

                  180103* - Inne odpady, które zawierają żywe 

drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy 

zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o których 

wiadomo, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt np.: 

- płyny ustrojowe poddawane badaniom laboratoryjnym i 

diagnostycznym 

- preparaty biologiczne, aktywne szczepionki 

materiały opatrunkowe: wata, gaza, plastry, bandaże, 

tampony itd. 

zanieczyszczone opatrunki gipsowe 

sprzęt jednorazowego użytku: strzykawki, aparaty do 

kroplówek, sondy, cewniki, szpatułki, aparaty po dializach, 

itd. 

probówki, jednorazowe systemy poboru krwi (zbiorniki), 

pojemniki na mocz 

ostre przedmioty np. igły, wenflony i ich mandryny, skalpele, 

szklane ampułki po lekach, pipety 

pieluchomajtki ( pampersy) pochodzące od chorych 

zakaźnie, z biegunką, zanieczyszczone krwią lub wydalinami 

z krwią, z oddziałów obserwacyjnych 

bielizna pościelowa jednorazowego użytku 

bielizna operacyjna jednorazowego użytku 

zanieczyszczona, pochodząca z kontaktu z chorym odzież 

jednorazowego użytku - rękawice, fartuchy, maski 

background image

 

 

180182* - Pozostałości z żywienia 

pacjentów oddziałów zakaźnych, 
np. 

- pozostałości posiłków od chorych 

izolowanych z powodu choroby 
zakaźnej 

background image

 

 

„odpady specjalne”

są to odpady niebezpieczne, 

które zawierają substancje 
chemiczne, o których wiadomo, 
że wywołują choroby niezakaźne 
u ludzi lub innych żywych 
organizmów albo mogą być 
źródłem skażenia środowiska; 

Należą do nich odpady o kodach: 

background image

 

 

                   18 01 06* - Chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, 

zawierające substancje niebezpieczne, np.: 

- odpady zawierające substancje radioaktywne, odczynniki 

rentgenowskie 

- odpady izotopowe ( radionuklidy, wydaliny i wydzieliny 

diagnozowanych izotopami 

- formaldehyd 

- zużyte rozpuszczalniki i odczynniki chemiczne 

- zużyte baterie 

- rtęć i uszkodzona stłuczka termometrów, manometrów, 

ciśnieniomierzy 

- zużyte świetlówki, żarówki energooszczędne 

- zużyte opakowania po płynnych środkach farmakologicznych 

- przeterminowane lekarstwa i środki farmaceutyczne, 

trucizny 

- materiały fotograficzne – utrwalacze, wywoływacze 

- przeterminowane środki dezynfekujące 

- rozpuszczalniki, oleje, odpady z warsztatów technicznych 

- odpady zawierające substancje radioaktywne i ich 

opakowania 

- materiały wybuchowe i łatwopalne: alkohol, gazy 

techniczne, benzyna 

background image

 

 

„odpady pozostałe”

są to odpady medyczne nie 

posiadające właściwości 
niebezpiecznych, o charakterze 
odpadów komunalnych, z 
którymi postępuje się w sposób 
przewidziany dla odpadów 
komunalnych. 

Należą do nich odpady o kodach: 

background image

 

 

              18 01 01 - Narzędzia chirurgiczne i 

zabiegowe np.: 

- wycofane z użycia, uszkodzone metalowe 

narzędzia chirurgiczne i zabiegowe, po 

obowiązkowym procesie dezynfekcji / sterylizacji 

18 01 04 - Inne odpady np.: 

odpady biurowe z diagnozowania i leczenia 

- makulatura – opakowania tekturowe i 

papierowe, gazety, czasopisma , itp 

- odpady kuchenne z działu żywienia i kuchenek 

oddziałowych nie wydane chorym 

odpady wielkogabarytowe np. szafki 

- ręczniki jednorazowe po wytarciu rąk 

- pojemniki po napojach, kubeczki jednorazowe 

background image

 

 

    

background image

 

 

Rodzaje pojemników 
na 
         odpady 
medyczne

pojemnik lub stelaż z workiem na 
odpady zakaźne, specjalne, komunalne 
(pozostałe):

- stelaż lub pojemnik z workiem 

jednorazowego użycia z folii polietylenowej, 
nieprzeźroczystym, wytrzymałym, odpornym 
na działanie wilgoci i środków chemicznych, 
z możliwością jednokrotnego zamknięcia, 
koloru czerwonego, żółtego lub niebieskiego, 
ustawiony w miejscu powstawania odpadu 

background image

 

 

pojemnik na odpady o ostrych 
końcach lub krawędziach 

- sztywny, odporny na działanie 

wilgoci, mechanicznie odporny na 
przekłucie bądź przecięcie 
pojemnik jednorazowego użycia. 

background image

 

 

pojemnik zbiorczy odpadów zakaźnych

- szczelnie zamykany pojemnik zbiorczy, 

może być wyściełany dużym workiem 
koloru czerwonego, ustawiony w miejscu 
czasowego przechowywania odpadów w 
brudowniku oddziałów szpitalnych, w 
pomieszczeniach porządkowych 
przychodni lub w wydzielonych 
chłodzonych miejscach. 

background image

 

 

pojemniki na odpady komunalne 
podlegające segregacji

- papier – pojemniki koloru niebieskiego 
- tworzywa sztuczne, aluminium, metal – 

pojemniki koloru żółtego 

- szkło bezbarwne – pojemniki koloru białego 
- szkło kolorowe – pojemniki koloru zielonego 

background image

 

 

SCHEMAT POSTĘPOWANIA Z

 

ODPADAMI  
ZAKAŹNYMI

1.Odpady niebezpieczne, z wyjątkiem odpadów o 

ostrych końcach i krawędziach, zbiera się do 

pojemników lub worków jednorazowego użycia 

koloru 

czerwonego

 z folii polietylenowej, 

nieprzeźroczystych, wytrzymałych, odpornych na 

działanie wilgoci i środków chemicznych, z 

możliwością jednokrotnego zamknięcia. 

2. Worki jednorazowego użycia umieszcza się na 

stelażach lub w sztywnych pojemnikach 

(jednorazowego lub wielokrotnego użycia), w taki 

sposób, aby ich górna, wywinięta na szerokość około 

20 cm krawędź, nie uległa skażeniu. 

background image

 

 

3. Odpady medyczne o ostrych końcach i 

krawędziach zbiera się w sztywnych, odpornych 

na działanie wilgoci, mechanicznie odpornych na 

przekłucie bądź przecięcie pojemnikach 

jednorazowego użycia. Pojemniki te umieszcza 

się w miejscach powstawania odpadów. 

Dopuszcza się zbieranie odpadów określonych 

do pojemników wielokrotnego użycia.

4. Pojemniki lub worki, o których mowa w ust.1, 

należy wymieniać na nowe, nie rzadziej niż jeden 

raz dziennie. Pojemniki lub worki mogą być 

wypełnione nie więcej niż do 2/3 ich objętości.

 

background image

 

 

5. Pojemniki, o których mowa w ust. 3, należy 

wymieniać na nowe, nie rzadziej niż co 48 h. 

Pojemniki mogą być wypełnione nie więcej niż do 

2/3 ich objętości. 

6. Niedopuszczalne jest otwieranie raz 

zamkniętych pojemników lub worków 

jednorazowego użycia. 

7. Każdy pojemnik i każdy worek jednorazowego 

użycia powinny posiadać: 

1) widoczne oznakowanie, świadczące o rodzaju 

odpadów w nich przechowywanych; 

2) widoczne oznakowanie, świadczące o miejscu 

pochodzenia

 

odpadów

3) datę zamknięcia; 
4) informacje pozwalające zidentyfikować osobę 

zamykającą pojemnik lub worek.

background image

 

 

8. W przypadku uszkodzenia worka lub 

pojemnika należy go w całości umieścić w 

innym większym nieuszkodzonym worku lub 

pojemniku. 

9. Po napełnieniu pojemników do 2/3 

objętości lub upływie dopuszczalnego czasu 

użytkowania należy je szczelnie zamknąć, 

oznaczyć data zamknięcia i umieścić w 

odpowiednio przystosowanym do tego celu 

pomieszczeniu lub w wydzielonym 

chłodzonym miejscu (lodówce). 

background image

 

 

Odpady należy transportować w pojemnikach, w 

których zostały zebrane

Wszelkie manipulacje należy przeprowadzać z 

zachowaniem najwyższej ostrożności (nie 

infekować zewnętrznych powierzchni).

11. Czas magazynowania odpadów zakaźnych nie 

może przekraczać 48 godzin w pomieszczeniach o 

temperaturze wyższej niż 10°C. W temperaturze 

poniżej 10°C zakaźne odpady medyczne mogą być 

magazynowane tak długo jak pozwalają na to ich 

właściwości, ale nie dłużej niż 14 dni.

Po każdym usunięciu odpadów pomieszczenie lub 

miejsce magazynowania powinno być poddane 

dezynfekcji a następnie umyte.

background image

 

 

SCHEMAT 
POSTĘPOWANIA Z 
ODPADAMI 
SPECJALYMI
 

Odpady specjalne gromadzi się w 
workach koloru 

żółtego

Worek po napełnieniu do 2/3 
objętości należy szczelnie 
zamknąć, oznakować, dostarczyć 
do wydzielonego pomieszczenia 
lub miejsca.

background image

 

 

SCHEMAT 
POSTĘPOWANIA Z 
ODPADAMI 
KOMUNALNYMI

1.Pozostałe odpady medyczne z 
wyjątkiem odpadów o ostrych końcach i 
krawędziach, gromadzi się w workach 

koloru niebieskiego.

 

Worek po napełnieniu do 2/3 objętości 
należy szczelnie zamknąć, oznakować, 
dostarczyć do kontenera na odpady 
komunalne

background image

 

 

2.Przedmioty o ostrych końcach, 

krawędziach m.in. stłuczka szklana (np. 
butelki, szklanki, słoiki itp.), przepalone 
żarówki, rozbite wyroby ceramiczne (np. 
talerze, kubki itp.) zebrać w sztywnych 
odpornych na przebicie pudłach 
zamknąć, zakleić, włożyć do oddzielnego 
worka 

koloru niebieskiego

, zawiązać 

opisać i ustawić obok kontenera.

background image

 

 

         Postępowanie 

w sytuacjach 
awaryjnych

background image

 

 

Ekspozycja na materiał 
biologiczny 

- należy postępować zgodnie z 
przyjętą procedurą „Postępowanie 
po ekspozycji na krew i inne 
potencjalnie infekcyjne materiały” 

background image

 

 

Upadek odpadu na 
podłogę / blat stołu

- należy niezwłocznie przerwać prace i 
wykonać dezynfekcję skażonej powierzchni 
przez dwukrotne przetarcie preparatem 
dezynfekcyjnym o pełnym spektrum działania 
biobójczego przy użyciu jednorazowych 
ściereczek, które po procesie dezynfekcji 
zostaną usunięte jako odpad medyczny 
zakaźny, lub wielorazowym mopem, który 
będzie przekazany do pralni, gdzie będzie 
podlegał jednoczasowemu procesowi prania 
z dezynfekcją termiczno –chemiczną. 

background image

 

 

   Odpowiedzialność za 

realizację działań 
określonych w procedurach 
ponoszą wszyscy 
zatrudnieni pracownicy.

background image

 

 

Podstawy prawne : 

„Ustawa o chorobach zakaźnych i 

zakażeniach” z dnia 06.09.2001 r. 

      (Dz. U. Nr 126 11.2.1384 z 

późniejszymi zmianami).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 

dnia 23 sierpnia 2007r. w sprawie 

szczegółowego sposobu 

postępowania z odpadami 

medycznymi


Document Outline