Okres starzenia- 40-70 lat
wg WHO 60-75 lat to wiek podeszły
75-90 lat wiek starczy
powyżej 90 lat wiek sędziwy

Rodzaje zmian skórnych inwolucyjnych:

1. Cienki naskórek i skóra
2. Zmniejszenie i zanik elastyczności skóry.
3. Pojawienie się głębokich zmarszczek.
4. Zaburzenia barwnikowe ( wzrost melanocytów)
5. Przerzedzenie włosów
6. Rogowacenie skóry i paznokci
7. Trwałe rozszerzenie naczyń włosowatych
8. Słabe ukrwienie naskórka, zmniejszenie wydzielania potu.

Seminarium II

Seminarium II

Zmiany somatyczne związane z procesem starzenia. Zmiany inwolucyjne i
patologiczne skóry w wieku podeszłym.

Zmiany patologiczne na skórze
1. Naczyniaki starcze.
2.Brodawki łojotokowe starcze
3. Zaskórniki starcze
4. Zwyrodnienia - elastozy starcze
5. Zaburzenia rogowacenia, zmiany nowotworowe lub
przednowotworowe
spowodowane czynnikami genetycznymi,
immunologicznymi,
promieniowaniem UV, wirusami onkogennymi i innymi
czynnikami.
6. Przebarwienia i trwałe plamy barwnikowe na skórze

Cechy skóry osoby starszej:
1. Skóra jest mniej sprawna funkcjonalnie nie stanowi bariery
ochronnej przed
urazem lub wniknięciem bakterii.
2. Występuje opóźnione gojenie ran i ziarninowanie.
3. Przekrwienie i zasinienie okolic kończyn dolnych, brunatno
zabarwione plamy.
4. Sucha i mało elastyczna skóra.
5. Występują infekcje wirusowe skóry ( herpes simplex, wirus
Epsteina i Barra,
cytomegalowirus)
6. Świąd starczy nie związany ze zmianami patologicznymi.

3. Pielęgnacja stóp i paznokci.
4. Kąpiel całego ciała- stosowanie mat antypoślizgowych na
dno wanny, uchwytów
przy wannie ułatwiających wstawanie. Kąpiele pod
prysznicem na krześle.
Dbanie o bezpieczeństwo chorego. Nie pozostawiać samego w
łazience.
5. Szczególna pielęgnacja jamy ustnej w przypadku protez
zębowych. Proteza
oczyszczana jest po każdym posiłku i wyjmowana jest na noc.
U ciężko chorych
obowiązuje toaleta jamy ustnej. W szczególnych przypadkach
stosuje się
odsysanie jamy ustnej i gardła.

Aspekty pielęgnacji skóry osób starszych
1. Dbanie o higienę całego ciała. Chory powinien brać czynny udział w myciu.
2. W czasie mycia stosować zabiegi profilaktyczne:

Profilaktyka zapalenia płuc- głębokie oddychanie, nacieranie
kremami z olejkami
eterycznymi np.. mentolowy czy eukaliptusowy, zmiana
ułożenia.

Profilaktyka odleżyn-obserwacja miejsc narażonych na odleżyny,
zmiana ułożenia,
nacieranie ww miejsc, stosowanie udogodnień różnego rodzaju
np..materacyp/
odleżynowych i inne.

Profilaktyka pleśniawek i zapalenia ślinianki przyusznej-
pielęgnacja jamy ustnej.

Profilaktyka zakrzepów- gimnastyka stóp, całych kończyn
dolnych czynna lub
bierna, myć ruchami okrężnymi z dołu ku górze. Obserwacja w
kierunku
występowania żylaków podudzi, owrzodzeń, zapalenia żył
głębokich. Dobór
odpowiednich pończoch p/żylakowych.

Profilaktyka przykurczów- bierne i czynne ćwiczenia zginania
stawów i ich
fizjologiczne ułożenie.

Sylwetka osoby starszej ulega zmianie z powodu zaniku
kości i mięśni szkieletowych oraz osłabienia aparatu
ścięgnisto-więzadłowego. Wzrost zmniejsza się o 3-5
cm i więcej szczególnie u kobiet. Nasilona kyfoza
odcinka piersiowego, zmiejszenie
odstępu pomiędzy klatką piersiową a miednicą, rotacja
miednicy. Głowa bywa wysunięta ku
przodowi.Zmniejsza się obwód obręczy barkowej.
Pomiędzy 30-80 rokiem życia zwiększa się
objętość tkanki tłuszczowej o 15-30 % masy ciała.
Tkankę mięśniową zastępuje tkanka łączna.
Osobom starszym trudno jest podnieść się z przysiadu i
z klęczek, wstawać z głębokiego fotela a czasem z
krzesła. Kroki stają się krótsze.
Starczy tremor- drobnofaliste drżenie zamiarowe
utrudniajace życie. Może manifestować się
rytmicznymi ruchami głowy albo drżeniem głosu.

Sylwetka osoby starszej ulega zmianie z powodu zaniku
kości i mięśni szkieletowych oraz osłabienia aparatu
ścięgnisto-więzadłowego. Wzrost zmniejsza się o 3-5
cm i więcej szczególnie u kobiet. Nasilona kyfoza
odcinka piersiowego, zmiejszenie
odstępu pomiędzy klatką piersiową a miednicą, rotacja
miednicy. Głowa bywa wysunięta ku
przodowi.Zmniejsza się obwód obręczy barkowej.
Pomiędzy 30-80 rokiem życia zwiększa się
objętość tkanki tłuszczowej o 15-30 % masy ciała.
Tkankę mięśniową zastępuje tkanka łączna.
Osobom starszym trudno jest podnieść się z przysiadu i
z klęczek, wstawać z głębokiego fotela a czasem z
krzesła. Kroki stają się krótsze.
Starczy tremor- drobnofaliste drżenie zamiarowe
utrudniajace życie. Może manifestować się
rytmicznymi ruchami głowy albo drżeniem głosu.

Zmiany inwolucyjne i chorobowe w układzie ruchu.

Złożone przyczyny zmian w układzie kostno-stawowym:

1. Zanik mięśni szkieletowych początek ok.. 35-40 lat. w wieku 70-
80 lat masa mięśni
jest zmniejszona o około 40% wartości wyjściowych. Równolegle
zmniejsza się masa kości (osteopenia).
Kobiety tracą od 25-40% a mężczyźni 15-25% masy kości.
2. Zmiany inwolucyjne w stawach i tkankach otaczających, tkanka
chrzęstna ulega zanikowi na jej powierzchni pojawiają się szczeliny.
Przestrzenie stawowe ulegają zwężeniu. Błona maziowa włóknieje.
Rozwój tkanki łącznej w stawach. Włókna kolagenu stają się
krótkie, pogrubiałe i kruche. Zwyrodnienie więzadeł i torebek
stawowych sprzyja urazom.

Choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa.

Zniekształcenia i ograniczenia ruchomości stawów biodrowych i
kolanowych oraz odczyny zapalne. Osteofity na przednich i tylnych
krawędziach trzonów kręgosłupa, zmniejszenie światła otworów
kręgowych, degeneracja i spłaszczenie dysków międzykręgowych
powodują ucisk na tetnice kręgowe, rdzeń kręgowy albo korzenie
wewnątrzkanałowe.
Chorzy zgłaszają trudności w chodzeniu: przyczyny: wady postawy,
płaskostopie, koślawość paluchów, również niedobory wit. B 12 i
inne.

Zmiany i procesy patologiczne powodują:

1. Ból
2. Ograniczenie ruchomości
3. Odczyny zapalne
4. Skutki niedokrwienia i zaburzenia metabolizmu.

Źródłem upośledzenia sprawności motorycznej są również
następstwa złamań kości udowych. Skutecznym leczeniem jest

leczenie operacyjne

i wczesna rehabilitacja chorego.

Nie operowane zrastanie złamanych

kości trwa wiele tygodni w

tym czasie starsi pacjenci narażeni są na powikłania
zakrzepowo-zatorowe, depresję, zaburzenia świadomości oraz
powstawanie odleżyn. Zanik kości, i mięśni oraz ogólne
zniedołężnienie. Chorzy umierają często wśród objawów
zapalenia płuc, zakażenia dróg moczowych, posocznicy lub
uszkodzenia CUN.

Zasady postępowania i pielęgnacji chorego:

1. Traktować podopiecznego jako pełnowartościową osobę
2. Organizować zajęcia tak aby jego ułomność nie miała znaczenia
3. Organizować spotkania z podobnymi ludźmi.
4. Wspierać i rozwijać samodzielność.

Ludzie starsi poruszający się na wózkach inwalidzkich
powinni mieć udogodnienia w poruszaniu się w obrębie
mieszkania i poza nim.

Chorzy z protezą po amputacji części kończyny dolnej

.

Zaopatrzenie w protezę i pomoc w rehabilitacji, zakładaniu
protezy. Najczęstszym powikłaniem noszenia protezy jest
powstawanie odleżyn czy zapalenia kikuta. Pielęgnacja kikuta.

Amputacje kończyn

naruszają poczucie wartości chorego.