background image

Postępowanie przed 

sądem pierwszej 

instancji

dr Wojciech Jasiński
Postępowanie karne – 
SNP(w)
Rok akademicki 
2010/2011

background image

Zasady procesowe 

1)Zasada skargowości
2)Zasada bezstronności
3)Zasada bezpośredniości
4)Zasada jawności
5)Zasada ustności
6)Zasada koncentracji materiału 

dowodowego

background image

Forum orzekania

ROZPRAWA

1)Daleko idąca 

formalizacja 
przebiegu

2)Rozpoznawanie 

kwestii 
odpowiedzialności 
karnej oskarżonego

3)Prowadzenie 

postępowania 
dowodowego

POSIEDZENIE

1)

Brak formalizmu

2)

Rozpoznawanie 
kwestii 
incydentalnych, 
dodatkowych

3)

Tzw. posiedzenia 
wyrokowe

4)

Co do zasady brak 
postępowania 
dowodowego

background image

Uczestnicy postępowania 

przed sądem I instancji

strony

Oskarżony
Obrońca

Oskarżyciel publiczny
Oskarżyciel posiłkowy

- uboczny
- subsydiarny

Powód cywilny
Oskarżyciel prywatny
Pełnomocnik 

oskarżyciela 
posiłkowego/prywatne
go/powoda cywilnego

background image

Oskarżyciel publiczny

1) Prokurator

2) organy wymienione rozporządzeniu MS z dnia 13 

czerwca 2003 r. w sprawie określenia organów 

uprawnionych obok Policji do prowadzenia 

dochodzeń oraz organów uprawnionych do 

wnoszenia i popierania oskarżenia przed sądem 

pierwszej instancji w sprawach podlegających 

rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, jak 

również zakresu spraw zleconych tym organom.

Organy te mogą:
a) wnosić i popierać akt oskarżenia przed sądem 

pierwszej instancji w postępowaniu uproszczonym

b) wnieść wniosek o warunkowe umorzenie 

postępowania (art. 325i § 3 KPK),

c) wnieść akt oskarżenia z wnioskiem z art. 335 § 1 

KPK (art. 325i § 3 KPK).

background image

Oskarżyciel publiczny

3) Straż Graniczna w sprawach o przestępstwa z art. 

137, 264, 270, 273 i art. 275-277 KK, art. 147 

ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach 

oraz art. 125 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o 

udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium 

Rzeczypospolitej Polskiej.

Organ ten może:
a) wnosić i popierać akt oskarżenia przed sądem 

pierwszej instancji,

b) wnieść wniosek o warunkowe umorzenie 

postępowania (art. 325i § 3 KPK),

c) wnieść akt oskarżenia z wnioskiem z art. 335 § 

1 KPK (art. 325i § 3 KPK).

background image

Oskarżyciel publiczny

4) Straż Leśna, jeżeli przedmiotem przestępstwa jest drewno 

pochodzące z lasów stanowiących własność Skarbu Państwa (art. 47 

ust. 2 pkt 7 ustawy o lasach) a także jeżeli przedmiotem przestępstwa 

na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa zarządzanych 

przez Lasy Państwowe jest zwierzyna (art. 47 ust. 8 pkt 1 ustawy o 

lasach).

5) Państwowa Straż Łowiecka, jeżeli przedmiotem przestępstwa na 

terenach obwodów łowieckich jest zwierzyna (art. 39 ust. 2 pkt 7 

ustawy - Prawo łowieckie) oraz jeżeli przedmiotem przestępstwa na 

tych terenach jest drewno pochodzące z lasów stanowiących własność 

Skarbu Państwa (art. 39 ust. 8 pkt 3 ustawy - Prawo łowieckie).

Organy te mogą wnosić akt oskarżenia w sprawach toczących się w 

trybie uproszczonym.

6) Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 

gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych – w 

zakresie czynów zabronionych stypizowanych w art. 13

1

 i 15 ustawy o 

wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Organ ten może występować przed sądem w charakterze 

oskarżyciela publicznego (kierować akt oskarżenia albo 

wniosek o warunkowe umorzenie postępowania).

background image

Uczestnicy postępowania 

przed sądem I instancji

Tzw. quasi-strony:
1) Pokrzywdzony (i jego pełnomocnik)
2)  Podmiot z art. 416 KPK (i jego 

pełnomocnik)

3) Przedstawiciel podmiotu zbiorowego 

(i jego pełnomocnik) - art. 21a 
ustawy o odpowiedzialności 
podmiotów zbiorowych

background image

Uczestnicy postępowania 

przed sądem I instancji

Inni uczestnicy postępowania:
1) Świadkowie
2)  Biegli
3) Pomocnicy procesowi (protokolant, 

stenograf, tłumacz, specjalista, 
funkcjonariusz Policji)

background image

Uczestnicy postępowania 

przed sądem I instancji

Udział w posiedzeniach sądu:
1) Przepis ogólny – art. 96 KPK
2) Przepisy szczególne – art. 339 par 5 

KPK, 341 par 1 KPK, art. 343 par. 5 
KPK, 354 pkt 2 KPK

background image

Wstępna kontrola 

oskarżenia

1)

KONTROLA FORMALNA – dokonywana przez 

prezesa sądu (przewodniczącego wydziału

innego upoważnionego sędziego
Polega na weryfikacji czy spełnione zostały wymogi 

stawiane wnoszonej przez oskarżyciela skardze oraz 

dopełnione inne obowiązki ustawowe związane z 

wnoszeniem skargi 

a) Akt oskarżenia oskarżyciela publicznego (art. 337 KPK):

musi on spełnić wymogi wskazane w art. 119, 332, 

333 § 1 i 2 oraz ewentualnie art. 335 § 1 KPK

Oskarżyciel publiczny jest zobowiązany spełnić 

nałożone przez ustawę obowiązki określone w art. 

333 § 3 oraz art. 334 § 1 i 2 KPK

Prokurator może też dokonać czynności wskazanej w 

art. 333 § 4 KPK

background image

Wstępna kontrola 

oskarżenia

b) 

Wniosek o warunkowe 

umorzenie postępowania (art. 

337 KPK):

• musi on spełnić wymogi wskazane 

art. 119, 332 § 1 pkt 1, 2, 4 i 5 

• Oskarżyciel publiczny jest 

zobowiązany spełnić nałożone przez 

ustawę obowiązki określone w art. 

336 § 4 oraz art. 334 § 1 i 2 KPK

background image

Wstępna kontrola 

oskarżenia

c) 

Subsydiarny akt oskarżenia 

(art. 337 i 120 KPK):

- Wymogi formalne z art. 332 i 333 § 1 KPK.
przymus adwokacko-radcowski (art. 55 

§ 2 KPK)

obowiązek załączenia dowodu wpłaty 

do kasy sądowej zryczałtowanej 

równowartości wydatków w wysokości 

300 zł (art. 640 w zw. z art. 621 § 1 KPK). 

background image

Wstępna kontrola 

oskarżenia

d) 

Wniosek o umorzenie postępowania i 

zastosowanie środka 

zabezpieczającego (art. 120 KPK)

-

Wymogi z art. 119 KPK

-

Dodatkowe wymogi

dane o osobie, której dotyczy wraz z informacją o 

stosowanych środkach zapobiegawczychopis 

zarzuconego jej czynu oraz jego kwalifikacja 

prawnaokreślenie sądu właściwego do 

rozpoznania sprawy oraz uzasadnienie 

zawierające ustalenia faktyczne i wskazanie 

dowodów je potwierdzających. Do wniosku powinna 

zostać dołączona lista ujawnionych 

pokrzywdzonych oraz akta śledztwa.

background image

Wstępna kontrola 

oskarżenia

e) 

Wniosek o 

zastosowanie środka 
zabezpieczającego (art. 
120 KPK)

Wymogi z art. 119 KPK

background image

Wstępna kontrola 

oskarżenia

Skutki kontroli formalnej oskarżenia:
Sprawa jest zawisła przed sądem
Oskarżyciel ma obowiązek usunięcia 

braków (ewentualnie zaskarżenia 

zarządzenia prezesa sądu wydanego 

na podstawie art. 337 par. 1 KPK)

Ich nieusunięcie zależnie od rodzaju 

braku może wywoływać 

zróżnicowane skutki procesowe

background image

Wstępna kontrola 

oskarżenia

2) Kontrola merytoryczna 

oskarżenia (art. 339 par. 3 pkt 

2 KPK)

Cel: ochrona przed oczywiście 

niesłusznym oskarżeniem

Forum: posiedzenie przed rozprawą
Skutek:  umorzenie postępowania

Podstawę do umorzenia postępowania daje 

także przepis art. 339 par. 3 pkt 1 KPK


Document Outline