5
Sposoby zwiększania 
wartości użytkowej konta

Podzielność kont

polega na takiej jego rekonstrukcji, która 

umożliwi uzyskanie informacji lepiej 

dostosowanych do potrzeb 

użytkowników systemu rachunkowości.

Podział poziomy konta

to zastąpienie dotychczas stosowanego 

konta większą liczbą kont bardziej 

szczegółowych. 

Uszczegółowieniu podlega 

przedmiot 

ewidencji

 na koncie. 

nowe 

konta syntetyczne

konta 

analityczne

Przykład 1

Środki trwałe

Grunty

Bo)  10 
000

Budynki

Bo)  3 
000

Samochody 

osobowe

Bo)  2 
000

Bo)  5 
000

KONTA SYNTETYCZNE otrzymane po 

podziale

KONTO 

SYNTETYCZN

E dzielone

Materiały

Materiały 

podstawowe

Bo)  6 000

Materiały 

pomocnicze

Bo)  3 
000

Opakowania

Bo)  1 
000

Bo)  2 
000

KONTA SYNTETYCZNE otrzymane po 

podziale

KONTO 

SYNTETYCZNE

dzielone

Przykład 2

Środki trwałe

Grunty

Bo)  10 000

Budynki

Bo)  3 000

Samochody 

osobowe

Bo)  2 000

Bo)  5 000

KONTA   ANALITYCZNE

KONTO 

SYNTETYCZN

E

KSIĘGA POMOCNICZA

Przykład 3

Materiały

Materiały 

podstawow

e

Bo)  6 
000

Materiały 

pomocnicz

e

Bo)  3 000

Opakowani

a

Bo)  1 000

Bo)  2 000

KONTA ANALITYCZNE

KONTO 

SYNTETYCZNE

KSIĘGA POMOCNICZA

Konta analityczne



Funkcjonują razem z kontem syntetycznym, 

którego zapisy (salda i obroty) uszczegóławiają. 



Konta syntetyczne tworzą 

KSIĘGĘ GŁÓWNĄ,

 

natomiast konta analityczne 

KSIĘGI 

POMOCNICZE.



Operacje gospodarcze są na nich rejestrowane 

za kontem głównym, tzn. operacja na koncie 

analitycznym zapisywana jest po tej samej 

stronie co na koncie syntetycznym i w tej samej 

kwocie. 



Stąd zapis na kontach analitycznych nazwany 

został zapisem powtarzanym.

Sprawdzanie poprawności 
zapisu powtarzanego



Dokonuje się w tzw. Zestawieniu 
obrotów i sald dla kont analitycznych.



Sporządzane jest obowiązkowo tylko 
na koniec roku obrotowego.



Jest tyle zestawień, ile ksiąg 
pomocniczych.

Przykład 4 – 

podręcznik, s. 98

Do konta syntetycznego „Środki trwałe” 

prowadzone są konta analityczne (w 
ramce). 

Operacje gospodarcze w zakresie księgi 

pomocniczej konta „Środki trwałe” są 
następujące:

1.

Zakupiono za gotówkę komputer 100 zł.

2.

Sprzedano samochód osobowy 500 zł. 
Zapłata wpłynęła na rachunek bankowy.

Przykład 4 – cd.

(1) 100

(1) 100

(2) 500

(2) 500

(1) 100

10100

500

Sk) 9600

Kasa

Rachunek 

bankowy

Środki trwałe

Samochody 

osobowe

Komputery

SP) 500

Sp)  1 
000

Sp) 10 000

Sp) 7 000

Sp) 3 000

(2) 500

Przykład 4 – cd.

Zestawienie obrotów i sald kont analitycznych do konta 
syntetycznego
 „Środki trwałe” na dzień 31.12.07

 

Lp.

Nazwa konta

Obroty konta

Salda konta

Dt

Ct

Dt

Ct

1

Samochody osobowe

7000

500

6500 

-

2

Komputery

     

310

0

-

3100

-

3

Razem

10100

500

9600

-