Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej

Zarządzanie instytucjami

kredytowymi

wykład V

Wykładowca:

Dr Paweł Mrowiec

Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej

Tworzenie rezerw celowych

• narzędzie ograniczające ryzyko kredytowe,

• rozwiązanie obligatoryjne w polskim systemie

bankowym,

• celem tworzenia rezerw celowych jest

zrównoważenie ryzyka oraz zagrożenia
nieuregulowania przez dłużnika wierzytelności
bankowych,

• rodzaje tworzonych rezerw: ogólne oraz celowe,

Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej

Rezerwy ogólne

• rezerwy ogólne są tworzone na

niezidentyfikowane ryzyko w działalności banku,

• nie zawsze są obligatoryjne,

• tworzenie rezerw ogólnych zwiększa zaufanie do

banku (w zakresie jego wypłacalności) oraz chroni
efektywnie interes depozytariuszy,

Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej

Rezerwy celowe

• są istotnym elementem ewidencji księgowej banku,

• zgodnie z zasadą ostrożnej wyceny bank powinien

dążyć do zaewidencjonowania najbardziej realnej

wartości aktywów,

• metodologia wyceny aktywów polega na klasyfikacji

należności stosownie do ich wymiaru nominalnego

skorygowanego o ryzyko ich zwrotu bankowi,

• zasady tworzenia rezerw celowych mogą być

autonomiczne lub narzucone przez nadzór bankowy,

Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej

Rezerwy celowe

•

metodologia tworzenia rezerw celowych w

polskim systemie bankowym,

•

przy klasyfikowaniu należności kredytowych

banki wykorzystują dwa niezależne kryteria:

1

terminowość regulowania kapitału oraz odsetek,

2

sytuację ekonomiczno –finansową dłużnika.

•

każdy bank stosuje własną procedurę

szacowania ryzyka związanego z kryterium

sytuacji ekonomiczno –finansowej dłużnika,

Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej

Rezerwy celowe

• ocena sytuacji ekonomiczno –finansowej dłużnika

jest dokonywana za pośrednictwem mierników:

• ilościowych (analiza sprawozdań finansowych,

analiza wskaźnikowa),

• jakościowych (jakość zarządzania, uzależnienie od

rynku, zależność od dostawców /odbiorców),

• klasyfikacja należności kredytowych: normalne,

pod obserwacją, poniżej standardu, wątpliwe oraz
stracone,

Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej

Klasyfikacja należności

kredytowych

• Normalne –przeterminowane do 30 dni, a sytuacja

ekonomiczno –finansowa nie budzi obaw –nie tworzy się

należności, z wyjątkiem osób fizycznych, na które tworzy

się rezerwy w wysokości co najmniej 1,5 % należności,

• Pod obserwacją –przeterminowane do 30 dni, a

sytuacja ekonomiczno –finansowa nie budzi obaw,

wątpliwości budzą jednak: ryzyko kraju, ryzyko branży,

• Poniżej standardu –przeterminowane powyżej 1 m-ca i

nie dłużej niż 3 miesiące, sytuacja ekonomiczno –

finansowa może budzić zagrożenie –rezerwy w wysokości

co najmniej 20%.

Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej

Klasyfikacja należności

kredytowych

• Wątpliwe –opóźnienie w spłacie kredytu wynosi

powyżej 3 miesięcy i nie dłużej niż 6 miesięcy,

sytuacja ekonomiczno –finansowa uległa znacznemu

pogorszeniu (ujemny wynik finansowy). Wysokość

tworzonych rezerw na poziomie 50%,

• Stracone –opóźnienie w spłacie kredytu lub

odsetek wynosi powyżej 6 miesięcy lub także:

firma znajduje się w stanie upadłości lub likwidacji,
bank złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego

lub rozpoczął zaspokajanie własnych roszczeń z przedmiotów

zabezpieczeń,
kwestionowanie należności przez dłużnika na drodze

postępowania sądowego,
należności od dłużników, których miejsce pobytu jest nieznane,

Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej

Monitoring kredytowy

• celem monitoringu kredytowego jest zapewnienie

bieżącej informacji w zakresie terminowości
regulowania należności, a także zabezpieczeń
prawnych (w skali całego banku),

• zadania banku w zakresie monitoringu kredytów

wynikają z:

zewnętrznych regulacji ustawowych (wymogi kształtowania się
na poziomie całego banku współczynnika wypłacalności,
obligatoryjnych rezerw celowych),
regulacji wewnętrznych przyjętych w banku (weryfikacja oceny
zdolności kredytowej, badanie realnej wartości przyjętych
zabezpieczeń),

Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej

Monitoring kredytowy

• systematyczny proces obserwacji rozwoju i zmian

w czterech zakresach:

• przedsiębiorcy (personalna zdolność kredytowa –

kwalifikacje zawodowe, zmiany w cechach

osobowości, stan zdrowia),

• firmy (ekonomiczna zdolność kredytowa),
• warunki kredytowania (przeznaczenie kredytu

zgodnie z celem zadeklarowanym we wniosku,

wykonanie innych postanowień umowy),

• zabezpieczenia kredytowe (wystarczalność

bieżącej wartości zabezpieczeń),

Wyższa Szkoła Bankowości i Fi
nansów w Bielsku -Białej

Dywersyfikacja ryzyka

kredytowego

• pozwala na zmniejszenie ryzyka kredytowego bez

ponoszenia żadnych dodatkowych kosztów,

• dywersyfikacja kredytów opiera się na

zastosowaniu tzw. limitów kredytowych,

• relacji zaangażowania kredytowego do funduszy

własnych banku,

• udziału kredytu w całości zaangażowania

kredytowego,

• bezwzględnej kwoty danego zaangażowania

kredytowego,