PODSTAWOWE
POJĘCIA POŁOŻNICZE
BUDOWA KANAŁU RODNEGO
miednica kostna
BUDOWA KANAŁU RODNEGO
miednica kostna
PRZESTRZEŃ WCHODU MIEDNICY = wchód
• kształt – poprzecznie owalny
• górna płaszczyzna – oba guzki kości łonowej i promontorium
• dolna płaszczyzna – kresa graniczna, najbardzej do wewnątrz wysunięty punkt
spojenia łonowego
• wymiar prosty (górnej płaszczyzny) = sprzężna anatomiczna – 11 cm
• wymiar poprzeczny (dolnej płaszczyzny) – 13 cm
• sprzężna prawdziwa = położnicza = coniugata vera = przekątna pomiędzy
promontorium a najbardziej do wewnątrz wysuniętym punktem spojenia łonowego –
11cm
• wymiar skośny I (od strony lewej i przodu w kierunku na prawo i do tyłu) i II – 12 cm
PRZESTRZEŃ PRÓŻNI MIEDNICY
kształt – prawie okrągły:
• płaszczyzna próżni – środek wewnętrznej powierzchni spojenia łonowego, środek 3-go
kręgu kości krzyżowej (najgłębsze miejsce), środek panewek stawu biodrowego;
wymiar prosty i poprzeczny – 12 cm;
• płaszczyzna cieśni – dolny brzeg spojenia łonowego, staw krzyżowo-guziczny, kolce
kulszowe; wymiar prosty – 12 cm, wymiar poprzeczny – 10,5 cm (odległość między
kolcami kulszowymi)
BUDOWA KANAŁU RODNEGO
miednica kostna
BUDOWA KANAŁU RODNEGO
miednica kostna
• PRZESTRZEŃ WYCHODU
= wychód
• kształt – połużnie owalny
• płaszczyzna – wierzchołek
kąta
podłonowego,
łuk
łonowy,
guzy
kulszowe,
wiezadła
krzyżowo-
guziczne,
zakończenie
kości guzicznej;
• wymiar prosty – 9 – 10 cm,
• wymiar poprzeczny – 11
cm;
CZĘŚĆ MIĘKKA KANAŁU RODNEGO
• WARSTWA WEWNĘTRZNA:
dolny odcinek macicy, szyjka macicy, pochwa, srom
• WARSTWA ZEWNĘTRZNA
mięśnie dna miednicy, które poza okresem porodu,
zachodząc na siebie dachówkowato, stanowią
płaską warstwę mięśniowo-powięziową o grubości
około 4 cm. Podczas okresu wydalania są one
rozciągane w kształt rury o długości 15 cm.
Mięśnie dna miednicy (w kierunku od wewnątrz do
zewnątrz) ułożone są w trzy warstwy.
CZĘŚĆ MIĘKKA KANAŁU RODNEGO
CZĘŚĆ MIĘKKA KANAŁU RODNEGO
• przepona miednicy – mięsień dźwigacz
odbytu,
mięsień
guziczny.
Tworzą
lejkowatą skośną przestrzeń, ze szczeliną
w środku pomiędzy dźwigaczami, przez
którą przechodzą: odbytnica, pochwa i
cewka moczowa. Od przodu jest ona
zwężona przez drugą warstwę mięśni
przepony moczowo-płciowej;
• przepona moczowo-płciowa – mięsień
poprzeczny
krocza
głęboki,
mięsień
zwieracz cewki moczowej. Znajduję się
między dolnymi gałęziami kości łonowych
a linią łączącą oba guzy kulszowe, tworząc
w ten sposób trójkąt, zwrócony podstawą
ku tyłowi. Od przodu znajduje się w min
przejście dla cewki moczowej i pochwy;
• warstwa
zewnętrzna
–
mięsień
opuszkowo–gąbczasty
(opuszkowo-
jamisty), mięsień zwieracz odbytu, mięsień
poprzeczny
krocza
powierzchowny,
mięsień kulszowo-jamisty
wg Reiffenstuhl i wsp.
Operacje ginekologiczne
metodą pochwową
.
WYMIARY SKOŚNE MIEDNICY
Strona lewa
Strona prawa
1
2
wymiar skośny pierwszy – prawy!!!
wymiar skośny drugi – lewy!!!
kość krzyżowa
spojenie łonowe
PŁÓD
części duże: główka, tułów, pośladki
części drobne płodu: nóżki, rączki
• cechy główki w badaniu zewnętrznym:
duża, twarda, kulista, balotuje
• cechy główki w badaniu wewnętrznym:
duża, twarda, wyczuwalne szwy i
ciemiączka
PŁÓD
• szwy:
• ·strzałkowy: pomiędzy kośćmi
ciemieniowymi
• ·węgłowy:
pomiędzy
kośćmi
ciemieniowymi
a
kością
potyliczną
• ·wieńcowy:
między
kośćmi
ciemieniowymi
a
kośćmi
czołowymi
• · czołowy:
pomiędzy
kośćmi
czołowymi
• ciemiączka:
• ·przednie: romboidalne, miejsce
zbiegania się 4 szwów: szew
strzałkowy, czołowy, wieńcowy
• tylne: kształt trójkątny, miejsce
zbiegania się 3 szwów: szew
strzałkowy, szew węgłowy
WYMIARY PODŁUŻNE GŁÓWKI
• Podpotyliczno-ciemieniowy
(suboccipitobregmaticus)-
skośny mały; od karku do
środka ciemiączka
przedniego : 9,5cm, obwód
32cm
• Czołowo-potyliczny
(frontooccipitalis)- wymiar
prosty, od gładzizny do
najdalszego punktu potylicy:
12cm; obwód 34cm
• Bródkowo-potyliczny
(mentooccipitalis)- skośny
duży; od bródki do
najbardziej wystającego
punktu potylicy: 13,5cm;
obwód 35cm
WYMIARY POPRZECZNE GŁÓWKI
• poprzeczny duży
dwuciemieniowy
(biparietalis);największ
a odległość pomiędzy
guzami
kości
ciemieniowej
• poprzeczny mały
dwuskroniowy
(bitemporalis);
największa odległość
pomiędzy ramionami
szwu wieńcowego
PODSTAWOWE POJĘCIA POŁOŻNICZE
• Pierścień Bandla: granica
pomiędzy czynną (trzonem
macicy) a bierną (dolnym
odcinkiem macicy) częścią
mięśnia macicy
Płaszczyzna miarodajna
płaszczyzna, którą główka wstawia się do
kanału
rodnego
i
przechodzi
go
prostopadle do osi kanału
BADANIE GINEKOLOGICZNE
Badanie podmiotowe:
wiek
wywiad położniczy: PM, OM, przebieg cykli
miesiączkowych,
rodność,
leczenie
chorób
ginekologicznych
wywiad chorobowy
wywiad rodzinny
BADANIE GINEKOLOGICZNE
badanie przedmiotowe:
oglądanie
badanie we wziernikach
śluzówka pochwy, część pochwowa, wydzielina
cytologia, pH w pochwie, posiew z kanału szyjki /
pochwy
badanie dwuręczne / zestawione
badanie per rectum
BADANIE PIERSI !!!
BADANIE POŁOŻNICZE
BADANIE PODMIOTOWE:
wiek, rodność, OM,
wywiad chorobowy, położniczy, rodzinny
BADANIE PRZEDMIOTOWE
• oglądanie
- typ konstytucjonalny, kształt brzucha, np szpiczasty u
pierwiastek,
wiszący u wieloródek, kształt uwypuklenia brzucha;
- obecność obrzęków, żylaków (sromu, podudzi), rozstępów
skórnych, przebarwień ciążowych;
BADANIE POŁOŻNICZE
obmacywanie:
wysokość dna macicy, ocena
zgodności
pomiędzy
wysokością dna a tygodniem
ciąży;
chwyty
Leopolda
(ocena
położenia płodu, ustawienia,
ułożenia,
wstawiania
się
główki w kanał rodny),
ocena wielkości płodu
POŁOŻENIE, USTAWIENIE, UŁOŻENIE
PŁODU
POŁOŻENIE, USTAWIENIE, UŁOŻENIE
PŁODU
• położenie płodu – stosunek
długiej osi płodu do długiej
osi
macicy
(podłużne,
poprzeczne, skośne)
• ustawienie
–
stosunek
grzbietu
płodu
do
wewnętrznej ściany macicy
(stosunek
poszczególnych
części
płodu
do
poszczególnych
części
macicy)
• ułożenie – stosunek części
płodu względem siebie
BADANIE POŁOŻNICZE
I chwyt Leopolda
BADANIE POŁOŻNICZE
I chwyt Leopolda:
- na jakiej wysokości
znajduje się dno
macicy
- jaka część płodu
znajduje się w dnie
BADANIE POŁOŻNICZE
II chwyt Leopolda
BADANIE POŁOŻNICZE
II chwyt Leopolda
- po której stronie
znajduje się
grzbiet płodu
BADANIE POŁOŻNICZE
III chwyt Leopolda
BADANIE POŁOŻNICZE
III chwyt Leopolda
- główka nad
wchodem,
balotowanie główki
(pośladki nie
balotują)
BADANIE POŁOŻNICZE
IV chwyt Leopolda
BADANIE POŁOŻNICZE
IV chwyt Leopolda
- część przodująca
zstąpiła do
miednicy; ocena
zstępowania
główki do miednicy
BADANIE POŁOŻNICZE
V chwyt Leopolda
-
część przodująca
przyparta, ale nie
ustalona; sprawdza czy
nie ma niestosunku
porodowego; prawidłowo
główka 1-1,5 cm poniżej
spojenia
VI chwyt Leopolda
- służy do stwierdzenia
bruzdy szyjnej i jej
stosunku do płaszczyzny
wchodu (zaawansowanie
główki w kanale rodnym)
BADANIE POŁOŻNICZE
obwód brzucha (>110 cm –
otyłość,
podejrzenie
ciąży
mnogiej,
większego
płodu w stosunku do wieku
ciążowego,
wielowodzia)
budowa
kostna
(głównie
miednicy, ocena
czworoboku Michaelisa)
BADANIE POŁOŻNICZE
BADANIE POŁOŻNICZE
zewnętrzne badanie miednicy kostnej
wymiary:
międzykolcowy,
międzygrzebieniowy,
międzykrętarzowy,
sprzężna zewnętrzna
BADANIE POŁOŻNICZE
Osłuchiwanie: stetoskop Pinarda,
UDT,
KTG
WEWNĘTRZNE BADANIE POŁOŻNICZE
przygotowanie pacjentki i badającego
WEWNĘTRZNE BADANIE
• ocena wydzieliny w pochwie (ewentualnie
miejsce krwawienia), pobranie posiewu z
pochwy i / lub kanału szyjki
• ocena budowy miednicy kostnej:
czy dochodzi się do promontorium,
wysklepienie wewnętrznej powierzchni
kości krzyżowej, wyrośla zgrubienia, kość
ogonowa,
wewnętrzna
powierzchnia
spojenia łonowego, linia graniczna, łuk
podłonowy, kolce kości kulszowej, dno
miednicy, aparat więzadłowy
• ocena szyjki macicy oraz zaawansowania
części przodującej w kanale rodnym
• ocena
zachowania
ciągłości
błon
płodowych, kolor płynu owodniowego,
czas odpływania
OCENA SZYJKI MACICY
skala Menekinga /
Bishopa
wskaźnik gotowości porodowej
gotowość
porodowa
1
2
3
zwrot części
pochwowej
do kości
krzyżowej
położenie
pośrednie
w osi
kanału
długość szyjki
2 cm i więcej
1 cm
zgładzona
spoistość szyjki
zbita
pośredniej
konsystencji
rozpulchni
ona
rozwarcie
(drożność kanału
rodnego)
zamknięta
drożna na 1 – 2
cm
2 – 3 cm
część przodująca
nad wchodem
ustalona we
wchodzie
głębiej
AMNIOSKOPIA
KTG
test niestresowy,
testy
stresowe
wyniki testów: test reaktywny / test niereaktywny
test negatywny / test
pozytywny
KTG: test niestresowy i testy stresowe
USG: ocena położenia, wielkości,
rozwoju narządów płodu, profilu
biofizycznego,
przepływów,
usadowienia łożyska, ilości płynu
owodniowego
PRZYGOTOWANIE PACJENTKI DO
PORODU
•
Opróżnienie pęcherz moczowego /
odbytnicy
•
Zabezpieczenie wejścia do żyły (kiedy)
• Znajomość grupy krwi
•
Golenie w miejscy nacięcia