Fikoplast i fragmoplast

Zielenice

Charofity, rośliny
lądowe

Charophyta: Coleochaetophyceae: Coleochaete orbicularis

pokrój

szczecin

ki

zygota

Kladogram roślin zielonych

Archegonium – rodnia

wielokomórkowe

gametangium żeńskie

Komórka
kanałowa

Komórka szyjki

Komórka
jajowa

Archegoniu

m

Wszystkie rosliny,

które mają

wielokomórkowe

gametangia,

określa się

mianem

ARCHEGONIATA

E

- RODNIOWCE

(mszaki,

„paprotniki”,

nasienne)

Komórki kanałowe

Komórka szyjki

Komórka jajowa

Antheridium

- plemnia

DAWNIEJ

GROMADA: BRYOPHYTA – MSZAKI

KLASA: MARCHANTIOPSIDA – WĄTROBOWCE

KLASA: BRYOPSIDA – MCHY

KLASA: ANTHOCEROTOPSIDA – GLEWIKI

OBECNIE

„MSZAKI”

GROMADA: MARCHANTIOPHYTA

GROMADA: BRYOPHYTA

GROMADA: ANTHOCEROTOPHYTA

Inne nazwy

: Hapaticae,

Hepaticopsida – Wątrobowce

(hepar – wątroba).

Nazwy te nie

są zgodne z zaleceniami „Kodeksu

Nomenklatury Botanicznej” – są

nazwami związanymi z

zastosowaniem; nie wywodzą się od
prawnej nazwy rodzajowej, podczas

gdy „Marchantiophyta” utworzono

od rodzaju Marchantia – porostnica.

GROMADA: Marchantiophyta

Marchantiophyta – Porostnicowe

(= Wątrobowce)

Klasy:

1.

Marchantiopsida – wątrobowce plechowate

2.

Jungermanniopsida – wątrobowce

ulistnione

DOJRZAŁY SPOROFIT

JAJO

ZARODEK

PLEMNIK

R
!

PLEMNIK

RODNIOSTAN

PLEMNIOSTAN

GAMETOFIT

ŻEŃSKI

GAMETOFIT

MĘSKI

MISECZKI

Z ROZMNÓŻKAMI

Marchantia polymorpha: 1 – gametangiofor męski, 2 –

gametangiofor żeński

1

2

Marchantia polymorpha – gametofity męskie i żeńskie

Marchantia

polymorpha -

rozmnóżki

Marchantiales – Ricciocarpus natans i Riccia fluitans –

wątrobowce „wodne”

JUNGERMANNIOPSIDA

PLAGIOCHIL

A

MAJOR

1 – rodnia
2 - plemnia

SETA

ZARODNIA

Marchantiopsida: Jungermanniales; Scapania sp. - sporofit

Jungermanniales – zarodnia: 1- zarodnia, 2- zarodnia

otwarta, 3 - sprężyce

1

2

3

PTILIDIUM

PULCHERRIMUM

zarodnia

elatery
i zarodniki

BAZZANIA TRILOBATA -
POKRÓJ

STRONA
GRZBIETOWA

STRONA
BRZUSZNA

AMFIGASTRIA
(LIŚCIE PRZYZIOMKOWE)

Bazzania trilobata – jednowarstwowy liść

CLADOPODIELLA

FLUITANS

Genom chloroplastowy Marchantia

polymorpha

Wnioski

Chloroplasty mchów i porostnicowych
(wątrobowców), jak
i wszystkich fotosyntetyzujących organizmów
eukariotycz-nych, zawierają wielokrotne kopie
niewielkiego genomu: kolistego DNA
zawierającego pewne – lecz nie wszystkie –
geny kodujące ich własną replikację i
fotosyntezę. Kolejność genów świadczy o
bliskim pokrewieństwie mchów, porostni-
cowych i widłakowych (roślin posiadających
wiązki przewo-dzące złożone z drewna i łyka,
istniejących od ponad 400 mln. lat).
Upoważnia to do ujmowania mchów i
porostnico-wych we wspólną gromadę –
MSZAKI.

Genom mitochondrialny

Analiza mitochondrialnego DNA

(mtDNA) sugeruje odmienny

scenariusz ewolucyjny:

mtDNA wszystkich roślin z

wyjątkiem porostnicowych (i glonów

zielonych) zawiera pewne wspólne

introny. Przemawia to za tym, że

mchy i wątrobowce nie są bliskimi

krewniakami;

wątrobowce i widłakowe nie są

spokrewnione;

Wątrobowce mogą być pierwszą

grupa, która wyewoluowała z

glonowych przodków.

GROMADA: BRYOPHYTA - MCHY

Klasa mchów dzieli się na kilka klas.

Do najważniejszych należą:

1. Sphagnopsida – Torfowcowe

2. Andraeopsida - Naleźliny

3. Bryopsida – Prątniki

4. Polytrichopsida - Płonniki

Cykl rozwojowy mszaków – przemiana pokoleń z

dominującym gametofitem

GAMETOFITY

SPOROFIT

SPLĄTEK

ZARODNIK

ZAPŁODNIENIE

PODZIAŁ ZYGOTY i WZROST
SPOROFITU

HYPNUM CUPRESSIFORME – KIEŁKOWANIE ZARODNIKÓW

HYPNUM CUPRESSIFORME – ROZWÓJ SPLĄTKÓW

POLYTRICHASTRUM FORMOSUM – ROZWÓJ SPLĄTKA

Bryopsida – Mchy - splątek

SPHAGNOPSIDA

Sphagnum sp.

BUDOWA TORFOWCA

BUDOWA

LIŚCIA

TORFOWCA

KOMÓRKI WODONOŚNE (HYALINOWE)

ANDRAEOPSIDA

ANDRAEA RUPESTRIS

SPOROFITY

Bryophyta: Polytrichopsida: Polytrichum commune –

wierzchołki gametofitów męskich

Polytrichum commune

Plemnie

Rodni
e

Młode sporofity z czepkami

Czepki

Polytrichum commune – gametofity

i sporofity

Polytrichum commune – ptrzekrój przez młodą zarodnię

Polytrichum dp. - Ozębnia

Bryopsida: Thuidium sp. – przykład mchu plagiotropowego

PTILIUM CRISTA-CASTRENSIS

Ozębnia Bryopsida

Bryopsida – Rhodobryum sp. – mech ortotropowy

Mchy występują w różnych

środowiskach:

1-2 mchy epifityczne, 3 – mech wodny

Fontinalis sp.

1

2

3

Klasa: Anthocerotophyta -

Glewiki

Anthoceros laevis

Anthoceros laevis - pokrój

SPOROFIT

Anthoceros laevis

– młode sporofity

Anthoceros laevis –

przekrój przez puszkę

Phaeoceros sp. - pokrój

Phaeocer

os sp.

Kladogram „mszaków”