Podstawy teorii produkcji
Mikroekonomia
Wykład 5.
Podstawowe pojęcia
Przedsiębiorstwo – wyodrębniona pod względem
ekonomicznym, prawnym i organizacyjnym
jednostka, prowadząca działalność produkcyjną,
handlową i/lub usługową.
Cele przedsiębiorstwa
Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw
Pojęcie przedsiębiorcy
(Knight, Schumpeter i in.)
Funkcje przedsiębiorcy –
inicjowanie i uruchamianie
działalności, podejmowanie kluczowych decyzji, podejmowanie
ryzyka
Teoria produkcji
Produkcja –
polega na łączeniu różnych
czynników produkcji w celu uzyskania
określonej ilości produktów.
Produkcja –
proces wytwarzania lub ogół
tego, co zostało wytworzone
Funkcja produkcji –
zależność między
wielkością produkcji a nakładami
poniesionymi na jej uzyskanie.
Funkcja produkcji
)
,
( L
K
f
Q
1
S
2
S
n
S
K
L
Funkcja produkcji
Wzajemna i ograniczona
substytucyjność pracy i kapitału
Krótkookresowa funkcja produkcji –
funkcja jednej zmiennej
Długookresowa funkcja produkcji –
zmienność wszystkich czynników
Jak długi jest długi okres???
Analiza krótkookresowa
Prawo malejących przychodów (kserokopiarki)
Obraz krótkookresowej funkcji produkcji
L
TP
L
TP
L
(L)
Krótkookresowa funkcja produkcji
Przebieg krótkookresowej funkcji produkcji
Całkowity produkt pracy TP
L
(total product of labour) –
łączna
wielkość produkcji zrealizowana przy danym
nakładzie pracy
Przeciętny produkt pracy AP
L
(average product of
labour) – średnia wielkość produkcji przypadająca na jedną
jednostkę pracy
Krańcowy produkt pracy MP
L
(marginal product of
labour) – wielkość produkcji zrealizowana przy użyciu jednej
dodatkowej jednostki pracy
AP
L
a wydajność pracy
TP
L
,
AP
L
, MP
L
– wzajemne związki
L
L
TP
L
MP
L
AP
L
AP
L
(L)
TP
L
(L)
MP
L
(L)
dL
L
dTP
MP
L
L
TP
MP
L
L
TP
AP
L
L
L
L
L
L
)
(
)
(
)
(
Analiza długookresowa
Zmienność wszystkich czynników produkcji
Decyzje w długim okresie:
Wielkość nakładów a wielkość produkcji (efekty skali)
Wybór lokalizacji (koszty nieruchomości, stawki płac, podaż
kadry, wielkość rynku, koszty transportu, dostępność
infrastruktury itp.)
Wybór metod (technik) wytwarzania – technologie,
pracochłonność, kapitałochłonność etc. (USA a Nigeria)
Całkowity produkt pracy a wielkość produkcji
Pojęcie izokwanty
Izokwanta (linia jednakowego produktu) – zbiór
punktów przedstawiających wszystkie możliwe
kombinacje nakładów pracy i kapitału takich, że
przy ich wykorzystaniu otrzymuje się daną wielkość
produkcji.
Poszczególne punkty przedstawiają różne techniki
produkcji przy niezmienionej wielkości produkcji
Analogia krzywej obojętności
Izokwanta – obraz graficzny
K
L
3
K
1
L
2
L
2
K
1
K
3
L
Mapa izokwant
L
1
Q
2
Q
3
Q
K
Izokwanta – pojęcie MRTS
K
L
1
L
2
L
2
K
1
K
K
L
K
L
L
K
MP
MP
L
K
MRTS
MP
L
MP
K
const
Q
*
*
.
Krańcowa stopa technicznej substytucji
Krańcowa stopa technicznej substytucji
(marginal rate of technical substitution) MRTS
kapitału pracą – ilość kapitału, o którą należy
zwiększyć całkowity jego nakład przy obniżeniu
nakładu pracy o jedną jednostkę tak, aby
całkowita produkcja pozostała na niezmienionym
poziomie.
MRTS jest miarą nachylenia izokwanty do osi L –
stosunek przyrostów bądź pochodna
Przykłady izokwant, korzyści skali
K
L
Stała MRTS
K
L
1
1
2
2
Stałe proporcje
Pojęcie izokoszty
Izokoszta (in. linia jednakowego kosztu) –
zbiór punktów przedstawiających
wszystkie możliwe kombinacje kapitału i
pracy, które można zatrudnić w ramach
określonych kosztów.
K
P
L
P
TC
K
L
*
*
Izokoszta – obraz graficzny
K
L
L
P
TC
K
P
TC
Izokoszta - przesunięcia
K
K
L
L
Wzrost kosztów
całkowitych
Wzrost ceny pracy
Nachylenie izokoszty
K
1
L
2
L
2
K
1
K
K
L
L
K
L
L
K
P
P
L
K
P
L
P
K
const
TC
*
*
.
Najtańsza kombinacja czynników
wytwórczych
K
L
1
Q
2
Q
3
Q
L
opt
K
opt
K
K
L
L
K
L
K
L
K
L
K
L
P
MP
P
MP
P
P
MP
MP
P
P
L
K
MP
MP
L
K
Wybór metod wytwarzania
K
L
1
Q
)
(USA
P
TC
K
)
(Nigeria
P
TC
K
)
(USA
P
TC
L
)
(Nigeria
P
TC
L
K
USA
K
Nigeria
L
USA
L
Nigeria
Podsumowanie
Widoczne analogie między teorią
konsumenta a teorią produkcji.
Nieciągłość izokwant w
rzeczywistych procesach
wytwórczych
Funkcja objaśniająca
Dziękuję za uwagę.
Do zobaczenia!