Polityka społeczna
Polityka społeczna
państwa w eliminowaniu
państwa w eliminowaniu
zachowań dewiacyjnych u
zachowań dewiacyjnych u
dzieci i młodzieży
dzieci i młodzieży
Pojęcie dewiacji
Pojęcie dewiacji
Dewiacja jest to pojęcie
Dewiacja jest to pojęcie
odnoszące się do różnych
odnoszące się do różnych
zachowań, które nie wynikają z
zachowań, które nie wynikają z
naruszenia stereotypów, lecz
naruszenia stereotypów, lecz
spowodowane są naruszeniem
spowodowane są naruszeniem
wzorów społecznych
wzorów społecznych
obowiązujących w danych
obowiązujących w danych
społecznościach lub
społecznościach lub
społeczeństwach.
społeczeństwach.
Termin
Termin
dewiacja
dewiacja
jest bardzo
jest bardzo
pojemny i można nim określać
pojemny i można nim określać
bardzo różne przypadki
bardzo różne przypadki
odchyleń od rozmaitych norm
odchyleń od rozmaitych norm
moralnych, prawnych,
moralnych, prawnych,
obyczajowych, uznawanych
obyczajowych, uznawanych
wartościach, w zachowaniach
wartościach, w zachowaniach
odbiegających od pewnych
odbiegających od pewnych
przeciętnych sposobów bycia
przeciętnych sposobów bycia
ludzi danej kategorii
ludzi danej kategorii
społecznej.
społecznej.
Do zakresu zachowań dewiacyjnych zaliczyć można:
Do zakresu zachowań dewiacyjnych zaliczyć można:
1.Przestępczośc – różne grupy wiekowe, społeczne,
1.Przestępczośc – różne grupy wiekowe, społeczne,
bandy, kradzieże w zakładach pracy
bandy, kradzieże w zakładach pracy
2.Zachowania patologiczne- dysfunkcjonalność
2.Zachowania patologiczne- dysfunkcjonalność
rodziny, społeczności lokalnej
rodziny, społeczności lokalnej
3.Samozniszczenie- alkoholizm, narkomania,
3.Samozniszczenie- alkoholizm, narkomania,
nikotynizm i samobójstwa, a także inne zachowania
nikotynizm i samobójstwa, a także inne zachowania
autoagresywne
autoagresywne
4.Typy zachowań aspołecznych- działania zmierzające
4.Typy zachowań aspołecznych- działania zmierzające
do zaostrzenia konfliktów społecznych,
do zaostrzenia konfliktów społecznych,
narodowościowych, religijnych, ruchy młodzieżowe itp.
narodowościowych, religijnych, ruchy młodzieżowe itp.
5.Dewiacyjne zachowania seksualne- zboczenia
5.Dewiacyjne zachowania seksualne- zboczenia
6.Inne rodzaje zachowań na podłożu
6.Inne rodzaje zachowań na podłożu
psychospołecznym- zaburzenia psychiczne i nerwice
psychospołecznym- zaburzenia psychiczne i nerwice
S. Kozak „Patologie wśród dzieci i młodzieży. Leczenie i
S. Kozak „Patologie wśród dzieci i młodzieży. Leczenie i
profilaktyka”
profilaktyka”
Krajowy Program
Krajowy Program
Zapobiegania
Zapobiegania
Niedostosowaniu
Niedostosowaniu
Społecznemu i
Społecznemu i
Przestępczości wśród Dzieci
Przestępczości wśród Dzieci
i Młodzieży
i Młodzieży
Materiał pochodzi z
Materiał pochodzi z
MENiS
MENiS
,
,
stanowi jednym z modułów
stanowi jednym z modułów
Krajowego Programu
Krajowego Programu
Zapobiegania
Zapobiegania
Niedostosowaniu
Niedostosowaniu
Społecznemu i
Społecznemu i
Przestępczości wśród Dzieci
Przestępczości wśród Dzieci
i Młodzieży przyjętego przez
i Młodzieży przyjętego przez
Radę Ministrów w dniu 13
Radę Ministrów w dniu 13
stycznia 2004 roku.
stycznia 2004 roku.
Wśród różnorodnych przejawów
Wśród różnorodnych przejawów
demoralizacji za najbardziej niepokojące i
demoralizacji za najbardziej niepokojące i
zagrażające zdrowiu dzieci i młodzieży
zagrażające zdrowiu dzieci i młodzieży
uznaje się narkomanię, alkoholizm i
uznaje się narkomanię, alkoholizm i
prostytucję. Są to zjawiska, wobec których
prostytucję. Są to zjawiska, wobec których
żaden dorosły nie powinien pozostawać
żaden dorosły nie powinien pozostawać
obojętny, zwłaszcza, że zachowania
obojętny, zwłaszcza, że zachowania
ryzykowne dzieci i młodzieży najczęściej ze
ryzykowne dzieci i młodzieży najczęściej ze
sobą współwystępują. Picie alkoholu czy
sobą współwystępują. Picie alkoholu czy
odurzanie się narkotykami współwystępuje z
odurzanie się narkotykami współwystępuje z
zachowaniami agresywnymi, przestępczymi,
zachowaniami agresywnymi, przestępczymi,
wczesną inicjacją seksualną. Wszystkie te
wczesną inicjacją seksualną. Wszystkie te
czynniki mogą być przyczyną nawiązywania
czynniki mogą być przyczyną nawiązywania
kontaktów z grupami przestępczymi, a w
kontaktów z grupami przestępczymi, a w
dalszej kolejności popełniania przestępstw.
dalszej kolejności popełniania przestępstw.
Szczególny obowiązek reagowania na
Szczególny obowiązek reagowania na
niepokojące sygnały zachowania uczniów
niepokojące sygnały zachowania uczniów
spoczywa na nauczycielach. Szkoła, z racji
spoczywa na nauczycielach. Szkoła, z racji
powszechnego charakteru i funkcji jest
powszechnego charakteru i funkcji jest
terenem na którym w różnym stopniu i w
terenem na którym w różnym stopniu i w
różnej postaci, ujawniają się niemal wszystkie
różnej postaci, ujawniają się niemal wszystkie
nurtujące młodzież problemy. Szkoła
nurtujące młodzież problemy. Szkoła
zobowiązana jest do wczesnego
zobowiązana jest do wczesnego
rozpoznawania niedostosowania społecznego i
rozpoznawania niedostosowania społecznego i
podejmowania stosownych oddziaływań
podejmowania stosownych oddziaływań
wychowawczych, profilaktycznych, a wobec
wychowawczych, profilaktycznych, a wobec
uczniów niedostosowanych - działań
uczniów niedostosowanych - działań
interwencyjnych.
interwencyjnych.
Na terenie szkoły dochodzi do
Na terenie szkoły dochodzi do
zdarzeń, które bezpośrednio zagrażają
zdarzeń, które bezpośrednio zagrażają
bezpieczeństwu i zdrowiu (czasem
bezpieczeństwu i zdrowiu (czasem
nawet życiu) uczniów. Nauczyciel
nawet życiu) uczniów. Nauczyciel
częstokroć czuje się osamotniony i
częstokroć czuje się osamotniony i
bezradny w sytuacji kiedy ma do
bezradny w sytuacji kiedy ma do
czynienia z zachowaniem w żadnym
czynienia z zachowaniem w żadnym
stopniu nie mieszczącym się w
stopniu nie mieszczącym się w
regulaminie szkoły, a nierzadko
regulaminie szkoły, a nierzadko
będącym czynem karalnym lub
będącym czynem karalnym lub
przestępstwem
przestępstwem
Właściwa, adekwatna do sytuacji reakcja
Właściwa, adekwatna do sytuacji reakcja
wychowawcy, pedagoga, dyrektora oraz
wychowawcy, pedagoga, dyrektora oraz
powiadomienie w razie potrzeby stosownych
powiadomienie w razie potrzeby stosownych
instytucji mogą w istotnym stopniu
instytucji mogą w istotnym stopniu
zwiększyć skuteczność oddziaływań. Bardzo
zwiększyć skuteczność oddziaływań. Bardzo
ważne jest umiejętne, w pełni profesjonalne
ważne jest umiejętne, w pełni profesjonalne
przeprowadzenie interwencji z zachowaniem
przeprowadzenie interwencji z zachowaniem
wszelkich praw zarówno dzieci
wszelkich praw zarówno dzieci
uczestniczących w zdarzeniu, jak i ich
uczestniczących w zdarzeniu, jak i ich
rodziców.
rodziców.
W zależności od
W zależności od
okoliczności zdarzeń,
okoliczności zdarzeń,
kategorii popełnionego
kategorii popełnionego
czynu oraz wieku sprawców
czynu oraz wieku sprawców
- postępowanie wobec
- postępowanie wobec
ucznia będzie różne.
ucznia będzie różne.
CEL PROGRAMU
CEL PROGRAMU
1. Usprawnienie i zwiększenie
1. Usprawnienie i zwiększenie
trafności oraz skuteczności
trafności oraz skuteczności
oddziaływań szkoły w
oddziaływań szkoły w
sytuacjach zagrożenia dzieci i
sytuacjach zagrożenia dzieci i
młodzieży przestępczością i
młodzieży przestępczością i
demoralizacją.
demoralizacją.
2. Wypracowanie metod
2. Wypracowanie metod
współpracy szkoły z policją.
współpracy szkoły z policją.
Procedury postępowania
Procedury postępowania
nauczycieli w sytuacjach
nauczycieli w sytuacjach
zagrożenia dzieci i młodzieży
zagrożenia dzieci i młodzieży
demoralizacją
demoralizacją
Podstawowym aktem
Podstawowym aktem
prawnym regulującym zasady
prawnym regulującym zasady
postępowania policji z
postępowania policji z
nieletnimi sprawcami czynów
nieletnimi sprawcami czynów
karalnych jest Ustawa z dnia
karalnych jest Ustawa z dnia
26 października 1982 r. o
26 października 1982 r. o
postępowaniu w sprawach
postępowaniu w sprawach
nieletnich.
nieletnich.
Policja zgodnie z art. 37
Policja zgodnie z art. 37
ustawy, w wypadkach nie
ustawy, w wypadkach nie
cierpiących zwłoki zbiera i
cierpiących zwłoki zbiera i
utrwala dowody czynów
utrwala dowody czynów
karalnych, w razie potrzeby
karalnych, w razie potrzeby
dokonuje ujęcia nieletniego, a
dokonuje ujęcia nieletniego, a
także wykonuje czynności
także wykonuje czynności
zlecone przez sędziego
zlecone przez sędziego
rodzinnego.
rodzinnego.
Dokumentem wewnętrznym
Dokumentem wewnętrznym
uściślającym te zasady jest
uściślającym te zasady jest
Zarządzenie nr 15/97
Zarządzenie nr 15/97
Komendanta Głównego Policji z
Komendanta Głównego Policji z
dnia 16 czerwca 1997 r. w
dnia 16 czerwca 1997 r. w
sprawie form i metod działań
sprawie form i metod działań
policji w zakresie zapobiegania
policji w zakresie zapobiegania
i zwalczania demoralizacji i
i zwalczania demoralizacji i
przestępczości nieletnich. 1
przestępczości nieletnich. 1
Do podejmowania działań interwencyjnych w
Do podejmowania działań interwencyjnych w
sytuacjach kryzysowych w szkole zobowiązuje
sytuacjach kryzysowych w szkole zobowiązuje
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i
Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie
Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie
szczegółowych form działalności
szczegółowych form działalności
wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i
wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i
młodzieży zagrożonych uzależnieniem. W
młodzieży zagrożonych uzależnieniem. W
myśl tego dokumentu szkoły i placówki
myśl tego dokumentu szkoły i placówki
podejmują działania interwencyjne polegające
podejmują działania interwencyjne polegające
na powiadomieniu rodziców i policji w
na powiadomieniu rodziców i policji w
sytuacjach kryzysowych, w szczególności, gdy
sytuacjach kryzysowych, w szczególności, gdy
dzieci i młodzież używają, posiadają lub
dzieci i młodzież używają, posiadają lub
rozprowadzają środki odurzające.
rozprowadzają środki odurzające.
W rozporządzeniu §10
W rozporządzeniu §10
zobowiązuje szkoły i
zobowiązuje szkoły i
placówki do opracowania,
placówki do opracowania,
strategii działań
strategii działań
wychowawczych i
wychowawczych i
zapobiegawczych oraz
zapobiegawczych oraz
interwencyjnych, wobec
interwencyjnych, wobec
dzieci i młodzieży
dzieci i młodzieży
zagrożonej uzależnieniem
zagrożonej uzależnieniem
Działania interwencyjne.
Działania interwencyjne.
W przypadku uzyskania
W przypadku uzyskania
informacji, że uczeń który, nie
informacji, że uczeń który, nie
ukończył 18 lat, używa
ukończył 18 lat, używa
alkoholu lub innych środków w
alkoholu lub innych środków w
celu wprowadzenia się w stan
celu wprowadzenia się w stan
odurzenia, uprawia nierząd,
odurzenia, uprawia nierząd,
bądź przejawia inne
bądź przejawia inne
zachowania świadczące o
zachowania świadczące o
demoralizacji, 2 nauczyciel
demoralizacji, 2 nauczyciel
powinien podjąć następujące
powinien podjąć następujące
kroki:
kroki:
1.Przekazać uzyskaną
1.Przekazać uzyskaną
informację wychowawcy
informację wychowawcy
klasy.
klasy.
2. Wychowawca
2. Wychowawca
informuje o fakcie
informuje o fakcie
pedagoga/psychologa
pedagoga/psychologa
szkolnego i dyrektora
szkolnego i dyrektora
szkoły.
szkoły.
3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców
3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców
(prawnych opiekunów) ucznia i przekazuje
(prawnych opiekunów) ucznia i przekazuje
im uzyskaną informację. Przeprowadza
im uzyskaną informację. Przeprowadza
rozmowę z rodzicami oraz z uczniem, w ich
rozmowę z rodzicami oraz z uczniem, w ich
obecności. W przypadku potwierdzenia
obecności. W przypadku potwierdzenia
informacji, zobowiązuje ucznia do
informacji, zobowiązuje ucznia do
zaniechania negatywnego postępowania,
zaniechania negatywnego postępowania,
rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego
rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego
nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji
nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji
profilaktycznej może zaproponować
profilaktycznej może zaproponować
rodzicom skierowanie dziecka do
rodzicom skierowanie dziecka do
specjalistycznej placówki i udział dziecka w
specjalistycznej placówki i udział dziecka w
programie terapeutycznym.
programie terapeutycznym.
4. Jeżeli rodzice odmawiają
4. Jeżeli rodzice odmawiają
współpracy lub nie stawiają się
współpracy lub nie stawiają się
do szkoły, a nadal z
do szkoły, a nadal z
wiarygodnych źródeł napływają
wiarygodnych źródeł napływają
informacje o przejawach
informacje o przejawach
demoralizacji ich dziecka,
demoralizacji ich dziecka,
dyrektor szkoły pisemnie
dyrektor szkoły pisemnie
powiadamia o zaistniałej
powiadamia o zaistniałej
sytuacji sąd rodzinny lub
sytuacji sąd rodzinny lub
policję (specjalistę ds.
policję (specjalistę ds.
nieletnich).
nieletnich).
5. Podobnie, w sytuacji gdy, szkoła
5. Podobnie, w sytuacji gdy, szkoła
wykorzysta wszystkie dostępne jej środki
wykorzysta wszystkie dostępne jej środki
oddziaływań wychowawczych, (rozmowa
oddziaływań wychowawczych, (rozmowa
z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania
z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania
z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich
z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich
zastosowanie nie przynosi oczekiwanych
zastosowanie nie przynosi oczekiwanych
rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia
rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia
sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok
sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok
postępowania leży w kompetencji tych
postępowania leży w kompetencji tych
instytucji.
instytucji.
6. Jeżeli zachowania świadczące o
6. Jeżeli zachowania świadczące o
demoralizacji przejawia uczeń który
demoralizacji przejawia uczeń który
ukończył 18 lat, a nie jest to udział
ukończył 18 lat, a nie jest to udział
w działalności grup przestępczych
w działalności grup przestępczych
czy popełnienie przestępstwa, to
czy popełnienie przestępstwa, to
postępowanie nauczyciela powinno
postępowanie nauczyciela powinno
być określone przez wewnętrzny
być określone przez wewnętrzny
regulamin szkoły.
regulamin szkoły.
7. W przypadku uzyskania informacji
7. W przypadku uzyskania informacji
o popełnieniu przez ucznia, który
o popełnieniu przez ucznia, który
ukończył 17 lat, przestępstwa
ukończył 17 lat, przestępstwa
ściganego z urzędu lub jego udziału w
ściganego z urzędu lub jego udziału w
działalności grup przestępczych,
działalności grup przestępczych,
zgodnie z art. 304 § 2 kodeksu
zgodnie z art. 304 § 2 kodeksu
postępowania karnego, dyrektor
postępowania karnego, dyrektor
szkoły jako przedstawiciel instytucji
szkoły jako przedstawiciel instytucji
jest obowiązany niezwłocznie
jest obowiązany niezwłocznie
zawiadomić o tym prokuratora lub
zawiadomić o tym prokuratora lub
policję
policję
W przypadku, gdy
W przypadku, gdy
nauczyciel podejrzewa, że
nauczyciel podejrzewa, że
na terenie szkoły znajduje
na terenie szkoły znajduje
się uczeń będący pod
się uczeń będący pod
wpływem alkoholu lub
wpływem alkoholu lub
narkotyków powinien podjąć
narkotyków powinien podjąć
następujące kroki:
następujące kroki:
1.Powiadamia o swoich
1.Powiadamia o swoich
przypuszczeniach wychowawcę
przypuszczeniach wychowawcę
klasy.
klasy.
2. Odizolowuje ucznia od reszty
2. Odizolowuje ucznia od reszty
klasy, ale ze względów
klasy, ale ze względów
bezpieczeństwa nie pozostawia go
bezpieczeństwa nie pozostawia go
samego; stwarza warunki, w
samego; stwarza warunki, w
których nie będzie zagrożone jego
których nie będzie zagrożone jego
życie ani zdrowie.
życie ani zdrowie.
3. Wzywa lekarza w celu
3. Wzywa lekarza w celu
stwierdzenia stanu trzeźwości lub
stwierdzenia stanu trzeźwości lub
odurzenia, ewentualnie udzielenia
odurzenia, ewentualnie udzielenia
pomocy medycznej
pomocy medycznej
.
.
4. Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły
4. Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły
oraz rodziców/opiekunów, których
oraz rodziców/opiekunów, których
zobowiązuje do niezwłocznego odebrania
zobowiązuje do niezwłocznego odebrania
ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie
ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie
odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu
odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu
ucznia w szkole, czy przewiezieniu do
ucznia w szkole, czy przewiezieniu do
placówki służby zdrowia, albo przekazaniu
placówki służby zdrowia, albo przekazaniu
go do dyspozycji funkcjonariuszom policji -
go do dyspozycji funkcjonariuszom policji -
decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego
decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego
stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z
stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z
dyrektorem szkoły/placówki.
dyrektorem szkoły/placówki.
5. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą
5. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą
jednostkę policji, gdy rodzice ucznia
jednostkę policji, gdy rodzice ucznia
będącego pod wpływem alkoholu -
będącego pod wpływem alkoholu -
odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on
odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on
agresywny, bądź swoim zachowaniem daje
agresywny, bądź swoim zachowaniem daje
powód do zgorszenia albo zagraża życiu
powód do zgorszenia albo zagraża życiu
lub zdrowiu innych osób. W przypadku
lub zdrowiu innych osób. W przypadku
stwierdzenia stanu nietrzeźwości, 3 policja
stwierdzenia stanu nietrzeźwości, 3 policja
ma możliwość przewiezienia ucznia do izby
ma możliwość przewiezienia ucznia do izby
wytrzeźwień, albo do policyjnych
wytrzeźwień, albo do policyjnych
pomieszczeń dla osób zatrzymanych - na
pomieszczeń dla osób zatrzymanych - na
czas niezbędny do wytrzeźwienia
czas niezbędny do wytrzeźwienia
(maksymalnie do 24 godzin). O fakcie
(maksymalnie do 24 godzin). O fakcie
umieszczenia zawiadamia się
umieszczenia zawiadamia się
rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny jeśli
rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny jeśli
uczeń nie ukończył 18 lat.
uczeń nie ukończył 18 lat.
6. Jeżeli powtarzają się
6. Jeżeli powtarzają się
przypadki, w których uczeń
przypadki, w których uczeń
(przed ukończeniem 18 lat)
(przed ukończeniem 18 lat)
znajduje się pod wpływem
znajduje się pod wpływem
alkoholu lub narkotyków na
alkoholu lub narkotyków na
terenie szkoły, to dyrektor
terenie szkoły, to dyrektor
szkoły ma obowiązek
szkoły ma obowiązek
powiadomienia o tym policji
powiadomienia o tym policji
(specjalisty ds. nieletnich) lub
(specjalisty ds. nieletnich) lub
sądu rodzinnego.
sądu rodzinnego.
7. Spożywanie alkoholu na
7. Spożywanie alkoholu na
terenie szkoły przez ucznia,
terenie szkoły przez ucznia,
który ukończył 17 lat, stanowi
który ukończył 17 lat, stanowi
wykroczenie z art. 431 ust. 1
wykroczenie z art. 431 ust. 1
Ustawy z dnia 26 października
Ustawy z dnia 26 października
1982 r. o wychowaniu w
1982 r. o wychowaniu w
trzeźwości i przeciwdziałaniu
trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi. Należy o tym
alkoholizmowi. Należy o tym
fakcie powiadomić policję.
fakcie powiadomić policję.
Dalszy tok postępowania leży
Dalszy tok postępowania leży
w kompetencji tej instytucji.
w kompetencji tej instytucji.
W przypadku, gdy
W przypadku, gdy
nauczyciel znajduje na
nauczyciel znajduje na
terenie szkoły substancję
terenie szkoły substancję
przypominającą wyglądem
przypominającą wyglądem
narkotyk powinien podjąć
narkotyk powinien podjąć
następujące kroki:
następujące kroki:
1.Nauczyciel zachowując środki
1.Nauczyciel zachowując środki
ostrożności zabezpiecza substancję
ostrożności zabezpiecza substancję
przed dostępem do niej osób
przed dostępem do niej osób
niepowołanych oraz ewentualnym jej
niepowołanych oraz ewentualnym jej
zniszczeniem do czasu przyjazdu
zniszczeniem do czasu przyjazdu
policji, próbuje (o ile to jest możliwe w
policji, próbuje (o ile to jest możliwe w
zakresie działań pedagogicznych)
zakresie działań pedagogicznych)
ustalić, do kogo znaleziona substancja
ustalić, do kogo znaleziona substancja
należy.
należy.
2. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu
2. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu
dyrektora szkoły wzywa policję.
dyrektora szkoły wzywa policję.
3. Po przyjeździe policji niezwłocznie
3. Po przyjeździe policji niezwłocznie
przekazuje zabezpieczoną substancję i
przekazuje zabezpieczoną substancję i
przekazuje informacje dotyczące
przekazuje informacje dotyczące
szczegółów zdarzenia.
szczegółów zdarzenia.
W przypadku, gdy
W przypadku, gdy
nauczyciel podejrzewa, że
nauczyciel podejrzewa, że
uczeń posiada przy sobie
uczeń posiada przy sobie
substancję przypominającą
substancję przypominającą
narkotyk, powinien podjąć
narkotyk, powinien podjąć
następujące kroki:
następujące kroki:
1. Nauczyciel w obecności innej osoby
1. Nauczyciel w obecności innej osoby
(wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma
(wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma
prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę
prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę
substancję, pokazał zawartość torby szkolnej
substancję, pokazał zawartość torby szkolnej
oraz kieszeni (we własnej odzieży), ew.
oraz kieszeni (we własnej odzieży), ew.
innych przedmiotów budzących podejrzenie
innych przedmiotów budzących podejrzenie
co do ich związku z poszukiwaną substancją.
co do ich związku z poszukiwaną substancją.
Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie
Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie
wykonać czynności przeszukania odzieży ani
wykonać czynności przeszukania odzieży ani
teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona
teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona
wyłącznie dla policji.
wyłącznie dla policji.
2. O swoich spostrzeżeniach powiadamia
2. O swoich spostrzeżeniach powiadamia
dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów
dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów
ucznia i wzywa ich do natychmiastowego
ucznia i wzywa ich do natychmiastowego
stawiennictwa.
stawiennictwa.
3. W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania,
3. W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania,
odmawia przekazania nauczycielowi
odmawia przekazania nauczycielowi
substancji i pokazania zawartości teczki,
substancji i pokazania zawartości teczki,
dyrektor szkoły wzywa policję, która
dyrektor szkoły wzywa policję, która
przeszukuje odzież i przedmioty należące do
przeszukuje odzież i przedmioty należące do
ucznia oraz zabezpiecza znalezioną
ucznia oraz zabezpiecza znalezioną
substancję i zabiera ją do ekspertyzy.
substancję i zabiera ją do ekspertyzy.
4. Jeżeli uczeń wyda substancję
4. Jeżeli uczeń wyda substancję
dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim
dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim
zabezpieczeniu, zobowiązany jest
zabezpieczeniu, zobowiązany jest
bezzwłocznie przekazać ją do jednostki
bezzwłocznie przekazać ją do jednostki
policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki
policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki
sposób i od kogo, uczeń nabył substancję.
sposób i od kogo, uczeń nabył substancję.
Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje,
Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje,
sporządzając możliwie dokładną notatkę z
sporządzając możliwie dokładną notatkę z
ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami.
ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami.
Odpowiedzialność karna
Odpowiedzialność karna
nieletnich za przestępstwa o
nieletnich za przestępstwa o
szczególnej szkodliwości
szczególnej szkodliwości
społecznej
społecznej
Należy zauważyć, że nie ma określonej
Należy zauważyć, że nie ma określonej
dolnej granicy wieku, od której można
dolnej granicy wieku, od której można
wszcząć postępowanie wobec dziecka w
wszcząć postępowanie wobec dziecka w
związku z przejawami demoralizacji. W
związku z przejawami demoralizacji. W
związku
związku
z tym przyjmuje się, że wyznacznikiem
z tym przyjmuje się, że wyznacznikiem
takiego postępowania jest dojrzałość
takiego postępowania jest dojrzałość
dziecka
dziecka
do rozeznania sensu swych czynów.
do rozeznania sensu swych czynów.
Aspekty prawne postępowania wobec
Aspekty prawne postępowania wobec
nieletnich reguluje Ustawa o postępowaniu
nieletnich reguluje Ustawa o postępowaniu
w sprawach nieletnich. Zawarte w niej
w sprawach nieletnich. Zawarte w niej
przepisy w intencji ustawodawców miały
przepisy w intencji ustawodawców miały
na celu
na celu
przede wszystkim:
przede wszystkim:
§ zapobieganiu demoralizacji i
§ zapobieganiu demoralizacji i
przestępczości nieletnich,
przestępczości nieletnich,
§ stwarzania warunków do powrotu do
§ stwarzania warunków do powrotu do
normalnego życia nieletnim, którzy weszli
normalnego życia nieletnim, którzy weszli
w
w
konflikt z prawem, bądź zasadami
konflikt z prawem, bądź zasadami
współżycia społecznego,
współżycia społecznego,
§ wzmacnianiu funkcji opiekuńczo-
§ wzmacnianiu funkcji opiekuńczo-
wychowawczej rodzin i większej
wychowawczej rodzin i większej
odpowiedzialności za wychowanie dzieci.
odpowiedzialności za wychowanie dzieci.
Przez nieletniego rozumie się:
Przez nieletniego rozumie się:
* osobę, która nie ukończyła 18 lat, a została
* osobę, która nie ukończyła 18 lat, a została
objęta postępowaniem o zapobieganiu
objęta postępowaniem o zapobieganiu
lub zwalczaniu demoralizacji;
lub zwalczaniu demoralizacji;
* osobę, która ukończyła lat 13, ale nie ukończyła
* osobę, która ukończyła lat 13, ale nie ukończyła
lat 17 i wobec której toczy się
lat 17 i wobec której toczy się
postępowanie o dokonanie czynu karalnego, czyli
postępowanie o dokonanie czynu karalnego, czyli
dokonanie przestępstwa
dokonanie przestępstwa
lub niektórych wykroczeń (przeciwko porządkowi i
lub niektórych wykroczeń (przeciwko porządkowi i
spokojowi publicznemu,
spokojowi publicznemu,
mieniu, bezpieczeństwu i porządkowi w
mieniu, bezpieczeństwu i porządkowi w
komunikacji, urządzeniom użytku
komunikacji, urządzeniom użytku
publicznego)
publicznego)
* osobę, wobec której wykonywane są
* osobę, wobec której wykonywane są
orzeczone przez sąd środki wychowawcze
orzeczone przez sąd środki wychowawcze
lub poprawcze nie dłużej niż do 21 roku
lub poprawcze nie dłużej niż do 21 roku
życia.
życia.
Wobec nieletnich możliwe jest
Wobec nieletnich możliwe jest
zastosowanie następujących środków:
zastosowanie następujących środków:
* środki wychowawcze
* środki wychowawcze
* środki poprawcze
* środki poprawcze
* środki leczniczo-wychowawcze
* środki leczniczo-wychowawcze
* kara
* kara
Dziękujemy
Dziękujemy
Ewelina Chomiak
Ewelina Chomiak
Marta Marciniak
Marta Marciniak
Artur Księżopolski
Artur Księżopolski
Maciej Piasecki
Maciej Piasecki