LEKI
PPRZECIWDEPRESYJNE

DEPRESJA



dotyka 3% ludzi w
wieku 18-56 lat i 5% po
60 r. ż.



20% korzysta

z pomocy lekarskiej



> 80% nie uzyskuje

właściwego leczenia

ETIOLOGIA DEPRESJI



uwarunkowania genetyczne



proces starzenia się



stany patologiczne

np.

otępienie, edokrynopatie,
chorobyn układu krążenia,
nowotwory



niedobory pokarmowe



farmakoterapia



czynniki psychospołeczne

DEPRESJA

rodzaje



w przebiegu chorób
afektywnych



psychogenne



wieku podeszłego



w schorzeniach
organicznych oun



u chorych somatycznie
i związane ze
stosowaniem leków



w przebiegu uzależnień
np. alkoholowego

DEPRESJA = CHOROBA AFEKTYWNA

OBJAWY TYPOWE

PODSTAWOWE



 nastroju



osłabienie tempa
procesów psychicznych i
ruchowych



zaburzenia rytmów
biologicznych



lęk tzw. lęk
wolnopłynący

NIESPECYFICZNE



zaburzenia myślenia-
urojenia grzeszności,
winy



Urojenia
hipochondryczne, klęski



myśli i tendencje
samobójcze



izolowanie się,
samozaniedbanie

Depresje

związane ze stosowaniem

leków



Leki hipotensyjne

rezerpina, β-adrenolityki



Neuroleptyki

butyrofenony, flufenazyna



Leki cholinomimetyczne

fizostygmina



Glikokortykosteroidy



Hormonalne śr.

antykoncepcyjne

gestageny

Depresje

związane ze stosowaniem

leków



Antagoniści kanału wapniowego

werapamil



Leki GABA-ergiczne

benzodiazepiny



Środki o działaniu
noradrenergicznym

amfetamina



L-dopa



Leki przeciwnowotworowe

winkrystyna

LEKI PRZECIWDEPRESYJNE (LPD) -

podział

1. hamujące wychwyt zwrotny monoamin

2. hamujące aktywność monoaminooksydaz

3. wpływające na rec. neuronów NA i 5-

HT

4. selektywne inhibitory wychwytu NA

5. inhibitory wychwytu DA

6. neuroleptyki o działaniu p/depresyjnym

7. sole litu

LPD - hamujące wychwyt
zwrotny monoamin



Nieselektywne inhibitory

wychwytu NA i 5-HT

działają też na układ

-

cholinergiczny

- dopaminergiczny
- histaminowy



Trójpierścieniowe leki

przeciwdepresyjne = TLPD

Trójpierścieniowe leki
przeciwdepresyjne



Amitryptylina



Dezypramina



Doksepina



Klomipramina



Imipramina



Inhibitory wychwytu

serotoniny = SSRI

fluoksetyna, paroksetyna,
sertralina, fluwoksamina



Selektywne inhibitory

wychwytu NA i 5-HT

nie wpływające na inne

przekaźnictwa

wenlafaksyna, milnacipran

LPD -

LPD -

hamujące wychwyt zwrotny

hamujące wychwyt zwrotny

monoamin

monoamin

LPD - hamujące aktywność
MAO



Nieselektywne inhibitory

MAO-A i MAO-B

tranylcypramina, fenelzyna,
izokarboksazyd

(interakcja z tyraminą - RR,

hepatotoksyczne)



Selektywne inhibitory MAO-

A

moklobemid, brofaromina,

toloksaton, klorgylina



Selektywne inhibitory MAO-

B

selegilina

LPD -

podział ze względu na budowę

chemiczną



leki o budowie

trójpierścieniowej = TLPD



leki o budowie innej niż

trójpierścieniowa

LEKI PRZECIWDEPRESYJNE

działanie



przeciwdepresyjne



przeciwlękowe



uspokajające



regulujące napęd
psychoruchowy

LPD

profil działania

psychotropowego



o wyraźnym działaniu

przeciwlękowym i uspokajającym,

bez pobudzającego wpływu na napęd

doksepina



o słabszym działaniu przeciwlękowym

i umiarkowanym wpływie na napęd

amitryptylina



wykazujące „odhamowujący” wpływ

na napęd,

nie działające przeciwlękowo,

dezypramina, nieselektywne inhibitory MAO

WYBÓR LEKU
PRZECIWDEPRESYJNEGO



obraz psychopatologiczny depresji



obecność choroby somatycznej, leczonej
innymi lekami



wiek



wcześniejsza reakcja na stosowane leki



występowanie objawów niepożądanych
leczenia



opinia lekarza



komfort przyjmowania leków



preferencja pacjenta

LPD

wskazania do

stosowania



Depresja



Lęk napadowy



Zespół natręctw



Zespoły bólowe



Moczenie nocne u dzieci



Zespoły hiperkinetyczne

z zaburzeniami uwagi



Nerwice pourazowe

TLPD

działania niepożądane

dz. cholinolityczne = blokada rec. M



suchość w ustach



zaparcia



retencja moczu



tachykardia



nieostre widzenie =  akomodacja



 ciśnienia śródgałkowego = jaskra



ośrodkowy zespół cholinolityczny

=

majaczenie, splątanie

TLPD

działania niepożądane

Blokowanie rec. α

1

arytmia

wydłużenie QT
obniżenie odcinka ST

spłaszczenie załamka T
ortostatyczne  ciśnienia

tętniczego

TLPD

działania niepożądane

Blokowanie rec. H

1

sedacja
przyrost masy ciała

LPD -

TLPD

działania

niepożądane



kardiotoksyczność



przyrost masy ciała



upośledzenie

funkcji seksualnych

LPD-

SSRI

działania

niepożądane

układ nerwowy

niepokój, lęk, bezsenność

naczynia mózgowe

bóle głowy, napady

migreny

przewód pokarmowy

nudności, wymioty,
biegunka,  masy ciała

LPD -

SSRI

działania

niepożądane

Zespół serotoninowy



zaburzenia świadomości



niepokój



drżenie mięśniowe



wzmożenie odruchów głębokich



dreszcze



zlewne poty



hipertermia



drgawki



zaburzenie funkcji przewodu
pokarmowego

LPD

działania niepożądane

prawie wszystkie LPD wywołują

zaburzenia seksualne,

ustępowanie depresji i  dawek LPD

 normalizację

poprawa funkcji seksualnych



SSRI - fluoksetyna



inhibitory MAO-A - moklobemid



Bupropion



Nefazodon

FARMAKOTERAPIA
DEPRESJI



Efekt p/depresyjny pojawia się

najwcześniej po 2 tyg. leczenia



Brak poprawy po 4-6 tyg. leczenia

zmiana leku / potencjalizacja dz.



Leczenie stabilizujące 4-9 miesięcy



Leczenie podtrzymujące 2-3 lata?



Stopniowy wzrost dawki leku

LPD

potencjalizacja działania



Lit



Karbamazepina



Kwas walproinowy



Buspiron



T

3,

T

4



Stymulacja magnetyczna kory



Deprywacja snu

LEKI NORMOTYMICZNE

Lek skuteczny w

leczeniu: depresji, manii
oraz zapobieganiu
nawrotom tych zaburzeń



Sole litu



Karbamazepina



Kwas walproinowy

SOLE LITU



mechanizm działania

nieznany (modulacja aktywności
kinazy proteinowej G)



lek charakteryzujący się

”wąskim” współczynnikiem
teraputycznym



liczne działania niepożądane



lczne interakcje

Leki zmieniające stężenie
LITU we krwi

 STĘŻENIE



NLPZ



IKA



leki moczopędne



erytromycyna
metronidazol
tetracykliny



neuroleptyki
fenotiazynowe



leki p/padaczkowe

 STĘŻENIE



metyloksantny



sole sodu



leki p/grzybicze



glukoza



mannitol